1-3. Äwa waut denkjen väle no, wan doa wäa stoaft? Waut woat doa aules jelieet?

AUL dusende Joaren denkjen Menschen äwa soone Froagen aus dise no. Un daut es uk wichtich, sikj doaräwa Jedanken to moaken, wiels daut fält ons aula to weeten.

² En daut väaje Kapitel hab wie jeseenen, woo Jesus Christus sien Opfa daut mäajlich moakt, daut wie mol kjennen eewich läwen. De Schreft sajcht uk verut: “Doa woat kjeen Doot . . . mea sennen” (Openboarunk 21:4). Oba noch mott wie aula stoawen. “Dee waut läwen, weeten daut see stoawen”, schreef de weisa Kjennich Salomo (Liera 9:5). Em auljemeenen well de Mensch läwen un nich stoawen. Un doch moakt eena sikj Jedanken, waut met ons es, wan wie doot sent.

³ Wan doa wäa stoaft, dän wie väl jeräakjent haben, es daut sea truarich. Veleicht denkj wie bie ons: “Wua es dee nu? Mott dee lieden? Paust dee no ons opp? Kjenn wie waut fa dän doonen? Woa wie dän noch mol wada seenen?” Doa woat veschiednet jelieet. Eenje lieren, de Goode komen em Himmel nenn un de Schlajchte en daut Halenfia. Aundre wada lieren, daut de Menschen, waut stoawen, no eene Jeistawelt komen un sikj dort met äare Väafoaren bejäajnen.  Noch aundre jleewen, de Vestorwne komen no een Doodenrikj, woaren doa jerecht un komen dan met eenen aundren Kjarpa wada to Welt.

4. En woon Stekj sent väle Gloowes sikj eenich?

⁴ Dise Lieren sent en een Stekj aula äwareen, un daut es, daut doa waut vom Mensch wiedaläft, wan de Kjarpa stoaft. Schia aule Gloowes sent sikj aul von jeehäa doarenn eenich, daut de Mensch nom Doot opp irjent eene Wajch wiedaläft, aulsoo seenen, hieren un denkjen kaun. Oba kaun daut sennen? Wiels seenen, hieren un denkjen henjt doch aules von daut Vestaunt auf. Wan eena stoaft, hieet daut Vestaunt opp met oabeiden un doamet veschwinjen uk de Jedanken un Jefeelen; dee sent noanich mea, dee sent eefach wajch.

5-6. Waut lieet de Schreft, waut met dän Mensch es, wan dee jestorwen es?

⁵ Jehova haft aules jemoakt, uk daut Vestaunt, un hee weet gaunz krakjt, waut biem Doot passieet. Derch de Schreft lat hee ons weeten, waut met de Vestorwne es. Dee lieet, daut wan de Mensch jestorwen es, dan es dee nich mea. De Doot es daut Jäajendeel von Läwen. Wäa jestorwen es, kaun nich seenen, nich hieren uk nich denkjen. En dän Mensch es nuscht, waut doa wiedaläft, wan dee stoaft. Dee haft kjeene onstoafelje Seel uk kjeenen onstoafeljen Jeist. *

⁶ Soo aus de Kjennich Salomo schreef, weeten de Läwendje, daut see stoawen. Un dee säd uk: “Oba de Vestorwne weeten nuscht.” Salomo erkjläad daut dan noch wieda, woo sikj daut met de Vestorwne vehelt. Dee schreef, daut dee kjeenem mea kjennen goot sennen ooda jäajenaun sennen. Wäa doot es, kaun “nuscht doonen ooda denkjen, nuscht vestonen ooda weis omgonen” (läs Liera 9:5-6, 10). Uk en Psalm 146:4 schrift daut, wan de Menschen ieescht doot  sent, “es daut met aul äa Väanämen jewast.” Wan wie stoawen, läft von ons nuscht wieda, nich de Kjarpa uk nich waut aundret. Met daut Läwen es daut soo aus met de Flaum von een Taulchlicht. Wan eena dee utpust, brent dee nich irjentwua aundatwäajen wieda. Dee es eefach ut.

7. Met waut vejlikjt Jesus dän Doot?

⁷ Uk Jesus Christus räd doavon, woo daut met de Doodje steit. Aus sien gooda Frint Lazarus jestorwen wia, säd hee to siene Jinja: “Ons Frint Lazarus schlapt”. De Jinja dochten, Lazarus schleep, wäajen dee krank wia. Oba daut meend Jesus nich. Doawäajen säd hee: “Lazarus es jestorwen” (läs Johanes 11:11-14). Jesus vejlikjt dän Doot met schlopen. Lazarus wia aulsoo nich em Himmel uk nich enne Hal. Dee bejäajend sikj uk nich met Enjel ooda Väafoaren. Un dee wort uk nich aus een aundra Mensch wadajebuaren. Lazarus deed eefach em Doot ruen, soo aus wudd dee haben faust jeschlopen, onen daut dän waut jedreemt haud. Uk en aundre Schreftstäden woat de Doot met schlopen vejlikjt. Biejlikj aus de Jinja Stefanus dootjesteenicht wort, sajcht daut eefach, daut hee enschleep (Aposteljeschicht 7:60). Un uk de Apostel Paulus schreef von eenje, waut aul jestorwen wieren, daut dee wieren “enjeschlopen” (1. Korinta 15:6).

8. Woosoo weet wie, daut Gott nich haben wull, daut de Menschen sullen stoawen?

⁸ Wull Gott haben, daut de Menschen sullen stoawen? Nä, Jehova muak de Menschen, daut dee sullen fa emma oppe Ieed läwen. Soo aus wie en dit Buak aul jelieet haben, haud Jehova fa de ieeschte Menschen een wundascheenet Paradies  jemoakt un jeef dee volkomnet Läwen. Jehova wull bloos daut goode fa dee. Wenschen leeftolje Elren sikj, daut äare Kjinja oolt woaren un stoawen? Secha nich. Jehova es uk een leeftolja Voda. Dee wull, daut siene Kjinja daut oppe Ieed fa emma sull scheen gonen. Daut sajcht enne Schreft, Jehova haft de Menschen de Eewichkjeit en äa Hoat jelajcht (Liera 3:11, NW). Gott haft ons soo jemoakt, daut wie dän Wunsch haben, fa emma to läwen. Un dee haft daut uk mäajlich jemoakt, daut daut noch mol woat soo sennen.

9. Waut haud Jehova Adam aufjesajcht? Wuarom wia dit Jeboot nich too strenj?

⁹ Wuarom mott wie dan stoawen? Denkj wie mol aun de Tiet trigj, aus daut noch mau bloos twee Menschen oppe Ieed jeef. De Schreft sajcht: “Un Gott de HAR muak de veschiedne Beem, dee goot leeten un scheene Frucht druagen” (1. Mose 2:9). De Menschen kunnen oba nich von aule Beem äten. Jehova haud to Adam jesajcht: “Du doascht von irjent eenen Boom em Goaden äten, oba von däm Boom, dee daut Vestentnis jäwen kaun, waut goot un schlajcht es, von däm saust du nich äten, wiels daut woat onbedinjt dienen Doot brinjen” (1. Mose 2:16-17). Dit Jeboot wia nich schwoa to hoolen, wiels daut jeef väle Beem, wua dee von äten kunnen. Wan see wudden Gott jehorchen, kunnen see doaderch äare Dankboakjeit bewiesen. Schlieslich haud je dee an aules jejäft, soogoa volkomnet Läwen. Derch äaren Jehuarsom wudden dee uk kjennen wiesen, daut see äaren himlischen Voda achten deeden un sikj jieren leeten von am aunleiden.

10-11. (a) Woo kjeem daut, daut de ieeschte Menschen Gott ojjehuarsom wieren? (b) Wuarom wia daut soo eene iernste Sach, daut Adam un Eva ojjehuarsom wieren?

¹⁰ Oba Adam un Eva wälden sikj, Jehova nich to jehorchen. Woo kjeem daut? De beesa Fient fruach Eva derch eene Schlang: “Haft Gott werkjlich jesajcht, daut jie von irjent een Boom nich äten sellen?” Un Eva auntwuad: “Wie derwen von de Frucht von de Beem em Goaden äten, oba Gott säd: Jie sellen nich Frucht von däm Boom äten, dee medden em Goaden steit. Jie sellen doa nich von äten un dän nich emol aunschieren, soo daut jie nich stoawen” (1. Mose 3:1-3).

¹¹ “Jie woaren goanich stoawen”, säd de Fient. “Gott weet, daut soo boolt aus jie doavon äten, woaren june Uagen op sennen, un jie woaren soo aus Gott sennen, un weeten, waut goot un waut schlajcht es” (1. Mose 3:4-5). De Fient wull Eva  enbillen, daut wudd ar toom gooden sennen, wan see von de vebodne Frucht eet. Dee säd soo to sajen, Eva kunn selfst entscheiden, waut rajcht un orrajcht wia, un see kunn doonen, waut ar jankad. De Fient säd uk, Jehova haud an nich de Woarheit jesajcht, waut werkjlich passieren wudd, wan see von de Frucht eeten. Eva jleewd dän Fient daut. See plock von de Frucht un eet. Lota jeef see uk äaren Maun doavon un uk dee eet. Dee beid wieren nich oschuldich. Dee wisten sea goot, daut see waut deeden, waut Gott an veboden haud. Mootwellich äwaträden dee een eefachet Jeboot, waut nich too strenj wia. Doamet weesen dee, woo weinich see äaren leeftoljen Voda em Himmel achten deeden. Soo waut kunn Jehova nich tochloten!

12. Woo mott Jehova daut jegonen haben, aus Adam un Eva ojjehuarsom wieren? Wuamet jeit daut to vejlikjen?

 ¹² Saj wie mol, doa sent eene Lied, waut äare Kjinja sea leeftolich oppjetrocken haben, oba de Kjinja woaren ojjehuarsom un wiesen, daut see äare Elren nuscht mea räakjnen uk nich achten. Woo wudden de Elren sikj nu feelen? Woo mott Jehova sikj dan jefeelt haben, aus Adam un Eva sikj jäajen am stalden?

13. Waut säd Jehova, waut met Adam passieren wudd, wan dee storf? Waut meend dee doamet?

¹³ Wiels Adam un Eva ojjehuarsom wieren, hauden dee daut nich mea vedeent, daut Jehova an eewich aum läwen hilt. Dee storwen, krakjt soo aus Gott daut jesajcht haud, un wieren nich mea. Dee läwden nich irjentwua aundatwäajen wieda. Daut weet wie, wiels Jehova säd to Adam, aus dee jesindicht haud: “Du [woascht] stoawen un wada to Ieed woaren. Du best von de Ieed jenomen, un du woascht wada Ieed woaren” (1. Mose 3:19). Gott haud Adam von Ieed jemoakt (1. Mose 2:7). Adam wia ea nich jewast. Un wan dee ieescht jestorwen wia, wudd daut wada krakjt soo sennen: Dee wudd eefach nich mea sennen. Daut wia, waut Jehova meend, aus hee säd, Adam wudd wada to Ieed woaren. Dee wudd eefach bloos doot sennen, soo aus de Ieed, von dee hee jemoakt wia.

14. Wuarom mott wie aula stoawen?

¹⁴ Adam un Eva wudden vondoag noch läwen, wan dee nich wieren ojjehuarsom jewast. Oba dee deeden sindjen un musten stoawen. Un uk wie motten aula stoawen, wiels wie de Sind un dän Doot von Adam metjeorwen haben (läs Reema 5:12). De Sind es soo aus eene schlemme metjeorwne Krankheit, wua kjeena von veschoont blift. Doawäajen mott jiedra eena stoawen. De Doot es een Fluch. Daut es nich ons Frint, daut es ons Fient (1. Korinta 15:26). Kjenn wie Jehova nich dankboa sennen, daut dee fa daut Leesjelt jesorcht haft, om ons ut dise schlemme Loag to raden?

15. Wuarom es daut een Troost, de Woarheit äwa dän Doot to weeten?

¹⁵ Soo aus wie jeseenen haben, lieet de Schreft nich, daut de Vestorwne lieden motten. Daut to weeten es werkjlich een Troost. Wie brucken uk kjeene Angst haben fa de Doodes, wiels dee kjennen ons nuscht aundoonen. Wie kjennen nuscht fa dee doonen un dee uk nich fa ons. Wie kjennen uk nich met dee räden un dee kjennen nich met ons räden. Väle Gloowesliera sajen, see kjennen waut fa de Vestorwne doonen, un väle jleewen dee daut un betolen dee doafäa. Oba wan eena de Woarheit äwa dän Doot weet, kjennen dee eenem nich hinjat Licht fieren.

16. Wäa haft bie väle Gloowes mankjespält? Waut fa Läajes haft dee vebreet?

¹⁶ Waut woat en diene Kjoakj äwa de Vestorwne jelieet? Stemt daut met de Schreft? En de mieeschte Gloowes woat nich de Woarheit jelieet. Wuarom nich? Wiels de Fient doa mankjespält haft. Dee brukt de faulsche Gloowes, om de Menschen entobillen, daut de Seel nom Doot wiedaläft. Met soone Läajes aus dit well de Soton de Menschen von Jehova Gott wajchbrinjen. Woo krakjt deit dee daut?

17. Wuarom moakt de Lia von de eewje Kwol Jehova eenen schlajchten Nomen?

¹⁷ En eenje Gloowes woat je jelieet, daut de schlajchte Menschen noch mol woaren eewich em Fia brennen. Dise Lia moakt Gott eenen schlajchten Nomen. Jehova es een leeftolja Gott un wudd niemols Menschen opp soone Wajch kjwälen (läs 1. Johanes 4:8). Waut wurscht du biejlikj von eenen Voda hoolen, dee de Haunt von sien Kjint em Fia nenhelt, om daut to strofen? Wurscht du dän waut achten ooda wellen irjentwaut met dän to doonen haben? Wurscht du nich ea denkjen: “Waut es daut oba fa een grausomet Stekj Mensch?” Oba de Fient well ons enbillen, daut Jehova noch väl grausoma es, un Menschen von Eewichkjeit to Eewichkjeit em Fia kjwält.

18. Wuarom jleewen eenje, de Vestorwne motten aunjebät?

 ¹⁸ Derch aundre Gloowes wada well de Soton Menschen enbillen, daut de Vestorwne nu Jeista sent un veieet motten. Dee lieren, daut de Jeista von de Vestorwne entwäda majchtje Frind sent ooda schrakjelje Fiend, un väle Menschen jleewen daut. Dee ferchten sikj fa de Doodje ooda veieren dee un bäden dee aun. Oba de Schreft lieet, daut de Vestorwne schlopen, un daut wie bloos Jehova, dän woaren Gott, aunbäden sellen. Hee es dee, waut ons jemoakt haft un fa ons sorcht (Openboarunk 4:11).

19. Waut kjenn wie bäta vestonen, wan wie weeten, waut met de Vestorwne es?

¹⁹ Wan wie de Woarheit äwa dän Doot weeten, kjenn wie met soone Läajes nich veleit woaren. Wie kjennen dan uk aundre Lieren ut de Schreft bäta vestonen. Biejlikj wan wie weeten, daut de Vestorwne nich aundatwäajen wiedaläwen, kjenn wie bäta vestonen, wuarom ons en de Schreft daut eewje Läwen oppe Ieed vesproaken woat.

20. Waut woa wie en daut näakjste Kapitel lieren?

²⁰ Lang trigj säd de jerajchta Hiob mol: “Wan een Mensch stoaft, kaun dee noch wada läwen?” (Hiob 14:14). Kaun aulsoo een Mensch, waut em Doot schlapt, wada toom läwen komen? Daut, waut de Schreft hiatoo lieet, jeft eenem väl Troost. Oba daut woa wie en daut näakjste Kapitel seenen.