Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

CAPÍTULO 3

¿Diosca imatataj cai Allpa pachahuanca rurasha nin?

¿Diosca imatataj cai Allpa pachahuanca rurasha nin?
  • ¿Gentecuna ima laya causachuntaj Diosca munan?

  • ¿Diosta juchachingapajca Diabloca imatataj nirca?

  • ¿Shamuj punllacunapica ima shinashi cai Allpapica causashun?

1. ¿Cai pachapi ima laya causai tiyachuntaj Diosca munan?

DIOSCA cai pachapi alli causai tiyachun, gentecunapish cushilla, ungüicuna illaj causachunmi munan. Jehová Diosca ‘Edén huertata rurashpami, micunanqui tucui laya sumaj granocunata pˈucuj yuracunata huiñachirca’. Chai qˈuipaca punta yaya mama Adán, Evata rurashpami, Edén huertapi churashpa cashna mandarca: ‘Huahuacunayuj tucushpa, achcata mirarishpa, cai pachapi jundarishpa, cai pachata mandanguichij’ nircami (Génesis 1:28; 2:8, 9, 15). Caipi ricushca shinaca huahuacunata charishpa, tucui Allpata shuj huertata rurashpa, animalcunata cuidashpa gentecuna causachunmi Diosca munarca.

2. a) ¿Jehová Dios cai Allpata shuj paraisota ruranataca imamantataj crinchij? b) Bibliapi nishca shinaca ¿ima laya gentecunataj huiñaita causangacuna?

2 ¿Shamuj punllacunapi Dios munashca shina cai Allpapi alli causai tiyanata cringuichu? Diosca cashnami nin: “Ñuca nishcataca chashnatajmi rurasha” ninmi (Isaías 46:9-11, QC, 1989; Isaías 55:11). Tucuita Ruraj Diosca pai rurasha nishcataca pajtachingami. Paillatajmi ‘cai pachataca mana yanga tiyachun rurarcanichu. Runacuna causachunmi rurarcani’ nin (Isaías 45:18). ¿Diosca ima laya gentecunataj cai pachapi causachun munan? Bibliapica: “Cashcata rurajcunallami llajtata japingacuna. Tucui causaipimi quiquin llajtapi causangacuna” ninmi (Salmo 37:29, QC, 1989; Apocalipsis 21:3, 4).

3. a) ¿Cai Allpapica ima shinataj causacunchij? b) ¿Imatataj tapuri tucunchij?

3 Diospaj munaica manaraj pajtarishcachu. Ungüicunapish, huañuipish tucuicunatami japin. Gentecunaca guerracunapimi huañun. Cai Allpapi chashna llaquicuna tiyachunca Diosca mana munarcachu. ¿Ima nishpataj chashna causacunchij? ¿Ima nishpataj Diospaj munaica manaraj pajtarishca? Cai tapuicunataca jahua pachapi shuj llaqui callarishcamantami historiamanta parlaj librocunaca mana cutichin.

DIOSPAJ ENEMIGOMI RICURIN

4, 5. a) ¿Pitaj culebrata parlachishpa Evata pandachirca? b) ¿Ima shinataj alli runaca shuhua tucun?

4 Bibliapaj punta libroca, Edén huertapi Diospaj enemigo ricurishcatami parlan. “Culebra” nishpa shutichijpipish paica mana shuj animalllachu can. Bibliapaj último libroca: ‘Paica Diablo, Satanás shutimi. Paica Allpa pachapi causajcunata umajmi’. ‘Paica ñaupa culebrami’ ninmi (Génesis 3:1; Apocalipsis 12:9). Shinashpaca, achca poderta charij shuj angelmi shuj culebrata parlachirca. Shuj runa shuj muñecota parlachij shinami, culebrata parlachishpa Evata pandachirca. Chai angelmi, gentecuna causachun cai Allpata Dios ruracujpica ricucushca canga (Job 38:4, 7).

5 Jehová Dios rurashcacunaca tucuimi alli can. Shinashpaca ¿Diablo Satanastaca pitaj rurarca? Achca poderta charij shuj angelmi paipaj quiquin munaimanta Diablo tucurca. Shuj chˈimbapuraita rurashun. Shuj runaca alli runa cashpapish qˈuipaca shuhua tucunllami. ¿Imamantashi chashna tucun? Chai runaca paipaj shungupimi shuj mana alli munai huiñachun saquin. Chai mana alli munaipi yuyashpa catishcamantami, chai munaica shungupi sapiyan. Chaimantami qˈuipaca pai munacushcata ruran (Santiago 1:13-15-ta rezai).

6. ¿Achca poderta charij shuj angelca ima shinataj Diablo Satanás tucurca?

6 Chashnallatajmi Satanaspish tucurca. Adán, Evataca huahuacunata charishpa Allpata jundachinguichij nishpami Jehová Diosca mandarca. Chaitami Satanasca uyacushca canga (Génesis 1:27, 28). Diabloca, “¡cai tucui gentecuna Diosta adoranapaj randica ñucatami adorana can!” nishpami yuyashca canga. Chai mana alli munaita paipaj shungupi sapiyachishcamantami, qˈuipaca Diosmanta llullacunata nishpa Evata pandachirca (Génesis 3:1-5-ta rezai). Chashnami chai angelca Diablo Satanás tucurca. Diabloca “llullaj” nisha ninmi. Satanasca “jarcaj” nisha ninmi.

7. a) ¿Adán, Evaca imamantataj huañurcacuna? b) ¿Ima nishpataj Adanpaj tucui huahua huahuacunaca yuyajyashpa huañunchij?

7 Satanasca umashpa, llullashpami Diosta ama cazuchun Adán, Evata pandachirca (Génesis 2:17; 3:6). Chaimantami Dios huillashca shina paicunaca ishquindij huañurca (Génesis 3:17-19). Adán juchayuj tucushcamantami paipaj tucui huahua huahuacunaca juchayuj canchij (Romanos 5:12-ta rezai). Shuj chˈimbapuraita rurashun. Adobecunata rurana moldeca huishtumi can. ¿Chai huishtu moldepi adobecunata rurajpica adobecunaca ima shinashi llujshinga? Mana alli adobecunami llujshinga. Chashnallatajmi gentecunapish juchayuj yayata charishcamantaca tucuicuna juchayuj canchij. Chaimantami yuyajyashpa huañunchij (Romanos 3:23).

8, 9. a) ¿Diabloca ima llullatataj nirca? b) ¿Jehová Diosca ima nishpataj mana cazujcunataca mana chai rato tucuchirca?

8 Diosta ama cazuchun Adán, Evata pandachishpami, Diabloca mana cazujcunapaj dirigente tucurca. Llullashpami Diosca mana alli mandajchu nishpa Diabloca Diospaj enemigo tucurca. “Gentecuna alli causachunca Diosca mana munanchu. Dios mandachunca paicunaca mana minishtinchu. Paicunallatajmi ima alli cashcata, ima mana alli cashcata agllana can. Gentecunaca ñucata cazushpami alli causangacuna” nircami. ¿Chashna juchachijpica imatashi Diosca rurarca? Huaquincunaca, chai ratomi mana cazujcunataca huañuchina carca nincunami. Chaita rurashpaca ¿Satanás llullacushcata ricuchinmanchu carca? ¿Jehová Diosca pai alli mandaj cashcata ricuchinmanchu carca?

9 Jehová Diosca cashcata ruraj Diosmi can. Chaimantami paita mana cazujcunataca mana chai rato tucuchirca. Chaipaj randica, Diablo llulla cashcata ricuchingapajmi Diosca tiempo pasachun saquirca. Chai tucui tiempopimi gentecunata Diablo mandachun, gentecunapish paicunapura mandanacushpa causachun saquishca. Cai libropaj capítulo 11-pimi Jehová Dios imamanta chaita rurashcata, imamanta achca tiempo pasachun saquishcatapish yachashun. Cunanca caita yuyashun: Satanasca Adanta Evataca mana imapi ayudarcachu. ¿Paicunaca Satanasta crinachu carca? Cutin Jehová Diosca tucuitami paicunaman curca. ¿Jehová llullacushcata paicunaca yuyanachu carca? ¿Canca imatashi ruranguiman carca?

10. ¿Diablo llulla cashcata ricuchingapajca imatataj rurana cangui?

10 Tucuicunami párrafo 9-pi caj tapuicunapi yuyashpa, imata ruranata agllana canchij. Jehovapaj lado tucushpaca pailla alli mandaj cashcatami ricuchingui. Jehová canta mandachun saquishpami Diablo llulla cashcata ricuchingui (Salmo 73:28; Proverbios 27:11-ta rezai). Cai Allpapica achca gentecunami causan. Shinapish ashacunallami Diospajman cˈuchuyashca. Chaimanta cashna tapurishun: ¿Bibliapica ciertochu Diablomi cai pachata mandacun nishpa yachachin?

¿PITAJ CAI PACHATACA MANDACUN?

¿Satanasca imamantataj cai pachapi mandanacunata Jesusman cusha nirca?

11, 12. a) ¿Jesusta pandachisha nishpaca Diabloca ima shinataj cai pachata mandacushcata ricuchirca? b) ¿Diablo cai pachata mandacushcataca ima shinataj yachanchij?

11 Diablo cai pachata mandacushcataca Jesusca allimi yacharca. Shuj punllaca, Diabloca ‘tucui cai pachapi mandanacunata, sumajcunata ricuchishpami, ñucata cungurishpa adorajpica, tucui caicunatami cusha’ nirca (Mateo 4:8, 9; Lucas 4:5, 6). ¿Satanasca imamantataj cai pachapi mandanacunata Jesusman cusha nirca? Paipaj cashcamantami cusha nirca. Cai pachata Diablo mana mandacushca cajpica, mana cambajchu nishpami Jesusca jarcanman carca.

12 Jehová Diosmi tucuita rurai tucuj Dios can. Paimi tucui imalla tiyashcacunata rurarca (Apocalipsis 4:11). Shinapish Jesusca Diablotami ‘cai pachata mandaj’ nirca (Juan 12:31; 14:30; 16:11). Shinallataj Bibliapica Satanastami ‘cai pachapaj dios’ nin (2 Corintios 4:3, 4). Apóstol Juanpish, ‘cai pachapajta rurajcunataca, tucuicunatami Diablo mandacun’ nircami (1 Juan 5:19, QC, 1989).

DIABLOPAJ MUNAITA RURAJCUNACA TUCURINGAMI

13. ¿Imamantataj alli causaita minishtinchij?

13 Cada huatami cai pachapica ashtahuan llaquicuna tiyan. Achca soldadocunami macanacuicunapi can. Politicocunapish mana allicunatami ruran. Religioncunata ñaupajman pushajcunapish paicuna yachachishcataca mana pajtachinchu. Millai gentecunapish achcatami miracun. Cai causaita allichinaca sinchimi ricurin. Shinapish Bibliapica, Diosmi Armagedón macanacuipi tucui millaicunata tucuchinga ninmi. Qˈuipaca allita rurajcunallami causanga ninmi (Apocalipsis 16:14-16).

14. a) ¿Jehová Diosca ima shinataj cai pachapi tiyaj tucui millaicunata tucuchinga? b) ¿Diospaj Mandanapi mandachunca pitataj Jehová Diosca agllarca? c) ¿Jesús mandana cashcataca ima shinataj huillarca?

14 Jehová Diosca jahua pachapi caj mandanahuanmi cai pachapi tiyaj tucui millaicunata tucuchinga. Bibliapica jahua pachapi caj mandanataca “Diospaj Mandana” nishpami shutichin. Diospaj Mandanamanta parlashpami Jesusca paita catijcunataca, cashna mañanguichij nishpa yachachirca: “Can Mandana punlla ña chayamuchun. Jahua pachapipish, cai pachapipish can munashcata rurachun” nircami (Mateo 6:10, NM). Jehová Diosca paipaj Mandanapi mandachunmi Jesucristota agllarca. Bibliapica cashnami nirca: “Paica jatun nishcami canga. Jahua pachapi caj jatun Diospaj Churi nishcami canga. Mandaj Diosca, Davidpaj jatun tiyarinatami paimanca cunga. Paica Jacobpaj huahua huahuacunatami huiñaita mandanga. Paipaj mandanaca, manataj tucuringachu” nircami (Lucas 1: 32, 33). Diospaj Mandanapi mandaj Jesusmi cai pachapi mandajcunata tucuchishpa pailla mandanga (Daniel 2:44-ta rezai). Caitaca capítulo 8-pimi ashtahuan yachashun. Chai mandajmi cai Allpataca shuj paraisota ruranga.

¡ÑALLAMI CAI ALLPACA SHUJ PARAÍSO TUCUNGA!

15. ¿“Mushuj cai pacha” nishpaca imatataj nisha nin?

15 Bibliapi nishca shinaca, ‘mushuj jahua pachacunata, mushuj cai pachatami shuyacunchij. Chaipica tucuicunami cashcata rurajcunalla canga’ (2 Pedro 3:13; Isaías 65:17). Cai versocunapi “cai pacha” nishpaca gentecunamantami parlan. Shinashpaca “mushuj cai pacha” nishpaca, shamuj punllacunapi Diospaj ñaupajpi alli ricurij gentecunalla causana cashcatami nin.

16. a) ¿Diospaj ñaupajpi alli ricurijcunamanca imatataj Diosca cunga? b) ¿Huiñai causaita charingapajca imatataj rurana canchij?

16 Jesús nishca shinaca Diospaj ñaupajpi alli ricurijcunaca ‘huiñai causaitami’ chasquingacuna (Marcos 10:30). Huiñai causaita charingapaj imata rurana cashcata yachangapajca, cambaj Bibliapi Juan 3:16-ta, Juan 17:3-ta rezai. ¿Cai Allpa shuj paraíso tucujpica, chaipi causajcunaca ima bendicioncunatashi chasquinga? Chaita yachashpa catishun.

17, 18. ¿Cai Allpapi cushilla, imata mana manchashpa causanataca imamantataj crinchij?

17 Millaita rurajcunapish, macanacuicunapish tucuringami. Salmo 37:10, 11-pica: “Millaicunaca ñallami mana tiyanga”. “Alli shungucunami, Dios cusha nishca allpataca japingacuna” ninmi. Salmo 46:9-pi, Isaías 2:4-pica, Diosca tucui ‘macanacuicunatami tucuchinga’ ninmi. Chai punlla chayamujpica, ‘cashcata ruranallami sisa’ shina miranga. Sumaj causaipish, ‘luna mana tiyangacamami’ tiyanga. Huiñai huiñaitami cushilla causashun (Salmo 72:7).

18 Jehovata servijcunaca mana manchashpami causanga. Ñaupa tiempopica, Israel llajtaca Diosta cazushcamantami mana manchashpa causarca (Levítico 25:18, 19). ¡Paraíso Allpapipish imata mana manchashpa causanaca sumajmi canga! (Isaías 32:18-ta rezai; Miqueas 4:4.)

19. ¿Paraíso allpapi yaricai ña mana tiyanataca imamantataj crinchij?

19 Yaricaipish ña mana tiyangachu. Salmo 72:16-pica: “Tucui urcu puntacunacama tucuita grano pˈucushpami, Líbano urcu yuracuna shina huajiacunga” nishpami salmistaca cantarca. Shinallataj Salmo 67:6-pica “Allpaca pˈucungami” ninmi. Paita alli servijcunataca Jehová Diosca achcatami bendicianga.

20. ¿Tucui Allpa shuj paraíso tucunataca imamantataj crinchij?

20 Tucui Allpami shuj paraíso tucunga. Gentecuna dañashca Allpapica sumaj huasicuna, sumaj huertacunami tiyanga (Isaías 65:21-24-ta rezai; Apocalipsis 11:18). Cai Allpaca asha ashami shuj paraíso tucunga. Chashnami tucui Allpa sumaj tucujpica, ñaupa Edén huerta shina achcata pˈucunga. Chaipica huiñai huiñaitami Jehová Diosca, ‘causaita charijcunamanca, quiquin maquita cacharishpa caranga’ (Salmo 145:16).

21. ¿Gentecunapish animalcunapish alli apanacunataca imamantataj crinchij?

21 Gentecunapish animalcunapish allimi apanacunga. Sacha animalcunapish, charina animalcunapish tandallami micungacuna. Cunan punllacunapi tiyaj millai animalcunataca uchilla huahuaca mana manchangachu (Isaías 11:6-9​-ta rezai; 65:25).

22. ¿Ungüicunaca imashi tucunga?

22 Ungüicunapish tucuringami. Diospaj Mandanapi Jesús mandacushpaca tucui laya ungüicunatami jambinga. Paica cai Allpapi cashpaca ungushcacunata jambircami (Mateo 9:35; Marcos 1:40-42; Juan 5:5-9). Paraisopi “causajcunaca: ‘Ungushcami cani’ nishpa pi mana ningacunachu.” (Isaías 33:24; 35:5, 6).

23. ¿Huañushcacuna causarijpica imamantataj achcata cushicushun?

23 Huañushca familiacunaca causaringami. Diosta cazushpaca mana cutin huañungacunachu. Diospaj yuyaipi caj huañushcacunaca causaringami. ‘Tucui huañushcacunami cashcata rurajcunapish, mana cashcata rurajcunapish causaringa’ (Hechos 24:15).

24. ¿Cai Allpa shuj paraíso tucujpica chaipi causasha ninguichu?

24 Jehová Diosmanta ashtahuan yachashpa paita servijcunaca, shamuj punllacunapimi sumajta causanga. Jesusmantapish ashtahuanmi yachana canchij. Jehová Diosca Jesustami ñucanchijman sumaj causaita cuchun agllashca.