Dlulela kokumunyethweko

Dlulela erhelweni leenhloko

ISAHLUKO SESIBILI

IBhayibhili—Yincwadi Evela KuZimu

IBhayibhili—Yincwadi Evela KuZimu

Kungaziphi iindlela iBhayibhili ingafani nezinye iincwadi?

IBhayibhili ingakurhelebha njani bona urarulule imiraro yakho?

Kubayini ungazithemba iimporofido eziseBhayibhilini?

USAKHUMBULA lokha nawufumana isipho esihle esivela emnganinakho omthandako? Ngokulindelekileko, isenzakalweso gade sithabisa khulu. Eqinisweni isiphweso sakutjela okuthileko ngomuphi—bonyana ubungani benu ubuqala njengobuqakathekileko. Ngokunganakuzaza wathokoza umnganakho ngesipho sokucabangela akuphe sona.

2 IBhayibhili sisipho esivela kuZimu, ekufuze sisithokoze kwamambala. Incwadi engafani nezinye le, ihlathulula izinto ebengekhe sazazi. Isibonelo, isitjela bona isibhakabhaka esineenkwekwezi sabunjwa njani, iphasi, indoda nomfazi bokuthoma. IBhayibhili imumethe imilayo esirhelebha bona sirarulule imiraro yokuphila nokugandeleleka. Ihlathulula bona uZimu uzoyizalisa njani iimnqopho yakhe nokobana uzokwenza njani ukuphila kube bhedere ephasini. Qala bona iBhayibhili sisipho esihle kangangani!

3 Okhunye okwenza bona iBhayibhili ibe sisipho esithabisako kukobana imbula okuthileko ngoMuphi, uJehova uZimu. Iqiniso lokobana usilungiselele incwadi enjengale, litjengisa bona ufuna simazi kuhle. Kwamambala, iBhayibhili ingakurhelebha bonyana utjhidele hlanu kwakaJehova.

4 Nengabe uneBhayibhili, akusuwe wedwa onayo. Iyoke namtjhana iingcenye zayo, iBhayibhili sele igadangiswe ngeenlimi ezingaphezu kwe-2 300, nje-ke abantu abangaphezu kwamaphesenti ama-90 bangakghona ukuyifumana. Ngokwesilinganiso, iimBhayibhili ezingaphezu kwesigidi zirhatjhwa qobe veke! Sele kugadangiswe iinkulungwana zamabhiliyoni wamakhophi weBhayibhili, iyoke namtjhana iingcenye zayo. Eqinisweni, ayikho enye incwadi efana neBhayibhili.

I-“New World Translation of the Holy Scriptures” iyafumaneka ngeenlimi ezinengi

I-“New World Translation of the Holy Scriptures” iyafumaneka ngeenlimi ezinengi

5 Ukungezelela kilokho, iBhayibhili ‘ifunzelelwe mumoya kaZimu.’ (2 KuThimothi 3:16) Ngayiphi indlela? IBhayibhili iyaziphendulela: ‘Kodwana abantu bakhuluma okungekwakaZimu, baragwa ngumoya ocwengileko.’ (2 KaPitrosi 1:21) Ukutjengisa: Umuntu onerhwebo angathi umabhalana atlole incwadi. Incwadi le imumethe imikhumbulo neenlayezo zomnikazi werhwebo. Kwamambala, yincwadi yomnikazi werhwebo, ingasi kamabhalana. Ngendlela efanako, iBhayibhili imumethe umlayezo ovela kuZimu ingasi emadodeni awutlolako. Kwamambala, iBhayibhili yoke ngokuqinisekileko, “lilizwi lakaZimu.”—1 KwebeTesalonika 2:13.

IYAVUMELANA BEGODU INEMBILE

6 Kuthethe iimnyaka engaphezu kweyi-1 600 ukutlolwa kweBhayibhili. Abatloli bayo baphila ngeenkhathi ezihlukahlukeneko begodu gade baphila ngeendlela ezingafaniko. Abanye gade babalimi, abathiyi beemfesi, nabelusi. Abanye bekubaporofidi, abahluleli namakhosi. Umtloli weVangeli uLuka gade angudorhodere. Ngitjho namtjhana abatloli bayo gade bangafani, iBhayibhili iyavumelana kusukela ekuthomeni bekube semaswapheleni.*

7 Incwadi yokuthoma yeBhayibhili isitjela bona imiraro yabantu ithome njani. Incwadi yamaswaphela itjengisa bona iphasi loke lizokuba yiparadeyisi, namtjhana ingadi. Koke ukwazisa okuseBhayibhilini kuhlanganisa izinto ezenzeka phakathi neenkulungwana zeemnyaka yomlando begodu kulandisa nokobana zihlobana njani nokuzaliseka kweemnqopho kaZimu. Ukuvumelana kweBhayibhili kuyakarisa, begodu ngilokho esingakulindela encwadini evela kuZimu.

8 IBhayibhili inembile ngokwesayensi. Imumethe ukwaziswa okuthuthukileko nekumadaniswa nalokho abantu egade bakwazi ngesikhatheso. Isibonelo, incwadi kaLefitikosi gade inikela ama-Israyeli wekadeni iimthetho yokobana umuntu onesifo esithathelwanako ahlaliswe yedwa, neemthetho yehlanzeko kukulapho iintjhaba ezakhelene nawo zingazi litho ngeendabezo. Ngesikhathi kuneembono engakalungi malungana nokubumbeka kwephasi, iBhayibhili yaqalisa kilo njengelisiyingi. (Isaya 40:22) Ngokunembileko iBhayibhili yathi iphasi ‘lilenga phezu kwelize.’ (Jobhi 26:7) Iye, iBhayibhili akusiyo incwadi yokufundisa isayensi. Kodwana neyikhuluma ngesayensi inembile. Lokhu akusikho na okufanele sikulindele ngencwadi evela kuZimu?

9 IBhayibhili inembile ngokomlando begodu ithembekile. Iindaba zayo zinayo yoke imininingwana. Ayihlanganisi kwaphela amabizo wabantu, kodwana nerhelo lababelethi nabokhokho babo.# Ngokungafani nabosomlando bephasi, abangakavami ukutlola ngokuhlulwa kwesitjhaba sekhabo, abatloli beBhayibhili gade bathembekile, bebatlola ngitjho nangemitjhapho yabo neyeentjhaba zabo. Isibonelo, encwadini yeBhayibhili kaNumeri, umtloli uMosisi uvuma umtjhapho wakhe omkhulu ajeziswa kabuhlungu ngesibanga sawo. (Numeri 20:2-12) Ukuthembeka okunje akukavami kwezinye iindaba zomlando, kodwana kuyafumaneka eBhayibhilini ngombana iyincwadi evela kuZimu.

INCWADI YOKUHLAKANIPHA OKUBEREGAKO

10 Njengombana iBhayibhili ifunzelelwe nguZimu, ‘yeke ilungele ukufundisa nokukhalima nokunqophisa imitjhapho, nokulaya koke malungana nokulunga.’ (2 KuThimothi 3:16) IBhayibhili yincwadi eberegako. Itjengisa ukubazi kuhle ubujamo babantu. Lokhu akusirari ngombana uMtloli wayo uJehova uZimu, uMbumbi! Wazi imikhumbulo namazizwethu ukudlula thina. Ukungezelela kilokho, uJehova wazi lokho esikutlhogako bona sithabe. Wazi ngitjho neendlela okufuze sizigegede.

11 Cabangela ikulumo kaJesu ebizwa bona yiTjumayelo yeNtabeni, etlolwe kuMatewu izahluko-5 ukuya ku-7. Efundiswenakhe esebujameni obuphakemeko, uJesu wakhuluma ngeendaba ezinengi ezihlanganisa indlela yokufumana ithabo lamambala, indlela yokurarulula ukungazwani, indlela yokuthandaza, nendlela yokuba nombono ofaneleko ngezinto eziphathekako. Amezwi kaJesu anamandla begodu ayaberega namhlanjesi njengombana gade kunjalo ngesikhathi awakhuluma ngaso.

12 Eminye imilayo yeBhayibhili ikhuluma ngokuphila komndeni, imikghwa yokusebenza, netjhebiswano nabanye. Imilayo yeBhayibhili iberega kibo boke abantu, nesiluleko sayo sihlala sinenzuzo. Ukuhlakanipha esikufumana eBhayibhilini kuhlathululwa ngokurhunyeziweko mamezwi kaZimu awatjho ngomporofidi u-Isaya athi: “Mina Jehova, nginguZimakho, Okufundisa lokho okukuzuzisako.”—Isaya 48:17.

INCWADI YESIPOROFIDO

13 IBhayibhili ineemporofido ezinengi, ezinengi zazo zizalisekile. Cabangela nasi isibonelo. Ngomporofidi u-Isaya, ogade aphila ekhulwini lobunane ngaphambi kweenkathi zakaJesu [N.K.J.], uJehova wabikezela bonyana umuzi weBhabhiloni uzokutjhatjalaliswa. (Isaya 13:19; 14:22, 23) Kwanikelwa nemininingwana etjengisa bona umuzi uzokuthunjwa bunjani. Ibutho labasahleli belizokomisa umlambo weBhabhiloni lingene emzini ngaphandle kokulwa. Akusikho lokho kwaphela. Isiporofido saka-Isaya satjho nebizo lekosi ezokuthumba iBhabhiloni—uKoresi.—Isaya 44:27-45:2.

Umtloli weBhayibhili u-Isaya wabikezela ukutjhatjalaliswa kweBhabhiloni

Indoda yenza irhubhululo ngokuwa kweBhabhiloni

14 Eemnyakeni engaba ma-200 kamuva—ngobusuku baka-Oktoba 5/6, 539 N.K.J.—ibutho lepi lakampa hlanu kweBhabhiloni. Bekungubani umlawuli walo? Yikosi yePheresiya uKoresi. Ubujamo besele bulungele ukuzaliseka kwesiporofido esikarisako. Kodwana ibutho lepi lakaKoresi belizokungena eBhabhiloni ngaphandle kokulwa njengombana kwabikezelwa?

15 Abantu beBhabhiloni gade banomnyanya omkhulu ngobusukobo begodu bazizwa bavikelekile phakathi kwamaboda walo amakhulu. Kuthe kusesenjalo, uKoresi ngokuhlakanipha waphambukisa amanzi womlambo abhode iBhabhiloni. Msinyana amanzi bekangasatjhingi khulu, nje-ke amadodakhe bekangakghona ukuyama umlambo angene eBhabhiloni. Kodwana amabutho kaKoresi gade azokungena njani emabodeni weBhabhiloni? Ngesibanga esingaziwako, ngobusukobo iimnyango yomuzi, ngobutjhapha yatjhiywa ingakavalwa!

16 Malungana neBhabhiloni, kwabikezelwa bona: “Ngekhe lisahlalwa, begodu ngekhe lisahlalwa sizukulwana ngeenzukulwana. Um-Arabhu ngekhe asafaka itende lakhe, begodu akekho umalusi ozokulalisa imihlambi yakhe lapho.” (Isaya 13:20) Isiporofidwesi gade singabikezeli bona umuzi uzokutjhatjalaliswa kwaphela. Satjengisa bona iBhabhiloni lizokutjhatjalaliswa unomphela. Ungabubona ubufakazi bokuzaliseka kwamezwi la. Amarubhi weBhabhiloni lekadeni—asendaweni emakhilomitha ama-80 esewula yeBaghdad, e-Iraq—abufakazi bokobana lokho uJehova akutjhoko ngo-Isaya kuzalisekile: “Ngizolithanyela ngomthanyelo wokutjhabalalisa.”—Isaya 14:22, 23.%

Amarubhi weBhabhiloni

Amarubhi weBhabhiloni

17 Ukucabangela ukuthembeka kweemporofido zeBhayibhili kuqinisa ikholo, akusinjalo? Kwamambala, nengabe uJehova uZimu wazizalisa iinthembiso zakhe esikhathini esidlulileko, asinakuzaza bonyana uzosizalisa isiporofido sakhe sokwenza iphasi libe yiparadeyisi. (Numeri 23:19) Ngokuqinisekileko, “sinethemba lepilo engapheliko uZimu, ongakhulumi amala, asithembisa yona ngaphambilini.”—KuTitosi 1:2, NW ^

“ILIZWI LAKAZIMU LIPHILILE”

18 Kilokho esele sikufundile esahlukwenesi, kuyakhanya bona kwamambala iBhayibhili yincwadi engafani nezinye. Ukuqakatheka kweBhayibhili akwenziwa kuvumelana kweengcenye zalo kwaphela, kunemba kwezomlando nesayensi, kuhlakanipha okuberegako, neemporofido ezithembekileko. Umphostoli uPowula omKrestu watlola: “Ilizwi lakaZimu liphilile linamandla libukhali kunazo zoke iinsabula ezisika mahlangothi womabili. Lihlaba lingene beliyofika ehlanganweni yomphefumulo nomoya, nalapho kuhlangana khona amathambo nomongo. Lingumahluleli wesazelo, lahlulela iintjisakalo zomuntu nemizindlo esehliziyweni yakhe.”—KumaHebheru 4:12.

19 Ukufunda “ilizwi,” nofana umlayezo kaZimu oseBhayibhilini kungatjhugulula ipilo yethu. Kungasirhelebha sizihlole ngendlela esingakhenge sizihlole ngayo ngaphambilini. Singathi siyamthanda uZimu kodwana indlela esisabela ngayo eLizwini lakhe eliphefumulelweko, iBhayibhili, kwambula lokho esikucabangako, neehloso zamambala zehliziyo.

20 Kwamambala, iBhayibhili yincwadi evela kuZimu. Yincwadi okufuze ifundwe, ifundisiswe begodu ithandwe. Tjengisa ukuthokoza kwakho ngesipho esivela kuZimu ngokuragela phambili ufundisisa lokho elikumumetheko. Njengombana ukwenza lokho uzokuba nelwazi elitjhingileko lomnqopho kaZimu ngabantu. Ukufumana bona umnqopho loyo uyini, nokobana uzokuzaliseka njani, kuzokucocwa ngakho esahlukweni esilandelako.

LOKHO OKUFUNDISWA YIBHAYIBHILI

  • IBhayibhili yincwadi efunzelelwe nguZimu, ngalokho inembile begodu ithembekile.—2 KuThimothi 3:16.
  • Okumumethwe liLizwi lakaZimu kuberega ekuphileni kwelanga nelanga.—Isaya 48:17.
  • Iinthembiso zakaZimu eziseBhayibhilini ngokuqinisekileko zizokuzaliseka.—Numeri 23:19.

*  Namtjhana abanye abantu bathi ezinye iingcenye zeBhayibhili ziyaphikisana, lokho abakutjhoko akunabufakazi. Qala isahluko-7 sencwadi ethi-IBhayibheli—IZwi LikaNkulunkulu Noma Elomuntu? (efumaneka ngesiZulu) egadangiswe boFakazi bakaJehova.

#  Isibonelo, qala irhelo lababelethi nabokhokho bakaJesu elikuLuka 3:23-38.

%  Nawufuna ilwazi elingezelelekileko ngeemporofido zeBhayibhili, qala amakhasi-27-9 wencwajana ethi, Incwadi Yabo Bonke Abantu (efumaneka ngesiZulu) egadangiswe boFakazi BakaJehova.

^  Ukutjhatjalaliswa kweBhabhiloni kusibonelo esisodwa seemporofido zeBhayibhili ezazalisekako. Ezinye iimbonelo zihlanganisa ukutjhatjalaliswa kweTire neNiniva. (Ezekiyeli 26:1-5; Zefaniya 2:13-15) Nesiporofido sakaDanyela sabikezela ukulandelana kweembuso ezokubusa iphasi ngemva kweBhabhiloni. Lokhu kuhlanganisa amaMede namaPheresiya neGrisi. (Danyela 8:5-7, 20-22) Nawufuna imininingwana malungana neemporofido ezikhuluma ngoMesiya ezazaliseka kuJesu Krestu, qala Isithasiselo.


Iimbuzo Yesifundo

1, 2. Kungaziphi iindlela iBhayibhili isisipho esithabisako esivela kuZimu?

3. Ukusilungiselela kwakaJehova iBhayibhili kusitjelani ngaye, begodu kubayini lokhu kuthabisa?

4. Yini ekuthabisako ngokurhatjhwa kweBhayibhili?

5. Kungayiphi indlela iBhayibhili ‘ifunzelelwe mumoya kaZimu’?

6, 7. Kubayini ukuvumelana kweengcenye zeBhayibhili kukarisa kangaka?

8. Nikela iimbonelo ezitjengisa bona iBhayibhili inembile kwezesayensi.

9. (a) Kungaziphi iindlela iBhayibhili etjengisa ngayo bona inembile kwezomlando begodu ithembekile? (b) Ukuthembeka kwabatloli bayo kukutjelani ngeBhayibhili?

10. Kubayini kungasirari bona iBhayibhili yincwadi eberegako?

11, 12. (a) Ngiziphi iindaba uJesu akhuluma ngazo eTjumayelweni yakhe yeNtabeni? (b) Ngiziphi ezinye iindaba eziberegako okukhulunywa ngazo eBhayibhilini, begodu kubayini isiluleko sayo singaphelelwa sikhathi?

13. Ngimiphi imininingwana uJehova aphefumulela umporofidi u-Isaya bona ayitlole malungana neBhabhiloni?

14, 15. Eminye imininingwana yesiporofido saka-Isaya malungana neBhabhiloni yazaliseka njani?

16. (a) U-Isaya wabikezelani ngalokho okuzokwenzeka emaswapheleni ngeBhabhiloni? (b) Sazaliseka bunjani isiporofido saka-Isaya esiphathelene nokutjhatjalaliswa kweBhabhiloni?

17. Ukuzaliseka kweemporofido zeBhayibhili kuliqinisa njani ikholo?

18. Ngimaphi amezwi anamandla umpostoli omKrestu uPowula awatjho ‘ngelizwi lakaZimu’?

19, 20. (a) IBhayibhili ingakurhelebha njani bona uzihlole? (b) Ungakutjengisa njani ukuthokoza ngesipho esivela kuZimu esingafani nezinye, iBhayibhili?