1-нҗи бап

Худай барада хакыкат

 Худай сениң аладаңы эдйәрми?

Худай нәхиликә? Онуң ады бармы?

Худая якынлашып болярмы?

1, 2. Биз нәме үчин сораг берйәрис?

ЧАГАЛАРЫҢ сораг бершине үнс берипмидиң? Оларың көпүси дил ачан бадына деррев сораг берип башлаярлар. Гөзлерини балкылдадып, билесигелиҗилик билен: «Асман нәме үчин гөк? Йылдызлар нәмеден ясалды? Гушлара сайрамагы ким өвретди?» дийип сораярлар. Бу сораглара җогап бермек аңсат болмаса-да, сиз догры җогап бермәге чалышянсыңыз. Йөне җогап берсеңиз хем сизден «о нәме үчин?» дийип, ене-де сорарлар.

² Сорагы диңе чагалар дәл, улы адамлар хем берйәр. Биз дурмушда өз орнумызы ве абанян ховплар барада билмек ислейәрис я-да иң болманда билесигелиҗилигимизи канагатландырҗак болярыс. Эмма көп адамлар ёкары везипә етенсоң, сораг бермегини бес эдйәрлер я сорагларына җогап гөзлемейәрлер.

3. Көп адамлар сорагларына җогап гөзлемегини нәме үчин бес эдйәр?

³ Шу китабың дашында, сөзбашында ве  бабың башында берилйән сораглар барада ойлан. Булар адамлары  биынҗалык эдйән эсасы сораглар. Йөне көп адамлар бу сораглара җогап гөзлемеги бес эдйәр. Нәме үчин? Мукаддес Язгылардан шол сорагларың җогабыны тапып болармы? Кәбир адамлар Мукаддес Язгылардан җогап тапып болҗагына шүбхеленйәр я-да оны дүшүнерден чылшырымлы хасаплаяр. Бейлекилер болса гүлерлер өйдүп, сораг бермәге чекинйәр. Башга адамлар болса, шейле сорагларың җогабыны дини ёлбашчылар ве мугаллымлар гөзлемелидир өйдйәрлер. Сен нәхили пикир эдйәң?

4, 5. Адамлары көпленч нәхили сораглар биынҗалык эдйәр ве шу сораглара нәме үчин җогап тапмалы?

⁴ Элбетде, сен көп адамлары биынҗалык эдйән сорагларың җогабыны билесиң гелйәндир. Сен кәте өз-өзүңе шейле сораглары берен болсаң герек: дурмушың манысы нәме? Доглуп, гаррап, өлүп гитмек — дурмушың бар манысымыка? Аслында, Худай нәхиликә? Элбетде, бу сорагларың үстүнде ойланмак герек. Тә догры хем ынандырыҗы җогап тапянчак оны гөзлемели. Дүнйәде иң белли мугаллым Иса пыгамбер шейле дийди: «Диләң, сизе берлер; агтарың, тапарсыңыз; гапыны какың, сизе ачылар» (Матта 7:7).

⁵ Эгер сен җогаплары «агтарсаң», хөкман сылаг аларсың (Сүлейманың тымсаллары 2:1—5). Адамлар хер зат дийселер-де, бу мөхүм сораглара җогап бар. Сен олары Мукаддес Язгылардан тапып билерсиң. Олара дүшүнмек кын дәл. Онсоңам, бу җогаплар бизе умыт берйәр ве багтлы эдйәр. Сен хәзирден дурмушыңа гуванып билерсиң. Илки билен, көп адамлары биынҗалык эдйән сорага үнс берели.

ХУДАЙ БИПЕРВАЙ ХЕМ РЕХИМСИЗМИ?

6. Нәме үчин көп адамлар Худай адамларың хорлукларына бипервай гараяндыр өйдйәр?

⁶ Көп адамлар «хава» дийип җогап берерлер. Олар:  «Худай бизиң аладамызы эдйән болса, онда дурмуш башгача болмазмыды?» диййәрлер. Дүнйәниң урушдан, йигренчликден ве хорлукдан долудыгыны гөрйәрис. Биз кеселлейәрис, эҗир чекйәрис, якын адамларымызы йитирйәрис. Шонуң үчин көп адамлар: «Эгер-де Худай аладамызы эдйән болса, хорлуклара ёл берермиди?» диййәрлер.

7. а) Дини ёлбашчылар Худайы нәдип рехимсиз эдип гөркезйәрлер? б) Мукаддес Язгылар дүнйәдәки эрбетликлер барада нәме диййәр?

⁷ Үстесине-де, дини ёлбашчылар хем Худайы кәте рехимсиз эдип гөркезйәрлер. Нәдип? Хачан-да паҗыгалы вака боланда, олар Худайың ислеги шейледир диййәрлер. Башгача айданыңда, дини ёлбашчылар дүнйәдәки әхли эрбетликлери Худайдан гөрйәрлер. Оларың айдяны догрумыка? Мукаддес Язгылар нәме өвредйәр? Якуп 1:13 шейле җогап берйәр: «Сыналанда, хич ким: «Мен Худай тарапын сыналярын» диймесин; чүнки Худай эрбетлик билен сыналян дәлдир, Онуң өзи хем хич кими сынаян дәлдир». Хава, дүнйәдәки болян эрбетликлер хич хачан Худай тарапын болмаяр (Эйюп 34:10—12). Догры, ол хорлуклара ве бетбагтчылыклара ёл берйәр. Йөне эрбетлиге ёл бермегиң хем-де оны этмегиң тапавуды улы.

8, 9. а) Эрбетлиге ёл бермегиң хем-де оны этмегиң тапавудыны хайсы мысал гөркезйәр? б) Адамларың эрбетлик этмегине ёл берендиги үчин, Худайы гүнәкәрлемек догрумы?

⁸ Айдалы, пайхаслы ве сөййән атаның өзи билен биле яшаян етишен оглы бар. Оглы атасына гулак асман башлаяр ве өйүнден гитмекчи боляр. Атасы оны сакламаяр. Оглы ахлаксызлыга баш гошуп, бетбагтчылыга учраяр. Ойланып гөр, атасы оглуна эрбетлик этдими? Ёк (Лука 15:11—13). Худай адамларың эрбетлик этмегине ёл берсе-де, олара эрбетлик этмеди.  Шонуң үчин адамларың чекйән хорлукларыны Худайдан гөрмек нәдогры.

⁹ Худай адамларың эрбетлик этмегине ёл берйәр, чүнки онуң себәплери бар. Акылдар ве гүйҗи хер зада етйән Ярадыҗы мунуң себәбини дүшүндирмәге борчлы дәл. Йөне сөййәндиги үчин дүшүндирйәр. Худайың хорлуклара ёл бермегиниң себәплерине 11-нҗи бапда середерис. Сен кынчылыкларың Худайдан дәлдигине ынанып билерсиң. Гайтам, кынчылыклары диңе Худай чөзүп билер! (Ишая 33:2).

10. Гүнәниң етирен зыяныны Худайың ёк этҗекдигине биз нәме үчин ынанып билерис?

¹⁰ Шейле-де Худай мукаддесдир (Ылхам 15:4). Диймек, ол пәк хем-де чирксиз. Онда хич хили эрбетлик ёк. Шонуң үчин биз оңа долы ынанып билерис. Дурнуксыз адамлара шейле ынанып болмаяр. Билшимиз ялы, иң адалатлы хөкүмдарам эрбет адамларың етирен зыяныны дүзедип билмейәр. Худайың болса, башармаян зады ёк. Ол гүнәниң етирен әхли зыяныны ёк этмек ислейәр ве оңа гүйҗи-де етйәр. Худай чәре гөрүп башланда, эрбетлиги хемишелик ёк эдер (Зебур 37:9—11).

ХУДАЙ АДАЛАТСЫЗЛЫГА НӘХИЛИ ГАРАЯР?

11. а) Худай адалатсызлыга нәхили гараяр? б) Худай адамларың хорлук чекйәндигине нәхили гараяр?

¹¹ Худай дүнйәде ве сениң дурмушыңда болян затлара нәхили гараяр? Мукаддес Язгылар Худай «адалаты сөййәндир» диййәр (Зебур 33:5). Шонуң үчин оны ягшылык ве яманлык меселеси җуда биынҗалык эдйәр. Ол әхли адалатсызлыгы йигренйәр. Бир вагтлар ер йүзи эрбетликден доланда, Худай «йүрегинде агыры дуйды» дийип, Мукаддес Язгыларда айдыляр (Барлык 6:5, 6). Худай хич хачан үйтгемейәр (Малаки 3:6).  Ол хәзирем адамларың хорлук чекйәндигине гынаняр. Мукаддес Язгылар: «Ол сизиң гамхорыңыздыр» диййәр (1 Петрус 5:7).

12, 13. а) Бизде нәме үчин аҗайып сөйги хәсиети бар ве дүнйәдәки вакалар бизе нәхили тәсир эдйәр? б) Худайың дүнйәдәки кынчылыклары чөзҗекдигине биз нәме үчин шүбхеленмели дәл?

¹² Адамларың хорлук чекйәнине Худайың гынаняндыгыны ене нәме гөркезйәр? Мукаддес Язгылар адам Худайың суратында ярадылды дийип өвредйәр (Барлык 1:26). Худайың говы хәсиетлери боланы үчин, шейле хәсиетлер бизде-де бар. Меселем, бигүнә адамларың чекйән хорлукларына сениң йүрегиң авамазмыды? Шейле адалатсызлык сени биынҗалык эдйән болса, онда Худайы хас-да биынҗалык эдйәндигине шүбхеленме.

¹³ Адамың аҗайып сөйги хәсиети бар. Сөймекде ол Худая меңзейәр. Мукаддес Язгылар: «Худай сөйгүдир» дийип өвредйәр (1 Яхя 4:8, 16). Биз сөйүп билйәрис, чүнки бу хәсиет Худайда бар. Эгер-де сен ер йүзүндәки хорлукларың ве адалатсызлыгың соңуна чыкып билйән болсаң, адамлары сөййәндигиң үчин соңуна чыкмазмыдың? Элбетде! Шонуң үчин Худайың хорлукларың хем-де адалатсызлыгың соңуна чыкҗакдыгына хич шүбхеленме. Бу китабың сөзбашындакы берилйән вадалар бош арзув я тама дәл. Худайың вадасы хөкман ерине етер! Эмма Худайың вадаларына ынанар ялы, Худай барада көпрәк билмели.

 ХУДАЙ ӨЗИ БАРАДА СЕНИҢ БИЛМЕГИҢИ ИСЛЕЙӘР

14. Худайың ады нәме ве нәме үчин онуң адыны тутмалы?

¹⁴ Эгер-де сениң билен бир адамың танышмагыны ислесең нәме эдердиң? Сен өз адыңы айтмазмыдың? Худайың хем ады бармыка? Көп динлериң ёлбашчылары онуң адына «Худай» я-да «Алла» диййәрлер, йөне булар онуң ады дәл. Булар патыша ве президент диен ялы титул. Мукаддес Язгылар Худайың титулының көпдүгини айдяр. Худай хем-де Алла шол титуллара дегишли. Эмма Мукаддес Язгылар Худайың адының Еховадыгыны хем айдяр. Зебур 8:1-де  шейле дийилйәр: «Эй Ехова Реббимиз! Бүтин ер йүзүнде Сениң адың нәхили дабаралы!» Сениң Мукаддес Язгыларыңда Худайың ады болмаса, китабың 195—197-нҗи сахыпаларындакы Гошмача маглуматда себәби дүшүндирилйәр. Мукаддес Язгыларың гадымы голязмаларында Худайың ады мүңлерче гезек душ гелйәр. Хава, Ехова өз адыны сениң билмегиңи хем-де тутмагыңы ислейәр. Ол сени Мукаддес Язгылар аркалы танышмага чагыряр.

15. Ехова диен ат нәмәни аңладяр?

¹⁵ Худайың адының чуң манысы бар. Ехова диймек, Худай өз берен вадасыны ерине етирип, ниетини амала ашырып билйәндигини гөркезйәр *. Худайың ады  ялы ат хич кимде ёк. Бу ат диңе Худайда бар. Ехованың деңи-тайы ёк. Нәмеде?

16, 17. а) «Гүйҗи хер зада етйән» диен титул нәмәни гөркезйәр? б) «Бүтин дөвүрлериң патышасы» диймек нәме? в) «Ярадыҗы» диен титулдан Ехова барада нәме билйәрис?

¹⁶ Зебур 83:18-де Ехова барада: «Бүтин дүнйәниң үстүнде диңе Сениң хеммелерден бейикдигиңи билсинлер» дийилйәр. Гүйҗи хер зада етйән дийип хем диңе Ехова айдыляр. Ылхам 15:3-де: «Гүйҗи хер зада етйән Реб Худай, Сениң ишлериң улы хем геңдир. Эй миллетлер патышасы, Сениң ёлларың догры хем хакдыр!» дийилйәр. «Гүйҗи хер зада етйән» диен титул Ехованың әлемде иң гүйчли шахсыетдигини гөркезйәр. Онуң гүйҗүне тай гелҗек гүйч ёк. 1 Тимотеос 1:17-де Ехова «бүтин дөвүрлериң Патышасы» дийилйәр. «Бүтин дөвүрлериң патышасы» диен титул Ехованың ене-де бир айратынлыгыны гөркезйәр. Ол хемише-де барды. Зебур 90:2-де: «Сен... эзелден эбеде ченли барсың, эй Худай» дийип окаярыс. Бу бизде улы хормат дөретмейәрми нәме?

¹⁷ Ехова Ярадыҗы хөкмүнде хем тапавутланяр. Ылхам 4:11-де шейле дийилйәр: «Эй Реббимиз, Худайымыз! Сен шөхраты, хорматы хем гудраты алмага мынасыпсың. Чүнки хемме зады Сен яратдың. Әхлиси Сениң ислегиң билен дөреди, ярадылды». Ойланып гөр: гөкдәки гөзе гөрүнмейән перишделер, асмандакы йылдызлар, агачлардакы мивелер, океанлардакы ве дерялардакы балыклар — буларың барысы Ярадыҗымыз Ехованың эллериниң иши.

ЕХОВА ЯКЫНЛАШЫП БОЛЯРМЫ?

18. Нәме үчин кәбир адамлар Худая якынлашып болмаз өйдйәрлер ве Мукаддес Язгылар нәме өвредйәр?

¹⁸ Кәбир адамлар Ехованың тәсин хәсиетлери барада оканларында, өзлеринде горкы дуйярлар. Олар Худайың җуда бейиклигинден чекинйәрлер. Худая  якынлашып болмаз өйдйәрлер ве ол бизе үнсем берйән дәлдир дийип пикир эдйәрлер. Догруданам, шейлемикә? Ёк, Мукаддес Язгылар Ехова барада: «Ол бизиң хич биримизден узакда дәлдир» диййәр (Ресулларың ишлери 17:27). Шейле-де: «Худая якышлашың, Ол хем сизе якынлашар» диййәр (Якуп 4:8).

19. а) Худая якынлашмак үчин, илки билен, нәме этмели ве мунуң нәхили пейдасы бар? б) Худайың хайсы хәсиети саңа хас көп яраяр?

¹⁹ Худая нәдип якынлашып болар? Илки билен, Худай барада билим алмагыңы довам эт. Иса Месих, ягны Иса пыгамбер шейле дийипди: «Эбеди яшайыш Сени, ялңыз хак Худайы ве Сениң иберениң Иса Месихи танамакдыр» (Яхя 17:3). Хава, Мукаддес Язгылар Худай ве Иса Месих барада алян билимиң «эбеди яшайша» элтйәр диййәр. Билшимиз ялы «Худай сөйгүдир» (1 Яхя 4:8, 16). Ехованың башга-да көп аҗайып хәсиетлери бар. Меселем, Мукаддес Язгыларда Ехова «рехимдар ве мәхрибан Худай, өрән сабырлы, мерхемети ве хакыкаты болдур» дийилйәр (Чыкыш 34:6). Онда шейле сөзлер хем бар: «Я Реб, Сен говы, гечиримлисиң» (Зебур 86:5). Худай сабырлы (2 Петрус 3:9). Ол ынамдар (1 Коринтослылар 1:9). Мукаддес Язгылары окадыгыңча, Ехованың аҗайып хәсиетлерини гөрерсиң.

20—22. а) Худайы гөрмесек-де, оңа нәдип якынлашып билерис? Дүшүндир. б) Кәбир адамлар саңа говулык этҗек болуп нәме диймеклери мүмкин, эмма сен нәме этмели?

²⁰ Догры, Худайы гөрүп болмаяр, себәби ол гөзе гөрүнмейән рух (Яхя 1:18; 4:24; 1 Тимотеос 1:17). Эмма Мукаддес Язгылар аркалы Худайың шахсыетдигини билерсиң. Мезмурчының айдышы ялы: «Реббиң гөзеллигине середерсиң» (Зебур 27:4; Римлилер 1:20). Ехова барада билдигиңче, онуң бардыгына гөз етирерсиң, оңа болан сөйгүң артар хем-де якынлашасың гелер.

²¹ Мукаддес Язгыларың Ехова бизиң Атамыз дийип өвретмегиниң себәбине кем-кемден дүшүнерсиң (Матта 6:9). Ол бизе яшайыш бермек билен чәкленмеди (Зебур  36:9). Хер бир сөййән атаның чагаларына ислейши ялы, Худай хем бизиң багтлы яшамагымызы ислейәр. Шейле-де Мукаддес Язгыларда Ехова билен достлашып боляндыгы айдыляр (Якуп 2:23). Гөз өңүне гетир, сен әлемиң Ярадыҗысы билен достлашып билерсиң!

²² Мукаддес Язгылары өвренип башланыңда, диниңден дәнерсиң өйдүп, саңа говулык этҗек болуп, бу окувыңы гой диймеклери мүмкин. Иң говы Дост тутунмагыңа гой, саңа хич ким пәсгел бермесин!

23, 24. а) Дүшүнмейән затларыңы сорамага нәме үчин чекинмели дәл? б) Индики бапдан нәме билерис?

²³ Элбетде, илкибашда саңа кәбир затлара дүшүнмек кын болар. Эмма дүшүнмейән затларыңы сорамага чекинме, мунуң үчин пес гөвүнли болмалы. Иса көп сораг берйән чага ялы, өзүңи пес тутмалыдыгыңы айтды (Матта 18:2—4). Худай сениң сораглара җогап тапмагыңы ислейәр. Мукаддес Язгылар Худай барада ыхлас билен билим алян адамлары өвйәр. Шейле адамлар Язгылары эрҗеллик билен өвренип, хакыкатдан-да, шейлемикә дийип барлаярдылар (Ресулларың ишлери 17:11).

²⁴ Ехованы танамагың иң говы усулы — Мукаддес Язгылары өвренмек. Ол әхли китаплардан тапавутланяр. Нәмеде? Бу барада индики бапдан билерис.

[Чыкгыт]

МУКАДДЕС ЯЗГЫЛАР НӘМЕ ӨВРЕДЙӘР?

▪ Худай сениң аладаңы эдйәр (1 Петрус 5:7).

▪ Худайың ады Ехова (Зебур 8:1).

▪ Ехова сениң оңа якынлашмагыңы ислейәр (Якуп 4:8).

▪ Ехова сөййән, мәхирли ве рехимдар Худай (Чыкыш 34:6; 1 Яхя 4:8, 16).

[Макаланың сораглары]

[12 Сахыпадакы сурат]

Эгер бир адам билен танышмакчы болсаң, сен адыңы айтмазмыдың? Худай өз адыны бизе Мукаддес Язгыларда аян эдйәр

[12, 13 Сахыпадакы суратлар]

Мукаддес Язгылар әлем-җаханың сөйгүден долы Ярадыҗысына Ехова диййәр

[14 Сахыпадакы сурат]

Аладачыл ата чагаларыны сөййәр; гөкдәки Атамыз бизи хас-да көп сөййәр