Si gu ku mbatayo

Mo gu kuti tangaratangara ariihe

KAPITA BIAMA

Da Nga Yesu Kristo?

Da Nga Yesu Kristo?
  • Gini kparakpara sunge dube Yesu?

  • Wari ko ayeni?

  • Gini ngbatunga boro nangia ko?

1, 2. (a) Wai duhe nga, anga pa ino mo kina rimo baworimo gbua nayugo gupai nga wẽ mo ini ní nirengo te? (b) Wai duhe nga dungu aboro aruganga tiyo nzunzu na pa gu boro nga Yesu te?

BADUNGU abaworimo du rogo zegino. Aguyo i naini yo rogo gayo dagbarago, rogo gayo gbata, watadu rogo gayo ringara. Gu kurayo aboro rogo zegino dunduko naini yo. Ono tie, anga pa ino mo kina rimo baworimo gbua nayugo gupai nga wẽ mo ini ní nirengo te. Anga pa ino mo rimoni nayugo gupai nga mo ima ino ní na gu futufutu apai du tipa ní te.

2 Aboro rogo zegino dunduko aima giapai tipa Yesu Kristo wa vura duhe nga ko araki agarã wa 2000 kusayo. Ono tie, dungu aboro aruganga tiyo nzunzu na pa gu boro nga Yesu te. Gu kura aboro naya wẽ ko adu gbua nga wene sino boro. Gu kurayo naya wẽ nebi gbua nangia ko. Na aguyo naya Yesu nga Mbori, si kini idi i naairisoko wakina Mbori. Ya mo si naida i irisiko wo?

3. Tipagine duhe ti ni ni nyanyakipa pai foro mo ini gu rengo du tipa Yekova Mbori na Yesu Kristo?

3 Si ni nyanyakipa pai foro tipa mo ini rengo tipa Yesu. Tipagine? Bambiko Ziazia Kekeapai naya: ‘Nyenye unga nga gere, nga i ini ro nga bangisa ndikidi Mbori, na guko mo akediko, nga Yesu Kristo.’ (Yoane 17:3) Nirengo, ino gu rengo du tipa Yekova Mbori na Yesu Kristo rengbe ka ndu na boro sa gu nyenye raka nika du auru kpotosende ho si nika da ni ni paradizo. (Yoane 14:6) Kurigure, Yesu amoi wene kpiapai tipa wai ka raka wene raka na wai ka manga fu akuarani. (Yoane 13:34, 35) Rogo bambata kapita nga ga gi buku re, ani awisigi gu rengo du tipa Mbori. Awere tie, ani bingo gupai nzunzu Ziazia Kekeapai ayugoho tipa Yesu Kristo.

GU MASIYA I AKIDO PAKO

4. Gine nga rogo gu rimoyo nga “Masiya,” watadu “Kristo”?

4 Badungu agarã kusayo mbata fu i batika Yesu, Ziazia Kekeapai agumba paye Masiya, watadu Kristo. Gu rimo nga “Masiya” (nga pa-Ebere) na “Kristo” (nga pa-Giriki), rogoyo dunduko nga “Mbedimbedi Boro.” Si adu nga Mbori nika mbeda Yesu ni ziazia toro ki moiko ti sunge. Rogo kura akapita nga ga gi buku re du ku mbatayo, ani nika wirika dungu apai tipa gu nyanyakipa sunge Masiya amangaha tipa ka digiso ga Mbori akidohe. Ani nika wirikapai a tipa agu amaku rengbe Yesu ka ye na ni furani zavura awere. Ono mbata fu vungayo Yesu, dungu aboro aabaka bangiriyo abaka niya, ‘Da du nika ngia gi Masiya re?’

5. Ginipai ga Yesu abawiriki aidi kutini zanga wiri kapa?

5 Rogo bambata sa kama agarã Fuo Batikayo Kristo (F.B.K.), agu abawiriki nangia ga Yesu boro Nazareta aima ida kuti gupai zanga wiri kapa nga ko nangia gu Masiya i agumba paye ko. (Yoane 1:41) Ga Yesu bawiriki sa nangia Simona Petero aya fuko wẽ: “Kristo nga mo.” (Matayo 16:16) Ono wai agu abawiriki re aini nzunzu ya Yesu nangia gu Masiya i agumba paye ko?

6. Mo gumbanga gu kpiapai nayugopa wai Yekova aundo ruru aboro i ini Masiya.

6 Gu ga Mbori anebi naraki mbata fu vungayo Yesu nangia Masiya agumba dungu apai ku mbatayo tipa ko. Agu apai i agumbaha re naundo aboro i iniko. Kpiapai gere tipa gipai re: Ka i kedi ro mo ndu ka dia boro rogo gu ba atarambiri du na badungu aboro rogoho, nga gu boro mo aabingo ní mbata ya, mo rengbe ka ino gu boro re ni ipo kinagu ka i peke wiri apai foro tipa ní. Wakina gure a, Yekova amangisunge na anebi tipa i gumbapa gu dungu apai Masiya nika mangaha na agu apai nika gbiako. Pa digo agi asangbaanebi re narengbe ka undo ruru aboro i ini Masiya wenengai.

7. Gini asangbaanebi ue nadigi kuti Yesu?

7 Ani bingo apai ue i agumbaha tipa Masiya. Bambataha nga, mbu agarã kindi ku mbatayo susi 700, gu nebi nangia Mika aya wẽ i nika vunga Masiya Betereme yo, nangia wiri tooni gbata Yuda yo. (Mika 5:2) Wari i avungu Yesu ni nzunzu? I avunguko kina Betereme yo, a wa gu nebi re agumbaha! (Matayo 2:1, 3-9) Uehe nga, mbu dungu akama agarã ku mbatayo kindi, gu nebi nangia Daniere akepa gu garã Masiya nika kura ti ni, nga gu garã nangia 29 F.B.K. * (Daniere 9:25) Pa digo agi asangbaanebi re gbiati agu akuraha nayugo gupai furani nga Yesu nangia gu Masiya i agumba paye ko.

Ti regbo ga Yesu bapatiza, ko adani Masiya, watadu Kristo

8, 9. Ginipai namangi ti regbo ga Yesu bapatiza nga gu nayugu gupai ziazia nga ko nga gu Masiya i agumba paye ko?

8 Gu kura gopai berewe nayugu gupai nga Yesu nangia Masiya adu ziazia ho digido gu garã nga 29 F.B.K. aambeda ni. Gure nga gu garã Yesu andu fuo Yoane Bafu Bapatiza tipa ko bapatiziko rogo gu di nga Yaradene. Yekova aima gumba gupai fu Yoane nika manga ho ko nika bapatizi Yesu ni. Yoane aima bi gupai Yekova agumbaha re. Ziazia Kekeapai naya furani wẽ gupai namangi nga: “Yesu, ho i abapatizi ko ni, ko ki guari ime yo ni ba sa. Ngbangbaturũ ki za fu ko, ko ki bi ga Mbori Ziazia Toro nazorã wa mbipo ki ye ku ri ko; Oni ngére, fugo ki ta paa ngbangbaturũ yo, niya, ‘Wire du re, nyemuko namanga re, ngba ko ti re gbe.’ ” (Matayo 3:16, 17) Fuo bi Yoane gupai namangi na ki gi gupai Yekova agumbaha re, ko ada kuti gupai zanga kapa nga, Yesu du nga gu boro Mbori akedi ní. (Yoane 1:32-34) Ti gu regbo Mbori auka gako ziazia toro kurii Yesu re, Yesu adani Masiya, watadu Kristo, nga gu boro Mbori asia ní ni Bangbembatayo na ni Bakindo.Yesaya 55:4.

9 Pa digo asangbaanebi gbiati gupai Yekova agumbaha ni ngbako tipa Yesu nayugo gupai ziazia nga ko nga gu Masiya i agumba paye ko. Ono nyanyakipa asanahe kinaho Ziazia Kekeapai akaragapai furani kutini tipa Kristo, nga: Wari ko ayeni, na gini ngbatunga boro nangia ko?

WARI YESU AYENI?

10. Ginipai Ziazia Kekeapai agumbaha nibipa ga Yesu raka mbata fu ye ko ku sende no?

10 Ziazia Kekeapai nayugo gupai furani nga Yesu aima raka ngbangbaturũ yo mbata fu ye ko ku sende no. Mika aya wẽ i nika vunga Masiya Betereme yo na ki pe gupai a nga ko aima ‘duho bakuru yo.’ (Mika 5:2) Yesu nitiko agumba gupai ni ngbako bara dunguhe nga ko aima raka ngbangbaturũ yo mbata fu vungayo ko ni boro sende no. (Mo gedi Yoane 3:13; 6:38, 62; 17:4, 5) Yesu adu ni gu boro nga toro ngbangbaturũ yo, na kidu na wene ngbanya na Yekova.

11. Wai Ziazia Kekeapai ayugo gupai nga Yesu nga gu Wiri Mbori nyakipako gbe?

11 Yesu nga gu Wiri Yekova nyakipako fuko gbe, na wene ndupai kinaho nyakipako ti ni wa gure. I nayambako nga “bambata vungu fu agu ahe dũ i afu,” bambiko ko nga gu bambata he Mbori akusihe. * (AKorosaio 1:15) Kurapai kinaho berewe nasa gi Wiri Mbori re ko du kia. Ko nga “bangisa Wiriko.” (Yoane 3:16) Rogo gupai yo re nga wẽ kina Yesu sa nga gu boro Mbori amangi ní ni beko. Kina Yesu nga gu bangisa boro a Mbori amangisunge na ní ka kusa kura ahe. (AKorosaio 1:16) I nayamba Yesu ayamba a nga “Pai.” (Yoane 1:14) Gipai re nayugo gupai nga ko anaafura kuba Mbori, nigumba sangbako na gako arugute fu kura awiri Mbori, nga amaraika na aboro.

12. Wai ani aino ya bambata Wiri Mbori arengbanga na ko te?

12 Ya mo rengbe bambata Wiri Mbori arengba na Mbori, a wa kura aboro aidi kutini? Ziazia Kekeapai agumbanga pai wa gure te. A wa ani nibihe kusayo, Mbori nakusi Wiri. Wiri adu na tonatona ko ti ni, ono Mbori aadunga na tonatona ko ti ni te, na digido ko ti ni a te. (Atambuahe 90:2) Wiri Mbori aaberãnga kandara berãpa asadatiko ka rengba na Bako te. Ziazia Kekeapai nagumba gupai agumba ziazia nga Baa kii ti Wiri. (Mo gedi Yoane 14:28; 1 AKorindo 11:3) Yekova nga “Mbori du na tandu apai dũ.” (Bambata Pai 17:1) Sidu tie, boro ho rengbe na Mbori te. *

13. Tipagine Ziazia Kekeapai aya ti ni wẽ Yesu ‘nayugo Mbori nga guko ka i abinga ko ya’?

13 Yekova na bambata Wiriko araki sa tipa badungu abirioni agarã bakuru kusayo mbata fu ko kusi ngbangbaturũ na kpotosende. I aima du na bakere nyemuse dagbayo nirengo! (Yoane 3:35; 14:31) Gi Wiri Mbori re adu wakina Bako. Si du Ziazia Kekeapai aya ti ni wẽ Yesu ‘nayugo Mbori nga guko ka i abinga ko ya.’ (AKorosaio 1:15) Ko nga kpia Mbori. A wa gude narengbe ka wira bai rogo dungu agene, Wiri Mbori ima wira Bako rogo asinoko yo na gako mangaapai.

14. I awiripa vunga bangisa Wiri Yekova wai ni boro auru kpotosende?

14 Bangisa Wiri Yekova aguari ngbangbaturũ yo ka ye ku sende no ki raki ni boro. Ono wa ko angia toro, ko awiripa sa tiko wai i vunguko no ni boro? Yekova du namangi iiri­wopai i vunguko. Ko adi gako unga ngbangbaturũ yo ki moihe ku rukumbu gu ngasudee yo nangia Maria. Anga kumba du nafu vuse fu Maria ri du na gude te. Maria avungu rengberengbe gude i ki yambu rimoko nga Yesu.Ruka 1:30-35.

GINI NGBATUNGA BORO NANGIA YESU?

15. Tipagine rengbe ani ka ya ti ni wẽ ani naino Yekova gbe mbiko Yesu?

15 Agu apai Yesu agumbaha na gu ko amangihe auru kpotosende naundo rani ani iniko wenengai. Na kurigure, ani naino Yekova gbe kina mbiko Yesu. Tipagine duhe ti ni wo? Si naida ani tingidi gupai nga, gi Wiri Mbori re nga ndikidi kpia Bako. Si du ko aya ti ni fu gako abawiriki wẽ: “Gu ni bi re ni bi Buba.” (Yoane 14:9) Agu Akitabu Wene Pangbanga Matayo, Marako, Ruka, na Yoane akekehe, si nagumba dungu apai furani tipa ga Yesu Kristo raka, gako sunge, na gako asino.

16. Gini banguapai Yesu anaayugoho, na gada pai du naadu?

16 Aboro aini Yesu gbe ni “Bayugupai.” (Yoane 1:38; 13:13) Gini apai ko anaayugoho? Gu banguapai ko anaayugoho nga “gu wene pangbanga nga ga ngbi,” nga pa ga Mbori Kindo. Ga Mbori Kindo nika zoga kpotosende dunduko na ki ye na nyenye amaku fu aboro-giasangba. (Matayo 4:23) Gada pai du Yesu anaayugoho re? Yesu aya nitiko wẽ: “Gi yugopai nga gimi te, ono si nga ga gu ko nakedi re,” nga Yekova. (Yoane 7:16) Yesu aini gupai nga Bako nakpinyemu gupai nga aboro gi gu wene pangbanga nga ga Kindo. Rogo Kapita 8, ani nika wirika dungu apai tipa ga Mbori Kindo na agu apai si nika mangaha.

17. Wari Yesu anaayugopai ni, na gine ko anaamanga bakere apai ti ni ka yugopai fu aboro?

17 Wari Yesu anaayugopai ni? Ko anaayugopai rogo agu arago dunduko ko anaagbia aboro rogoho, singia gbaria yo watadu rogo abaakporo, babagaahe yo, na rogo akporo. Yesu anaasungongo asungo kini idi aboro niye fuoko te. Ko nanaandu fuoyo. (Marako 6:56; Ruka 19:5, 6) Ginipai Yesu anaamanga bakere apai ti ni wa gure, kini di bakere gako regbo kuti tungusapai na yugopai? Ko anaamangaha wo mbiko si nga gupai Mbori akediko ko mangihe. Yesu anaamanga agu apai ti aregbo dũ Bako akpinyemuhe. (Yoane 8:28, 29) Ono kura ndupai adu kinaho ko anaatungusapai ti ni. Ko adu na nunga gu rimbasa aboro nanaaye ka biko. (Mo gedi Matayo 9:35, 36.) Gayo abarumbatayo rogo pambori aangeranga fuoyo rogo toro yo te. I aayugongo rengo fuyo tipa Mbori na tipa gako aringbisapai te. Yesu aima inopa wai si adu ni nyanyakipa pai aboro gi gu pangbanga nga ga Kindo.

18. Gini asino Yesu ngba tiro gbe?

18 Yesu angia gu boro naadu na bakere nyemuse gbiati nunga. Aboro anaagundenga ti nduge fuoko te. Zavura agude a. (Marako 10:13-16) Yesu anaakparakanga aboro te. Ko aima soga iraira mangaapai na iraira sarangbanga. (Matayo 21:12, 13) Ti gu regbo aboro anaairisongo adee gbe na kini kiisi payo ya, ko anaairisayo airisa tigako. (Yoane 4:9, 27) Yesu angia ndikidi boro umbasitise. Ti kura regbo sa, ko azundu ndu gako amokedi, nga gu sunge kina amoyambu anaamangaha payo adu kusende.

Yesu anaatungusapai rogo agu aba dunduko ko anaagbia aboro rogoho

19. Gini kpiapai nayugo gupai nga Yesu anaaberãpa agu azingo aberã nga ga aboro?

19 Yesu anaaberãpa agu azingo aberã nga ga aboro. Gipai re adu ni yuguyuguhe rogo gu iiriwoapai ko amangihe ni gu ome nga ga ga Mbori ziazia toro. (Matayo 14:14) Ni kpiapai, boro ngbataka aye fuo Yesu ki zungodi tiko fuko ki ya: “Ka mo kpi nyemu he, mo húsi re ahusa.” Yesu aima inopa gu igirã na rungo gu kumba re adu na ni. Nunga gu kumba re aziko ko ki tai beko ki zadiko, ki ya fuko: “Mi nakpi nyemu he, mo hú.” Gu kumba re ahu! (Marako 1:40-42) Mo berẽnga pa gu ngbarago gu kumba re adu na ni.

KO ANYE NIRURUKO DATI KPIO

20, 21. Wai Yesu amoi bawene kpiapai ni nyeko ni ruruko fu Mbori?

20 Yesu amoi bawene kpiapai ni nyeko ni ruruko fu Mbori. Ko anye ni ruruko fu Bako rogo angbatunga aˈasada na arungosiro dunduko. Yesu adibe agu aˈasada dunduko Satana aye na ni kutiko. (Matayo 4:1-11) Ti kura regbo, zavura kura abadiangbako, i aaidanga pako te; i aya “iranzanga nga ko.” (Marako 3:21) Ono ko aambunga yo i gberesi rikoyo te; ko akakuti manga ga Mbori sunge kindi. Wa aboro avura kaa sawiako na kini gberẽngbayo yo fuko, ko arugutiko zanga asada ka mangayo gbegberẽ.1 Petero 2:21-23.

21 Yesu anye ni ruruko dati kpio, nga gu gbegberẽ kpio ko akpihe be avurako. (Mo gedi AFiripoio 2:8.) Mo berẽnga kurii agu apai ko ahihe rogo gu yangara uru ko adu auru kpotosende ni boro. I aziko, airaziree ki kitingbangako, gbegberẽ abasapungbanga ki saringbangako, aboro zuu kini mamuko, na abanzengere ki rungosiko. Ho i abangako ni kuti ngbunduru ngua, ko agbe yangara ongako, ki kpari kuari ki ya: “Si nyasi.” (Yoane 19:30) Ono rogo biata uru fuo kpiko, Bako azingisiko be kpio ni toro. (1 Petero 3:18) Fuo bete aposo, ko aga ku ngbangbaturũ yo. Fuo da ko yo, ko ‘asungu pati kumbabe Mbori’ kini sungudi gu regbo Mbori nika maa ko ni bakindo.AEbere 10:12, 13.

22. Ginipai Yesu anyasihe ni nyeko ni ruruko dati kpio?

22 Ginipai Yesu anyasihe ni nyeko ni ruruko dati kpio? Kpio Yesu azakigene fu aboro i gbia nyenye unga rogo paradizo kpotosende, a wa Mbori akpinyemuhe ti tonatonaha. Rogo gu kapita ngbe fuo gere, ani nika wirikapai tipa wai kpio Yesu azakagene tipa aboro gbia nyenye unga.

^ genewaraga 7 Tipa ka ino wai saki yo rogo ga Daniere sangbanebi nga gu nadigi kuti Yesu, mo bi gupai duti kpewaraga 228-229.

^ genewaraga 11 Ani nayamba Yekova nga Barani bambiko ko nakusi rani. (Yesaya 64:8) Na wa duhe nga Mbori nakusi Yesu, si du i ayamba Yesu ti ni nga Wiri Mbori. Mbiko kina gu ndupai re a, i nayamba amaraika gbiati gu kumba nangia Adamu nga awiri Mbori.Eyobo 1:6; Ruka 3:38.

^ genewaraga 12 Tipa ka ino gu kura apai nayugo gupai nga bambata Wiri Mbori arengbanga na Mbori te, mo bi gupai duti kpewaraga 232-234.