1, 2. (a) Mang fan nra ga manang be’ nib gilbuguwan ma der yip’ fan nriyul’ ni ga manang faanem? (b) Mang e ma yog e girdi’ u murung’agen Jesus?

BOOR e girdi’ nib gilbuguwrad u fayleng. Boch e girdi’ e ba gilbuguwrad u lan e binaw rorad ara mach rorad fa nam rorad. Ra ga manang fithingan be’ nib gilbuguwan ma gathi be yip’ fan nri ga manang gubin ban’en u murung’agen faanem.

² Boor e girdi’ u fayleng ni kar rung’aged boor ban’en u murung’agen Jesus Kristus ni yugu aram rogon ni ke chugur ni nge gaman 2,000 e duw nap’an ni immoy u fayleng. Machane, ka boor e girdi’ ndawori tamilangan’rad u murung’agen Jesus. Boch i yad e ma yog ni kemus ni ir be’ nib fel’, ma boch e ma yog ni ir reb e profet, ma boch e ke mich u wan’rad ni Jesus e ir Got ma ngaun meybil ngak. Gur, ba puluw ni aram rogon?

3. Mang nib ga’ fan ni ngam nang murung’agen Jehovah Got nge Jesus Kristus?

³ Rib ga’ fan ni ngam nang e tin riyul’ u murung’agen Jesus. Mang fan? Ya be gaar e Bible: “Baara’ ira’ e yafos ndariy n’umngin nap’an: ni aram e nge nangem e girdi’ ni kari mmus ni gur e bin riyul’ e Got, mi  yad nang ko mini’ Jesus Kristus, ni ir e kam l’og ke yib.” (John 17:3) Ga ra nang murung’agen Jehovah Got nge Jesus Kristus ma rayog ni nge yag e yafas ni manemus ngom u paradis u fayleng. (John 14:6) Ki dag Jesus ngodad rogon ni nge par pangidad nib fel’ nge rogon ni ngaud t’ufeged e girdi’. (John 13:34, 35) Kad weliyed faram ko bin som’on e guruy ko re ke babyor ney e tin riyul’ u murung’agen Got. Chiney e ngad weliyed e n’en nri be yog e Bible u murung’agen Jesus Kristus.

4. Mang e be yip’ fan fa gal liw ni “Messiah” nge “Kristus”?

⁴ Bokum e duw u m’on nni gargeleg Jesus, me yiiynag e Bible nra yib be’ ni ke pi’ Got ni ir e Messiah ara Kristus. Fare liw ni “Messiah” (nni fek u bbugithin ni  Hebrew) nge “Kristus” (nni fek u bbugithin ni Greek)  e be yip’ fan e “En ni Kan Dugliy.” Cha’ney ni kan micheg e ke dugliy Got nga reb e liw nib ga’ fan. U lan boch e guruy ko re ke babyor ney e gad ra fil riy boch murung’agen e maruwel rok fare Messiah ni nge lebguy e pi n’en ni ke micheg Got. Ku gad ra fil boch murung’agen e tow’ath nrayog ni nge pi’ Jesus ngodad ni ki mada’ ko chiney. U m’on nni gargeleg Jesus ma boor e girdi’ ni ur lemnaged ko, ‘Mini’ e ra mang fare Messiah?’

5. Mang yiiy u murung’agen Jesus e ke mich u wan’ pi gachalpen?

⁵ Nap’an e bin som’on e chibog me mich u wan’ pi gachalpen Jesus nu Nazareth ni ir fare Messiah ni kan yiiynag. (John 1:41) Simon Peter nreb i gachalpen e gaar ngak: “I gur fare Messiah.” (Matthew 16:16) Mang e ke rin’ ma ke mich u wan’ pi gachalpen Jesus ni ir fare Messiah ni kan micheg? Ma uw rogon ni nge mich u wan’dad?

6. Mu weliy rogon ni ke ayuweg Jehovah e piin nib yul’yul’ ni ngar nanged ko mini’ fare Messiah.

⁶ U m’on ni nge yib fare Messiah, ma boor ban’en ni yiiynag e pi profet rok Got u murung’agen. Pi n’ey e ra ayuweg e girdi’ ni ngar nanged ko ir mini’. Bod ni ka nog ngom ni ngam man nga airport ngam fek be’ ni dawor mu guy biid. Gathi ra mom rom ni ngam poy faanem ni faanra yog be’ boch i rarogon ngom? Ku aram e n’en ni rin’ Jehovah u daken e pi profet rok ni weliy  e pi n’en nra rin’ fare Messiah nge pi n’en ra buch rok. Nap’an ni lebug e pi yiiy nem me yag ni nge ayuweg e piin nib yul’yul’ ni ngar nanged ko mini’ fare Messiah.

7. Mang l’agruw e yiiy ni ke lebug nib l’ag rogon ngak Jesus?

⁷ Mu lemnag l’agruw ko pi yiiy nem. Sogonap’an 700 e duw u m’on riy, me yiiynag Mikah ni profet ni Faanem ni kan micheg e yira gargeleg u Bethlehem nib binaw nib achig u Judah. (Mikah 5:2) Ma uw e ni gargeleg Jesus riy? Kan gargeleg u Bethlehem! (Matthew 2:1, 3-9) Bin l’agruw e, bokum miriay e duw nga m’on ma fare yiiy ni bay ko Daniel 9:25 e yog e re duw ni yira dugliy fare Messiah riy, ni aram e duw ni 29 C.E. * Gal yiiy ney nge ku boch e yiiy ni ke lebug e ke micheg ni Jesus e ir fare Messiah ni kan micheg.

8, 9. Mang e micheg ni Jesus e ir fare Messiah u nap’an ni kan taufenag?

⁸ Ku reb e mich riy ni Jesus e ir fare Messiah e yib i gagiyel u tungun e duw ni 29 C.E. Aram e re duw ni yan Jesus i guy John ni Tataufe ni ngan taufenag u lan e Lul’ nu Jordan. I micheg Jehovah ngak John ba pow nra micheg ni Jesus e ir fare Messiah. I guy John e re pow nem u nap’an nni taufenag Jesus. Tomuren ni kan taufenag me yib u fithik’ e ran nga lang, me mab e tharmiy. Me guy John ba bulogol ni be yib u lang i yib nga but’. Me non ba lam u tharmiy ni gaar, “Ereray Fakag nib t’uf rog ni kari felan’ug ngak.” (Matthew 3:16, 17) Nap’an ni guy John e n’en ni ke buch, me mich u wan’ ni Got e ke pi’ Jesus ke yib. (John 1:32-34) Nap’an ni pi’ Got gelngin nib thothup ngak Jesus me  mang fare Messiah ara Kristus, ni ir faanem ni kan dugliy ni nge Gagiyeg ara nge mang Pilung.​—Isaiah 55:4.

⁹ Fapi yiiy u Bible ni ke lebug nge pi n’en ni ke yog Jehovah Got e be tamilangnag ni Jesus e ir fare Messiah ni kan micheg. Ku be pi’ e Bible e fulweg u l’agruw e deer nib ga’ fan u murung’agen Jesus Kristus. Gal deer ney e: Uw e yib riy ma uw rarogon?

10. Mang e be yog e Bible u murung’agen Jesus u m’on ni nge yib nga fayleng?

¹⁰ Be yog e Bible ni immoy Jesus u tharmiy u m’on ni nge yib nga fayleng. I yiiynag Mikah ni profet ni yira gargeleg fare Messiah u Bethlehem, miki yog ni ki immoy ni ke “kakrom.” (Mikah 5:2) Boor yay ni i yog Jesus ni immoy u tharmiy u m’on nni gargeleg nib girdi’. (Mu beeg e John 3:13; 6:38, 62; 17:4, 5) Immoy u tharmiy nib kan ma rib fel’ thilrow Jehovah.

11. Uw rogon ni be dag e Bible ni Jesus e Fak Jehovah nrib t’uf rok?

¹¹ Jesus e Fak Jehovah nrib t’uf rok, ma bay fan nrib t’uf rok. “I ir e bin ni m’on i Fak” Got, ya ir e som’on ni sunmiy Got. * (Kolose 1:15) Ku bay ban’en ni yugu ba thil Jesus riy. Ir Fak Got ni “kari maagirag rok.” (John 3:16) Fan e re thin nem e kemus ni Jesus e yigoo Got e sunmiy. Ma kemus ni yigoo Jesus e i fanay Got ko ngiyal’ ni sunmiy urngin ban’en. (Kolose 1:16) Ku yima pining fare “Thin” ngak. (John 1:14) Fan e re liw nem e ir e mitethin rok Got, ni ir e ma yog e thin rok e Chitamangin ngak e pi engel nge girdi’.

12. Uw rogon ni kad nanged ni bin nganni’ i Fak Got e de taareb rogon ngak?

 ¹² Gur, taareb rogon Got nge bin nganni’ i fak ni bod ni ma lemnag boch e girdi’? Gathi aram rogon ni be yog e Bible ya kad weliyed faram ni Jesus e nni sunmiy. Ere, Jesus e nni sunmiy ma Jehovah Got e de sum ma dabi mus biid. (Psalms 90:2) Ere, Jesus ni Fak ni kari maagirag rok e ri dariy ba ngiyal’ ni guy rogon ni nge taareb tolangirow e Chitamangin. Rib tamilang ni be yog e Bible ni en Chitamangiy e kab ga’ ngak e En Fak. (Mu beeg e John 14:28; 1 Korinth 11:3) Kemus ni Jehovah e ir e “Got ni Gubin ma Rayog Rok.” (Genesis 17:1) Ere dariy be’ ni taareb rogon ngak. *

13. Mang e be yip’ fare thin nu Bible fan ni be yog ni Jesus e “taareb rogon yaan ngak Got”?

¹³ U m’on nni sunmiy e tharmiy nge fayleng ma bokum bilyon e duw ni i par Jehovah nge Jesus ni bin nganni i fak nrib fel’ e tha’ u thilrow ma rib t’uf bagayow rok bagayow! (John 3:35; 14:31) Ba taareb lanin’row, arfan ni be yog e Bible ni Jesus e “taareb rogon yaan ngak Got.” (Kolose 1:15) Ma m’ug fel’ngin Got rok ni bod e girdi’ ni ma m’ug fel’ngin e chitamangirad rorad.

14. Uw rogon nni gargeleg Fak Jehovah ni kari maagirag rok nib girdi’?

¹⁴ Fak Jehovah ni kari maagirag rok e m’agan’ ngay ni nge yib nga fayleng nge par ni bod e girdi’. Sana ga ra lemnag ko ‘Uw rogon ni ngan gargeleg reb e kan nib girdi’?’ Ireray reb e maang’ang ni ngongliy Jehovah. I ngal’uweg e yafas rok e bin nganni’ i Fak u tharmiy  nga yin be’ nib pin nib Jew ni Maria fithingan ndawori nang e pumoon. Dariy e chitamangin Jesus nib girdi’. Aram fan ni yag ni nge gargeleg Maria fak nib flont me tunguy fithingan ni Jesus.​—Luke 1:30-35.

15. Mang fan nrayog ni ngad nanged rarogon Jehovah rok Jesus?

¹⁵ Pi n’en ni i yog Jesus nge pi n’en ni i rin’ u nap’an ni immoy u fayleng e ra ayuwegdad ni ngad nanged rarogon. Ma gathi kemus aram, ya ku ra ayuwegdad ni ngad nanged rarogon Jehovah. Ya mang fan? Kad filed faram ni ir e kari m’ug fel’ngin Jehovah ni Chitamangin rok nrib fel’ rogon. Arfan ni yog ngak reb i gachalpen ni gaar: “Cha’ ni ke guyeg e ke guy e en ni Chitamangiy.” (John 14:9) Boor ban’en ni ma weliy fa aningeg ke babyor u Bible ni Matthew, Mark, Luke, nge John u murung’agen e yafas, nge maruwel, nge fel’ngin Jesus Kristus.

16. Mang kenggin e machib rok Jesus? Uw e yib e machib rok riy?

¹⁶ Goo yimanang Jesus ni ir reb e “Tamachib.” (John 1:38; 13:13) Mang e i machibnag? Kenggin e machib rok e “fare thin nib fel’ ni murung’agen e gagiyeg rok Got,” ni aram Gil’ilungun Got ara fare am nu tharmiy nra gagiyegnag e fayleng ma ra flaabnag e piin ni yad ra fol rok Got. (Matthew 4:23) Thin rok mini’ e i machibnag? I yog Jesus ni gaar: “N’en ni gu be machibnag e gathi gag e yib rog, yi yib rok Got, ni ir e ke l’ugeg ku gub,” ni aram e Jehovah. (John 7:16) Manang Jesus ni ba adag e Chitamangin ni nge rung’ag e girdi’ fare thin nib fel’ ni murung’agen Gil’ilungun Got. U lan e guruy ni 8 ko re ke babyor ney e gad ra weliy riy boch ban’en u murung’agen Gil’ilungun Got nge pi n’en nra rin’.

17. Uw e i machib Jesus riy? Mang fan nri athamgil Jesus ni nge machibnag e girdi’?

 ¹⁷ Uw e i machib Jesus riy? I machib u gubin yang ni i pirieg e girdi’ riy. I machib u lan e pi binaw nib ga’ nge pi binaw nib achig nge yungi n’en ni kan par riy yibe woldug ngu tabinaw ko girdi’ i yan. Da i sonnag Jesus e girdi’ ni ngar bad ngak ya i lek e girdi’ i yan ko gin ni yad bay riy. (Mark 6:56; Luke 19:5, 6) Mang fan nri athamgil Jesus nge fanay e tayim rok ni nge machib ma be fil boch ban’en ngak e girdi’? Ya aram e n’en nib m’agan’ Got ngay ni nge rin’, ma ma rin’ urngin ban’en nib m’agan’ e Chitamangin ngay. (John 8:28, 29) Maku reb i fan e i runguy e girdi’ ni yoor ni ur muulunggad ngak. (Mu beeg e Matthew 9:35, 36.) Pi girdi’ nem e de ayuwegrad e pi tayugang’ ko teliw rorad ni susun e ngar filed ngorad e tin riyul’ u murung’agen Got nge tin nib m’agan’ ngay. Manang Jesus feni t’uf rok e  girdi’ ni ngar rung’aged e machib u murung’agen Gil’ilungun Got.

18. Mang boch i fel’ngin Jesus nrib fel’ u wan’um?

¹⁸ Jesus e ir be’ nib sumunguy, ma ri ma runguy e girdi’, ma ir be’ nib gol ma der rus e girdi’ ngak nib muun e bitir ngay. (Mark 10:13-16) De laniyan’ Jesus ma dabun e sasalap nge tin de mat’aw. (Matthew 21:12, 13) Yugu aram rogon ni ngiyal’ nem e gathi ri yima tayfan e piin ni ppin ma ri buchuuw ban’en ni yima pag gafalngin ngorad, machane i tay Jesus farad. (John 4:9, 27) Ere, rriyul’ ni ir be’ nib sobut’an’. Bay bayay ni luknag ay e pi apostal rok ni aram reb e maruwel ni ma rin’ e tin th’abi sobut’ e tapigpig.

19. Mang e be dag nri ma lemnag Jesus e tin nib t’uf rok e girdi’?

¹⁹ Ri ma lemnag Jesus e tin nib t’uf rok e girdi’. Ri ma gagiyel e re n’ey u nap’an nra yib gelngin Got ngak me ngongliy e maang’ang nge golnag e girdi’ ko m’ar.  (Matthew 14:14) I yib be’ nib moon nib daraw ngak Jesus me wenig ngak ni gaar: “Faanra mm’agan’um ngay ni ngam chuweg e daraw rog ma ga chuweg, ya rayog rom.” Manang Jesus rogon e amith nge gafgow ni be tay e re moon nem. Me k’iyag pa’ nge math ngak ya kari taganan’ ngak me gaar, “Mm’agan’ug ngay, ere nge chuw e daraw rom!” Ka chingiyal’ nem me chuw e daraw rok faanem nge gol! (Mark 1:40-42) Ga be lemnag ma uw rogon e lem ko re moon nem e ngiyal’ nem?

20, 21. Uw rogon ni dag Jesus e kanawo’ u rogon ni ngan yul’yul’ ngak Got?

²⁰ Ke dag Jesus e bin th’abi fel’ e kanawo’ u rogon ni ngan yul’yul’ ngak Got. Gubin ngiyal’ ni i par nib yul’yul’ ngak e Chitamangin nu tharmiy ni yugu demtrug rogon e togopluw nge gafgow ni un tay ngak. Gubin yay ni i guy Satan rogon ni nge waliy Jesus, ma i par nib mudugil ma be togopluw ngak. (Matthew 4:1-11) Bay ba ngiyal’ nde mich Jesus u wan’ pi girdien ma rogned ni “ke sabalbalyang.” (Mark 3:21) Machane de pagrad Jesus ni ngar magawonnaged laniyan’ ya n’en ni rin’ e par ni ka be ulul i rin’ e maruwel rok Got. I t’ar laniyan’ ni yugu aram rogon ni yibe moningnag ma yibe gafgownag, ma de guy rogon ni nge fulweg taban e kireb rok e piin ni yad be togopluw ngak.​—1 Peter 2:21-23.

²¹ I par Jesus nib yul’yul’ nge mada’ ko ngiyal’ ni yim’, ma rib gel e gafgow nge amith ko yam’ ni tay u pa’ e pi toogor rok. (Mu beeg e Filippi 2:8.) Mu lemnag rogon ni i k’adan’ ko re rran ni baaram ni ngan thang  e fan rok. Ni kol, min t’ar e thin nga daken, me turguy e pi tapuf oloboch nib kireb e rok, mu un moningnag ma yibe gafgownag. Min richibiy nga baley i gek’iy, ma nap’an ni be n’en ni nge yim’ me tolul nib ga’ laman ni gaar: “Ke libug!” (John 19:30) Dalip e rran nga tomuren ni ke yim’ me faseg e Chitamangin nu tharmiy ko yam’ me sul ngki ngal’ nib kan bayay. (1 Peter 3:18) In e wik nga tomuren me sul nga tharmiy. “Me yan i par nga but’ u ba’ ni mat’aw rok Got” nga i sonnag e ngiyal’ ni ngan pilungnag riy.​—Hebrews 10:12, 13.

22. Mang e lebguy Jesus ni bochan e par nib yul’yul’ nge mada’ ko yam’?

²² Mang e lebguy Jesus ni bochan e par nib yul’yul’ nge mada’ ko yam’? Bochan e yam’ ni tay ma ke mab e kanawo’ ngodad ni ngad pared ni manemus u paradis u fayleng ni aram e n’en nib m’agan’ Jehovah ngay ni ka aram ko tabolngin. Bin migid e guruy e gad ra weliy riy rogon nra lebug e pi n’ey ni bochan e yam’ ni tay Jesus.