1. Ga Mbori ringbisapai nga gine tipa kpotosende?

GA Mbori ringbisapai tipa kpotosende ima ngba kisusi. Ko nakpinyemu gupai nga kpotosende hi dunduko na agu aboro du na ngbarago na kpotoyo kidu wenengai zanga kaza. Ziazia Kekeapai naya wẽ ‘Yekova Mbori amoi ati Edene yo’ na “ki mangi angua dunduko si nisono ti sende, nga gu ngba bi he nga gu ngba tipa riahe.” Fuo Mbori kusi bambata kumba na dee nangia Adamu na Eva, ko amoiyo rogo gu bawene ati re na ki ya fuyo: “Oni zúga azuga, ki nge ange, ki hisi kpotosende berewe ki zogo ho.” (Bambata Pai 1:28; 2:8, 9, 15) Sidu, ga Mbori ringbisapai nangia aboro vungu agude, ki kiisi gu kpuyo nangia ati re rogo kpotosende dunduko, na kini ngerefuo anya.

2. (a) Wai ani aino ya ga Mbori ringbisapai tipa kpotosende nika manga amanga? (b) Ginipai Ziazia Kekeapai agumbaha tipa pa raka aboro nyeanye kindi?

² Ya mo mo naberã gupai nga aboro araka rogo paradizo kpotosende a wa Mbori aringbisihe? Sangba Mbori nga: ‘Mi gumbaha, mi arugaha aruga si du ni mangimangihe a.’ (Yesaya 46:9-11; 55:11) Nirengo, gupai Mbori agumbaha, ko namangaha amanga! Mbori  naya wẽ ko ‘aamanganga kpotosende ni kungbo he te,’ ono ko “ambakadi he aboro niraki rogo ho!” (Yesaya 45:18) Gini ngbatunga aboro Mbori akpinyemu i raki auru kpotosende? Na ko naida i raki tipa bagizo regbo wai? Ziazia Kekeapai nakaragapai niya: ‘Ruru aboro adia kumbo ringara [nga kpotosende], ki nyeanye kindi.’—Atambuahe 37:29; Yugoti 21:3, 4.

3. Gini gbegberẽ apai du areme auru kpotosende, na gini asanahe agi apai re asa rani ani sanaha?

³ Kada ku awere, aboro ata tonanga ka raka nyeanye kindi te. Aboro nawoka kini kpiki; i naso avura kini imi tiyo. Pai kinaho namangi. Mbori aaringbisanga pai tipa kpotosende si duwa gi ani abihe areme re te! Si amangi wai? Tipagine ga Mbori ringbisapai amanganga ti ni ya kada ku awere? Buku pangbanga ho boro akehe rengbe ka gumba gupai furani namangi te, bambiko gupai re atona ngbangbaturũ yo.

4, 5. (a) Da nzunzu nafura fu Eva rogo woo yo? (b) Wai rengbe wene boro ka sa tiní ni iradĩ?

⁴ Gu bambata kitabu nga ga Ziazia Kekeapai napepa gu basovura kuti Mbori nakuru ati Edene yo. Si naya wẽ ‘woo’ naadu, ono anga ndikidi woo naadu te. Gu yangara kitabu nga ga Ziazia Kekeapai naya furani wẽ maraika du nafura rogo woo yo. I naya tiko ko nga “Bakitingbanga nga Satana, nga banangi aboro kpotosende yo dunduko.” I nayambako a nga ‘bakuru woo.’ (Bambata Pai 3:1; Yugoti 12:9) Ko afura fu Eva rogo woo yo si ki duwa woo du nafura. Si nawira gupai gbe nga, gu maraika re adu kinaho ho Mbori ambakadi kpotosende ni tipa aboro.—Eyobo 38:4, 7.

⁵ Wa duhe nga Yekova akusi aboro na amaraika  dunduko ni kina wene yo, Satana Bakitingbanga aye tigako wari? Satana adu ni kina wene maraika, kinako nitiko kini sa tiko ni Bakitingbanga. Ko awiripa sa tiko wai? Areme, wene boro rengbe arengba ka sa tiní ni iradĩ. Si naamanga wai? Si naamanga nga, boro natona ka sonosa gbegberẽ nyemuahe kpotoniyo. Ka ní aberãpaha kindi, gu nyemuahe re rengbe arengba ka nyaka gbe. Fuo manga momu, ní kini dĩ he nibasa.—Mo gedi Yakoba 1:13-15.

6. Wai wiri Mbori sa asatiko ni Satana Bakitingbanga?

⁶ Ginipai namangi tipa Satana Bakitingbanga? Si nawira gupai nga ko aima gia gupai Mbori apehe fu Adamu na Eva ki ya i vungu agude ki hiisi kpotosende na awiriyo. (Bambata Pai 1:27, 28) Si nawira gupai nga Satana aya fu tiko, ‘Tipagine ka agi aboro re airisongo re ti ni kuba irisoyo Mbori ya?’ Si ki tadu wo, gbegberẽ nyemupai kini tona ka sona rogoko yo. Ni yangaraha, ko kini guari ka ndu ka nanga Eva ni gumbako ziree furi tipa Mbori. (Mo gedi Bambata Pai 3:1-5.) Gu maraika re kini da ni “Bakitingbanga,” du rogoyo nga “gu boro nagumba gbigbita ziree kuti kurani.” Ti kina gu bangisa regbo re, ko ada ni “Satana,” du rogoyo nga “Batikango.”

7. (a) Tipagine Adamu na Eva akpiki ti ni? (b) Tipagine awiri Adamu agbinza ti ni na kini kpiki?

⁷ Satana Bakitingbanga agumba ziree na ki biriki aAdamu na Eva i basasangba Mbori. (Bambata Pai 2:17; 3:6) Ni sangbana gipai re, i araki i ki kpiki, a wa Mbori agumbaha nga si nika manga ka i basasangbako. (Bambata Pai 3:17-19) Wa duhe nga Adamu ada ni kpakpa boro ho ko aingipai ni, awiriko na atitako dunduko adi ingapai gbiati zangarengba tiko. (Mo gedi ARomo 5:12.)  Gipai re wakina gupai du tipa gu kpatamarã i aba kpakuto rogoho. Ka gu kpatamarã re du na kutu vuruhe yo, agu akpakuto dunduko i nikaa baha rogoho nikaa du na norõnorõ vuroho. Teketeke a, aboro dunduko ni basasa adi zangarengba ti Adamu, bambiko i aenge tiko. Si du aboro agbinza agbinza ti ni dunduko na kini kpiki.—ARomo 3:23.

8, 9. (a) Ginipai Satana akusihe kuti Mbori? (b) Tipagine Mbori aaimongo agu abasamungu re ti ni nibasa ya?

⁸ Ho Satana asa Adamu na Eva ni i ingipai kuti Mbori, gure nga ko angbembatayo sa samungu. Ko akusipai kuti Yekova nibipa gu gene Yekova azogarago ngbaha. Gure wa ko aya: ‘Mbori nga gbegberẽ bazogo. Ko nagumba ziree na kini ká na weneapai be gako aboro. Ndupai ho tipa Mbori nizogo aboro te. I nitiyo rengbe ka sia gupai du ni wenehe na gudu ni gbegberẽhe. Na ka si du nga mi du nazogayo, apai ngba angba tipa yo kisusi.’ Ginipai si aidi Mbori mangihe sa gupai re? Gu kura aboro naya wẽ gupai ka Mbori amangihe gbua nga ka imo agu abasamungu re kusayo. Ya mo ka si afu karagapai kuti gupai Satana akusihe re? Ya mo ka si ayugu gupai nga gu gene Mbori azoga aboro ngbaha si du ni ruruhe?

⁹ Yekova nga gu boro nasarangbanga ni ruruhe. Kuti gako rurupai, ko aarengbanga ka imo agu abasamungu re nibasa te. Gupai ko adiberã tipaha nga ka mbu regbo fu Satana tipa wene karagapai ye vuru gu regbo re ka yugo Satana ni iraziree. Sidu, Mbori adiberã ka mbu aboro i zogo tiyo nisayo tiibe Satana tipa bete regbo. Rogo Kapita 11 nga ga gi buku re, ani nika sakapai tipa ndu gupai Yekova amangihe ti ni wo na ndu gupai ko ambu gbanga regbo ti ni si susi mbata ko nika mbakada gipai re. Awere tie, si ni wenepai tipa ani berẽkurii agu  asanahe nga: Ya mo Adamu na Eva adu na wene ndupai beyo ka ida kuti Satana nga gu boro naamanganga wiri wenepai fuyo ya? Ya mo si aruaru fuyo i idi kuti gupai nga wẽ, Yekova nga gu boro nafuku agu ahe dunduko naadu beyo, ko nga gbegberẽ iraziree? Wa kangia mo naadu ba Adamu na Eva, ginipai ka mo amangihe?

10. Wai rengbe mo ka songodapai kubara Yekova yo ni karagapai kuti gupai Satana akusihe?

 ¹⁰ Ngbaha angba ani berẽkurii agi asanahe re mbiko ani dunduko ni basasa du apai tipa rani wakina ngbatunga gure. Mo na momu bero ka songodapai kubara Yekova yo rogo gu ngbanga Satana akusihe kuti Yekova. Si naida mo idipa Yekova ni gamo Bazogo tipa ka yugo na ni nga Satana nga iraziree. (Atambuahe 73:28; mo gedi Asanza 27:11.) Si nafu kina gberãrago nga, kina bete aboro gbua dagba gu dungu abirioni aboro du areme rogo zegino namanga gupai re. Gipai re nakusa nyanyakipa sanahe nga, Ya mo Ziazia Kekeapai nayugo gupai nzunzu nga Satana du nazoga gi zegino re?

11, 12. (a) Wai gu asada Satana aye na ni fu Yesu ayugo gupai nga Satana nga bazogo gi zegino re? (b) Gini kurapai nayugoho nga Satana nga bazogo gi zegino re?

¹¹ Yesu aatinga kango gupai nga Satana du nazoga gi zegino re te. Ti kura regbo sa, Satana ‘ayugu angbii fuko zegino dunduko, na gaha taarimo.’ Fuo gure, ko akido Yesu ki ya: “Ka mo ti sande ki irisi re, agi ahe dunduko re mi afú he foro.” (Matayo 4:8, 9; Ruka 4:5, 6) Mo berẽnga tipa gipai re. Ya mo wa ka Satana angianga bazogo agu angbii re ya, ka pa fu agu angbii re fu Yesu adu nga asada? Yesu aatinga kango gupai nga Satana du nga baira agu angbii nga ga zegino te. Nirengo, wa ka Satana angianga baira agu angbii re ya, ka Yesu atikango ati.

¹² Rengo ngaha nga, Yekova nga gu Mbori du na tandu apai dũ, nga gu boro nakusi zegino naabaha dunduko. (Yugoti 4:11) Ono wa vura duhe wo, ba ho rogo Ziazia Kekeapai si aya rogoho wẽ Yekova Mbori watadu  Yesu Kristo nga bazogo gi zegino re te. Yesu agumba gupai zukazuka nga, Satana nga ‘bakindo gi zegino re.’ (Yoane 12:31; 14:30; 16:11) Ziazia Kekeapai nafura tipa Satana Bakitingbanga ya ko nga “mbori gi zegino re.” (2 AKorindo 4:3, 4) Gi Batikango nga Satana re du gu mokedi nangia Yoane akepai tipa ko ki ya: “Zegino dunduko du ni zogozogo ho be gbegberẽ ko.”—1 Yoane 5:19.

13. Tipagine si aida aida ti ni ga Mbori vovo zegino ye?

¹³ Wa agarã asakatihe, zegino nagberã kina ku mbatayo. Zegino ima hi be abasovura, na aboro birĩ-zogarago nga aguyo gasi ngba pe ziree, na agu abarumbatayo rogo pambori du na biriki, gbiati amangi kere gbegberẽ apai. Ba mbakada zegino kubaha berewe te. Ziazia Kekeapai nayugo gupai furani nga regbo ima mbeda tipa Mbori guari ka dia gi gbigbita zegino re kusayo na gako vura i ayambaha nga Aramegido. Si nika zakagene fu ruru vovo zegino si ye.—Yugoti 16:14-16.

14. Da du Mbori nasia ní ní du ni bazogo gako Kindo, na wai du i aima gumba gere?

¹⁴ Yekova asia Yesu Kristo ko du ni bazogo gako Kindo nga ga ngbangbaturũ. Ziazia Kekeapai aima pehe bakuru kusayo ki ya: “I vungu gude fu rani, i fu wiri fu rani nga kumbagude; pa zogaaboro adú ku pagorõko, i ayámba rimoko nga . . . Gbia Zereda. Kia pa gako zoga aboro na pa zereda digidaha adú nga ti ni te.” (Yesaya 9:6, 7) Yesu arugu apefuoko i nikpari tipa gi zogarago re kini ya: “Ga ngbi yé, Ani mángi rogo kpotosende wa mo akpi nyemu he, Wa du he ngbangbaturũ yo.” (Matayo 6:10) A wa ani ka bihe kusa rogo gi buku re, mbembedi, ga Mbori Kindo nika dia agu azogarago  nga ga gi zegino re dunduko kusayo, si ki diba agi azogarago re dunduko. (Mo gedi Daniere 2:44.) Fuoho tie, ga Mbori Kindo kini zogo aboro rogo paradizo kpotosende no.

15. Gine nga “vovo kpotosende”?

¹⁵ Ziazia Kekeapai naya: “Mbiko [ga Mbori] kidohe, ani nangera tipa vovo angbangbaturũ na vovo kpotosende, nga gu ruru apai nikanye rogo ho.” (2 Petero 3:13; Yesaya 65:17) Ho Ziazia Kekeapai afura ni ti kura aregbo tipa “kpotosende,” si nayugopa agu aboro naraka auru kpotosende. (Bambata Pai 11:1) Sidu, gu “vovo kpotosende” re nga gu riko nga ga agu aboro Mbori nika biyo ni ruruyo.

16. Gine nga gu nyanyakipa gamahe Mbori nika fuhe fu agu aboro du ni ruruyo bangiriko, na gini apai si aida ani mangihe tipa ka gbiaha?

¹⁶ Yesu akidohe ki ya wẽ rogo vovo zegino nga gu naye, agu aboro du ni ruruyo bangiri Mbori nika gbia “nyenye unga.” (Marako 10:30) Mo zaranga gamo Ziazia Kekeapai rogo Yoane 3:16 na 17:3, na ki gedi agu apai Yesu agumbaha ya si si aida ani mangihe tipa ka gbia nyenye unga. Awere tie, ani furanga tipa gu weneapai aboro nika ­gbiaha nga aguyo Mbori nika biyo nga i ima rẽ tipa ka gbia gu bawene gamahe nga nyenye unga rogo gu Paradizo naye.

17, 18. Gine nayugo gupai nga aboro nika raka auru kpotosende rogo zereda na ni bandabanda yo?

¹⁷ Gbegberẽ apai, avura, kuondiko, na zuu adunga berewe te. “Gbegberẽ boro adú nga ho berewe te. . . . Ono bayee aboro adía kumbo ringara.” (Atambuahe 37:10, 11) Zereda nika du bambiko ‘Mbori nika mangapai vura nyasi da ku digido kpotosende yo.’ (Atambuahe  46:9; Yesaya 2:4) Fuo gure, ‘rurupai azuga, zereda kidu kpaima, daho diwi kaa dunga ni ya,’ du rogoyo nga nyeanye kindi.—Atambuahe 72:7.

¹⁸ Airisi Yekova araka ni bandabanda yo. Ho aYisaraere anaagiasangba Mbori ni ti agu aregbo naadu kusayo, i aaraka ni bandabanda yo. (Pa Amotumo 25:18, 19) Nairiwo wai apai nika ngba fu airisi Yekova rogo Paradizo ho ba yo nika ngba ni wa gure!—Mo gedi Yesaya 32:18; Mika 4:4.

19. Ani naino wai ya riahe nika du kpaima rogo ga Mbori vovo zegino?

¹⁹ Zingo riahe adunga te. Bake apapara Atambuahe abibia ki ya: ‘Zende ahe azuko rogo ringara kpaima; si aduwo rii abaagangara yo.’ (Atambuahe 72:16) “Sende azugasi gaha zuzu ahe,” mbiko Yekova Mbori nika fu maku fu gako ruru aboro.—Atambuahe 67:6.

20. Tipagine rengbe ani ka ya ti ni wẽ kpotosende dunduko nika du nga paradizo?

²⁰ Kpotosende dunduko nika du nga paradizo. Wene akporo na aˈati nika rengba rogo agu arago dunduko iraira aboro agbarasihe. (Mo gedi Yesaya 65:21-24; Yugoti 11:18) Wa regbo nikaa ndu, aboro nika sa apapara kpotosende dunduko ni bawenehe na ahe kini idi rogoho wa gu si adu Ati Edene yo. Mbori ‘aza beko ki mbiisi gu nyemu ahe nga ga unga ahe dunduko.’—Atambuahe 145:16.

21. Gine nayugo gupai nga zereda nika du dagba aboro na anya?

²¹ Zereda adu dagba aboro na anya. Anya-nvuo na zogozogo anya arika rogo ba sa. Zavura tooni gude, ndupai adunga ho tipa u naagunde be agu anya du ni kere ra awere te.—Mo gedi Yesaya 11:6-9; 65:25.

22. Ginipai nika manga tipa akaza?

²² Akaza ago kusayo. Wangia Yesu Bazogo ga Mbori  Kindo, ko nika mangasunge na gu tandu du beko ka husa aboro auru kpotosende susi gu ko amangihe ti gu regbo ko adu ane. (Matayo 9:35; Marako 1:40-42; Yoane 5:5-9) Fuo gure, “a nga boro kporo sa ayá, ‘Mi nawoka’ te.’ ”—Yesaya 33:24; 35:5, 6.

23. Wai zingabekpio nika ye na ngbarago furani?

²³ Mbori nika zingisa gu gaani aboro nakpiki, na ka i nye ni ruruyo, i raki nyeanye kindi. Agu aboro dunduko nara rogo kpio yo, nga agu aboro Mbori atingida payo atingida, ko nika zingisayo azingisa. Nirengo, “ruru aboro azinga be kpio na iraira yo a.”—Amokedi 24:15; mo gedi Yoane 5:28, 29.

24. Mo nabi pa raka rogo Paradizo auru kpotosende wai?

²⁴ Nairiwo gu weneapai napido agu aboro idi ka wirikapai tipa Yekova Mbori na kini irisiko! Gi Paradizo nga ga kpotosende re du Yesu akidopaha fu gu iradĩ i akengeko patiko. Ko aya fuko: ‘Ani adu na mo Paradizo yo.’ (Ruka 23:43) Si ni nyanyakipa pai ani wirikipai tipa Yesu Kristo, nga gu boro Mbori nasia ní ní ye na agi amaku re fu aboro.