Amual ti dungu

Amual tati troquiñ dungu mu

6 CHILLKATUN

¿Chumleketuy pu layechi che?

¿Chumleketuy pu layechi che?
  • Lan mu, ¿chem dungu mu rupakeiñ?

  • ¿Chumngelu am lakeiñ?

  • ¿Yafüluwafeiñmu kimal ti rüf dungu lan mu?

1-3. Tati pu che, ¿chem ramtuwkey tati lan mu, ka chem wiñoldungukey fentren religion?

FENTREN tripantu mu, tati pu che ramtuwkey tüfachi dungu, falinke ramtun tati. Ka kom iñchiñ duamnieiñ tati wiñoldungun tüfachi ramtun, chew taiñ mülen ka chem tuwün-ngefuliyiñ rume.

2 Rupachi chillkatun mu peiñ ti montulchen, Jesukristo ñi chalintukuwün mu, wüli ñi mongen kom iñchiñ mu taiñ rumel mongeleal. Ka peiñ Biblia ñi feypikünuel “fey ngewelayay ta lan” (Apokalipsi 21:4). Welu petu ñi akunon feychi antü, kom lakeiñ. Fey Biblia mu, ti kim longko ülmen Salomon feypi: “Mongelechi che kimingün tañi layal” (Eclesiastés 9:5). Feymew ayüniekafuiñ doy mongelerpual, feymu amuley taiñ ramtumeken: “Lan mu, ¿chem dungu mu rupakeiñ?”.

3 Layüm pu piwkeyenieelchi che weñangkülekeiñ ka ramtuwkeiñ: “¿Chumleketuyngün? ¿Kutrankawküleyngün? ¿Dapiniekeeiñmu chi? ¿Pepi kellukefiyiñ may? ¿Wiñopepetuafiyiñ may?”. Feymu wall Mapu mu fentren religion fillke wiñoldungun feypikeyngün. Kiñeke kimeltukeyngün tati lachi che femkefulu kümeke dungu wenu mapu mu amukeyngün ka ti weda femkefulu amukeyngün chew ñi kutrankawkületual. Kakelu che feypikey chew ñi mülen tati pu püllü amutukeyngün ñi müleputual tañi pu kuyfike che yem engün. Kakelu religion ka feypikey pu lachi che kañpüle amutukeyngün ñi ramtukangeal, fey wiño choyüngeketuyngün kake kuerpu mew.

4. Alün religion kiñewküleyngün kiñe dungu tati lan mu, ¿chem am ta tüfa?

4 Kom feychi feyentun kiñe dungu mu müten kiñewküley: ti layechi che ñi püllü kañpüle mongeleketuy. Epe kom kuyfike ka fantepu mülechi pu religion kimeltukeyngün pu layechi che afkelay ñi mongen ka amulekey ñi pelotun, allkün ka tañi rakiduamün. Welu, ¿chumngechi femafuy tüfa? Kom taiñ rakiduam, allkün, pelotun nüwküley taiñ müllo mu, feymu lale kiñe che fentekünukey ñi küdaw. Feymu nienoliyiñ taiñ müllo tukulpawelayafuiñ, rakiduamwelayafuiñ, allküwelayafuiñ, pelowelayafuiñ chem dungu no rume. Feymu lan mu kiñe che tañi müllo ka lakey.

LAN MU, ¿CHEM RÜF DUNGU RUPAKEY?

5, 6. Biblia ñi feypin mu, ¿chumleketuy pu layechi che?

5 Jewba, ti Dewmalu tati müllo küme kimniey chem ñi rupaken ti lan mu. Kidu kimniey tati rüf dungu tüfa mu, feymu Ngünechen tañi Dungu, Biblia feypi chumleketun tati pu layelu. Faw küme kimelngekey tüfachi dungu: Lan mu chi che, ngewekelay mongen. Tati lan weluletuy ti mongen mew, feymu tati pu la pelowelayngün, allküwelayngün ka rakiduamwelayngün. Lan mu taiñ kuerpu ngewekelay chem püllü no rume, kañpüle amuketulu. Feymu llemay nielaiñ kiñe lakenochi püllü ka am no rume. *

¿Chew amutuy fela ñi küde?

6 Salomon feypi pu mongelechi che kimingün tañi layal; feymu ka wirintukuy “welu tati pu layelu chem dungu no rume kimwetukelayngün”. Ka amuley ñi feypin tüfachi rüf dungu mu, tati pu layelu piwkeyewelay, üdewekelay ka “fey ngenolu am küdaw, adkünun, ngüneduamün, ka kimün rüngan küfwe mew” (papeltunge Eclesiastés 9:5, 6, 10). Ka femngechi Salmo 146:4 feypi lalu kiñe che, “niewelay rakiduam”, feymu kom afketuy. Rüfkünu llemay kom iñchiñ lakeiñ, welu ngelay kiñe am kañpüle amutukelu. Taiñ mongen kiñe üykülechi fela reke feley, chongümngen mu ti küde kañpüle amuketulay, doy may müleweketulay.

TATI LAN MU, ¿CHEM PI JESUS?

7. Jesus feypi ti lan trürümfali umawtun mu reke, ¿chem kimeltukeeiñmu tüfa?

7 Jesukristo lalu tañi weni, feypi chumleketun tati pu layelu. Jesus wüne feypifi tañi pu inaniekeetew: “Taiñ weni Lasaru ta dew umawtuy”. Fey kimtukuyngün Lasaru ñi umawkülen tañi kutran mu. Ka welulkawfuyngün ñi feypin, feymu Jesus feypieyew “Lasaru ta dew lay” (papeltunge Juan 11:11-14). Inaduamnge Jesus feypi tati lan trürümfali umawtun mu reke. Feymu Lasaru mülelafuy wenu mapu ka kütral mapu mu no rume. Kafey trawülay ti kümeke püllü engün, ka tañi pu kuyfike che yem mu no rume, kafey wiño choyüngetulay kake kuerpu mu no rume. Feymu Lasaru ürkütulefuy ti lan mu fütra umawkülelu reke, ka pewmakelafuy. Ka müley kakelu texto feypilelu chumngechi ti lan umaw reke ñi felen. Rakiduamnge tüfa mu, kiñe rupa Jesus petu wiñomongeltunofilu kiñe pichi malen, feypi: “Tüfachi pichidomo ta lalay. Re umawküley müten” (Matew 9:24).

Jewba dewmafi tati pu che ñi afnoachi mongen nieal Mapu mew

8. Tati che ñi larpual konkelafuy Chaw Ngünechen ñi ayükeelchi dungu mu, ¿chumngelu feypiafuiñ tüfa?

8 Tati che ñi larpual, ¿konkepefuy may Chaw Ngünechen ñi ayükeelchi dungu mu? ¡Femlay llemay! Jewba dewmafi pu che ñi afnoachi mongen nieal Mapu mew. Chumngechi peiñ tüfachi lifru mu, Chaw Ngünechen elkünufi Adan ka Eva engu kiñe küme mülewe mu ka küme felen elueyew. Fey llemay Chaw Ngünechen ayükefuy ñi kümelkaleal engu. Feymu, ¿mülepey may kiñe piwkeyen chaw ayükelu ñi kutrankawal tañi pu yall ti füchan mu ka larpual engün? ¡Femlay llemay! Jewba müna piwkeyekefuy tañi pu yall ka ayükefuy ñi rumel ayüwküleal engün Mapu mu. Biblia feypi: Jewba “tukulelfi ñi piwke mu ñi afkenochi mongen nieal” tati pu che (Eclesiastés 3:11). Feymu Chaw Jewba dewmaeiñmew taiñ duamnieal afkenochi mongen nieal, ka werküfi tañi Fotüm, taiñ nieal afnoachi mongen.

¿CHUMNGELU AM LAKEIÑ?

9. Chaw Ngünechen, ¿chem dungu feypifi ta Adan ñi femnoal, ka chumngelu küdawngelafuy ñi femürpual?

9 Feymew, ¿chumngelu am lakeiñ? Taiñ kimal ti llowdungun müley taiñ ngüneduamal chem dungu ñi rupan Adan engu Eva mülelu Mapu mu. Biblia feypi: ‘Chaw Ngünechen Jewba elkünuy ñi tremal itrofill kümeke adyechi anümka wülkelu fün’ (Génesis 2:9). Welu Ngünechen elkünuy kiñe dungu ñi femngenoal, feypifi ta Adan: “Iñmuaymi itrokom fün anümka müleyelu ti anümkawe mew, welu ikefilnge ti anümka wülkelu ñi kimngeael ti küme dungu ka ti wesa dungu. Ikefilnge tüyechi anümka ñi fün, fey ifilmi tati, rüf feyngey tami layael” (Génesis 2:16, 17). Tüfachi werkün dungu küdawngelafuy ñi femürpual Adan ka Eva, mülekefulu am itrofill anümka ñi iñmual engu. Welu eluñmangey ñi küme pengelal ñi mañumtuafiel ta Chaw Ngünechen kom tañi eluetew ka tañi kulpangenochi mongen. Feymu allkütufule engu Ngünechen ñi feypin, fey pengelafuyngu ñi yamniefiel ta Jewba ñi ngünenien, kafey ñi küme llowkeel tañi werkün dungu.

10, 11. a) Tati wünen kurewen, ¿chem dungu yeeyew ñi allkütunoafiel Jewba ñi feypin? b) ¿Chumngelu müna weda femingu Adan ka Eva ñi allkütunofiel ta Ngünechen?

10 Müna weda femingu, tati wünen kurewen kidu ñi ayün mu allkütulafingu ta Jewba ñi feypin. Ka Satana, kiñe filu mu dungulelfi ka ramtukafi ta Eva: ‘¿Fey chem pieymumew am ta Ngünechen? ¿Feypi tamu inoafiel kiñe anümka ñi fün no rume mülelu ti küme mülewe mew? Fey ti domo llowdungueyew: “Kom tati anümka ñi fün iyafuyu, welu ngelay tayu iyafiel rangi ti küme mülewe mew mülechi anümka ñi fün”’ (Génesis 3:1-3).

11 “Welu tati filu [Satana] feypifi ti domo: Feyngelay tamu layael. Ngünechen ta küme kimniey ifilmu tüfeychi anümka ñi fün, kimaymu tati kümeke dungu ka tati kümenolu” (Génesis 3:4, 5). Tati Weküfü ayüfuy Eva ñi rakiduamal doy kümelkayafuy ifule ti ingekenochi fün. Femngechi feypieyew reke ti Weküfü, “Eva ngen-ngeafuymi chem chumal, kümeke ka wedake dungu rume”. Satana dalluntukuy, Jewba ñi koylatun feypilu chem rupayafel ifule ti fün. Feymu lle Eva allkütufi Weküfü ñi feypin, fey nüy ka ifi ti fün. Ka femngechi elufi tañi füta, fey ti wentru ka irkey ti fün. Welu Adan ka Eva kimtukunienolu reke femmekelayngu. Feymu mür küme kimkefuyngu ñi chummeken engu, Chaw Ngünechen ñi werküetew ta femnoal. Feymu ifilu engu ti fün, pilay ñi femal Ngünechen tañi küdawngenochi ka ngünefalchi werkün dungu. Femngechi illamfingu tañi Wenu Chaw ka tañi ngünenien. ¡Müna weda femingu ñi yamnofiel tañi piwkeyen Chaw engu!

12. Adan ka Eva kayñetufilu Jewba, ¿chumngechi kellukeeiñmew taiñ kimtukual chem ñi rakiduamfel ta Jewba?

12 Rakiduamnge tüfa: eymi tremümfilmi ka dapifilmi tami yall, welu tüfa allkütutunoelmu, yamketunoelmu ka piwkeyetunoelmu rume. Tüfa rume weñangkülafeymu, ¿felelay? Ngüneduamnge ñi tunte kutrantupiwkeletun Jewba, Adan ka Eva tañi kayñetutuetew.

Adan dewmangey trufür mapu mu, fey wiñotuy trufür mu

13. Jewba, ¿chem feypifi ta Adan ñi rupayal lale ka chem pifel tüfachi dungu?

13 Adan ka Eva ñi allkütunon mu, Jewba nielafuy chem duam no rume ñi eluafiel afnoachi mongen engu. Feymu lle larpuyngu chumngechi feypietew ta Jewba. Femngechi fentepuy ñi mongen engu. Ka tañi püllü kañpüle amutulay ñi mongeleal. Jewba ramtukafilu Adan ñi allkütunon mu, feypifi tüfa: ‘Wiñotuaymi ta mapu mew chew tami dewmangemum. Mapu am ta eymi, fey mapu mew ta wiñotuaymi’ (Génesis 3:19). Chaw Ngünechen dewmafi Adan trufür (trüfken) mapu mew (Génesis 2:7). Petu ñi dewmangenon Adan ngekelafuy. Feymu Jewba feypifilu Adan ñi wiñotual trufür mapu mew, tüfa feypiley chew ñi dewmangemum wiñotual. Feymu Adan niewelay mongen.

14. ¿Chumngelu am lakeiñ?

14 Fantepu mu Adan ka Eva mongeleafuyngu, welu ñi allkütunofiel Chaw Ngünechen ñi feypin, kulpayngu ka larpuyngu. Feymu kom kulpakeiñ ka lakeiñ, Adan mu tuwün-ngelu am iñchiñ (papeltunge Romanu 5:12). Tati kulpan kiñe weda kutran reke feley, ka iney no rume montukelay. Feymu tati lan kiñe weni reke felelay, welu may kiñe kayñe reke feletuy iñchiñ mu (1 Korintio 15:26). Feymu llemay, ¡müna mañumniefiyiñ ta Jewba tañi eluetewchi montulchen taiñ montulaetew ti weda kayñe mu!

¿CHUMNGECHI KÜMELKAYAFEYMU KIMAL TI RÜF DUNGU TATI LAN MU?

15. ¿Chumngelu müna yafülduamkeeiñmu kimal tati rüf dungu ti lan mu?

15 Müna yafülduamkeeiñmu kimal Biblia ñi kimeltun chumleketuy tati pu la. Chumngechi peiñ, pu layelu kutrankawkülekelayngün. Fey engün pepi wedalkalayafeiñmu, feymu ngelay taiñ llükakeafiel. Ka duamnielay taiñ kelluafiel ka kidu engün pepi kellulayafeiñmu. Kafey kidu engün dungulayafeiñmew ka iñchiñ dungulayafuiñ. Fentren longkolechi religioso feypikeyngün: “Iñchiñ kelluafiyiñ tati pu layelu” ka tati pu che feyentukeeyew ñi koylatun dungu. Feymu kullikeyngün. Welu iñchiñ kimtukuiñ ti rüf dungu tati lan mu, feymu pepi ngünenkakelaeiñmu ñi koylake dungu engün.

16. ¿Iney am ta koneltuley fentren religion ñi kimeltun mu, ka chumngechi femkey tüfa?

16 Tami religion, ¿feyentupey may chem pilen ta Biblia tati lan mu? Epe kom religion feyentukelayngün tüfa. ¿Chumngelu? Satana koneltulelu am pu religion ñi kimeltun mu. Feymu tati koylake religion mew, ti Weküfü ngünenkakefi ta che ñi feyentual tüfa: lan mu kiñe che ñi püllü kañpüle amuketuy ñi mongeleal. Kafey tüfachi koylatun reyültukukey kakelu koylake dungu mu, femngechi püntütripayal tati pu che Jewba mu. ¿Chumngechi?

17. Tati kimeltun kütral mapu mu, ¿chumngelu lladkülkakefi ta Jewba?

17 Chumngechi peiñ, kiñeke religion kimeltukey tüfa: “Tati wedake che aflayay ñi kutrankawün kütral mapu mu”. Tüfachi kimeltun lladkülkakefi ta Jewba, Chaw Ngünechen piwkeyen-ngelu am, chumkawnorume kutrankayafuy iney no rume (papeltunge 1 Juan 4:8). Rakiduamnge tüfa: pelmi kiñe wentru tañi fotüm ñi allkütunofiel mu, tukulelmekefi ñi kuwü kütral mu, ¿chem rakiduamafuymi? ¿Yamfalngey tüfachi wentru? ¿Ayüafuymi tami kimafiel? ¡Femlay tati! Rüf rakiduamafuymi ti wentru rume wedañmangey, ka femngechi Satana ayükey taiñ rakiduamal: Jewba kutrankamekefi tati che kütral mapu mu, fentren warangka tripantu.

18. ¿Chem koyla dungu kimeltukey kiñeke religion ñi poyeafiel tati pu layelu?

18 Kiñeke religion mew, Satana amultukukey tüfachi kimeltun: tati pu layelu püllüngeketuyngün, fey ti mongelechi che müley ñi yamnieafiel. Kafey kimeltukey tati pu püllü newen-ngechi weni kam wedake kayñe ngeafel engün. Feymu fentren che feyentukelu am tüfachi koylatun dungu, llükaniefingün tati püllü, fey yamkefingün ka poyekefingün. Welu Biblia kimeltukey tati pu layelu umawküleyngün reke, ka kimeltukeeiñmew müley taiñ poyeafiel ta Chaw Ngünechen Jewba müten, taiñ dewmaetew ka eluetew itrofill mülelu (Apokalipsi 4:11).

19. Kimürpulu tati rüf dungu ti lan mu, ¿chem Biblia ñi kimeltun mu kimafuiñ?

19 Kimürpulu am iñchiñ ti rüf dungu tati lan mu, ti religion ñi koylake kimeltun ngünenkawekelaeiñmew. Kafey doy küme kimtukuiñ kakelu kimeltun Biblia mu mülelu, tüfa ta kiñe: ti feypikünuelchi dungu ñi afnoachi mongen nieal ti küme mülewe mew. Kafey kimlu iñchiñ tati pu layelu ñi püllü kañpüle amukelay ñi mongeleal, tüfa kellukeeiñmu taiñ rüf maneluwal ti feypikünuelchi dungu mu.

20. Inalechi chillkatun mew, ¿chem ramtun ngüneduamaiñ?

20 Fütra kuyfi mu, kiñe manelfalchi wentru Job pingelu ramtuwi: “Lale kiñe wentru, ¿ka wiñomongepetuafuy may?” (Job 14:14). Kafey, ¿wiñomongepetuafuy may tati pu umawkülelu ti lan mu? Biblia ñi feypin mu müna yafülduamkeeiñmew, feymu inalechi chillkatun mew peaiñ tüfachi dungu.

^ parr. 5 Ñi kimal chem am ti püllü ka am, peaymi ti Doy Kimngeam pingechi dungu feypilelu ‘“Am” ka “püllü”: ¿chem pifel tüfachi epu dungun?’.