IXEF WIS SEŢŢA
Anda i llan wid yemmuten?
-
Amek i tḍerru yid-neɣ m’ara nemmet?
-
Acuɣer i neţmeţţat?
-
A nethedden ma yella nessen tideţ ɣef lmut?
1-3. Anwi isteqsiyen yeɛnan lmut iɣef i ţmeyyizen medden? Acu n leǧwab i d-ţţarrant kra n ddyanat?
WIGI d isteqsiyen iɣef i ţmeyyizen medden d luluf n lesnin aya. D isteqsiyen yesɛan azal ameqran. Akken nebɣu nili neɣ anda nebɣu nezdeɣ, leǧwab ɣef yesteqsiyen-a yeɛna-yaɣ.
2 Deg yixef iɛeddan, nwala-d belli asfel n leslak n Ɛisa Lmasiḥ yeldi abrid i tudert n dayem. Nelmed-ed daɣen belli Adlis Iqedsen icar-ed ɣef yiwen n zzman ideg “ur teţţuɣal ara a d-tili lmut.” (Aweḥḥi 21:4) Acu kan, tura neţmeţţat irkelli. Akken i t-id-yenna ugellid ukyis Sliman: ‘Wid yeddren ẓran belli ad mmten.’ (Amusnaw 9:5) Ɣas akken neţnadi ad yiɣzif leɛmeṛ-nneɣ akteṛ, nebɣa daɣen a nefhem amek i tḍerru yid-neɣ m’ara nemmet.
3 M’ara mmten wid i nḥemmel, neţru fell-asen; yerna nesteqsay ahat iman-nneɣ, neqqar-as: ‘Amek i teḍra yid-sen? Ţţenɛeţţaben? Ţḥaraben fell-aneɣ? Nezmer a ten-nɛiwen? A nuɣal a ten-nẓer yiwen wass?’ Ddyanat n ddunit mačči yiwen leǧwab i d-ţţarrant. Kra sselmadent belli ma yella nexdem lxiṛ di temɛict-nneɣ, a nṛuḥ s igenni; ma yella nexdem cceṛ, a nreɣ di tmes. Tiyaḍ qqarent belli m’ara nemmet, nettabaɛ lejdud-nneɣ ɣer wemkan iɣer ţṛuḥun leṛwaḥ. Tiyaḍ daɣen sɣarayent belli lmeggtin ţṛuḥun ɣer ddaw n wakal iwakken ad ţţuḥasben, ssyin a d-ɛiwden talalit di lǧeţţa nniḍen.
4. Acu n uselmed yeɛnan lmut i gcudden xilla n ddyanat?
4 Leḥwayeǧ-agi meṛṛa i sselmadent ddyanat yella d acu i tent-icudden: ɛlaḥsab-nsent yella wayen i d-yeţɣaman yedder ɣas temmut lǧeţţa-nneɣ. Azgen ameqran n ddyanat, ama ţ-ţid n zik ama ţ-ţid n tura, qqarent-ed belli ɣas temmut lǧeţţa-yagi, neţkemmil neţɛici i lebda; neţwali, nsell yerna neţxemmim. Meɛna amek i gezmer ad yili wayagi? Siwa ma yella lmux-nneɣ ixeddem i nezmer a nsel, a nwali neɣ a nxemmem. M’ara nemmet, lmux-nneɣ iḥebbes. Ihi, mebla lmux-nneɣ, ur nezmir ara a d-nemmekti, a nḥuss, a nsel, neɣ a nwali.
AMEK I TḌERRU S ṢṢEḤ YID-NEƔ M’ARA NEMMET?
5, 6. Acu yesselmad Wedlis Iqedsen ɣef liḥala ideg i llan wid yemmuten?
5 Ayen i gḍerrun mbeɛd lmut mačči d ayen yeffren ɣef Yahwa, i d-ixelqen lmux. Yessen tideţ, yerna yessefham-ed deg Wawal-is, Adlis Iqedsen, anta liḥala ideg i llan wid yemmuten. Aselmed-ines ishel maḍi: m’ara yemmet ḥedd, teţfakka fell-as temɛict. Lmut d lemxalfa n tudert. Lmeggtin ur ţwalin, ur sellen, ur ţxemmimen. Ulac d acu i d-yeţɣimin yedder m’ara temmet lǧeţţa-nneɣ. Ur nesɛi ara taṛwiḥt ur neţmeţţat ara neɣ ṛṛuḥ ur neţmeţţat ara. *
Sani i tṛuḥ tmes n tcemmaɛt-agi?
6 Mbeɛd mi d-yenna Sliman belli wid yeddren ẓran ad mmten, yerna-d lehduṛ-agi: “Ma d wid yemmuten ur ẓrin acemma.” Issefhem-ed daɣen belli wid yemmuten ur zmiren ad ḥemmlen wala ad keṛhen, yerna “ulac la ccɣwel, la leḥsab, la tamusni, la lekyasa [deg uẓekka].” (Ɣer-ed Amusnaw 9:5, 6, 10.) Ula d Ahellil 146:4 yenna-d belli ass ideg ara yemmet walbeɛḍ “leɛzayem-is meṛṛa ad ɣaben.” Neţmeţţat yerna ulac d acu ara d-iqqimen seg-neɣ yedder m’ara temmet lǧeţţa-nneɣ. Tudert-nneɣ teţţemcabi ɣer tmes n tcemmaɛt. M’ara ţ-nessexsi, ulac saniɣer i tṛuḥ. Tɣab, d aya kan.
AYEN I D-YENNA ƐISA ƔEF LMUT
7. Ɣer wacu i gmettel Ɛisa lmut?
7 Ɛisa Lmasiḥ immeslay-ed ɣef liḥala ideg i llan wid yemmuten. Ihdeṛ-ed ɣef waya di temsalt n Ilɛazar (Laɛẓar), yiwen wergaz i gemmuten, i gella yessen mliḥ. Yenna i inelmaden-is: “Aḥbib-nneɣ Ilɛazar iṭṭeṣ.” Inelmaden-is ɣilen belli Ilɛazar igen akken ad isteɛfu w’ad yeḥlu si lehlak-is. Meɛna ɣelṭen. Ɛisa issefhem-asen: “Ilɛazar immut.” (Ɣer-ed Yuḥenna 11:11-14.) Ɛisa imettel lmut ɣer yiḍeṣ. Ilɛazar ur yelli la deg igenni la di ǧahennama n tmes. Ur iṛuḥ ara ɣer lejdud-is neɣ ɣer lmalayekkat. Ur d-yuɣal ara ɣer tudert di lǧeţţa nniḍen. Yella amzun yesteɛfuy di lmut, am win ara iɣemqen di tnafa mebla tirga. Llan yefyar nniḍen n Wedlis Iqedsen i geţmettilen lmut ɣer yiḍeṣ. Di lemtel, yiwen wafir yenna-d belli anelmad Stifanus “iṭṭeṣ”, yuɣ lḥal neţţa yeţwaṛjem armi yemmut. (Lecɣal 7:60) Taswiɛt nniḍen, Ɛisa imettel daɣen lmut ɣer tguni. Asmi i d-issker si lmut yelli-s n Yayir (Jayṛus), yenna-d: “Mačči d lmut i temmut, d iḍeṣ i teṭṭeṣ!”—Luqa 8:52, 53.
Yahwa ixleq-ed imdanen iwakken ad ɛicen i dima ɣef lqaɛa.
8. Amek i neɛlem belli Ṛebbi ur sen-yebɣi ara lmut i yemdanen?
8 Ṛebbi yebɣa-yasen lmut i yemdanen di tazwara? Ala. Ixleq-ed amdan bac ad iɛic i lebda ɣef lqaɛa. Akken i t-nwala yakan, Ṛebbi yessers argaz amezwaru ţ-ţmeṭṭut tamezwarut deg yiwet lǧennet itɛeddan. Yefka-yasen ṣṣeḥḥa ikemlen. D ayen yelhan kan i sen-yebɣa. Ababat Amusnaw 3:11) Lmeɛna-s, mi ɣ-d-yexleq Ṛebbi, ixleq-ed deg wulawen-nneɣ lebɣi a nɛic i dima. Uyerna yexdem ţţawil akken a ɣ-yessiweḍ ɣer lebɣi-yagi.
(neɣ tayemmaţ) i geţḥibbin arraw-is ad yebɣu ad uɣalen d imɣaren yerna ad mmten? Awwah, xaṭi! Yahwa iḥemmel arraw-is; yebɣa ad ilin d iseɛdiyen i dima ɣef lqaɛa. Adlis Iqedsen yenna-d belli Yahwa “yerra-d deg wul n wemdan ad iţxemmim ɣef lebda.” (AYƔER I ŢMEŢŢATEN YEMDANEN
9. Acu i gḥeṛṛem Yahwa i Adam? Iwacu ur sen-yewɛiṛ ara i Adam d Ḥewwa ad ṭebbqen lameṛ-agi?
9 Acuɣer ihi i ţmeţţaten yemdanen? Akken a d-naf lǧawab, ilaq a nẓer d acu yeḍran di zzman ideg yella kan yiwen wergaz d yiwet tmeṭṭut ɣef lqaɛa. Atan wayen i d-yeḥka Wedlis Iqedsen: Yahwa Ṛebbi “yessemɣi-d si lqaɛa, mkul ṣṣenf n ttjuṛ iɛeǧben i tmuɣli, yelhan i wučči.” (Laṣel n ddunit 2:9) Acu kan, tella lḥaǧa i sen-iḥeṛṛem. Yahwa yenna i Adam: “Tzemreḍ aţ-ţeččeḍ si ttjuṛ meṛṛa n leǧnan agi; lameɛna si ttejṛa n tmusni n lxiṛ akw-d cceṛ, ur tţeţţeḍ ara, axaṭer asm’ara teččeḍ seg-s, aţ-ţemmteḍ.” (Laṣel n ddunit 2:16, 17) Lameṛ-agi ur yewɛiṛ ara, axaṭer ttjuṛ iseg i zemren ad ččen Adam d Ḥewwa mačči d ayen i gxuṣṣen. Lameɛna yefka-yasen tagniţ akken a d-beggnen belli steɛṛfen s Win i sen-d-yefkan kulci, s Win i sen-d-yefkan ula ţ-ţudert n dayem. Ma yella uɣen awal, a d-sseknen daɣen belli ţqadaren leḥkem n baba-tsen n igenwan, yerna qeblen leḥkem-agi-ines yeččuṛen d leḥnana.
10, 11. a) Amek i ɛuṣan Ṛebbi Adam d Ḥewwa? b) Iwacu lmeɛṣegga n Adam d Ḥewwa ţ-ţamsalt meqqren?
10 Acu kan, Adam d Ḥewwa xtaṛen ad ɛaṣin Yahwa. Cciṭan yenna i Ḥewwa s yiwen wezrem: “Akka ihi, inna-d Yillu: ‘Ur tţeţţem ara si ttjuṛ meṛṛa n leǧnan’...” Ḥewwa terra-yas: “Nezmer an-nečč si lfakya n ttjuṛ meṛṛa n leǧnan, lameɛna, ɣef lfakya n ttejṛa yellan di tlemmast n leǧnan, Illu yenna-d: ‘Ur teţţet ara seg-s, ur ţ-ţnalet ara, neɣ m’ulac aţ-ţemmtem.’”—Laṣel n ddunit 3:1-3.
11 Cciṭan yenna: “Xaṭi! Ur teţmeţţatem ara! Illu yeẓra belli, asm’ara teččem seg-s, allen-nwen ad ldint, yerna aţ-ţilim am Yillu, aţ-ţissinem lxiṛ akw-d cceṛ.” (Laṣel n ddunit 3:4, 5) Cciṭan yebɣa ad yessimen Ḥewwa belli aţ-ţaf lfayda ma tečča si lfakya-nni yeţţuḥeṛṛmen. Amzun yenna-d belli tezmer aţ-ţextiṛ s timmad-is d acu yelhan d acu i diri, belli tezmer aţ-ţexdem ayen i s-yehwan. Iger-ed daɣen lekdeb ɣef Yahwa; iqsed-ed belli Yahwa iskaddeb deg wayen ara sen-d-yessis wučči n lfakya-nni. Ḥewwa tumen Cciṭan. Tekkes-ed lfakya, tečča-ţ. Umbeɛd, tefka i wergaz-is, yečča ula d neţţa. Mačči am win ur neẓri ara d acu i gxeddem. Nutni ɛelmen belli la xeddmen swaswa ayen akken i sen-yenna Ṛebbi ur t-xeddmen ara. Imi ččan si lfakya-nni, ɛuṣan s ţţɛemda lameṛ-nni isehlen yerna ur neẓẓay ara. Beggnen-d belli ḥeqren Baba-tsen n igenwan akk-d leḥkem-ines. Mačči d ayen ara sen-iţwasemmḥen imi kksen leqder ɣef Uxellaq-nsen yeččuṛen d leḥmala!
12. Acu i gzemren a ɣ-iɛiwen a nefhem ayen i gḥuss Yahwa asmi t-ɛuṣan Adam d Ḥewwa?
12 A d-nefk lemtel: acu ara tḥusseḍ lukan yiwen wass mmi-k (neɣ yelli-k), i d-tṛebbaḍ s leḥnana, a k-iɛaṣi w’a d-ibeggen s lmeɛṣegga-yagi belli ur k-iţqadar ara yerna ur k-iḥemmel ara? A k-iqreḥ mliḥ lḥal, neɣ ala? Xayel ihi acḥal i geḥzen Yahwa asmi t-ɛuṣan Adam d Ḥewwa di sin.
Adam yekka-d seg uɣebbar, yuɣal s aɣebbar.
13. Ɣur Yahwa, amek ara teḍru d Adam m’ara yemmet, yerna acu i d lmeɛna n wayagi?
13 Ulac ssebba ara yeǧǧen Yahwa ad iɛemmed i Adam d Ḥewwa i t-iɛuṣan akken ad ɛicen i lebda. Akken i t-id-yenna, mmuten. Tekfa fell-asen temɛict. Ur ṛuḥen ara ɣer wemkan-nni ideg ţţilin leṛwaḥ. Nefhem-ed annect-a seg wayen i genna Yahwa i Adam asmi i t-iḥuseb ɣef lmeɛṣegga-ines. Ṛebbi yenna-yas: “[Aţ-ţuɣaleḍ] s akal, ansi akken i d-teţwakkseḍ; axaṭer, kečč d aɣebbar, aţ-ţuɣaleḍ alamma d aɣebbar.” (Laṣel n ddunit 3:19) Ṛebbi ixleq-ed Adam seg uɣebbar n wakal. (Laṣel n ddunit 2:7) Uqbel a d-iţwaxleq, Adam ulac-it. Ihi, m’akken i s-yenna Yahwa belli ad yuɣal s aɣebbar, lmeɛna-s ad yuɣal ɣer wulac. Adam ur iseɛɛu ara tudert, am uɣebbar iseg i d-yeţwaxleq.
14. Ayɣer i neţmeţţat?
14 Lukan Adam d Ḥewwa uɣen awal, tili mazal ţɛicin ar ass-a. Lameɛna, mmuten axaṭer denben imi xtaṛen ad ɛaṣin Ṛebbi. Neţmeţţat axaṭer Adam yeǧǧa-d i tarwa-s meṛṛa ddnub akk-d lmut. (Ɣer-ed Iṛumaniyen 5:12.) Ddnub icuba lehlak iṣeɛben i d-nweṛṛet, iseg ur yezmir ḥedd ad yemneɛ. Lmut, i d-yeţţawi ddnub-agi, d deɛwessu. Lmut ţ-ţaɛdawt mačči ţ-ţaḥbibt. (1 Ikurintiyen 15:26) Nezmer a ncekkeṛ mliḥ Yahwa imi d-yefka lefdiya akken a ɣ-d-isellek si teɛdawt-agi tamcumt!
TAMUSNI N TIDEŢ ƔEF LMUT DEG-S NNFEƐ
15. Acuɣer tamusni n tideţ ɣef lmut d ayen yeţṣebbiren?
15 Aselmed n Wedlis Iqedsen i d-iheddṛen ɣef liḥala
ideg i llan wid yemmuten yeţṣebbir. Akken i t-nwala, lmeggtin ur ţḥussun la s lqerḥ la s leḥzen. Ulayɣer akk a ten-nagad, axaṭer ur zmiren ara a ɣ-ḍurren. Ur ḥwaǧen ara a ten-nɛiwen yerna ur zmiren ara a ɣ-ɛiwnen. Ur nezmir a sen-nehdeṛ, ur zmiren a ɣ-d-hedṛen. Xilla n lɛulama n ddin i d-iqqaren belli zemren ad ɛiwnen lmeggtin, lameɛna ayagi d lekdeb. Wid i geţţamnen s waya ţţaken iṣurdiyen i lɛulama-yagi. Meɛna, nekni, imi nessen tideţ, ur neţɛemmid ara a ɣ-kellxen wid yesselmaden lekdubat am wigi.16. Menhu i d-yeǧǧan lateṛ-is deg uselmed n waṭas n ddyanat, yerna amek i gxeddem?
16 Yeɛdel ddin-inek d wayen yesselmad Wedlis Iqedsen ɣef wid yemmuten? Amur ameqran n ddyanat ur ɛdilent ara d uselmed-agi. Iwacu? Axaṭer yella lateṛ n Cciṭan deg wayen i sselmadent. Cciṭan yessexdam ddin n lekdeb akken ad ɣilen lɣaci belli ɣas temmut lǧeţţa-nneɣ, neţkemmil neţɛic deg wemkan-nni iɣer ţṛuḥun leṛwaḥ. D lekdeb i geţcuddu ɣer lekdubat nniḍen akken ad yessebɛed lɛibad ɣef Yahwa Ṛebbi. Amek yeɛni?
17. Ayɣer aselmed n lɛiqab di tmes i lebda d aselmed iţekksen ccan i Yahwa?
17 Akken i t-id-nwala, kra n ddyanat sselmadent belli ma yella yiwen yexdem cceṛ di ddunit-is, asm’ara yemmet ad iṛuḥ s anda ara yenɛeţţab di tmes i lebda. Aselmed-agi iţekkes ccan i Ṛebbi. Yahwa d Ṛebbi n leḥmala; d lmuḥal ad imeḥḥen albeɛḍ akkagi. (Ɣer-ed 1 Yuḥenna 4:8.) Acu ara tiniḍ ɣef wergaz ara yegren afus n mmi-s ɣer tmes bac a t-iɛaqeb axaṭer ur s-yeţţaɣ ara awal? Aţ-ţqadreḍ argaz am wagi? Aţ-ţebɣuḍ a t-tissineḍ alukan ţ-ţamusni? Xaṭi! Ahat a k-d-iban d uqsiḥ almi dayen. Acu kan, Cciṭan yebɣa a nɣil belli Yahwa yeţɛaqab lɣaci di tmes i lebda, yeɛni d imelyaṛen iseggasen!
18. Anwa aselmed n lekdeb i geţţawin kra ad ɛebden lmeggtin?
18 Cciṭan yessexdam daɣen kra n ddyanat akken ad yesselmed belli m’ara mmten lɛibad, ţţuɣalen d leṛwaḥ i glaq ad qadren w’ad ɛuzzen wid yeddren. Ɛlaḥsab n uselmed-agi, leṛwaḥ n wid yemmuten zemren ad qqlen d leḥbab yesɛan tazmert neɣ d iɛdawen yesserhaben. Aṭas i geţţamnen lekdeb-agi. Ţţagaden lmeggtin, dɣa ţɛuzzun-ten yerna ţɛebbiden-ten. Ma d Adlis Iqedsen yesselmad belli wid yemmuten ṭṭṣen yerna yewwi-d a neɛbed ḥaca Ṛebbi n ṣṣeḥ Yahwa, Axellaq-nneɣ.—19. M’ara nissin tideţ ɣef lmeggtin, anwa aselmed nniḍen n Wedlis Iqedsen i nfehhem akteṛ?
19 Ma yella tessneḍ tideţ ɣef lmeggtin, aţ-ţmenɛeḍ si lekdubat n ddyanat. Tamusni-yagi a k-tɛiwen daɣen akken aţ-ţfehmeḍ leḥwayeǧ nniḍen i gesselmad Wedlis Iqedsen. Ɣef lemtel, m’ara teẓreḍ belli wid yemmuten ur ţṛuḥun ara ɣer laxeṛt, aţ-ţfehmeḍ akteṛ lweɛd i d-yefka Ṛebbi yeɛnan tamɛict n lebda ɣef lqaɛa ara yuɣalen d lǧennet.
20. Anwa asteqsi iwumi ara d-nerr lǧawab deg yixef ara d-itebɛen?
20 Zik-nni, Yub yellan d aḥeqqi, imeyyez d yiman-is, yenna: “Lemmer i d-iḥeggu wemdan m’ara yemmet, ad ṣebreɣ.” (Yub 14:14) Win yegnen di lmut yezmer a d-yuɣal ɣer tudert? Ayen yesselmad Wedlis Iqedsen ɣef temsalt-agi yeţṣebbir mliḥ. D ayen ara nẓer deg yixef ara d-itebɛen.
^ § 5 Bac akken aţ-ţfehmeḍ imeslayen-agi “taṛwiḥt” akk-d “ṛṛuḥ”, ẓer timerna yeţţusemman: “Acu i d lmeɛna n imeslayen ‘taṛwiḥt’ akk-d ‘ṛṛuḥ’?”