Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

 ETUKULWA 4

Jesus Kristus oye lyelye?

Jesus Kristus oye lyelye?
  • Jesus ota dana onghandangala ye likalekelwa ilipi?

  • Okwa dile peni?

  • Okwa li omunhu a tya ngahelipi?

1, 2. (a) Omolwashike okushiiva kombinga yomunhu a fimana itashi ti kutya ou mu shii lelalela? (b) Engwangwano lilipi li li po shi na sha naJesus?

OPE na ovanhu ovo va shiivika nawa mounyuni. Vamwe ova shiivika nawa momidingonoko davo, moilando yavo ile moilongo yavo. Vamwe ova shiivika mounyuni aushe. Ndele okushiiva ashike edina lomunhu a fimana itashi ti kutya ou mu shii lelalela. Itashi ti kutya ou shii ondjokonona yaye nosho yo omaukwatya aye lela.

2 Ovanhu mounyuni aushe ova uda sha shi na sha naJesus Kristus, nokuli nonande okwa li kombada yedu omido 2 000 lwaapo da pita. Ndele vahapu kave shii kutya Jesus okwa li lelalela a tya ngahelipi. Vamwe otava ti kutya okwa li ashike omunhu muwa. Vamwe otava ti kutya okwa li ashike omuprofeti. Natango vamwe ova itavela kutya Jesus oye Kalunga noku na okwiilikanwa. Mbela oku na okwiilikanwa shili?

3. Omolwashike sha fimana kwoove okushiiva oshili kombinga yaJesus?

3 Osha fimana kwoove okushiiva oshili kombinga yaJesus. Omolwashike mbela? Omolwaashi Ombibeli otai ti: ‘Nomwenyo waalushe owo tuu ou, vo ve ku shiive, Oove auke Kalunga kashili, naau we mu tuma, Jesus Kristus.’ (Johannes 17:3) Heeno, okushiiva oshili kombinga yaJehova Kalunga nosho yo yaJesus Kristus otaku dulu okutwala komwenyo waalushe moparadisa kombada yedu. (Johannes 14:6) Natango, Jesus okwa tula  po oshihopaenenwa sha denga mbada shi na sha nanghee tu na okukala nosho yo nghee tu na okuungaunga navamwe. (Johannes 13:34, 35) Metukulwa lotete lembo eli, otwa kundafana oshili kombinga yaKalunga. Paife natu kundafaneni osho Ombibeli tai hongo shili kombinga yaJesus Kristus.

MESSIAS OO A UDANEKWA

4. Omadinafimaneko “Messias” nosho yo “Kristus” otaa ti ngahelipi?

4 Nale, fimbo Jesus kwa li ina dalwa e li omunhu kombada yedu, Ombibeli oya xunganeka okuuya kwaao Kalunga a li ta ka tuma e li Messias ile Kristus. Omadinafimaneko “Messias” (la dja koshitya shOshiheberi) nosho yo “Kristus” (la dja koshitya shOshigreka) aeshe otaa ti “Omuvaekwa.” Omuudanekwa oo okwa li ta ka vaekwa, sha hala okutya,  okwa li ta ka pewa ondodo ye likalekelwa kuKalunga. Momatukulwa embo eli oo e li komesho, ohatu ke lihonga shihapu shi na sha nondodo yaMessias ya fimana mokuwanifwa kwomaudaneko aKalunga. Ohatu ke lihonga yo kombinga yomanangeko noupuna oo Jesus ta dulu oku tu etela paife. Ndele fimbo Jesus kwa li ina dalwa e li omunhu kombada yedu, nope he na omalimbililo, vahapu okwa li tave lipula kutya: ‘Olyelye a li ta ka kala Messias?’

5. Ovahongwa vaJesus ova li va itavela filufilu shike shi na sha naye?

5 Mefelemudo lotete O.P., ovahongwa vaJesus Omunasaret okwa li va itavela filufilu kutya oye a li Messias a udanekwa. (Johannes 1:41) Umwe womovahongwa, omulumenhu wedina Simon Petrus, okwa popya a manguluka ta lombwele Jesus, a ti: “Oove Kristus.” (Mateus 16:16) Ndele ongahelipi ovahongwa ovo va li va dula okukala noushili kutya Jesus oye lela a li Messias oo a li a udanekwa, nongahelipi nafye hatu dulu okukala noushili wa tya ngaho?

6. Yelifa nghee Jehova a kwafela ovadiinini va didilike mo Messias.

6 Ovaprofeti vaKalunga ovo va li ko komesho yaJesus ova xunganeka omauyelele mahapu e na sha naMessias. Omauyelele oo okwa li taa ka kwafela vamwe ve mu didilike mo. Ohatu dulu oku shi faneka ngaha: Natu tye nee owa pulwa u ye u ka tale omunhu oo ino shakeneka nande onale konhele oko haku kanghama eebesa ile koshitaasi shomashina ile kokapale keedila oko ku na ovanhu vahapu. Mbela itashi ka kwafa ngeenge umwe okwe ku pe ouyelele u na sha naao to ka tala? Sha faafana, okupitila movaprofeti vopefimbo lOmbibeli, Jehova okwa yandja ouyelele muhapu wa yela u na sha naasho Messias a li ta ka ninga nosho yo osho a li ta ka ningilwa. Ewanifo lomaxunganeko mahapu oo okwa li tali ka kwafela ovadiinini ve mu didilike mo nawa.

7. Omaxunganeko avali elipi a wanifwa shi na sha naJesus?

7 Konakona ashike koihopaenenwa ivali. Shotete, omido di dule 700 komesho yefimbo, omuprofeti Mika okwa xunganeka kutya Omuudanekwa okwa li ta ka dalelwa muBetlehem, okadoolopa kanini komuJuda. (Mika 5:1) Jesus okwa li  lela a dalelwa peni? Omokadoolopa ngoo oko! (Mateus 2:1, 3-9) Oshitivali, omafelemido mahapu komesho yefimbo, exunganeko olo la shangwa muDaniel 9:25 ola ulika komudo wokondadalunde omo Messias a li ta ka holoka — 29 O.P. * Ewanifo lomaxunganeko oo nosho yo makwao otali ulike kutya Jesus oye a li Messias omuudanekwa.

Pokuninginifwa kwaye, Jesus okwa ninga Messias ile Kristus

8, 9. Oumbangi ulipi wa li wa yela mo nawa pokuninginifwa kwaJesus kutya oye a li Messias?

8 Oumbangi mukwao kutya Jesus oye a li Messias a udanekwa owa ka yela mo nawa pexulilo lo 29 O.P. Omudo oo omo Jesus a ya kuJohannes Omuninginifi a ka ninginifwe momulonga waJordan. Jehova okwa li a udanekela Johannes edidiliko opo a dule okudidilika mo Messias. Johannes okwa li a mona edidiliko olo pokuninginifwa kwaJesus. Ombibeli otai popi osho sha ningwa po tai ti: “Ndele Jesus eshi a [ninginifwa, NW] okwa dja momeva diva, ndele tala, eulu la yeuluka, ndele e wete Omhepo yaKalunga [ya fa onghuti] ya kuluka ndee tai uya kombada yaye. Ndele tala, ondaka ya dja meulu ndee tai ti: Ou Omona wange omuholike, onde mu hokwa.” (Mateus 3:16, 17) Konima yokumona nokuuda osho sha ningwa po, Johannes ka li e na omalimbililo kutya Jesus okwa li a tumwa kuKalunga. (Johannes 1:32-34) Pefimbo opo eshi Jesus a li a tililwa omhepo ile eenghono daKalunga tadi longo, okwa ninga Messias ile Kristus, oo a vaekwa a ka kale Omuwiliki nOhamba. — Jesaja 55:4.

9 Ewanifo lomaxunganeko Ombibeli nosho yo oumbangi waJehova Kalunga mwene oya ulika sha yela kutya Jesus oye a li Messias omuudanekwa. Ndele Ombibeli otai nyamukula omapulo makwao avali a fimana e na sha naJesus Kristus, kutya: Okwa dile peni, nokwa li omunhu a tya ngahelipi?

JESUS OKWA DILE PENI?

10. Ombibeli otai hongo shike shi na sha nokukala po kwaJesus fimbo ine uya kombada yedu?

10 Ombibeli otai hongo kutya Jesus okwa kala nale meulu fimbo  ine uya kombada yedu. Mika okwa xunganeka kutya Messias okwa li ta ka dalelwa muBetelehem nokwa ti kutya ehovelo laYe “oloshitonale.” (Mika 5:1) Oikando ihapu, Jesus okwa popya kutya okwa li meulu fimbo ina dalwa e li omunhu kombada yedu. (Johannes 3:13; 6:38, 62; 17:4, 5) Eshi a li oshishitwa shopamhepo meulu, okwa li e na ekwatafano le likalekelwa naJehova.

11. Ombibeli otai ulike ngahelipi kutya Jesus oye Omona waJehova e na ondilo inene?

11 Jesus oye Omona waJehova e na ondilo inene — nope na etomheno liwa kutya omolwashike shi li ngaho. Ota ifanwa ‘omudalwa wotete woishitwa aishe,’ molwaashi oye a shitwa tete kuKalunga. * (Ovakolossi 1:15) Ope na yo vali oshinima shimwe osho tashi ningi Omona oo a kale e likalekelwa. Oye ‘Omona ewifa.’ (Johannes 3:16) Osho osha hala okutya kutya Jesus oye aeke a shitwa kuKalunga sha yukilila. Jesus oye yo aeke a longifwa kuKalunga eshi a shita oinima aishe ikwao. (Ovakolossi 1:16) Ndele natango, Jesus ota ifanwa ‘ondjovo.’ (Johannes 1:14) Osho otashi tu lombwele kutya okwa li ha popile ko Kalunga, sha yela kutya okwa li ha yandje omatumwalaka nomalombwelo aKalunga kovanamati vaXe vakwao, vopamhepo novopanhu.

12. Otu shi shii ngahelipi kutya Omona oshiveli ke fike puKalunga?

12 Mbela Omona oshiveli oku fike puKalunga, ngaashi vamwe va itavela? Osho hasho Ombibeli tai hongo. Ngaashi twa mona mokatendo ka tetekela, Omona okwa shitwa. Hano osha yela kutya, oku na ehovelo, ofimbo Jehova Kalunga e he na ehovelo ile exulilo. (Epsalme 90:2) Omona ewifa ina kendabala nande onale nokuli a kale e fike puXe. Ombibeli otai hongo sha yela kutya Xe oku dule Omona. (Johannes 14:28; 1 Ovakorinto 11:3) Jehova oye aeke “Kalunga  Omunaenghono adishe.” (Genesis 17:1) Onghee hano, kape na oo e fike puye. *

13. Ombibeli oya hala okutya ngahelipi ngeenge tai popi Omona e li “olupe laKalunga iha monika”?

13 Jehova nosho yo Omona waye oshiveli ova kala tava hafele ekwatafano lopofingo oule womido omamiliyona omayovi — nale fimbo eulu li yadi eenyofi nosho yo edu inai shitwa. Kava li tuu ve holafane! (Johannes 3:35; 14:31) Omona oo omuholike okwa li a fa Xe filufilu. Omolwaasho Ombibeli tai popi Omona e li “olupe laKalunga iha monika.” (Ovakolossi 1:15) Heeno, ngaashi ashike omonamati wopanhu ta dulu okukala a fa naanaa xe meenghedi di lili noku lili, Omona oo womeulu oku na omaukwatya a fa aXe.

14. Ongahelipi Omona ewifa laJehova a li a dalwa e li omunhu wokombada yedu?

14 Omona ewifa laJehova okwa dja mo meulu nehalo liwa ndele te uya kombada yedu a kale omunhu wokombada yedu. Ndele otashi dulika u diladile kutya: ‘Ongahelipi oshishitwa shopamhepo tashi dulu okudalwa shi li omunhu wokombada yedu?’ Opo Jehova a wanife po osho, okwa ninga oshikumwifilonga. Okwa lundulula omwenyo wOmona waye oshiveli okudja meulu ndele te u tula moshidalelo shokakadona Okajuda kedina Maria. Kapa li xe wopanhu a kwatelwa mo. Kungaha, Maria okwa dala okaana okamati ka wanenena nokwe ka luka Jesus. — Lukas 1:30-35.

JESUS OKWA LI OMUNHU A TYA NGAHELIPI?

15. Omolwashike hatu dulu okutya kutya ohatu dulu okushiiva nawanawa Jehova okupitila muJesus?

15 Osho Jesus a popya nokwa ninga eshi a li kombada yedu otashi tu kwafele tu mu shiive nawa. Kakele kaasho, okupitila muJesus ohatu dulu okushiiva Jehova nawanawa. Omolwashike shi li ngaho? Dimbulukwa kutya Omona oo oku li oshifeka shaXe sha wanenena. Omolwaasho Jesus a lombwela umwe womovahongwa vaye a ti: “Ou [a] mona nge, oye a mona Tate.”  (Johannes 14:9) Omambo Ombibeli ane a shiivika Omavangeli — Mateus, Markus, Lukas naJohannes — otae tu lombwele shihapu shi na sha nonghalamwenyo, oilonga nosho yo omaukwatya aJesus Kristus.

16. Oshike sha li etumwalaka laJesus la fimana, nehongo laye ola dja peni?

16 Jesus okwa li a shiivika nawa e li “omuhongi.” (Johannes 1:38; 13:13) Okwa li a honga shike? Etumwalaka laye la fimana ola li “evangeli louhamba,” sha hala okutya, Ouhamba waKalunga, epangelo lomeulu olo tali ka pangela edu alishe notali ka etela ovanhu ovaduliki omanangeko noupuna taa kalelele. (Mateus 4:23) Etumwalaka olo ola li lalyelye? Jesus okwa ti: “Elongo lange kali fi lange, ndele laau a tuma nge,” sha hala okutya, ola li laJehova. (Johannes 7:16) Jesus okwa kala e shi shii kutya Xe okwa hala ovanhu va ude onghundana iwa yOuhamba. MEtukulwa eti-8, ohatu ke lihonga shihapu shi na sha nOuhamba waKalunga nosho yo osho tau ka wanifa po.

17. Jesus okwa hongela peni, nomolwashike a ninga eenghendabala da mana mo da tya ngaho opo a honge vamwe?

17 Jesus okwa hongela peni? Keshe opo a li a hanga ovanhu — momikunda nomoilando, peenhele domalandifilo nosho yo momaumbo avo. Jesus ka li a teelela ovanhu ovo ve uye kuye. Oye a ya kuvo. (Markus 6:56; Lukas 19:5, 6) Omolwashike Jesus a ninga eenghendabala da mana mo da tya ngaho nokulongifa efimbo lihapulihapu mokuudifa nokuhonga? Omolwaashi okuninga ngaho osha li ehalo laKalunga shi na sha naye. Jesus okwa longa alushe ehalo laXe. (Johannes 8:28, 29) Ndele opa li etomheno limwe vali kutya omolwashike a li a udifa. Okwa li e uditile olukeno eengudu dovanhu ovo va li ve uya kuye. (Mateus 9:35, 36) Kava li va filwa oshisho kovawiliki vavo vomalongelokalunga, ovo va li ve na oku va honga oshili kombinga yaKalunga nosho yo omalalakano aye. Jesus okwa li e shii kutya ovanhu ova li va pumbwa neenghono okuuda etumwalaka lOuhamba.

18. Omaukwatya elipi aJesus u wete mahokwifa neenghono?

18 Jesus okwa li omunhu e na olukeno lopahole nosho yo  omaliudo omoule. Nomolwaasho, vamwe ova li ve wete shipu okupopya naye nokwa li e na olune. Nokuli nounona ova li hava kala ve udite va manguluka okukala puye. (Markus 10:13-16) Jesus ka li e na onhondo. Okwa li e tonde enyonauko nokuhenouyuki. (Mateus 21:12, 13) Pefimbo olo eshi ovakainhu va li inava fimanekwa nova li ve na omaufembanghenda manini, Jesus okwa li a ungaunga navo nefimaneko. (Johannes 4:9, 27) Jesus okwa li omulininipiki shili. Pomhito imwe, okwa li a kosha eemhadi dovayapostoli vaye, oshilonga osho sha li luhapu hashi longwa komupiya wongaho.

Jesus okwa li a udifila keshe opo a hanga ovanhu

19. Oshihopaenenwa shilipi tashi ulike kutya Jesus okwa li e na ko nasha neemhumbwe davamwe?

19 Jesus okwa li e na ko nasha neemhumbwe davamwe. Osho osha li shi liwetikile mo unene tuu eshi a longifa eenghono domhepo yaKalunga okulonga oikumwifilonga yokuvelula. (Mateus 14:14) Pashihopaenenwa, omulumenhu e na oudu woshilundu okwa li a ya kuJesus ndele ta ti: “Oove ngenge wa hala, oto dulu okuyelifa nge.” Jesus okwa li e udite ouyahame nokumona oixuna kwomulumenhu oo. Mokulinyengifwa konghenda,  Jesus okwa nana eke laye ndele ta kumu omulumenhu ta ti: “Onda hala, yela.” Nomulumenhu oo kwa li ta ehama okwa li a velulwa! (Markus 1:40-42) Mbela ou shi shii kutya omulumenhu oo okwa li a hafa shi fike peni?

OKWA KALA OMUDIININI FIYO OKEXULILO

20, 21. Ongahelipi Jesus a tula po oshihopaenenwa shokudulika noudiinini kuKalunga?

20 Jesus okwa tula po oshihopaenenwa shiwaelela shokudulika noudiinini kuKalunga. Okwa kala omudiinini kuXe womeulu meenghalo adishe nonande opa li omapataneko nokumona oixuna keshe. Okwa kondjifa omayeleko aSatana netokolotoko nonomupondo. (Mateus 4:1-11) Pomhito imwe, ovapambele vamwe vaJesus kava li ve mu itavela, nova li ve mu ula nokuli kutya “otai eenghwengu.” (Markus 3:21) Ndele Jesus ina efa ve mu nwefe mo; okwa li a twikila okulonga oilonga yaKalunga. Nonande okwa li a tukwa nokuhepekwa, Jesus okwa kala nelipangelo, ina kendabala okuyahameka ovapataneki vaye. — 1 Petrus 2:21-23.

 21 Jesus okwa kala omudiinini fiyo okefyo — efyo linyanyalifa noliyahameka eshi a dipawa kovatondi vaye. (Ovafilippi 2:8) Diladila kwaasho elididimikila mefiku laxuuninwa longhalamwenyo yaye e li omunhu wokombada yedu. Okwa li a kwatwa, a lundilwa keembangi doipupulu, a tokolwa kovapanguli va nyonauka, a shekwa keengudu dovahongaifi nokwa li a hepekwa kovakwaita. Eshi a li e li komuti oko a valelwa, okwa fuda mo omufudo waye waxuuninwa, a ingida a ti: “Sha longwa sha pwa.” (Johannes 19:30) Ndele mefiku etitatu konima yefyo laJesus, Xe womeulu okwe mu nyumuna a kale vali nomwenyo wopamhepo. (1 Petrus 3:18) Oivike inini konima yaasho, okwa shuna meulu. Omo okwa “kala omutumba kolulyo laKalunga” nokwa li a teelela okupewa eenghono dopauhamba. — Ovaheberi 10:12, 13.

22. Jesus okwa wanifa po shike mokukala omudiinini fiyo okefyo?

22 Jesus okwa wanifa po shike mokukala omudiinini fiyo okefyo? Efyo laJesus ole tu yeululila shili omhito yoku ka mona omwenyo waalushe moparadisa kombada yedu, metwokumwe nelalakano laJehova lopehovelo. Metukulwa tali landula ohatu ka kundafana nghee efyo laJesus la ninga oshinima osho tashi shiiva.

^ okat. 7 Omolweyelifo li na sha nokuwanifwa kwexunganeko laDaniel li na sha naJesus, tala Oshiwedelwako pepandja 197-199.

^ okat. 11 Jehova ota ifanwa Tate molwaashi oye Omushiti. (Jesaja 64:8) Molwaashi Jesus okwa shitwa kuKalunga, ota ifanwa Omona waKalunga. Omolwomatomheno a faafana, oishitwa ikwao yopamhepo nokuli nomulumenhu Adam otava ifanwa ovana vaKalunga. — Job 1:6; Lukas 3:38.

^ okat. 12 Omolwoumbangi muhapu kutya Omona oshiveli ke fike puKalunga, tala Oshiwedelwako pepandja 201-204.