Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

SHAPITRE WA MUSAMBAN

Afu Adi Kwisu?

Afu Adi Kwisu?
  • Yom ik yikata kutushiken pitukata kufang?

  • Ov, mulong wak tukata kufa?

  • Ov, mulong wak chikwikal cha rongoj kwijik uyakin piur pa afu?

1-3. Yipul ik yikatau kwipul antu piur pa rufu, ni yakul ik yiletina marelijon kushalijan?

YINEY yidi yipul yikatau kutongijokin antu mu tunan ni tunan twa mivu. Yidi yipul yimwing ya usey nakash. Twikalap nchik anany ap yikalap nchik ndond tushicha, yakul yimutadin umwing ni umwing wetu.

2 Mu shapitre wasambedina, twisambidin mutapu difut dia yakupesh ya Yesu diafungula njil yitwadila ku mwom wa chikupu. Twilejin kand anch Bibil utakedil kwisambin chisu ‘kukezap kwikal kand rufu.’ (Kujingunik 21:4) Pakwez, katat tukat kufa etu awonsu. “Mulong antu aom ij anch, kwisudiel tukez kafa,” mwamu mwalonday Mwant Salomon mwin manangu. (Mulej 9:5) Tupakishin kushakam machuku mavud mud kamu chitwishikina. Pakwez, tukat kwiyipul yikata kutushiken anch twafa.

3 Pafilingau akatish netu, tukat kudilang. Ni tukutwish kwipul anch: ‘Yom ik yayishikena kal? Ov, amen mar? Ov, akat kutuking? Ov, tukutwish kuyikwash? Ov, tukez kuyiman kand?’ Marelijon ma mangand makat kwakul mu mitapu kushalijan ku yipul yiney. Mamwing makat kufundish anch ang ukwet mwom utentamina, ukuya mwiur pakwez anch ukwet mwom uyimp, ukez kutem mwi ndond ya mar. Marelijon makwau mafundishin anch ku rufu, antu ayiling mwi ngand ya muspiritu mulong wa kwikal pamwing nau angakau. Makwau ni mawiy mafundishin anch afu ayiling ku mangand madia pansh chakwel akayirumburish, ni kupwa akat kuvadikin kand mu mujimbu windjing.

4. Chitongijok ik cha pa dishin chilejena marelijon mavud piur pa rufu?

4 Mafundish minam mawonsu ma chirelijon misambidin kwau chitongijok chimwing chijim—anch chikunku chimwing chidia mu mujimbu wetu chipandining ku rufu ra mujimbu wa mbij. Kwambatan nich marelijon mavud, ma pakur ap ma nlel, mwi njil yimwing ap yikwau tushiching chikupu nich ukaliweny wa kutal, kutesh, ni kutong. Ov, mutapu ik chitwishikina mwamu? Yovil yetu, pamwing nich yitongijok yetu, yawonsu ayikasin ku kusal kwa wong wetu. Ku rufu, wong ukat kulik kusal. Yivurikish yetu, yitongijok yetu, ni yovil yetu yikatap kudandamen kusadil pa ayinay mwi njil yimwing yamushena chakwel anch wong wetu upanda ku disheshik.

CHOM IK CHAKIN KAMU CHIKATA KUTUSHIKEN KU RUFU?

5, 6. Chom ik chifundishinay Bibil piur pa mwikadil wa afu?

5 Yikata kushiken ku rufu yidiap ujindj kud Yehova, Sakatang wa wong. Ndiy wij uyakin, ni mu Dizu diend, Bibil, urumburil mwikadil wa afu. Malejan mend ma patok madi anch: Ang muntu wafa, walik kal kwikalaku. Rufu ridi chinyim cha mwom. Afu kakatap kuman, kutesh ap kutong. Kwikil chikunku ap chimwing cha mujimbu wetu chikata kupand ku rufu ra mujimbu wa mbij. Tukwetingap mupim ap spiritu wakad kufang. *

Kwisu kuyilinga muzuzu wa kasu?

6 Kupwa kwa Salomon kushinshikin anch aom ij anch akez kufa, ndiy wafunda anch: “Afu kijap chom.” Kupwa wisambina nakash pa uyakin winou nich kulond anch afu kakutwishap ap kukat ap kukis ni anch “ku rufu kuukuya kwikiling midimu, ap yitongijok, ap ronganyin, ap manangu.” (Mulej 9:5, 6, 10) Chawiy chimwing, Kuseng 146:4 ulondil anch pakatay kufa muntu, ‘yitongijok yend yikat kusheshik.’ Tukat kufang ni tukatap kwikalaku kupwa kwa rufu ra mujimbu wetu. Mwom tukweta udi mud muzuzu wa mwend wa kasu. Anch muzuzu wajim puch, kiukatap kuya kwi ndond ap yimwing. Udiakwap kand.

YALONDAY YESU PIUR PA AFU

7. Mutapu ik warumburilay Yesu rufu?

7 Yesu Kristu wisambina piur pa mwikadil wa afu. Mwamu mwasalay padi Lazar, muntu wading wijay nawamp, anch wafang kal. Yesu wayileja in kwilejend anch: “Murund netu Lazar widjibulang kal mu tul.” In kwilej atonga anch Yesu ulondil anch Lazar wading ulel tul, chawiy ukutwish kulank kudiokal mu mayej. Yatongau yadinga ya makasu. Yesu warumburila anch: “Lazar wafang kal.” (Yohan 11:11-14) Shinshikin anch Yesu wilikeja rufu nich kupim ni tul. Lazar kadingap mwiur ap mu karung wa kasu. Kayisankanap angel ap angakend. Lazar kavadikap kapamp kakwau mu muntu windjing. Wadinga ni kupim mu rufu, mud mu tul tukash twakad kutwish kulat. Mifund yikwau niyawiy yilikejin rufu nich tul. Chilikej, pamwasau mwin kwilej Stefan mayal wafa, Bibil ulondil anch ‘walangala mu tul.’ (Midimu 7:60) Chawiy chimwing, kambuy Paul wafunda piur pa antu amwing adingaku pa chirung chend anch ading “alel kal mu tul” twa rufu.—1 Korint 15:6.

Yehova wayitanga antu mulong wa kushakam pa divu chikupu

8. Ov, mutapu ik twija anch radingap rutong ra Nzamb anch antu afa?

8 Ov, rutong ra kusambish ra Nzamb radinga anch antu afa? Bwat! Yehova wamutanga muntu chakwel ashakama chikupu pa divu. Mud mutapu twilejina kwinsambishil mu buku winou, Nzamb wayiteka antu aad a kusambish mu paradis umwing usangareshina nakash. Wayiyukisha nich ukash wa mujimbu uwanyidina. Yehova wayisotina ching kusu yom yiwamp. Ov, nvaj mwin rukat usotiling anch anend amana mar ma upal ni rufu? Bwat! Yehova wayikata anend ni wayisotila musangar wakad nsudiel pa divu. Piur pa antu, Bibil ulondil anch: “Yehova Wateka uchikupu mu michim yau.” (Mulej 3:11, NW) Nzamb watutanga nich maswir ma kushakam chikupu. Ndiy wanzurila kal njil ya kuwanyish maswir minam.

MULONG WAK ANTU AKAT KUFANG

9. Yehova wamwinkisha Adam chijidik ik, ni mulong wak chijidik chinech chadingap chikash kuziyil?

9 Ov, mulong wak antu akat kufa? Chakwel kutan chakul, tufanyidin kushinshikin yashikena pikwadinga ching kusu ikundj umwing ni mband umwing pa divu. Bibil urumburil anch: “[Yehova] Nzamb waminyisha mitond ya pansh ya mitapu yawonsu yiwapila kutal ku mes, ni yiwapila kand kudia.” (Disambishil 2:9) Pakwez, kwadinga chijidik chimwing. Yehova wamuleja Adam anch: “Ukutwish kudia kwey mabuj ma mitond yawonsu ya mu chir. Pakwez dibuj dia mutond ou wa ronganyin ra kuwap ni kuyip kangal kudidia. Mulong dichuku diukeza kudidia, chakin ukez kufa.” (Disambishil 2:16, 17) Chijidik chinech chadingap chikash kuziyil. Kwadinga mitond yikwau yivud yading yifanyidinau Adam ni Eve kudia. Pakwez atambula katat chisu cha pakampwil cha kumekesh kujikitish kwau kud Muntu wayinkisha yom yawonsu, pamwing ni mwom uwanyidina. Kuziyil kwau kwela kand kumekesh anch alimishin ulabu wa Tatukwau wa mwiur ni anch asotil umutakel wend wa rukat.

10, 11. (a) Mutapu ik washikenau antu aad a kusambish ku kumubwambwil Nzamb? (b) Ov, mulong wak kubwambwil kwa Adam ni Eve kwadinga mulong ujim?

10 Cha ushon, antu aad a kusambish atonda kumubwambwil Yehova. Palonday kusutil kud nnak, Satan wamwipula Eve anch: “Ov, komb, Nzamb wakulejinany anch: ‘Kangal wadiany mitond ya mu chir?’” Eve wamwakula anch: “Tukutwish kudia kwetu mabuj ma mitond ya mu chir. Pakwez Nzamb watulejin anch: ‘Kangal wadiany mabuj ma mutond udia mukach mwa chir, ap kusu kupukunaku, chamwamu ukufany.’”—Disambishil 3:1-3.

11 Satan wamwakula anch: “Kiukufanyap kwen, bwat. Mulong Nzamb wij anch dichuku diukez kudiany mabuj minima, mes men makez kuburik, niyen ukez kwikalany mudi Nzamb, in kwijik kuwap ni kuyip.” (Disambishil 3:4, 5) Satan wasota anch Eve itiyija anch ukez kwisakin ku kudia dibuj diayijidikau. Kulondwish nich yalonday, Eve ukutwish kwikwatin mupak amwinend piur pa chidia chitentamina ni chidia chiyimp; ukutwish kusal yawonsu yisotilay. Satan walonda kand anch Yehova wayidimba piur pa yibudikin ya kudia dibuj. Eve wamwitiyija Satan. Chawiy ndiy wapola dibuj wadia. Ni wamwinkishaku nfumwend, niyend wadia. Kasalap kwau pakad kwijik. Adinga ij anch asadil chakin kamu chayilikishau kusal kud Nzamb. Chadiau dibuj, awiy abwambwila kwa kwisotil ku chijidik chiswapela ni chovikena. Amekesha kulik kwau kumusanger Tatukwau wa mwiur ni ulabu wend. Kuburen kwinoku kwa kalimish mulong wa Sakatang wau mwin rukat kwadingap kwa kulikishin!

12. Chom ik chikutwisha kutukwash kutesh mutapu wovay Yehova Adam ni Eve palondulau njil ya kumubwambwil?

12 Chilikej: Ukwiyov nchik anch wamulil mwan ni kumukudish kupwa wez wakubwambwil mu mutapu umwing umekeshina anch kakwetap kalimish ap anch kakukatilap? Chikukwovish kamu ku muchim fu. Katat tongap bil, mutapu wovay Yehova ku muchim Adam ni Eve palondulau njil ya kumubwambwil.

Adam amudiosha ku rufunfut ni wachirika ku rufunfut

13. Yom ik yalonday Yehova anch yikumushiken Adam ku rufu, ni chirumburikin ik?

13 Yehova kadingap ni diyingish dia kuyikwash Adam ni Eve in kubwambwil chikupu. Afa, mud mwayilejay kamu. Adam ni Eve alika kwikalaku. Kayap kwau mwi ngand ya muspiritu. Twij chom chinech mulong wa yalonday Yehova kud Adam kupwa kwa kumufish nich mulong wa kubwambwil kwend. Nzamb walonda anch: “Ukez kuchirikin kamu ku divu, mulong kwawiy kwakudioshau. Mulong ey udi kwey rufunfut ra pansh, ukez kuchirikin kand kwey ku rufunfut.” (Disambishil 3:19) Nzamb wamutanga Adam nich rufunfut ra pansh. (Disambishil 2:7) Kurutu kwa kumutang, Adam kadingakwap. Chawiy lel, palonday Yehova kud Adam anch ukez kuchirikin kamu ku rufunfut, ndiy warumburila anch Adam ukez kuchirikin ku mwikadil wa kulik kwikalaku. Adam wela kwikal wakad mwom mud mudinga rufunfut kwamudioshau.

14. Ov, mulong wak tukata kufang?

14 Adam ni Eve ela kwikal aom djat ni nlel unou, pakwez afa mulong atonda kumubwambwil Nzamb ni asala chitil. Tukat kufang mulong mwikadil wa chitil wa Adam ni rufu rasamburikina kud anend awonsu. (Rom 5:12) Chitil chinech chidi mud musong wa chivadik ukata kusamburik pakad muntu ap umwing kutwish kwiyep. Chibudikin cha chitil, rufu, rawiy mashing. Rufu ridi mukankuny, kiridiap murund bwat. (1 Korint 15:26) Tukutwish kujikitish mud ik anch Yehova watenchika difut chakwel kutukol kud mukankuny winou mwin kulet runeng!

KWIJIK UYAKIN PIUR PA RUFU KUDI KWA UKWASH

15. Ov, mulong wak chidi cha rongoj kwijik uyakin piur pa rufu?

15 Yifundishinay Bibil piur pa mwikadil wa afu yipanin rongoj. Mud mutapu twamana kal, afu kakatap kwov ushon ap runeng. Kwikil diyingish dia kuyov wom, mulong kakutwishap kutusal nayimp. Kaswiridinap kwau ukwash wetu, ni kakutwishap kutukwash. Tukutwishap kwisamb nau, ni yawiy kakutwishap kwisamb netu. Antakel avud a marelijon akat kudimban makasu nich kulond anch akutwish kuyikwash antu afa kal, ni antu akata kuyitiyij akat kuyinkish nfalang. Pakwez kwijik uyakin kukat kutuchidij ku kwikal adimbinau kud antu akata kufundish makasu minam.

16. Nany ukweta usu pa malejan ma marelijon mavud, ni mu mutapu ik?

16 Ov, relijon wey witiyijin yifundishinay Bibil piur pa afu? Marelijon mavud mitiyijinap bwat. Mulong wak? Mulong Satan ukwet usu pa mafundish mau. Ndiy ukat kusadil relijon wa makasu chakwel kuyishikij antu ku kwitiyij anch kwinyim kwa rufu ra mijimbu yau ya mbij, akutwish kudandamen kwikal aom mwi ngand ya muspiritu. Minam madi makasu matenchikinay Satan pamwing nich makasu makwau mulong wa kuyipumbul antu kudiokal kudiay Yehova. Mutapu ik chidia mwamu?

17. Ov, mulong wak difundish dia mar ma chikupu dimulimishinap Yehova?

17 Mud mutapu twasambelang kuman, marelijon mavud mafundishin anch, ang wadi nich mwom uyimp, ku rufu ukez kuya mu karung ka kasu ka mar chakwel utema chikupu. Difundish dined dimulimishinap Nzamb. Yehova udi Nzamb wa rukat ni kakezap kuyimesh antu mar mu mutapu winou. (1 Yohan 4:8) Ukutwish kwiyov nchik piur pa muntu umwandjikina mwan ubwambwidila makas mu kasu anch chidi mulong wa kumupup? Ov, ukutwish kumulimish muntu wa mutapu winou? Ov, ukusot ap kumwijik? Bwat! Ukutwish kutong chakin kamu anch udi muntu muyimp nakash. Mwaning, Satan usotil etu twitiyija anch Yehova uyimeshin antu mar mu kasu chikupu—mu tutikit ni tutikit twa mivu!

18. Difukwil dia afu diengamidin pa makasu ik ma chirelijon?

18 Satan ukat kusadil kand marelijon mamwing mulong wa kufundish anch ku rufu antu akat kwikal aspiritu afanyidinau kulimish ni kutumbish kud antu akweta mwom. Kwambatan nich difundish dined, aspiritu a afu akutwish kwikal arund akweta dikand ap akankuny akash. Antu avud itiyijin makasu minam. Akat kuyov afu wom ni akat kuyilimish ni kuyifukwil. Pakwez, Bibil ufundishin anch afu alel ni tufanyidin kumwifukwil ching kusu Nzamb wakin, Yehova, Sakatang ni Musul wa mwom wetu.—Kujingunik 4:11.

19. Kwijik uyakin piur pa rufu kutukwashin kutesh kurumburik kwa chom ik chifundishinay Bibil?

19 Kwijik uyakin piur pa rufu kutuchidijin ku kwikal adimbinau nich makasu ma chirelijon. Kutukwashin kand kutesh mafundish makwau ma Bibil. Chilikej, anch wajingunin anch ku rufu antu kakatap kuya mwi ngand ya muspiritu, ukutesh kurumburik kwa mwom wa chikupu mu paradis pa divu.

20. Yipul ik tukushinshikina mu shapitre ulondwilaku ou?

20 Pakur, ikundj utentamina Job walangwisha chipul chinech anch: “Ov, anch muntu wafa kal, ukutwish kwikal kand mwom?” (Job 14:14) Ov, chitwishikin kuchirish ku mwom muntu wakad mwom ulela mu tul twa rufu? Chifundishina Bibil pa mulong winou chidi cha rongoj rikash, mud mutapu mukuchilejanau mu shapitre ulondwilaku ou.

^ par. 5 Chakwel kutan minsamb piur pa mazu “mupim” ni “spiritu,” tal amboku Wenjil, paj wa 208-211.