Zende koyikaramo

Zende koyikaramo

EGAUNUNO 1

Yisinke usili kuhamena Karunga?

Yisinke usili kuhamena Karunga?
  •  Yosili Karunga kukupakera sinka ndi?

  • Yikara yendi musinke? Ga kara nedina?

  • Kuvhura o hedere Karunga pepi ndi?

1, 2. Morwasinke ya karera uwa pamwe kupura mapuro?

WA DIMBURURA omu ava pura vanona mapuro? Sinzi sawo kutameka kupura paapa vana kulironga kuuyunga. Nomeho gana mahuka, tava tara koge nokupura yininke ngwendi asi: Morwasinke eguru lya karera sinauguru? Morwasinke adi temene nombungururu? Yilye ga ronga yidira kudimba? Kuvhura o hetekere ko kulimburura, nye kapi ya kara nkenye apa ureru. Nampili malimbururo goge gomawa kutwaredesera hena kepuro ekwawo: Morwasinke?

2 Kapisi vanona velike ava pura mapuro. Mokukura kwetu ose kutwikira kupura. Kuyiruganena yipo tu gwane nzira mokudiva maudona aga twa hepa kunyokera ndi kuhafesa rumyangu-myangu rwetu. Nye sinzi sovantu kumoneka ngwendi asi va hageka kupura mapuro, sinene po gomulyo. Nampo awo va hageka kupapara malimbururo.

3. Morwasinke ava hagekere wovanzi kupapara malimbururo komapuro gomulyo po?

3 Gazadara ko kuhamena kepuro lina kara pontunda zobuke ezi, mapuro vana tulisa po petwaromo ndi  petameko lyegaununo eli. Aga mapuro gamwe gomulyo no vhura kupura. Simpe, sinzi sovantu va hageka kuhetekera kupapara malimbururo. Morwasinke? Bibeli za kara nomalimbururo ndi? Vamwe kulizuvha asi malimbururo gazo udigu unene mokugakwata egano. Vamwe kukara nosinka asi kupura mapuro kuvhura kutwaredesa konomuga ndi keswau. Ano vamwe kutokora asi mapuro ogo kwa wapera tupu vapitisili novarongi womaukereli. Ove ngapi?

4, 5. Mapuro musinke gamwe gomulyo natu vhura kupura, ntani morwasinke natu paparera malimbururo?

4 Ove pamwe kulitura mo mokugwana malimbururo komapuro gomulyo meparu. Pamwe poyiruwo yimwe ove kugazara asi: ‘Yisinke sitambo separu? Eli eparu yilyo lyelike tupu ndi? Ngapi omu ga kara Karunga?’ Ya wapa kupura mapuro ngangoso ntani mulyo asi o dire kuhageka dogoro ngo gwane malimbururo gokuhafesa gokuhuguvara. Murongi ga divikwa Jesus Kristusa kwa tente asi: “Omu hundire ngava mu pe, omu papare ngomu gwane, omu ngongore ngava mu zegurure.”—Rukasa 11:9.

5 Ngo gwana uwa mepaparo lyoge nsene o ‘papara’ malimbururo komapuro gomulyo. (Yisewe 2:1-5) Nampili vantu va uyunge ngapi, pwa kara malimbururo ntani kuvhura o ga gwane—moBibeli. Malimbururo kapi ga kara udigu unene mokugakwata egano. Mokugwederera ko, ago kureta ehuguvaro nehafo. Ano ago kuvhura kukuvatera mokugwana erago meparu ngesi. Mokutameka tu zeni tu tare epuro eli lya rorora sinzi sovantu.

KARUNGA KWATO SINKA NTANI KWA KUKUTA MUTJIMA NDI?

6. Morwasinke ava gazarere vantu wovanzi asi Karunga kwato sinka kuhamena komaruhepo govantu?

6 Vantu wovanzi kugazara asi elimbururo kepuro olyo asi yimo. Awo kulipura asi, ‘Nsene Karunga kufira sinka, ngano uzuni kapi au moneka mwapeke ndi?’ Tatu tara nakunye nokumona uzuni wokuzura yita nonyengo noyihuna. Panyamwetu ose kuvera nokuhepa, nokuzumbanesa vahali vetu monomfa. Yipo nye wovanzi kutanta asi, ‘Nsene Karunga kutufira sinka nomaudigu getu, ngano nye kapi na kandana po yininke eyi yi dire kuhoroka ndi?’

7. (a) Ngapi varongi womaukereli va twaredesera wovanzi mokugazara asi Karunga kwa kukuta mutjima? (b) Yinke azi rongo Bibeli sili kuhamena mahepeko aga atu ligwanekere nago?

7 Mokugwederera ko, varongi womaukereli pamwe kuninkisa vantu va gazare asi Karunga kwa kukuta mutjima. Ngapi ngoso? Nsene yimpagwa tayi horoka awo kuuyunga asi yimo ana panga Karunga. Mousili varongi owo kupa Karunga usima koyininke yoyidona eyi yina kuhoroka. Nye owo usili kuhamena Karunga ndi? Yinke azi rongo Bibeli sili? Jakopo 1:13 za limburura asi: “Muntu ogu ana kara mezedo, ga ha ninka asi, ‘Karunga ana kuzeda nge.’ Yeeyi Karunga kapi ava mu zedagwilire moudona, age hena kapi a zeda muntu.” Yipo nye Karunga narumwe si a kare muretesipo goudinikarunga ou ono kumona mouzuni ou. (Joba 34:10-12) Yimo age kupulisira yininke yoyidona yi horoke. Nye pwa kara elisigo lyenene pokatji ko kupulisira ntani nokuretesa po yininke yi horoke.

8, 9. (a) Ngapi ngano omu no vhura kufanekesa elisigo pokatji ko kupulisira nokuretesa po udinikarunga? (b) Morwasinke nayi pilira kuwapa mokupa Karunga usima kokupulisira vantu mokukwama nzira zepuko?

8 Ngosihonena, gazara kuhamena guhya geharo gonondunge ga kara namunwendi gomukondi ana kuparuka membo novakurona vendi. Munwendi apa na ya kara murwanesi nokutokora kutunda membo, oguhwe nokumusilika si. Munwendi ta kwama nzira zondona zeparu nokuligwanekera noudigu. Ngoso oguhwe yiwo vana retesa po maudigu gamunwawo ndi? Hawe. (Rukasa 15:11-13) Mokulifana, Karunga kapi ga silika vantu apa va horowere mokukwama nzira zondona, nye age kapisi yige a retesa po maudigu aga ga horoka. Mousili kapi nayi wapa mokupa Karunga usima komaudigu nagenye govantu.

9 Karunga ga kara nonokonda donongwa mokupulisira vantu mokukwama nzira zondona. NgoMusiti gwetu gonondunge gononkondo, kapisi hepero kwendi kutufatwilira nokonda dendi. Nampili ngoso, morwa eharo, Karunga kuyirugana. Ngo ka lironga yoyinzi kuhamena nokonda edi mEgaununo 11. Nye kara nousili asi Karunga kapisi yige a retesa po maudigu aga atu ligwanekere nago. Mokulisiga, age kutupa ehuguvaro lyelike lyekohononopo!—Jesaya 33:2.

10. Morwasinke natu huguvarera asi Karunga nga ka gusa po yitundwamo nayinye youdinikarunga?

10 Kugwederera ko, Karunga kwa pongoka. (Jesaya 6:3) Eyi kutanta asi age kwa kuhuka ntani kwa zera. Mwato udona mwendi nampili nakauke. Ose kuvhura nye kumuhuguvara unene. Kapi tatu kara nehuguvaro olyo lyenene kovantu ava pamwe ava donapa. Nampili vantu wokuhuguvara unene mepangero pamwe kapi va kara nononkondo dokuwapukurura maudona aga ava retesa po vantu wovadona. Nye Karunga munankondo nadinye. Age kuvhura ntani nga ka gusa po yitundwamo nayinye youdinikarunga eyi ya kara kovantu. Apa nga ka rugana Karunga yuma, nga ka yi rugana monzira ezi ngau ka haga po udona narunye!—Episarome 37:9-11.

NGAPI OMU A LIZUVHU KARUNGA KUHAMENA UHAHUNGAMI OU ATU LIGWANEKERE NAWO?

11. (a) Ngapi omu a lizuvhu Karunga kuhamena uhahungami? (b) Ngapi omu a lizuvhu Karunga kuhamena ruhepo roge?

11 Ngapi omu a lizuvhu Karunga kuhamena kweyi yina kuhoroka mouzuni ntani nemeparu lyoge mosiruwo esi? Bibeli kuturonga asi Karunga “kwa hara eyi ya hungama.” (Episarome 37:28) Age ga kara nosinka unene kuhamena youhunga neyi yoyidona. Age kwa nyenga nkenye uhahungami. Bibeli kutanta asi Karunga ‘ga guvire unene’ apa udona wa vhukire mouzuni womosiruwo sanare. (Genesis 6:5, 6) Karunga kapi ga runduruka. (Marakiya 3:6) Age simpe ga nyenga kumona maruhepo aga gana kuhoroka mouzuni mudima. Ntani Karunga ga nyenga kumona vantu tava hepa. “Age kumupakera mbili,” yimo zina kutanta Bibeli.—1 Peturusa 5:7.

Bibeli kuronga asi Jehova Musiti geharo gwanayinye

12, 13. (a) Morwasinke twa karera noyikara yoyiwa ngwendi eharo, ntani ngapi omu eharo ali kundama mutaro gwetu gouzuni? (b) Morwasinke no karera nousili asi Karunga sili nga ka rugana ko yuma kuhamena maudigu gomouzuni?

12 Ngapi omu natu kara nousili asi Karunga ga nyenga kumona maruhepo? Pana kara elikido limwe hena. Bibeli kuturonga asi muntu kwa mu ungire a fane Karunga. (Genesis 1:26) Yipo nye asi, ose twa kara noyikara yoyiwa morwa Karunga kwa kara noyikara yoyiwa. Pasihonena, kapi ayi ku guvisa pokumona vantu wokupira nzo va hepe ndi? Nsene uhahungami owo tau ku guvisa, kara nousili asi tau guvisa Karunga kupitakanena.

13 Sininke simwe sosiwa kuhamena vantu evhuliko lyetu lyokuhara. Alyo kufanekesa Karunga. Bibeli kuronga asi “Karunga yige eharo.” (1 Johanesa 4:8) Ose kwa kara neharo morwa Karunga ga kara neharo. Kuvhura eharo li ku ninkise o hagekese po maruhepo nouhahugami ou ono kumona mouzuni ndi? Ngano wa kere nononkondo dokuyirugana eyi, kuvhura o yi rugane ndi? Yimo ngano wa yi rugana! Kuvhura o kare nousili asi Karunga nga ka hagekesa po maruhepo nouhahungami. Matumbwidiro vana tumbura petwaromo lyobuke ezi kapisi nonzodi ndi mahuguvareso gomawoko-woko. Matumbwidiro gaKarunga ngaga ka sika mo! Nampili ngoso, mokukatura epuro momatumbwidiro ogo, wa hepa kudiva yoyinzi kuhamena Karunga ogu ga ga retesa po.

KARUNGA KUNA HARA O DIVE ASI YIGELYE

Nsene ono hara gumwe a ku dive, kapi no tumbura edina lyoge ndi? Karunga ga tu horwera edina lyendi moBibeli

14. Edina lyaKarunga yilyo yilye, ntani morwasinke natu li ruganesera?

14 Nsene ono hara gumwe a ku dive, yinke no vhura kurugana? Kapi no vhura kumutantera edina lyoge ndi? Karunga ga kara nedina ndi? Maukerelikarunga gomanzi kulimburura asi edina lyendi yige “Karunga” ndi “Hompa,” nye ogo kapisi madina gamwene. Ago yitumbwisiso, ngwendi “foromani” ntani “peresidente.” Bibeli kuronga asi Karunga ga kara noyitumbwisiso yoyinzi. “Karunga” ntani “Hompa” nayo yimwe. Nampili ngoso, Bibeli kuronga hena asi Karunga ga kara nedina lyamwene: Jehova. Episarome 83:18 (Bibeli zoRutjadi) kutanta asi: “Ove nyovelike, gedina Jehova, ove Karunga gekEguru-guru gouzuni mudima.” Nsene etoroko lyoBibeli zoge kapi lya kara nedina eli, kuvhura o tare koMagwedereroko pomapenuno 195-197 mobuke ezi o lironge asi morwasinke ya kerera ngoso. Yosili, edina lyaKarunga kwa moneka momatjangururo ganare goBibeli yikando mayovi. Jehova kuna hara o dive edina lyendi nokuliruganesa. Mousili, age kuna kuruganesa Bibeli mokulidivisa mwene koge.

15. Yinke ali tanta edina Jehova?

15 Karunga ga lipa mwene edina eli lya kara nontanto zonene. Edina lyendi, Jehova, alyo kutanta asi Karunga kuvhura kusikisa mo nkenye etumbwidiro a tura po ntani nankenye sitambo sa kara momagano gendi. * Edina lyaKarunga lya likerera sili. Lyamwene tupu. Mononkedi dononzi Jehova kwa likerera. Mononkedi musinke?

16, 17. Yisinke natu vhura kulirongera ko kuhamena Jehova koyitumbwisiso eyi: (a) “Munankondo nadinye”? (b) “Hompa gwanarunye”? (c) “Musiti”?

16 Tuna mono Episarome 83:18 (Bibeli zoRutjadi) lya uyunga kuhamena Jehova asi: ‘Ove nyovelike gekEguru-guru.’ Mokulifana, Jehova gelike va fanekesa asi “Munankondo nadinye.” Ehororo 15:3 kutanta asi: “Yirugana yoge yinene, ayo hena kutetura, ove Hompa Karunga, Munankondo nadinye.” Situmbwisiso “Munankondo nadinye” kuturonga asi Jehova yige munankondo po gomunene. Nonkondo dendi nonene unene nokudihetakanesa si. Mwa-1 Timoteusa 1:17 Jehova kumutumbura asi “Hompa gwanarunye.” Situmbwisiso esi kutudiworokesa asi Jehova kwa likerera momukaro gwapeke. Age gelike ga kara po narunye. Episarome 90:2 kutanta asi: “Ove Karunga gwanarunye, wa hana etameko nouhura.” Egano olyo kututetukisa, ndi kapisi yimo?

17 Jehova age hena ga likerera morwa yige gelike Musiti. Ehororo 4:11 kutanta asi: “Ove Hompa Karunga gwetu, uyerere nefumano nononkondo yoge, yeeyi nyove wa sita nayinye, ano mpango zoge yizo za pakesa po nayinye, yi pwe kusita.” Nkenye eyi tupu no vhura kugazara—yisitwa yopampepo yokudira kumoneka yemeguru, nonombungururu edi adi kara keguru masiku, nenyango eli ali yimi koyitji, nonomfi edi adi zogo mefuta nomonomukuro—nayinye kwa kerera po morwa Jehova yige Musiti!

KUVHURA O KARE PEPI NAJEHOVA NDI?

18. Morwasinke ava lizuvhire vantu vamwe asi kapi nava vhura kuhedera Karunga pepi, nye yisinke azi rongo Bibeli?

18 Kuresa kuhamena yikara yaJehova yokutetukisa kuninkisa vantu vamwe va lizuvhe woma. Awo kutjira asi Karunga ga zeruka unene kwawo, asi kapi nava vhura kuhedera pepi nendi ndi Karunga munene-nene kapi na va nongonona. Nye eli egano mouhunga ndi? Bibeli kuturonga yokulisiga. Azo kuuyunga kuhamena Jehova asi: “Ga dira kukara ure nose natuvenye.” (Yirugana 17:27) Bibeli nazo kutukorangeda asi: “Hedeni Karunga pepi, nage a mu hede pepi.”—Jakopo 4:8.

19. (a) Ngapi omu natu vhura kuvareka kuhedera Karunga pepi, ntani nomauwa musinke? (b) Yikara musinke yaKarunga eyi yina kukukoka unene?

19 Ngapi omu no vhura kuhedera Karunga pepi? Mokuvareka, twikira ngorooro kweyi ono kurugana ngesi—kulironga kuhamena Karunga. Jesus kwa tente asi: “Mwenyo gwanarunye yigo ogu asi va ku dive asi nyovelike Karunga gosili, nogu wa tuma, Jesus Kristusa.” (Johanesa 17:3) Yimo, Bibeli kuronga asi kulironga kuhamena Jehova naJesus kutwaredesa ‘komwenyo gwanarunye’! Moomu vana yi tumbura nare, “Karunga yige eharo.” (1 Johanesa 4:16) Jehova ga kara hena noyikara yimwe yoyinzi yoyiwa yokutukoka. Pasihonena, Bibeli kuuyunga asi Jehova “Karunga goMufenkenda, age Karunga gombili noMudidimiki. Uwa wendi unzi, age Mulimburukwi.” (Exodus 34:6) Age “muwa, hena kudongonona po nonzo.” (Episarome 86:5) Moomu ono kuresa moBibeli, ngo mona asi ngapi Jehova ga likida asi ga kara noyikara oyo ntani nayimwe hena yoyinzi yokutukoka.

20-22. (a) Upirankondo wetu wokudira kumona Karunga kutukondera mokumuhedera pepi ndi? Faturura. (b) Yisinke nava vhura kukukorangeda vantu vamwe ava ava gazara asi awo kuna kukuvatera, nye yinke no vhura kurugana?

20 Yosili, kapi to vhuru kumona Karunga morwa age mpepo zokupira kumoneka. (Johanesa 1:18; 4:24; 1 Timoteusa 1:17) Mokulironga kumuhamena kupitira momapenuno goBibeli, ngo mu diva nawa-nawa. Ngamoomu ga uyunga muepisarome, kuvhura o “tetuke uwa wendi.” (Episarome 27:4; Varoma 1:20) Moomu ono kulironga kuhamena Jehova, yimo ngo mu diva nawa ntani ngo kara nokonda zokumuhara nokumuhedera pepi.

Eharo eli a likida guhya gomuwa kovana vendi kufanekesa eharo lyenene eli a tu likida Gunyetu gemeguru

21 Ngo yi kwata egano asi morwasinke Bibeli azi tu rongere tu mu gazare Jehova asi Guhyetu. (Mateusa 6:9) Kapisi eparu lyetu lyelike ali tundu kwendi nye age kuna tu harere eparu lyewa—ngamoomu guhya geharo na liharera munwendi. (Episarome 36:9) Bibeli kuturonga hena asi vantu kuvhura va kare vakaume vaJehova. (Jakopo 2:23) Gazara—kuvhura o kare kaume koMusiti gwanayinye!

22 Moomu ono kulironga yoyinzi moBibeli, ngo gwana vantu vamwe wokugazara asi awo kuna kukuvatera nye ngava ku korangeda mokuhageka elirongo olyo. Awo kuvhura va kare nosinka asi ngo rundurura epuro lyoge. Nye wa ha pulisira nkenye ogu a ku hagekese mokutulisa po ukaume wounene po ou no vhura kugwana.

23, 24. (a) Morwasinke no vhulira kutwikira kupura mapuro kuhamena kweyi ono kulironga? (b) Sirongwa musinke semegaununo lyokukwama ko?

23 Yimo, pomuhowo kapi ngo kwata egano yininke nayinye. Pwa hepa elinunupiko mokupura evatero, nye wa ha hageka morwa nomuga. Jesus ga tente asi ya wapa kulinunupika ngwendi munonagona. (Mateusa 18:2-4) Moomu tupu twa yi diva, vanona kupura mapuro gomanzi. Karunga kuna hara o gwane malimbururo. Bibeli kupandadeka vamwe ava va kere neharo lyokulironga kuhamena Karunga. Awo kwa tarwilire nawa-nawa moMatjangwa nokudivilisa asi eyi va lirongere kwa kere usili.—Yirugana 17:11.

24 Nkedi zongwa zokulironga kuhamena Jehova kukona-kona Bibeli. Azo za lisiga nonobuke nonkwawo. Monkedi musinke? Egaununo lyokukwama ko ngali ka tarurura sirongwa oso.

^ para. 15 Pwa kara mapukururo gomanzi kontanto nokontumbwisiso zedina lyaKarunga koMagwedereroko pomapenuno 195-197.