1, 2. (a) No te aha e ere ai no te mea ua ite outou i te hoê taata tuiroo ua matau iho â ïa outou ia ’na? (b) Eaha ta te taata aita e taa maitai ra no nia ia Iesu?

E MEA rahi te taata tuiroo i te ao nei. E mea matau-maitai-hia vetahi i roto i to ratou iho nunaa, oire, aore ra fenua. Area te tahi atu ra, i te ao nei ïa. E ere râ no te mea ua ite outou i te i‘oa o te hoê taata tuiroo ua matau iho â ïa outou ia ’na. E ere atoa i te auraa e ua ite outou i te mau parau rii o to ’na huru oraraa e to ’na huru mau ei taata.

² Ua faarooroo te taata e ati a‘e te ao nei i te parau o Iesu Mesia, noa ’tu e i ora na oia i te fenua nei fatata e 2 000 matahiti a‘enei. Aita râ e rave rahi e taa maitai ra o vai mau â Iesu. No vetahi, e taata maitai noa oia. No te tahi atu, e peropheta noa ïa. Te tiaturi nei te tahi atu â e o Iesu te Atua e e mea tia ia haamori ia ’na. Oia anei?

3. No te aha e mea faufaa ’i ia ite oe no nia i te Atua ra o Iehova e no nia ia Iesu?

³ E mea faufaa ia ite oe i te parau mau no nia ia Iesu. No te aha? Te na ô ra hoi te Bibilia e: “Teie hoi te ora mure ore, ia ite ratou ia oe i te Atua mau ra, e ia Iesu i te Mesia i ta oe i tono mai.” (Ioane 17:3) Oia, e nehenehe te iteraa o vai te Atua ra o Iehova e ia Iesu Mesia e aratai atu i te ora mure ore ra i nia i te hoê fenua paradaiso. (Ioane 14:6) Hau atu â, o Iesu te hi‘oraa maitai roa ’‘e e nafea ia ora e ia haa i nia  ia vetahi ê. (Ioane 13:34, 35) I roto i te pene matamua o teie buka, ua hi‘opoa tatou i te parau mau no nia i te Atua. I teie nei, e hi‘o mai tatou eaha ta te Bibilia e haapii mau ra no nia ia Iesu Mesia.

4. Eaha te auraa o te tiaraa i‘oa “Mesia”?

⁴ Na mua roa ’‘e i to Iesu fanauraa, ua tohu te Bibilia i te haerea mai o ta te Atua e tono mai ei Mesia. Te auraa o te tiaraa i‘oa “Mesia” (no ǒ mai i te hoê ta‘o Hebera), “Tei faatavaihia,” oia hoi e faatoroahia, teie Mesia fafauhia  e te Atua i te hoê tiaraa taa ê. I roto i te mau pene i muri nei o teie buka, e ite atu â tatou i te parahiraa faufaa o te Mesia i roto i te tupuraa o te mau parau fafau a te Atua. E ite atoa tatou i te mau haamaitairaa ta Iesu e nehenehe e faatae mai i teie nei atoa. Hou râ Iesu a fanauhia ’i, mea rahi paha tei uiui, ‘O vai te Mesia?’

5. Eaha tei papu roa i te mau pǐpǐ a Iesu no nia ia ’na?

⁵ I te senekele matamua o to tatou tau, ua papu roa i te mau pǐpǐ a Iesu no Nazareta e o ’na te Mesia tohuhia. (Ioane 1:41) Ua parau roa ’tu te hoê o te mau pǐpǐ, o Simona Petero te i‘oa, ia Iesu e: “O te Mesia oe.” (Mataio 16:16) E nafea râ e papu ai i tera mau pǐpǐ—e ia tatou atoa—e o Iesu iho â te Mesia fafauhia?

6. A faataa mea nafea to Iehova tautururaa i te feia haapao maitai ia ite o vai te Mesia.

⁶ Ua tohu te mau peropheta a te Atua i ora na hou ia Iesu e rave rahi parau rii no nia i te Mesia. Ua tauturu te reira ia vetahi ê ia ite o vai o ’na. E nehenehe tatou e rave i te hoê hi‘oraa: A feruri na e e anihia ia outou ia haere e tii i te hoê taata aita outou i farerei a‘enei, i te hoê vahi tapearaa pereoo mataeinaa aore ra pereoo auahi aore ra i te hoê tauraa manureva e mea taata roa i reira. Eita anei outou e tauturuhia ia horoahia mai maa parau rii no nia ia ’na? Oia atoa na roto i te mau peropheta o te Bibilia, ua horoa Iehova i te tahi faataaraa huru rahi no nia i ta te Mesia e rave e e farerei. Ua tauturu te tupuraa o taua parau tohu e rave rahi ra i te feia haapao maitai ia ite maitai o vai o ’na.

7. Eaha e piti o te mau parau tohu i tupu i nia ia Iesu?

⁷ E rave noa tatou e piti hi‘oraa. A tahi, e 700 tiahapa matahiti na mua ’tu, ua tohu te peropheta Mika e e fanauhia Tei fafauhia i Betelehema, te hoê oire iti i te fenua o Iuda. (Mika 5:2) Ihea roa to Iesu fanauraahia? I taua iho â oire ra! (Mataio 2:1, 3-9) A piti, e rave rahi senekele na mua ’tu, ua faaite te parau tohu i roto i te Daniela 9:25 i te  matahiti e fa mai ai te Mesia—29 o to tatou tau. * Te haapapu ra te tupuraa o teie e o te tahi atu mau parau tohu e o Iesu te Mesia fafauhia.

8, 9. Eaha te haapapuraa e o Iesu te Mesia tei ite-maitai-hia i to ’na bapetizoraa?

⁸ Ua itehia te tahi atu â haapapuraa e o Iesu te Mesia i te pae hopea o te matahiti 29. I taua matahiti ra to Iesu haereraa ’tu ia Ioane Bapetizo ra ia bapetizohia oia i Ioridana. I fafau na Iehova ia Ioane i te hoê tapao ia ite oia o vai te Mesia. Ua ite Ioane i taua tapao ra i to Iesu bapetizoraa. Ia au i te Bibilia, teie tei tupu: “E oti a‘era Iesu i te bapetizohia, haere maira oia i nia mai raro mai i te pape, e inaha, vetea a‘era te ra‘i ia ’na, hi‘o a‘era oia i te [v]arua o te Atua i te pouraa mai mai te uupa ra, e te tauraa mai i nia iho ia ’na: e inaha, o te reo maira no te ra‘i mai, i te na ôraa mai e, Tau Tamaiti here teie, ua mauruuru roa vau ia ’na.” (Mataio 3:16, 17) I muri a‘e i to ’na iteraa e faarooraa i tei tupu, ua papu roa ia Ioane e na te Atua i tono mai ia Iesu. (Ioane 1:32-34) I te niniiraahia mai to te Atua varua, aore ra puai ohipa, i nia ia ’na i taua mahana ra, ua riro Iesu ei Mesia, tei faatoroahia ei Aratai e ei Arii.—Isaia 55:4.

⁹ Te faataa maitai ra te tupuraa o te parau tohu Bibilia e ta te Atua ra o Iehova iho haapapuraa e o Iesu te Mesia fafauhia. Te pahono ra râ te Bibilia e piti atu â uiraa faufaa no nia ia Iesu Mesia: Nohea mai oia, e mai te aha to ’na huru?

10. Eaha ta te Bibilia e haapii ra no nia i te oraraa o Iesu hou oia a haere mai ai i te fenua nei?

¹⁰ Te haapii ra te Bibilia e i ora na Iesu i nia i te ra‘i hou oia a haere mai ai i te fenua nei. Ua tohu Mika e e fanauhia  te Mesia i Betelehema e ua parau atoa e “mai tahito mai â” to ’Na haerea mai. (Mika 5:2) E rave rahi taime to Iesu iho parauraa e i ora na oia i nia i te ra‘i hou oia a fanauhia mai ai ei taata. (A taio i te Ioane 3:13; 6:38, 62; 17:4, 5) Ei varua i nia i te ra‘i, e taairaa taa ê to Iesu e o Iehova.

11. E nafea te Bibilia e faaite ai e o Iesu te Tamaiti here roa ’‘e a Iehova?

¹¹ O Iesu ta Iehova Tamaiti here roa ’‘e—e no te tahi ïa tumu papu maitai. Te parauhia ra oia “tei fanau na i te mau mea atoa i hamanihia ra,” no te mea o ’na ta te Atua i poiete na mua. * (Kolosa 1:15) E ohipa ê atu o te faariro i teie Tamaiti ei mea taa ê. E “Tamaiti fanau tahi” oia. (Ioane 3:16) Te auraa e o Iesu ana‘e ta te Atua iho i poiete roa ’tu. O Iesu ana‘e atoa ta te Atua i faaohipa i to ’Na poieteraa i te tahi atu mau mea atoa. (Kolosa 1:16) E te parau-atoa-hia ra Iesu “te Logo.” (Ioane 1:14) Te auraa e ua paraparau oia no te Atua, ma te horoa paha i te tahi mau poroi e faaueraa i te tahi atu mau tamaiti, varua e taata, a te Metua.

12. Mea nafea to tatou iteraa e eita te Tamaiti fanau tahi e faito i te Atua?

¹² E faito anei te Tamaiti fanau tahi i te Atua, mai ta vetahi e tiaturi ra? E ere tera ta te Bibilia e haapii ra. Mai ta tatou i tapao mai i to mua ’tu paratarafa, e mea poietehia te Tamaiti. E haamataraa ïa to ’na, area to te Atua ra o Iehova ra, aita to ’na e haamataraa aita atoa e hopea. (Salamo 90:2) Aita roa ’tu atoa te Tamaiti fanau tahi i tamata i te faito i to ’na Metua. Te haapii maitai ra te Bibilia e mea rahi a‘e te Metua i te Tamaiti. (A taio i te Ioane 14:28;  Korinetia 1, 11:3) O Iehova ana‘e “te Atua mana hope.” (Genese 17:1) Aita ïa to ’na e faito. *

13. Eaha te auraa ia faahiti te Bibilia i te Tamaiti mai “te huru mau . . . o te Atua hi‘o-ore-hia ra”?

¹³ Ua fana‘o Iehova e ta ’na Tamaiti fanau tahi i te hoê taairaa piri e mau miria matahiti i te maoro—na mua roa ’‘e a poietehia ’i te mau ra‘i î i te fetia e te fenua. Eaha râ paha raua i te here ia raua iho! (Ioane 3:35; 14:31) Ua hoho‘a noa teie Tamaiti here i to ’na Metua. No reira te Bibilia e faahiti ai i te Tamaiti mai “te huru mau . . . o te Atua hi‘o-ore-hia ra.” (Kolosa 1:15) Oia, mai te hoê tamaiti e nehenehe e hoho‘a maitai i to ’na metua i roto e rave rau tuhaa, ua faaite teie Tamaiti i te ra‘i i te mau huru maitatai e te huru o to ’na Metua.

14. Mea nafea to te Tamaiti fanau tahi a Iehova fanauraahia mai ei taata?

¹⁴ Ua farii te Tamaiti fanau tahi a Iehova i te faarue i te ra‘i e i te pou mai i te fenua nei no te ora ei taata. E ui râ paha outou ia outou iho, ‘E nafea te hoê varua e nehenehe ai e fanauhia mai ei taata?’ No te reira, ua rave Iehova i te hoê semeio. Ua tuu mai oia i te ora o ta ’na Tamaiti fanau tahi mai te ra‘i mai i roto i te opu o te hoê paretenia ati Iuda o Maria te i‘oa. Aita e metua tane taata i roto i taua ohipa ra. Ua fanau maira Maria i te hoê tamaiti tia roa e ua mairi i te i‘oa ra o Iesu.—Luka 1:30-35.

15. No te aha tatou e nehenehe ai e parau e na roto ia Iesu e ite maitai a‘e ai tatou ia Iehova?

¹⁵ Maoti ta Iesu i parau e i rave i te fenua nei e matau maitai ai tatou ia ’na. Hau atu â, na roto ia Iesu e ite maitai a‘e ai tatou ia Iehova. No te aha mai te reira ’i? A haamana‘o  e e hoho‘a roa teie Tamaiti i to ’na Metua. No reira Iesu i parau ai i te hoê o ta ’na mau pǐpǐ e: “O tei hi‘o mai ia ’u ra, ua hi‘o ïa i te Metua.” (Ioane 14:9) Te faatia maira na buka Bibilia e maha parauhia Evanelia—Mataio, Mareko, Luka e Ioane—e rave rahi parau no nia i te oraraa, te ohipa, e te mau huru maitatai o Iesu Mesia.

16. Eaha te poroi matamua a Iesu, e nohea mai ta ’na mau haapiiraa?

¹⁶ E mea matau-maitai-hia Iesu ei “Orometua” haapii. (Ioane 1:38; 13:13) Eaha ta ’na i haapii? Ta ’na poroi na mua roa, o “te parau [apî] maitai” ïa “o te basileia,” oia hoi te Basileia o te Atua, te faatereraa i te ra‘i o te faatere i te fenua taatoa e o te hopoi mai i te mau haamaitairaa hopea ore na te feia auraro. (Mataio 4:23) Na vai tera poroi? Ua parau Iesu iho e: “Ere i ta ’u ta ’u e haapii nei, na ’na râ, na tei tono mai ia ’u nei,” oia hoi na Iehova. (Ioane 7:16) Ua ite Iesu e e hinaaro to ’na Metua ia faaroo te taata i te parau apî maitai o te Basileia. I roto i te pene 8, e haapii atu â tatou no nia i te Basileia o te Atua e ta ’na e rave.

17. Ihea to Iesu haapiiraa, e no te aha oia i rohi ai i te haapii ia vetahi ê?

¹⁷ Ihea to Iesu haapiiraa? I te vahi atoa i ite ai oia i te taata—i te mataeinaa, i te oire, i te oire iti, i te matete, e i to ratou fare. Aita Iesu i tiai e na te taata e haere atu ia ’na ra. Na ’na i haere i te taata ra. (Mareko 6:56; Luka 19:5, 6) No te aha Iesu i rohi ai e i horoa rahi ai i to ’na taime no te poro e no te haapii? No te mea tera te hinaaro o te Atua no ’na. Ua rave noa na Iesu i te hinaaro o to ’na Metua. (Ioane 8:28, 29) Te vai ra râ te tahi atu tumu i poro ai oia. No to ’na ïa aumihi i te mau nahoa taata tei haere atu e hi‘o ia ’na. (A taio i te Mataio 9:35, 36.) Aita ratou e tâu‘ahia ra e to ratou mau aratai haapaoraa, tei titauhia hoi ia haapii atu i te parau mau no nia i te Atua e ta ’na mau opuaraa. Ua ite Iesu e mea faufaa roa ia faaroo te taata i te poroi o te Basileia.

18. Eaha te mau huru maitatai o Iesu ta outou e au roa ’‘e?

 ¹⁸ E taata mahanahana o Iesu e e mana‘o hohonu to ’na. No te tahi atu, e taata maitai o ’na e te ohie ia tapiri atu. E mea au atoa na te tamarii ia ’na. (Mareko 10:13-16) Aita Iesu i haapao i te huru o te taata. E mea riri na ’na te haerea pi‘o e te parau-tia ore. (Mataio 21:12, 13) A ore ai te mau vahine i faatura-roa-hia e a iti mai ai ta ratou mau fana‘oraa taa ê, ua haa oia i nia ia ratou ma te tura. (Ioane 4:9, 27) E mea haehaa mau â Iesu. I te hoê taime, ua horoi oia i te avae o ta ’na mau aposetolo, na te hoê tavini haihai hoi taua ohipa ra.

19. Eaha te hi‘oraa e faaite ra e mea tâu‘a Iesu i te mau hinaaro o vetahi ê?

¹⁹ E mea tâu‘a Iesu i te mau hinaaro o vetahi ê. E parau mau te reira a rave ai oia, maoti te mana o te varua o te Atua, i te mau semeio faaoraraa ma‘i. (Mataio 14:14) Ei hi‘oraa, ua tapiri atu te hoê taata lepera ia Iesu e ua na ô atu e: “Ia tia ia oe ra, e mâ vau ia oe.” Ua taa roa ia Iesu te mauiui o taua taata ra. No to ’na aroha, ua toro Iesu i to ’na  rima e ua tapea i te taata, ma te parau e: “Ua tia ïa ia ’u, ia mâ oe.” E ua ora te taata ma‘i! (Mareko 1:40-42) E nehenehe anei ta outou e feruri i te huru aau o taua taata ra?

20, 21. Mea nafea to Iesu vaiihoraa mai i te hi‘oraa o te auraro taiva ore i te Atua?

²⁰ Ua vaiiho mai Iesu i te hi‘oraa maitai roa ’‘e o te auraro taiva ore i te Atua. Ua tapea oia i to ’na taiva ore i to ’na Metua i te ra‘i i roto i te mau huru tupuraa atoa e noa ’tu te mau huru patoiraa e mauiui atoa. Ua manuïa Iesu i te patoi papu atu i ta Satani mau faahemaraa. (Mataio 4:1-11) Aita na vetahi o to Iesu iho fetii i faaroo ia ’na, ua tae atoa ratou i te parau e “ua aoaoahia” oia. (Mareko 3:21) Aita râ Iesu i pee ia ratou; ua rave noa oia i ta te Atua ohipa. Noa ’tu te faainoraa e te rave-ino-raa, ua tapea Iesu i to ’na hitahita ore, ma te ore roa ’tu e tamata i te haamauiui i to ’na mau enemi.—Petero 1, 2:21-23.

 ²¹ Ua tapea Iesu i to ’na taiva ore e tae noa ’tu i te pohe—te hoê pohe mauiui e te aroha ore i te rima o to ’na mau enemi. (A taio i te Philipi 2:8.) A feruri na i ta ’na i faaoromai i te mahana hopea o to ’na oraraa ei taata. Ua haruhia oia, ua parihia e te mau ite haavare, ua faahapahia e te mau haava pi‘o, ua tâhitohitohia e te mau nahoa, e ua haamauiuihia e te mau faehau. Patǐtǐhia i nia i te hoê pou, ua pii oia a huti ai oia i to ’na aho hopea e: “Ua oti.” (Ioane 19:30) I te toru râ o te mahana i muri a‘e i to Iesu poheraa, ua faaho‘i mai to ’na Metua i te ra‘i ia ’na i te ora varua. (Petero 1, 3:18) Tau hebedoma i muri a‘e, ua ho‘i oia i nia i te ra‘i. I reira, ua “parahi atura i te rima atau o te Atua” e ua tiai i te fana‘o i te mana faatere.—Hebera 10:12, 13.

22. Eaha ta Iesu i faatupu ma te tapea i to ’na taiva ore e tae noa ’tu i te pohe?

²² Eaha ta Iesu i faatupu ma te tapea i to ’na taiva ore e tae noa ’tu i te pohe? Maoti te pohe o Iesu, e nehenehe mau â tatou e ora e a muri noa ’tu i nia i te hoê fenua paradaiso, ia au i te opuaraa matamua a Iehova. E faataahia te reira i roto i te pene i muri nei.