IXEF WIS ṚEBƐA
Anwa i d Ɛisa Lmasiḥ?
-
Acu i d ccɣel n Ɛisa?
-
Ansi i d-yusa?
-
Anti ṣṣifat i gesɛa?
1, 2. a) Acimi ur nezmir ara a d-nini belli nessen s ṣṣeḥ albeɛḍ mechuṛen ma yella ţ-ţimesliwt kan i nesla yis? b) Anti leḥwayeǧ yemxallafen i nsell ɣef Ɛisa?
DI DDUNIT llan xilla n yemdanen mechuṛen. Kra ţwassnen di lḥuma-nsen, kra di temdint-nsen, wiyaḍ di tmurt-nsen. Llan daɣen wid i geţwassnen di ddunit meṛṛa. Acu kan, ma yella tessneḍ isem n walbeɛḍ mechuṛen, aya ur d-iţbeyyin ara belli tessneḍ s ṣṣeḥ amdan-agi. Ayagi daɣen ur d-iţbeyyin ara belli tessneḍ swaswa ṭṭbiɛa-ines d wayen i gɛac.
2 Slan akk medden s Ɛisa (Yasuɛ) Lmasiḥ ɣas akken iɛac ɣef lqaɛa azal n 2 000 iseggasen aya. Meɛna, aṭas ur neɛlim ara akken ilaq menhu-t. Kra qqaren-d belli d amdan kan n lɛali i gella. Wiyaḍ qqaren belli yella kan d nnbi. Wiyaḍ nniḍen ţţamnen belli Ɛisa d Ṛebbi yerna ilaq ad yeţwaɛbed. Ţ-ţideţ wayagi meṛṛa?
3. Acuɣer i glaq aţ-ţissineḍ Yahwa Ṛebbi akk-d Ɛisa Lmasiḥ?
3 Yeṣleḥ mliḥ aţ-ţissineḍ tideţ ɣef Ɛisa. Ayɣer? Axaṭer Adlis Iqedsen yeqqar-ed: “Ţ-ţagi i ţ-ţudert n dayem: a k-issinen, kečč, weḥdek, d Illu n ṣṣeḥḥ, akw-d win i d-tceggɛeḍ, Yasuɛ Lmasiḥ.” (Yuḥenna 17:3) D ṣṣeḥ, tamusni n tideţ yeɛnan Yahwa Ṛebbi akk-d Ɛisa Lmasiḥ tezmer a ɣ-tessiweḍ ɣer tudert n dayem ɣef lqaɛa ara yuɣalen d lǧennet. (Yuḥenna 14:6) Yerna, Ɛisa d win i d-ibeggnen akteṛ n wiyaḍ amek i glaq a nɛic d wamek i glaq a sen-nelḥu i medden. (Yuḥenna 13:34, 35) Deg yixef amezwaru n tektabt-agi, nelmed-ed d acu i ţ-ţideţ ɣef Ṛebbi. Tura, a nerr ddehn-nneɣ ɣer wayen i gesselmad s ṣṣeḥ Wedlis Iqedsen ɣef Ɛisa Lmasiḥ.
LMASIḤ I D-IWƐED ṚEBBI
4. Acu i d lmeɛna n umeslay “Lmasiḥ”?
4 Xilla n lweqt uqbel a d-ilal Ɛisa, Adlis Iqedsen icar-ed ɣef tisin n Lmasiḥ ara d-iceggeɛ Ṛebbi. Ameslay Lmasiḥ (i d-yekkan si tɛibṛanit) lmeɛna-s “Win iţwadehnen.” Lmasiḥ-agi i d-iwɛed Ṛebbi ad iţwadhen, yeɛni a t-yextiṛ Ṛebbi akken a s-yefk amkan amxalef.
Deg yixfawen nniḍen, a d-neḥfeḍ akteṛ ɣef ccɣel ameqran i gesɛa Lmasiḥ di lewɛud n Ṛebbi. A d-nehdeṛ daɣen ɣef lbaṛakat i gezmer a ɣ-d-yawi Ɛisa si tura. Acu kan, uqbel a d-ilal Ɛisa, aṭas ahat i gesteqsayen iman-nsen, qqaren: ‘Anwa ara yilin d Lmasiḥ?’5. Deg wayen yeɛnan Ɛisa, s wacu i ţţuqennɛen mliḥ inelmaden-is?
5 Di lqern amezwaru, inelmaden n Ɛisa llan ţţuqennɛen mliḥ belli d neţţa i d Lmasiḥ i d-iwɛed Ṛebbi. (Yuḥenna 1:41) Yiwen seg-sen, win yeţţusemman Cimɛun Buṭrus, yenna-yas ɛinani: “Kečč, d Lmasiḥ.” (Matta 16:16) Meɛna, amek i zemren inelmaden-agi ad ilin tḥeqqen belli Ɛisa d Lmasiḥ i d-iwɛed Ṛebbi, yerna amek i nezmer a netḥeqqeq ula d nekni s wayagi?
6. Ssefhem-ed s yiwen n lemtel amek i gɛawen Yahwa lɛibad unṣiḥen ad ɛeqlen Lmasiḥ.
6 Lanbeyya n Ṛebbi i gɛacen uqbel Ɛisa fkan-d xilla n ţfaṣil ɣef Lmasiḥ. Ţfaṣil-agi ad semmḥen i lɛibad akken a t-ɛeqlen. Nezmer a d-nefk lemtel ɣef temsalt-agi: Xayel-ed lukan a k-iceggeɛ ḥedd akken aţ-ţemmagreḍ albeɛḍ ur tessineḍ, ara d-yasen di lkaṛ, di tamacint neɣ di tmesrifegt. A k-iṣleḥ mliḥ ma yella yefka-yak-d kra n ţfaṣil fell-as, neɣ ala? Kifkif daɣen, s yimi n lanbeyya n Wedlis Iqedsen, Yahwa iweṣṣef-ed akken ilaq ayen ara yexdem Lmasiḥ d wayen ara iɛic. Mi d-ḍrant licaṛat-agi meṛṛa, ayagi iɛawen lɛibad unṣiḥen akken a t-ɛeqlen bla ma ɣelḍen.
7. Efk-ed snat ger licaṛat i d-yeḍran di Ɛisa.
7 A d-nefk kan sin lemtul ger xilla n licaṛat-agi. Amezwaru: Nnbi Mixa icar-ed belli Lmasiḥ i d-iwɛed Ṛebbi a d-ilal di Bit-Liḥim i gellan ţ-ţamdint tamecṭuḥt di tmurt n Yahuda. Ayagi yenna-t-id akteṛ n 700 sna uqbel a d-iḍru. (Mixa 5:1) Anda i d-ilul Ɛisa? Swaswa di temdint-agi! (Matta 2:1, 3-9) Lemtel wis sin: Licaṛa n Danyil 9:25 tessenɛet-ed aseggas swaswa ideg ara d-iban Lmasiḥ, yeɛni . Licaṛa-yagi teţţunefk-ed i Danyil d leqrun uqbel a d-teḍru. aseggas n 29 mbeɛd Ɛisa * Licaṛat-agi akk-d waṭas nniḍen i d-yeḍran, d ţţbut belli d Ɛisa i d Lmasiḥ i d-iwɛed Ṛebbi.
8, 9. Asmi i geţwaɣḍeṣ Ɛisa, acu n ţţbut i d-ibeggnen belli d neţţa i d Lmasiḥ?
8 Ţţbut nniḍen belli d Ɛisa i d Lmasiḥ yeţţunefk-ed ɛinani ɣer taggara n useggas n 29 mbeɛd Ɛisa. D aseggas ideg i gṛuḥ Ɛisa ɣer Yuḥenna (Yeḥya) Aɣeṭṭaṣ akken ad iţwaɣḍeṣ deg wasif n Uṛdun. Yahwa yella iwɛed i Yuḥenna a s-d-yefk limaṛa swayes ara yeɛqel Lmasiḥ. Yuḥenna iwala limaṛa-yagi mi gesseɣḍeṣ Ɛisa. Ɛlaḥsab n Wedlis Iqedsen, atan wayen yeḍran: “Akken yeţwaɣḍeṣ, Yasuɛ iffeɣ-ed seg waman; igenwan ldin-as-d, dɣa iwala Ṛṛuḥ n Yillu iṣubb-ed am yetbir; irs-ed fell-as. Imiren, tneṭq-ed yiwet n taɣect seg igenwan, tenna-d: ‘Wagi, d Mmi amaɛzuz, yis i feṛḥeɣ.’” (Matta 3:16, 17) Mi gwala yerna yesla Yuḥenna i wayagi, yeţţuqenneɛ belli Ɛisa iceggeɛ-it-id Ṛebbi. (Yuḥenna 1:32-34) Ass-nni, ṛṛuḥ n Ṛebbi, yeɛni lqewwa i gessexdam, yers-ed ɣef Ɛisa, dɣa yuɣal d Lmasiḥ, win i geţwaxtaṛen akken ad yili d Amwellah yerna d Agellid.—Icɛaya 55:4.
9 Licaṛat n Wedlis Iqedsen akk-d cchada n Yahwa Ṛebbi s timmad-is ţbegginent-ed belli Ɛisa d Lmasiḥ i d-iwɛed Ṛebbi. Meɛna, Adlis Iqedsen iţţarra-d leǧwab ɣef sin yesteqsiyen nniḍen yesɛan azal, yeɛnan Ɛisa Lmasiḥ: Ansi i d-yusa? Anti ṣṣifat i gesɛa?
ANSI I D-YUSA ƐISA?
10. Acu yesselmad Wedlis Iqedsen ɣef tudert n Ɛisa uqbel a d-yas ɣer lqaɛa?
10 Adlis Iqedsen yesselmad belli Ɛisa yella yeţɛici deg Mixa 5:1) Ɛisa s yiman-is yenna-d aṭas n tikkal belli iɛac deg igenni uqbel a d-ilal d amdan. (Ɣer-ed Yuḥenna 3:13; 6:38, 62; 17:4, 5) Asmi yella Ɛisa d ṛṛuḥ yeţɛicin deg igenni, yesɛa lɛalaqat ifazen akk-d Yahwa.
igenni uqbel a d-yas ɣer lqaɛa. Asmi i d-icar Mixa ɣef Lmasiḥ ara d-ilalen di Bit-Liḥim, inna-d belli laṣel-is “si leqdim n zzman.” (11. Amek i d-iţwerri Wedlis Iqedsen belli Ɛisa d Amemmit ɛzizen akteṛ ɣer Yahwa?
11 Ɛisa d Amemmit ɛzizen akteṛ ɣer Yahwa; ayagi ɣef kra n ssebbat. Yeţţusemma “amenzu n txelqit meṛṛa,” axaṭer d neţţa i d-yexleq Ṛebbi d amezwaru. * (Ikulusiyen 1:15) Amemmit-agi daɣen d amxalef axaṭer d “Mmi-s awḥid” n Ṛebbi. (Yuḥenna 3:16) Lmeɛna-s d neţţa kan i d-yexleq Ṛebbi s timmad-is. Uyerna ḥaca Ɛisa i gessexdem Ṛebbi asmi i d-yexleq leḥwayeǧ nniḍen meṛṛa. (Ikulusiyen 1:16) Ɛisa yeţţusemma daɣen “Awal.” (Yuḥenna 1:14) Ayagi yeţbeggin-ed belli iheddeṛ-ed s yisem n Ṛebbi. Bla ccekk, yella yessawaḍ lewṣayat akk-d lexbaṛat i warraw nniḍen n Ṛebbi, ama i lmalayekkat ama i lɛibad.
12. Amek i neẓra belli Amemmit amenzu mačči ţ-ţimitelt n Ṛebbi?
12 Eɛni ţ-ţimitelt n Ṛebbi Umemmit-agi amenzu, am wakken i t-ɣilen kra? Wagi mačči d ayen yesselmad Wedlis Iqedsen. Akken i t-nwala di tseddaṛt iɛeddan, Amemmit yeţwaxleq-ed. Ihi, yesɛa tazwara, ma d Yahwa Ṛebbi ur yesɛi la tazwara la taggara. (Ahellil 90:2) Leɛmeṛ yeɛriḍ Mmi-s-agi awḥid ad yerr iman-is ţ-ţimitelt n Baba-s; d ayen ur s-d-nɛedda ara yakk di lbal-is! Adlis Iqedsen yesselmad bla tuffra belli Ababat yugar Mmi-s. (Ɣer-ed Yuḥenna 14:28; 1 Ikurintiyen 11:3) Ala Yahwa i ‘d Ṛebbi Anezmar.’ (Laṣel n ddunit 17:1) Ɣef wayagi ur yesɛi ara timitelt. *
13. Acu i d-iqsed Wedlis Iqedsen mi d-yenna belli Amemmit “d ţţeswiṛa n Yillu ur neţwali ara”?
13 Yahwa akk-d Mmi-s amenzu sɛeddan imelyaṛen n iseggasen jmiɛ, xilla n lweqt uqbel a d-ţwaxelqen yetran n igenni akk-d lqaɛa. Ad ilin myeḥmalen aṭas! (Yuḥenna 3:35; 14:31) Mmi-s-agi ɛzizen yella swaswa am Baba-s. Ɣef wayagi i d-yeqqar Wedlis Iqedsen belli Amemmit “d ţţeswiṛa n Yillu ur neţwali ara.” (Ikulusiyen 1:15) Akken i gezmer wemdan ad icabi mliḥ ɣer baba-s deg waṭas n leḥwayeǧ, akken daɣen i d-ibeggen Umemmit-agi, yeţɛicin deg igenwan, ṣṣifat akk-d ccexṣiyya n Baba-s.
14. Amek i d-ilul Mmi-s awḥid n Yahwa d amdan?
14 Mmi-s awḥid n Yahwa yeǧǧa igenni s lebɣi-s iwakken a d-yas ɣer lqaɛa w’ad iɛic am wemdan. Meɛna, ahat teqqareḍ-as: ‘Amek armi win yellan d ṛṛuḥ yezmer a d-ilal d amdan?’ Akken a d-yeḍru wannect-a, Yahwa yexdem lmuɛǧiza. Yewwi-d tudert n Mmi-s amenzu ɣer tɛebbuṭ n yiwet tɛezrit tayahudit iţţusemman Meryem. Mebla ma innul-iţ wergaz, Meryem tesɛa-d aqcic ikemlen, tsemma-yas Ɛisa.—Luqa 1:30-35.
ANTI ṢṢIFAT I GESƐA ƐISA?
15. Ayɣer i nezmer a d-nini belli, s Ɛisa, nezmer a nissin akteṛ Yahwa?
15 Ayen i d-yenna Ɛisa d wayen i gexdem asmi yella ɣef lqaɛa iţɛawan-aɣ a t-nissin akken ilaq. Nnig n waya, s Ɛisa nezmer a nissin akteṛ Yahwa. Ayɣer? Mmekti-d belli Amemmit-agi d ccbiha ikemlen n Baba-s. Ihi, yesɛa lḥeqq Ɛisa i gennan i yiwen seg inelmaden-is: Yuḥenna 14:9) Ṛebɛa tektabin i geţţusemman Linǧil (Matta, Marqus, Luqa akk-d Yuḥenna), yellan deg Wedlis Iqedsen, sselmadent-aɣ xilla n leḥwayeǧ ɣef tudert, ccɣel akk-d ṣṣifat n Ɛisa Lmasiḥ.
“Win i y-iwalan iwala Ababat.” (16. Uqbel kulci d acu i gella yeţberriḥ Ɛisa, yerna ansi i d-yekka wayen yesselmad?
16 Ɛisa yella yeţwassen mliḥ belli d “Ccix” (aselmad). (Yuḥenna 1:38; 13:13) Acu i gella yesselmad? Uqbel kulci, yella yeţberriḥ “Linǧil n tgelda,” yeɛni “lexbaṛ n lxiṛ” n Tgelda n Ṛebbi. Tagelda-yagi d lḥukuma n igenwan ara iḥekmen ɣef lqaɛa kamel, ara d-yawin lbaṛakat ur nfennu i lɛibad yeţţaɣen awal. (Matta 4:23) Sɣur menhu i d-yekka lexbaṛ-agi? Ɛisa yenna-d: “Aselmed-iw mačči sɣur-i i d-ikka, sɣur win i y-id-iceggɛen”, yeɛni sɣur Yahwa. (Yuḥenna 7:16) Ɛisa yeẓra d acu i d lebɣi n Baba-s, yeɛlem belli yebɣa ad slen yemdanen i lexbaṛ n lxiṛ n Tgelda. Deg yixef wis 8, a nẓer swaswa d acu i ţ-ţagelda n Ṛebbi d wayen ara texdem.
17. Anda i gella yesselmad Ɛisa, yerna acuɣer yeţɛeţţib iman-is akken ad isselmed?
17 Anda i gella yesselmad Ɛisa? Di yal amkan anda yufa lɣaci: di leɛzayeb, di temdinin, di tuddar, di leswaq neɣ deg yexxamen. Ur yeţṛaǧu ara a d-asen ɣur-es medden; d neţţa i geţṛuḥun ɣur-sen. (Marqus 6:56; Luqa 19:5, 6) Ayɣer i gella yeţɛeţţib iman-is yerna yeţţak xilla si lweqt-is akken ad iberreḥ w’ad isselmed? Axaṭer d wagi i d lebɣi n Baba-s. Ɛisa ixeddem dima lebɣi n Baba-s. (Yuḥenna 8:28, 29) Yella daɣen yeţberriḥ ɣef ssebba nniḍen: ţɣiḍen-t nezzeh lɣaci i d-iţţasen a t-ẓren. (Ɣer-ed Matta 9:35, 36.) Lukan d lebɣi, d lɛulama n ddin iɣef i gelzem ad sselmden tideţ ɣef Ṛebbi akk-d lmeqsud-is i lɣaci-yagi meṛṛa, lameɛna nutni stehzan (ferrṭen) deg-sen. Ɛisa yella yeɛlem acḥal i geḥwaǧ wegdud ad isel i lexbaṛ n Tgelda.
18. Acu-tent ṣṣifat n Ɛisa i k-iɛeǧben?
Marqus 10:13-16) Ɛisa ur yelli ara d win ixeddmen maḥyaf (lxilaf). Yekṛeh lefsad akk-d lbaṭel. (Matta 21:12, 13) Di zzman ideg tulawin ur ţţuqadarent ara yerna ur sɛint ara lemzeyya, neţţa yeţţak-asent lḥeṛma. (Yuḥenna 4:9, 27) Ɛisa yella d win yesɛan s ṣṣeḥ annuz. Yiwen wass, yessared iḍarren i inelmaden-is, ɣas akken ccɣel-agi ţţaken-t i iqeddacen.
18 Ɛisa yella d argaz yeččuṛen d leḥnana. Lɛibad ufan-t yelha yerna zemren ad qerrben ɣur-es. Ula d arrac imecṭaḥ ţţafen iman-nsen m’ara ilin yid-es. (19. Acu n lemtel i d-isskanayen belli Ɛisa yeţxemmim i lmeḥwiǧat n wiyaḍ?
19 Ɛisa yella yeţxemmim i lmeḥwiǧat n wiyaḍ. Ayagi yeţban-ed abeɛda di lbeṛhanat i gxeddem m’ara yesseḥlay imuḍan s lemɛawna n ṛṛuḥ n Ṛebbi. (Matta 14:14) Ɣef lemtel, yiwen n wemdan ihelken lbeṛs (nnejdam) yusa-d ɣur-es yenna-yas: “Ma tebɣiḍ, tzemreḍ a yi-terreḍ ṣfiɣ.” Ɛisa iḥuss i lqerḥ n wergaz-agi. Tegzem tasa-s, dɣa yeẓẓel afus-is imusa-t, yerra-yas: “Bɣiɣ, ili-k teṣfiḍ!” Ssyin yeḥla wergaz-nni! (Marqus 1:40-42) Xayel kan acḥal i gefṛeḥ wergaz-agi!
D UNṢIḤ ARMI Ţ-ŢAGGARA
20, 21. Amek i d-iban Ɛisa d lemtel deg wayen yeɛnan tiɣin n wawal i Ṛebbi armi ţ-ţaggara?
20 Ɛisa yeǧǧa-d lemtel igerrzen akk mi guɣ awal i Ṛebbi armi ţ-ţaggara. Yeqqim d unṣiḥ i Baba-s n igenwan di yal liḥala ɣas immuger-ed kul ṣṣenf n leqher akk-d leɛtab. Iqubel akken ilaq ajeṛṛeb n Cciṭan. (Matta 4:1-11) Deg yiwen n lweqt, kra n iɛeggalen si twacult-is ur uminen ara yis; yerna qqaren-d belli “isleb.” (Marqus 3:21) Lameɛna, ur yeǧǧi ara annect-a a t-yeɣleb; ikemmel ixeddem ccɣel i s-ifka Ṛebbi. Ɣas akken yeţwargem yerna yeţţwet, yeṭṭef iman-is, ur inuda ara ad yexdem cceṛ i yeɛdawen-is.—1 Buṭrus 2:21-23.
1 Buṭrus 2:24.) Xemmem ɣer wayen i gesɛedda ass aneggaru n tudert-is mi gella d amdan. Ḥebsen-t, sɣamen-as-d inagan n lekdeb akken a d-cehhden fell-as s ẓẓur, ḥekmen fell-as leqwaḍi ifesden, ḍṣan fell-as lɣaci yerna qehren-t yeɛsekṛiwen. Mi geţwaɛelleq ɣef tgejdit (wejgu), iger-ed nnehta taneggarut, yenna: “Kullec iḍra-d!” (Yuḥenna 19:30) Acu kan, deg wass wis tlata mbeɛd lmut-is, Baba-s n igenwan yeḥya-t-id d ṛṛuḥ. (1 Buṭrus 3:18) Kra n smanat ɣer zdat, yuɣal ɣer igenni, “iqqim i dayem ɣer tama tayeffust n Yillu”, si leɛḍil a s-iţţunefk leḥkem n Tgelda.—Iɛebṛaniyen 10:12, 13.
21 Ɛisa yeqqim d unṣiḥ armi d lmut, lmut qessiḥen yerna qerriḥen ger ifassen n yeɛdawen-is. (Ɣer-ed22. Acu i ɣ-d-yewwi Ɛisa imi yeqqim d unṣiḥ armi d lmut?
22 Acu i ɣ-d-yewwi Ɛisa imi yeqqim d unṣiḥ armi yemmut? Lmut-is teldi-yaɣ-d abrid n tudert n dayem ɣef lqaɛa ara yuɣalen d lǧennet, akken yella di lmeqsud n Yahwa si tazwara. Deg yixef ara d-itebɛen, a d-nẓer amek ara tessiweḍ lmut n Ɛisa ɣer wannect-a.
^ § 7 Akken aţ-ţfehmeḍ licaṛat n Danyil i d-iḍran di Ɛisa, ẓer timerna yeţţusemman: “Danyil icar-ed melmi ara d-yaweḍ Lmasiḥ.”
^ § 11 Yahwa iţţusemma Ababat axaṭer d neţţa i d Axellaq. (Icɛaya 64:7) Imi i d-ixleq Ɛisa, Ɛisa yeţţusemma Mmi-s n Ṛebbi. Ula d wid nniḍen i d-yeţwaxelqen ad ɛicen deg igenwan ţţusemman arraw n Ṛebbi. Ɣef ssebba-yagi daɣen i geţţusemma Adam mmi-s n Ṛebbi.—Yub 1:6; Luqa 3:38.
^ § 12 Akken aţ-ţesɛuḍ ţţbut nniḍen belli Amemmit amenzu mačči ţ-ţimitelt n Ṛebbi, ẓer timerna yeţţusemman: “Tideţ ɣef Ubabat, ɣef Umemmit akk-d Ṛṛuḥ Iqedsen.”