Amual ti dungu

Amual tati troquiñ dungu mu

4 CHILLKATUN

¿Iney am ta Jesus?

¿Iney am ta Jesus?
  • ¿Chem falin küdaw fempay Jesus?

  • ¿Chew küpay?

  • ¿Chumngechi che ngefuy?

1, 2. a) Allkütufiliyiñ kiñe che fütra üytungelu müten, ¿chumngelu (chemu) trürlay ñi küme kimnieafiel? b) Tati pu che, ¿chem fill rakiduam niekey ta Jesus mew?

KOM wall Mapu püle müley fentren che fütra üytungelu. Kiñeke che kimniengekey kidu ñi lof mapu, trokiñ mapu mu ka kom Mapu mu. Welu kimfilmi tüfachi che ñi üy müten, tüfa feypilay tami küme kimniefiel tüfachi che, welu tami küme kimafiel müley tami kimal ñi mongen ka ñi chumngen.

2 Dewma rupalu epu warangka tripantu Jesus mülepalu Mapu mu, fill püle dungungekey ta Jesus mu. Welu fentren che kimlafingün iney ngen ta Jesus. Kiñeke che feypikeyngün kiñe küme che ngefuy müten. Kakelu che feypi kiñe pelon wentrungefuy. Ka kiñeke che rakiduamkey ñi Ngünechen ngen ta Jesus ka müley ñi poyeafiel. Welu, ¿rüfngepey may tüfa?

3. ¿Chumngelu doy falin-ngey tami rüf kimnieafiel Chaw Jewba ka Jesukristo?

3 Doy falin-ngey tami kimal iney am ta Jesus. ¿Chumngelu? Biblia feypi: “Fey tüfa lle tati rumel mongen: tami kimngeael eymi, tami kiñen rüfngechi Ngünechenngen ka Jesucristo, eymi tami werküelchi Fotüm” (Juan 17:3). Feymew rüf kimfilmi ta Chaw Ngünechen Jewba ka ñi Fotüm Jesukristo afnoachi mongen nieafuymi kiñe küme mülewe mew (Juan 14:6). Kafey Jesus ñi küme femün mu, pengeli chumngechi ñi mongeleal ka küme yewküleal pu che engün (Juan 13:34, 35). Wünen chillkatun tüfachi lifru mu, peiñ chem am tati rüf dungu Chaw Ngünechen mew. Fewla peaiñ Biblia ñi kimeltukeel Jesukristo mu.

TI FEYPIKÜNUELCHI MESIA

4. ¿Chem küpa feypi tati Mesia ka Kristo ñi üytun?

4 Kuyfi mu petu ñi choyüngenon Jesus, Biblia feypikünuy ñi akuael Ngünechen ñi werküel, Mesia kam Kristo pingekey. Ti üytun Mesia (tuwi ebrew dungu mu) ka Kristo (tuwi griego dungu mu) küpa feypi tati “Dullingelu”. Feymew ti feypikünuelchi Mesia kiñe dullingelu (ngümintungelu) ngerpual, ka Ngünechen üytueyew ñi doy sakingeal. Kangelu chillkatun mu, doy küme peaiñ tati Mesia ñi küme falin küdaw femürpual Ngünechen ñi feypikünun. Ka peaiñ Jesus chumngechi kümelkakeeiñmu famülke mew. Ka femngechi petu ñi choyüngenon ta Jesus, fentren che ramtuwkefuyngün: “¿Iney am tati Mesia?”.

5. Jesus ñi pu inanieetew, ¿chem dungu am küme kimniefuyngün?

5 Wünen siglo tüfachi mülen antü mu, Jesus Nasaret tañi pu inanieetew küme kimniekefuyngün iney am tati feypikünuelchi Mesia (Juan 1:41). Kiñe tüfa engün, Simon Pedro feypi: “Eymi lle tati Cristo” (Matew 16:16). Welu, ¿chumngelu Jesus ñi pu inanieetew maneluwkülefuyngün Jesus ñi rüf Mesia ngen? ¿Chumngelu ka maneluwafuiñ iñchiñ?

6. Feypinge kiñe nütram mu, ¿chumngechi Jewba kellukefi pu manelfalchi che ñi küme kimnieafiel iney am ta Mesia?

6 Petu ñi küpanon Jesus, Ngünechen ñi pu pelon wentru feypikünuyngün fentren dungu ñi küme kimnieafiel iney am ta Mesia. Rakiduamnge tüfachi nütram: eymi amulmi chew müley fentren che tami kintual kiñe che, welu eymi kimlafimi, ¿kümeafuy tami küme kimafiel chem adngey? Fey llemay, pu pelon wentru mülelu Biblia mu, Jewba küme feypi chem ñi femal ta Mesia ka chem dungu ñi rupayal. Femngechi kom pelon dungu mu, pu manelfalchi che küme kimnieafuy iney am tati Mesia.

7. Feypinge epu pelon dungu femtripalu Jesus mu.

7 Peaiñ kiñeke dungu. Wünengechi, doy 700 tripantu petu ñi akunon Jesus, ti pelon wentru Mikea pingelu, feypikünuy Jesus choyüngeay Belen mew, mülelu Judea trokiñ mapu mew (Miqueas 5:2). Feymew, ¿chew choyüngey Jesus? Belen pingechi waria (Matew 2:1, 3-9). Epungechi, ti pelon dungu mülelu Daniel 9:25, fentren pataka tripantu kuyfi mu, Daniel feypikünuy chumül akuay ti Mesia: 29 tripantu tüfachi mülen antü. * Kom tüfachi pelon dungu femtripay Jesus mew, feyta ti feypikünuelchi Mesia.

Jesus fawtisawlu, Mesia ka Kristo ngerpuy

8, 9. Jesus fawtisangelu, ¿chumngechi doy küme pengelkünungey ñi Mesia ngen?

8 Feychi 29 tripantu mu, küme pengeli Jesus, Mesia ürke. Feychi antü mu, Jesus feypifi ta Juan fawtisachefe ñi fawtisayaetew lewfü Jordan mu. Feymew Jewba feypikünufi ta Juan ñi elual kiñe kimfalngechi dungu ñi kimafiel iney am ta Mesia, femngechi triparpuy ti dungu fawtisangelu ta Jesus. Biblia feypi: ‘Fawtisangelu müten ta Jesus, tripapatuy ta ko mew. Feymew müten wengatripay reke ta kallfü wenu, fey Jesus pefi ñi nagpan ta Ngünechen ñi newen kiñe palluma reke, fey akuy kisu mew. Ka allküngey ta kiñe dungun wenu mapu mew, feypilu: “Fey tüfa ta iñche ñi sakin Fotüm, ñi fentren manelnieel” pi ti dungun’ (Matew 3:16, 17). Juan pefilu ka allkülu tüfachi dungu, küme kimürpuy Jesus, Ngünechen ñi Fotüm ngen (Juan 1:32-34). Feychi antü mu, Ngünechen ñi newen nagpay ta Jesus, femngechi Mesia kam Kristo ngerpuy, dullingelu Ñidol ka Longko Ülmen-ngeal (Isaías 55:4).

9 Tati pelon dungu mülelu Biblia mu dewma femürpulu, ka Jewba ñi feypikünuel, tüfa küme pengeli Jesus feyta feypikünuelchi Mesia. Welu Biblia wiñoldunguy epu falin ramtun Jesukristo mu: chew küpay ka chumngechi che ngefuy.

¿CHEW KÜPAY JESUS?

10. Petu ñi küpanon Jesus Mapu mew, ¿chem kimeltukey Biblia Jesus ñi tuwün mu?

10 Biblia kimeltukey Jesus petu ñi küpanon Mapu mew mülekefuy wenu mapu mu. Feymew ti pelon wentru Mikea feypikünuy chew ñi choyüngeal ti Mesia, Belen waria ürke ka feypi mülekefuy “fütra kuyfi mu” (Miqueas 5:2). Kafey petu ñi choyüngenon wentru reke Jesus, fentren rupa feypi mülekefuy wenu mapu mu (papeltunge Juan 3:13; 6:38, 62; 17:4, 5). Feymew Jesus mülelu wenu mapu mu, doy fülkonkülekefuy Jewba mu.

11. ¿Chumngechi pengelkey Biblia Jewba ñi doy piwkeyefiel ta Jesus?

11 Fentren dungu mu, Jewba doy piwkeyefi Jesus. Feymew Biblia üytufi “fey kisu ñi Fotüm ta wünenngey, wüne mülekelu am kom tati dewmael mew”, Ngünechen wüne dewmafi ta Jesus (Kolosense 1:15). * Kafey Jesus doy sakingekey “kiñen Fotüm” ngen (Juan 3:16). Jewba kidu dewmafi ta Jesus. Tüfachi Fotüm kellufi ta Jewba ñi dewmayal itrokom mülelu wenu mapu ka nag mapu mew (Kolosense 1:16). Ka feypingekey tati “Dungun” (Juan 1:14). Tüfachi üytun pengeli ñi elfalkünungeel dungual tañi Chaw ñi üy mu. Feymew Jesus elupefi chi werkün dungu tati kümeke püllü ka tati pu che.

12. ¿Chumngechi am ta kimiyiñ Jesus ñi trürngenon Ngünechen mu?

12 Tati pu che ñi feypiken mu, Jesus ¿trürngepey may ta Ngünechen mu? ¡Femlay llemay! Biblia kimeltukelay tüfachi dungu. Chumngechi peiñ ti trokiñ mari kiñe mu, Jesus ta dewmangey. Ngünechen elufi mongen ta Jesus, Jewba may rumel mülekey ka turpu aflayay ñi mongen (Salmo 90:2). Jesus rakiduamkelay ñi trürümuwal tañi Chaw mu. Feymu Biblia küme pengelkey ti Chaw wüneley ñi Fotüm mew (papeltunge Juan 14:28; 1 Korintio 11:3). Jewba müten, kidu ti “Ngünechen tati kom pepiluwün nielu” (Génesis 17:1; Apokalipsi 16:7). Feymu trürümfalngelay. *

13. Biblia feypi: “Ngünechen ta pengekelay, welu Cristo mew pengey ñi chumngen ta Ngünechen”, ¿chem pifel tüfa?

13 Petu ñi dewmangenon tati wangülen ka ti Mapu, Jewba ka ñi Fotüm Jesus fülmawkülekeyngu fentren warangka tripantu mu. ¡Müna piwkeyewkülekeyngu! (Juan 3:35; 14:31.) Tüfachi sakin Fotüm tañi Chaw reke kechiley. Feymu Biblia feypi “Ngünechen ta pengekelay, welu Cristo mew pengey ñi chumngen ta Ngünechen” (Kolosense 1:15). Chumngechi tati pu yall tañi pu chaw kechiley fentren ñi chumngen mu, ka femngechi Jesus pengeli ñi chumngen ka ñi femngen tañi Chaw.

14. ¿Chumngechi choyüngey Jesus kiñe wentru reke?

14 Jesus, Jewba ñi Fotüm, elkünuy wenu mapu ñi küpayal Mapu mew kiñe wentru reke. Welu ramtuwkeymi chi: “¿Chumngechi kiñe küme püllü choyüngey Mapu mew kiñe wentru reke?”. Jewba femi kiñe afmatun dungu. Fey llemay Ngünechen rulpalelfi Maria ñi pütra mew tañi Wünen Fotüm ñi mongen mülekefulu wenu mapu mew, kiñe judio üllcha domo petu fütangenolu. Fey niepüñeñi kiñe kulpangenochi püñeñ, ka feyti püñeñ Jesus pingey (Luka 1:30-35).

¿CHUMNGECHI CHE NGEFUY JESUS?

15. Jesus mew, ¿chumngechi küme kimafuiñ ta Jewba?

15 Jesus mülepalu Mapu mew, kom ñi femün ka ñi feypin, kellukeeiñmu taiñ küme kimafiel. Kafey Jesus mew, doy küme kimafuiñ ta Jewba. ¿Chumngechi? Tukulpange Jesus tañi Chaw kechilelu am, feymu kidu feypifi kiñe tañi pu disipulo: ‘Tañi pekeetew ta iñche, pekefi tañi Chaw’ (Juan 14:9). Kafey meli lifru mülelu Biblia mu, Matew, Marku, Luka ka Juan, pu Evangelio pingelu, pengeli fentren dungu Jesukristo ñi mongen, ñi femün ka tañi chumngen.

16. ¿Chem kimeltukefuy Jesus, ka chew tuwi tüfachi werkün dungu?

16 “Kimeltufe” feypingekefuy ta Jesus (Juan 1:38; 13:13). ¿Chem kimeltukefuy? “Tati küme dungu ñi fülkülepan Ngünechen ñi longko ülmenngeael”, tüfa küpa feypi Ngünechen ñi Ngünenien, ka wenu mapu mu ngünenieay itrokom Mapu ka eluafi fentren kümelkan tati pu püntütripakenochi che Ngünechen mew (Matew 4:23). ¿Chew tuwi tüfachi werkün dungu? Jesus feypi: “Tañi kimeltukeel iñche ñi dungu no, welu may tüye iñche ñi werküetew tañi dungu”, feymew Jewba ñi dungu tati (Juan 7:16). Jesus kimniey tañi Chaw ñi ayükeel ti pu che ñi allkütual tati kümeke dungu Ngünechen ñi Ngünenien mu. Feymew pura chillkatun mu, doy kimaiñ tüfachi Ngünenien ka chem femürpuay.

17. ¿Chew kimeltukefuy Jesus, ka chumngelu yafüluwkefuy tañi femal?

17 ¿Chew kimeltukefuy Jesus? Chew rume ñi mülen pu che: lof mew, waria, ka ruka mew. Jesus üngümkülekelafuy (ingelkelabuy) pu che ñi fülkonpal kidu mew, doy may amukefuy ñi kintuafiel tati che (Marku 6:56; Luka 19:5, 6). ¿Chumngelu Jesus yafüluwkefuy ñi doy amuldungual ka kimeltual? Jesus müna ayükelu am ñi femürpual Ngünechen ñi ayükeelchi dungu (Juan 8:28, 29). Welu müley ka dungu, Jesus müna kutranpiwkeyekefi pu che fülkonpalu kidu mew (papeltunge Matew 9:35, 36). Pu longkolechi religioso mülefuy ñi kimeltunieafiel pu che Ngünechen ñi rüf dungu ka ñi duam mu, welu femkelayngün. Feymu Jesus kimniekey pu che ñi duamnieel allkütual tati kümeke dungu küpalu Ngünechen ñi Ngünenien mu.

18. Jesus ñi kümeke chumngen, ¿chuchi am doy ayüfimi?

18 Jesus müna küme wentrungefuy, piwkechefengefuy, duamchekefuy. Feymew ayüwün mu ka ñom piwke mu, tati pu che, kafey pu pichikeche fülkonkefuyngün Jesus mu (Marku 10:13-16). Ka dullintuchekelafuy, welu üdekefuy tati wedake dungu ka norngenochi dungu (Matew 21:12, 13). Ka feychi mu, ti pu che yamnielafuy pu domo, welu Jesus müna yamniefuy (Juan 4:9, 27). Jesus ñom piwkengefuy. Kiñe antü, Jesus küchanamunfi tañi pu disipulo, tüfachi küdaw pu kona müten femkefuy.

Jesus amuldungukefuy chew rume ñi mülen pu che

19. ¿Chem nütram mu pengeli Jesus ñi kutranpiwkeyefiel pu che?

19 Jesus kutranpiwkeyekefuy tati pu che kutrankawkülelu, feymew Ngünechen ñi newen mu, Jesus femkefuy afmatufalchi dungu ñi tremoltuafiel (mongelabel) pu che (Matew 14:14). Rakiduamnge tüfachi nütram mu: kiñe wentru nielu lepra kutran fülkonpuy Jesus mu, ka feypifi: “Pifulmi eymi, tremoltuafen tañi kutran mew”. Jesus pefilu tüfachi wentru müna kutranpiwkeyeeyew. Feymew nüñmaeyew ñi kuwü ka feypieyew: “Ayülen tami tremotuael. ¡Tremotunge!”. ¡Fey ti wentru tremotuy tañi lepra kutran mew! (Marku 1:40-42.) ¿Rakiduamimi tunten ayüwkületuy tüfachi wentru?

TURPU PÜNTÜWLAY NGÜNECHEN MEW

20, 21. Jesus ñi manelfalngen mu ka ñi allkütufiel Ngünechen ñi feypin, ¿chumngelu doy küme inayentufali feypiafuiñ?

20 Jesus doy küme inayentufali ñi manelfalngen mu ka ñi allkütufiel Ngünechen ñi feypin. Jesus rupalu kayñetuwün ka kutrankawün rume, kom ñi mongen mu püntütripalay tañi Wenu Chaw mu. Kafey newen mew, kiñepülekünufi Satana ñi ngünenkan (Matew 4:1-11). Kidu ñi pu che rume, feyentulafuy Jesus ñi feypin. Feymu feypingün: “Wedweduwi tati” (Marku 3:21). Welu Jesus afeluwlay, feymu amuley ñi femal Ngünechen ñi ayükeelchi dungu. Ka tañi pu kayñe wedalkafeyew rume, ka wülelkaeyew, welu kidu küme ngüneniewi ñi wedalkanoafiel (1 Pedro 2:21-23).

21 Jesus rume kutrankawi ñi layal tañi pu kayñe ñi femetew, welu püntütripalay Ngünechen mu (papeltunge Filipense 2:8). Rakiduamnge tunte ñi kutrankawün puwlu ti antü ñi layal kiñe wentru reke. Jesus eluñmafi ti awtoridad ñi püresuaetew, pu koylake che ñi weda feypietew, pu wedake kues ñi kondenaetew, pu che ayentuetew ka tati pu soldaw kutrankaetew. Fey wüla külafantukungey kiñe orkon mamüll mew, Jesus feypi: “Itrokom dungu dew mupiy” (Juan 19:30). Küla antü rupalu Ngünechen wiñomongeltufi ta Jesus, fey kiñe püllüngetuy (1 Pedro 3:18). Meli mari antü rupalu, püratuy wenu mapu “ñi müleputuael Ngünechen ñi man pepiluwün mew”, femngechi üngümküley ñi llowal tati pepiluwün Longko Ülmen-ngeal (Ebrew 10:12, 13).

22. Jesus lalu rume püntütripalay Ngünechen mu, ¿chem femürpuy?

22 Lalu rume Jesus püntütripalay Ngünechen mu, ¿chem femürpuy? Jesus ñi lan mu, afnoachi mongen nieafuiñ kiñe küme mülewe mew, chumngechi ñi ayükeel Jewba. Ka chillkatun mu, peaiñ Jesus ñi lan mu, rüf femürpuay tüfachi maneluwün.

^ parr. 7 Ñi kimal chumngechi Daniel ñi pelon dungu femtriparpuy Jesus mew, peaymi ti Doy Kimngeam pingechi dungu, feypilelu “Ti pelon wentru Daniel feypikünuy ñi akual ti Mesia.”

^ parr. 11 Jewba, Fütra Chaw üytungekey kidu dewmalu am itrokom mülelu (Isaías 64:8). Ngünechen dewmafilu am ta Jesus, feymew feypingekey Ngünechen ñi Fotüm. Ka feymu lle kakelu püllü ka Adan, Ngünechen ñi fotümngen feypingekey (Job 1:6; Luka 3:38).

^ parr. 12 Peaymi doy kimfalngechi dungu tati Wünen Fotüm ñi trürngenon Ngünechen mu, ngüduamnge ti Doy Kimngeam pingechi dungu mülelu tüfachi lifru mu, feypilelu “Ti rüf dungu tati Chaw, Fotüm ka Ngünechen ñi newen.”