Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

CAPÍTULO 2

Bibliataca Diosmi ñucanchijman cushca

Bibliataca Diosmi ñucanchijman cushca
  • ¿Imamantataj Bibliaca mana shujtaj librocuna shina can?

  • ¿Llaquicunata chˈimbapurangapajca ima shinataj Bibliaca ayudan?

  • ¿Bibliapi parlashca profeciacunataca imamantataj crinchij?

1, 2. ¿Bibliaca imamantataj Dios cushca sumaj regalo can?

¿SHUJ amigo canman shuj sumaj regalota cushcachu? Chai regalota cujpica achcatachari cushicurcangui. Canta cˈuyashcamantami chai regalotaca cushcanga. Chai regalota cujpica ¿manachu diosolopagui nishpa chasquircangui?

2 Bibliapish Dios cushca regalomi can. Chaimantami Diostaca diosolopagui nina canchij. Bibliaca shujtaj librocuna mana yachachishcatami yachachin. Jahua pachata, luzerocunata, Allpata, punta cˈarita, punta huarmita ima shina rurashcatami parlan. Ñucanchij causaipi ricurij llaquicunata chˈimbapurangapajpish achcatami ayudan. Shinallataj Bibliapica Jehová Dios paipaj munaita pajtachijpi cai Allpapi alli causai tiyanatami huillan. Chaimantami ¡Bibliaca shuj sumaj regalo can!

3. a) ¿Bibliaca imamantataj shuj sumaj regalo can? b) ¿Jehová Diosca imamantataj Bibliata ñucanchijman cushca?

3 Shinallataj Jehová Diosmanta yachachishcamantami Bibliaca shuj sumaj regalo can. Jehová Diosca paita rijsichun nishpami Bibliataca ñucanchijman cushca. Bibliaca Diospajman ñucanchij cˈuchuyachunmi achcata ayudan.

4. ¿Bibliaca ima shinataj achca gentecunaman chayashca?

4 Casi tucui gentecunami shuj Bibliata charin. Bibliaca completo o huaquin partecunami casi 2.600 shimicunapi llujshishca. Chaimantami Bibliataca achca gentecuna charin. Cada semanami shuj millón yalli gentecuna shuj Bibliata chasquin. Achca millones Bibliacunami completo o huaquin partecuna llujshishca. Biblia shina shujtaj libroca mana tiyanchu.

Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras Bibliaca achca shimicunapimi llujshishca

5. ¿Bibliataca Diosllatajmi ‘quillcachishca’ nishpaca imatataj nisha nin?

5 Bibliaca Diosllataj ‘quillcachishcami’ can (2 Timoteo 3:16-ta rezai). ¿Cai shimicunaca imatataj nisha nin? Bibliallatajmi, ‘runacunami Diospaj jucha illaj espíritu huillachijpi huillashcacuna’ nin (2 Pedro 1:21). Shuj abogado paipaj secretariata shuj cartata quillcachun mañashca shinami can. Abogadopaj yuyaicuna cashcamantaca cartapi tiyaj yuyaicunaca mana secretariapajchu can. Shinallataj Bibliaca mana quillcajcunapaj yuyaicunatachu charin, Diospaj yuyaicunatami charin. Chaimantami Bibliaca ‘Diospaj Shimi’ can (1 Tesalonicenses 2:13).

BIBLIACA MANA PANDARINCHU TUCUITAMI HUILLAN

6, 7. ¿Bibliaca imamantataj shujlla yuyaita charin?

6 Bibliataca 40 cˈaricunami 1.600 huatacunapi quillcarca. Paicunaca chˈican chˈican huatacunapimi causarca. Huaquincunaca tarpujcuna, pescadota japijcuna, michijcuna, profetacuna, juezcuna, reycunami carca. Jesús yachachishcata quillcaj Lucasca doctormi carca. Chai cˈaricuna chˈican chˈican causaita charijpipish Bibliaca callarimanta tucuricamami shujlla yuyaita charin. *

7 Bibliapaj punta libroca llaquicuna ima shina callarishcatami parlan. Cutin último libroca cai Allpa shuj paraíso tucunatami parlan. Bibliaca 4.000 huatacunapi gentecuna ima shina causashcatami parlan. Shinallataj Diospaj munai ima shina pajtarina cashcatami ricuchin. Ima shinami ricunchij, Bibliaca Diospaj Shimi cashcamantami shujlla yuyaita charin.

8. ¿Bibliaca imallatataj cienciamantaca mana pandarishpa huillan?

8 Cienciamanta parlashpaca Bibliaca mana pandarinchu. Por ejemplo, Levítico libropica ungüicuna ama japichun, israelitacuna ima shina cuidarina cashcatami yachachirca. Shujtaj llajtamanta gentecunaca chaita mana yacharcachu. Shinallataj cai Allpa pacha ima shina cashcata parlashpaca ñaupa gentecunaca panda yuyaicunatami charirca. Shinapish Bibliaca ñami cai Allpaca shuj pelota shina redondo cashcata huillarca (Isaías 40:22). ‘Imapi mana huarcushca’ tiyacujtapishmi huillarca (Job 26:7). Bibliaca mana cienciamanta parlaj librochu can. Shinapish Diospaj Shimi cashcamantami mana pandarin.

9. a) ¿Historiamanta parlashpaca imamantataj Bibliaca mana pandarin? b) ¿Bibliata quillcajcunaca imamantataj mana pacashpa tucuita huillarca?

9 Historiamanta parlashpaca Bibliaca mana pandarinchu. Gentecunapaj shuticunata, chai gentecunapaj ñaupa yayacunapaj shuticunatapishmi huillan. * Historiamanta parlaj shujtaj gentecunaca paicunapaj llajta llaquipi urmashcataca mana huillanchu. Cutin Bibliata quillcajcunaca, paicuna pandarishcata, paicunapaj llajta llaquipi urmashcatapish mana pacashpami tucuita quillcarcacuna. Por ejemplo, Moisesca pai pandarishcamanta Jehová sinchita rimashcatami Números libropica quillcarca (Números 20:2-12). Shujtaj librocunaca mana tucuita huillanchu. Pero Bibliaca Diospaj Shimi cashcamantami tucuita huillan.

BIBLIACA ALLI CONSEJOCUNATAMI CHARIN

10. ¿Bibliaca imamantataj shuj alli libro can?

10 Bibliaca Dios quillcachishca cashcamantami ‘yachachingapaj, ima shina cashcata rimangapaj, cunangapajpish’ alli can (2 Timoteo 3:16). Jehová Diosca ñucanchijta rurashcamantami, ñucanchij yuyaicunata, ñucanchij ima shina sintirishcataca ñucanchijta yalli alli entendin. Shinallataj cushilla causangapaj imata rurana cashcata, imata mana rurana cashcatami paica alli yachan. Chaimantami Bibliapica alli consejocunata quillcachirca.

11, 12. a) ¿Mateo capítulo 5, 6 y 7-pica imatataj Jesusca yachachirca? b) ¿Ima shujtaj consejocunatataj Bibliaca charin? c) ¿Imamantataj chai consejocunaca alli can?

11 Mateo capítulo 5, 6 y 7-pi Jesús imata yachachishcata yuyai. Chaipica ima shina cushilla causanata, pˈiñanacuicunata ima shina allichinata, ima shina mañanata, ashtahuan charina yuyaimanta ima shina jarcarinatami yachachirca. Jesús yachachishca shimicunaca cunan punllacunapipish achcatami ayudan.

12 Bibliaca familia ucupi alli causanata, ima shina trabajanata, shujtajcunahuan alli apanacunatami yachachin. Chai consejocunaca tucui laya gentecunatami ayudan. ¿Bibliaca imamantataj alli consejocunata charin? Jehová Diosca cashnami profeta Isaiasman quillcachirca: “Ñucaca Mandaj Diosmi cani. Cambaj allipaj yachachij cambaj Diosmi cani” nircami (Isaías 48:17).

BIBLIACA PROFECIACUNAMANTAMI PARLAN

Profeta Isaiasca Babilonia llaquichishca canatami huillarca

13. ¿Babilonia llajtamantaca imatataj Jehová Diosca Isaiasman quillcachirca?

13 Bibliapica achca profeciacunami tiyan. Tauca profeciacunaca ñami pajtarishca. Shuj ejemplota ricushun: Profeta Isaiasca Jesús huacharinapaj 700 huatacuna yalli faltajpimi causarca. Jehová Diosca profeta Isaiasmanmi, Babilonia llajtataca tucuchigrinimi nishpa huillarca (Isaías 13:19; 14:22, 23). Ashtahuanpish Babiloniata ima shina llaquichinatami huillarca. Babiloniata llaquichij soldadocunaca, Babilonia llajta chaupita pasaj yacuta chaquichishpami mana macanacushpa yaicunga nircami. Shinallataj Babiloniataca Ciro shuti reymi llaquichinga nircami (Isaías 44:27 a 45:2-ta rezai).

14, 15. ¿Babiloniamanta Isaiasman huillashca profeciaca ima shinataj pajtarirca?

14 Chaita huillashca qˈuipaca casi 200 huatacunami pasarca. Jesús huacharinapaj 539 huatacuna faltajpimi, 5 de octubre tutataca achca soldadocuna Babilonia cˈuchupi carca. Chai soldadocunataca Persia llajtata mandaj Ciro shuti reymi pushacurca. ¡Profeta Isaiasman huillashca profeciaca ña pajtanallami carca! Shinashpaca ¿rey Ciropaj soldadocunaca mana macanacushpachu Babiloniata llaquichirca?

15 Chai tutaca babiloniocunaca shuj fiestatami ruracurcacuna. Jatun pircacunata Babilonia charishcamantami paicunaca imata mana mancharcacuna. Paicuna fiestapi cajpica, rey Ciroca Babilonia chaupita pasaj yacuta chaquichishpami paipaj soldadocunandij jatun pircacama chayarca. Pero ¿ima shinataj soldadocunaca Babiloniaman yaicurcacuna? ¡Llajtaman yaicuna pungutami babiloniocunaca huichcanata cungarircacuna!

16. a) ¿Profecía nishca shinaca Babiloniaca imataj tucuna carca? b) ¿Babiloniaca shitashcami saquiringa nishpa Isaiasman huillashca shimicunaca ima shinataj pajtarirca?

16 Babiloniamantaca cashnami Jehová Diosca nirca: ‘Chaipica pi ña manataj causangachu. Arabecunapish, ña mana chaipi carpa huasita shayachingacunachu. Michijcunapish paicunapaj animalcunataca chai llajta corralcunapica ña mana churaj shamungacunachu’ (Isaías 13:20). Profeciapi nishca shinaca Babiloniaca huiñaitami shitashca saquirina carca. Jehovami ‘tucuita tucuchij pˈichanahuan pˈichasha’ nirca (Isaías 14:22, 23). Isaiasman huillashca shimicunaca pajtarishcami. Babilonia shitashca cashcataca canllatajmi ricui tucungui. Irak llajtapaj capital Bagdad llajtamanta 80 kilómetros uramanmi ñaupa Babiloniaca shitashca can. *

Cunanca Babiloniaca cashnami can

17. ¿Bibliapi tiyaj profeciacuna pajtarishcata yachanaca ima shinataj ñucanchijta ayudan?

17 Bibliapi tiyaj profeciacuna pajtarishcata yachashpaca ñucanchij feca sinchiyashcami. Jehová Diosca pai imalla rurasha nishcataca pajtachircami. Shamuj punllacunapipish cai Allpata shuj paraisota ruranataca tucui shunguhuanmi crinchij (Números 23:19-ta rezai). ‘Cashcata huillaj Taita Diosca, tucuipaj ñaupami: “Huiñai causaita cushami” nirca. Ñucanchijca, chai causaita chasquina yuyaillami shuyacunchij’ (Tito 1:2, NVI, 1999). *

“DIOSPAJ SHIMICA CAUSAJMI”

18. ¿Diospaj Shimimanta parlashpaca imatataj apóstol Pabloca nirca?

18 Cai capitulopica Biblia shina shujtaj librocuna mana tiyashcatami yachashcanchij. Bibliaca shujlla yuyaitami charin, cienciamanta, historiamantapish mana pandarishpami tucuita huillan, alli consejocunatami charin, profeciacunamantapishmi parlan. Pero Bibliaca ashtahuanmi ayudan. Apóstol Pabloca: ‘Diospaj Shimica causajmi, tucuita rurai tucujmi. Ishqui filoyuj espadacunatapish yalli cashcamanta: Almatapish, espiritutapish, mucucunatapish, tullu ñutcutapish, chaupirijta yaicujmi. Shungu imalla yuyashcata, munashcatapish ricuchijmi’ nircami (Hebreos 4:12). Chaimantami Bibliaca valishca can.

19, 20. a) ¿Bibliaca ima shinataj ñucanchij causaipi ayudan? b) ¿Bibliata Dios cushcamantaca ima shinataj diosolopagui ni tucungui?

19 “Diospaj Shimita” rezashpaca ñucanchij causaitami cambiashun. Bibliaca ñucanchij causai ima shina cashcata ricungapajmi ayudan. Shinashpaca Diospi crinimi nishpallaca mana purinachu canchij. Ñucanchijca Biblia yachachishcata cazushpa o mana cazushpami, ñucanchij yuyaicuna, ñucanchij munaicuna maijan cashcata ricuchishun.

20 Dios quillcachishca cashcamantami Bibliataca rezana, estudiana, cˈuyana canchij. Caita rurashpaca shuj sumaj regalota Dios cushcamantami diosolopagui ningui. Shinallataj gentecunaman Dios imata cusha nishcatami alli entendingui. Catij capitulopimi Diospaj munai maijan cashcata, paipaj munai ima shina pajtarinata yachashun.

^ par. 6 Huaquincunaca Bibliaca pandarinmi nincunami. Pero mana ciertochu can. Testigo de Jehovacuna rurashca, La Biblia... ¿la Palabra de Dios, o palabra del hombre? libropi capítulo 7-ta ricui.

^ par. 9 Por ejemplo, Lucas 3:23-38-pi Jesuspaj ñaupa yayacunata ricui.

^ par. 16 Bibliapi tiyaj profeciacunamanta ashtahuan yachangapajca testigo de Jehovacuna rurashca, Un libro para todo el mundo folletopi páginas 27 a 29-ta ricui.

^ par. 17 Bibliapi tiyaj achca profeciacunami pajtarishca. Caipica Babilonia llajta tucurishcatami ricushcanchij. Bibliaca Tiro llajta, Nínive llajta tucurinatapishmi huillarca (Ezequiel 26:1-5; Sofonías 2:13-15). Shinallataj profeta Danielca Babilonia qˈuipa maijan jatun llajtacuna mandanatami huillarca. Por ejemplo: Medopersia, Grecia jatun llajtacuna (Daniel 8:5-7, 20-22). Cai libropaj páginas 199 a 201-pi Mesiasmanta parlaj profeciacuna Jesuscristopi pajtarishcata ricui.