Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

CAPÍTULO 6

Paraa nuu ca gueʼtuʼ

Paraa nuu ca gueʼtuʼ
  • Xi rácanu ora maʼ gútinu

  • Xiñee rátinu

  • Ñee zatadxí ladxidoʼno pa gánnanu xipeʼ nga guendaguti la?

1-3. Xi rinabadiidxaʼ binni de guendaguti, ne ximodo ricabi stale religión cani.

CA NGA nga huanabadiidxaʼ binni laa maʼ raca stale iza ne nabé risaca cani. Tutiica nácanu ne ra tiica nabézanu, guiranu racaláʼdxinu gánnanu xi riníʼ cani.

2 Lu capítulo 5 que bidúʼyanu bilá guendaguti stiʼ Jesucristu laanu ne bixheleʼ ni ti neza para guibáninu sin qué chuʼ dxi gátinu. Ne laaca bidúʼyanu ra na Biblia «ma qué ziuu ru enda guti» (Apocalipsis 21:4). Peru laga guedandá dxi ca la? guiranu cayátinu. Casi guníʼ Salomón, ti rey nabé gupa stale guendabiaaniʼ, «cani nabani nánnacaʼ záticaʼ» (Eclesiastés 9:5). Neca ruyúbinu ximodo guibáninu jma la? rinabadiidxarunu xi zazaacanu ora gátinu.

3 Ora ridúʼnanu pur guti tuuxa binnilídxinu, zándaca guiníʼ íquenu: «Ximodo nuube. Ñee cayacanabe la? Cayápabe laanu la? Zanda gacanenu laabe la? Zadúʼyanu laabe sti biaje la?». Gadxé gadxé modo ricabi guiráʼ religión cani gunabadiidxanu ca. Nuu religión rusiidiʼ rié cani nachaʼhuiʼ guibáʼ ne ca malu riecaʼ ti lugar ra cayacanacaʼ. Xcaadxi na riuunu ra nuu ca espíritu ti chúʼnenu binnilídxinu ni maʼ xadxí guti. Ne nuu religión na riuunu ra nuu guiráʼ gueʼtuʼ para gaca juzgarnu ne rálenu sti biaje lu sti cuerpu.

4. Xi ti cosa si cayeeteʼ lu cani runi cré ca religión.

4 Ti cosa si rieeteʼ lu cani runi crécabe: nuu ti ndaa de laanu qué rati ora maʼ gútinu. Stale religión, casi cani guyuu dxiqué ne cani nuu yanna, rusiidicaʼ qué lica rátinu ne nacaʼ rándaruʼ ridúʼyanu, runadiáganu ne riníʼ íquenu. Peru, ñee zanda gaca nga la? Lunu, diáganu, ruaanu, xiinu, nanu ne zaqueca xquendabiaaninu, naaze yuba íquenu cani ne maʼ qué runi cani dxiiñaʼ ora maʼ gútinu. Cadi dxandíʼ nga zanda guibani xquendabiaaninu ne cani bizéʼtenu ca stúbicaʼ sin guiénenu ximodo nabani cani. Qué ziuu dxi guni cani dxiiñaʼ stubi cani, purtiʼ gatiʼ si yuba íquenu laaca rati cani.

XI RÁCANU ORA MAʼ GÚTINU

5, 6. Ximodo na Biblia nuu ca gueʼtuʼ.

5 Nanna Jiobá xi rácanu ora maʼ gútinu, purtiʼ laa bizáʼ yuba íquenu. Laabe nga nanna dxíchibe xi raca, ne lu Stiidxabe, Biblia, cusiene laanu ximódopeʼ nuu ca gueʼtuʼ. Ndiʼ nga ni cusiene chaahuiʼ Biblia: ora gatiʼ binni la? maʼ cadi nabani. Gadxepeʼ nga guendaguti de guendanabani, nga runi qué ruuyaʼ ca gueʼtuʼ, qué runadiágacaʼ ne qué riníʼ íquecaʼ. Nin ti ndaa de laanu qué ribani ora maʼ gútinu. Zacá ni, qué gápanu ti alma o ti espíritu ni qué rati. *

Paraa zeʼ belehuiiniʼ que

6 Guníʼ si Salomón nanna cani nabani ca záticaʼ la? guniʼbe «cani maʼ guti la? [...] qué lica gánnacaʼ gastiʼ». De raqué bisiénerube ca diidxaʼ ca ora nabe qué zanda gannaxhiicaʼ ne qué zacananaláʼdxicaʼ. Biblia na: «Purtiʼ cani nabani nánnacaʼ záticaʼ, peru cani maʼ guti la? qué lica gánnacaʼ gastiʼ, maʼ qué riáxacaʼ, purtiʼ maʼ biaandacaʼ. Guiráʼ ni ganda gunineluʼ naluʼ, biʼniʼ cani né guiráʼ stipa stiluʼ, purtiʼ ndaaniʼ baʼ ra cheluʼ ca maʼ qué zúniluʼ dxiiñaʼ, maʼ qué zanda guiníʼ íqueluʼ xi gúniluʼ, maʼ gastiʼ zánnaluʼ ne maʼ qué zácaluʼ binni nuu xpiaaniʼ» (Eclesiastés 9:5, 10). Zaqueca na Salmo 146:4 ora rati tuuxa la? «rati xquendabiaanibe»; ya, rilúxepeʼ ni. Ni dxandíʼ nga rátinu ne cadi nabánirunu guiluxe gátisinu. Guendanabani stinu naca ni casi ti belehuiiniʼ stiʼ ti guiʼriʼ. Ora rizuíʼ ni, qué rié ni sti ladu, sínuque rizuíʼ si ni.

NI GUNÍʼ JESÚS DE GUENDAGUTI

7. Xi rizíʼdinu de guendaguti pur ni bichaaga Jesús ni.

7 Ora guníʼ Jesús de ti xhamigu ni gutiʼ, bizeeteʼ ximodo nuu ca gueʼtuʼ. Primé gúdxibe ca discípulo stibe: «Nisiaasi Lázaro xhamigu nu». Laacabe biénecabe dxandíʼ nisiaasiʼ Lázaro para guianda guendahuará stiʼ. Peru cadi zaqué ni, purtiʼ bisiá Jesús stiidxaʼ ora guníʼ: «Ma guti Lázaro» (biindaʼ Juan 11:11-14). Racá bichaaga Jesús guendaguti né ora rasi binni. Xhamígube que cadi nuu diʼ guibáʼ ninla ndaaniʼ ti infiernu ra cayaʼquiʼ. Qué ñebe ra nuu ca ángel nin ra nuu binnilídxibe ni maʼ xadxí guti ne qué ñálebe sti biaje casi ti binni gadxé. Ni guca nga biziiláʼdxibe lu guendaguti, casi ñaca nabé nisiaasibe, peru sin guiníʼ xcaandabe. Sti dxi laaca guníʼ Jesús casi ti bacaandaʼ nga guendaguti. Ora gundísabe xiiñiʼ Jairo, guniʼbe: «Cadi guti badu dxapa huiini ca, sínuque nisiaasi si» (Lucas 8:52, 53).

Bizáʼ Jiobá binni para guibani sin qué chuʼ dxi gatiʼ lu Guidxilayú

8. Xiñee nanna dxíchinu cadi maca guníʼ ique Dios gatiʼ binni.

8 Ñee maca guníʼ ique Dios gatiʼ binni la? Coʼ. Biʼniʼ Jiobá binni para guibani lu Guidxilayú riʼ sin qué chuʼ dxi gatiʼ. Casi maʼ bizíʼdinu lu libru riʼ, guluu Dios Adán ne Eva ndaaniʼ ti paraísu guizáʼ sicarú ne bidiibe laacaʼ guendanazaaca. Rihuínnica guyuuláʼdxibe ni galán para laacaʼ. Ñee nuu tuuxa binni racalaʼdxiʼ tiidiʼ ca xiiñiʼ lu guendananá stiʼ guendanayooxhoʼ ne guendaguti la? ¡Coʼ njaʼ! Gunnaxhii Jiobá ca xiiñiʼ ne gucalaʼdxiʼ nibánicaʼ nayecheʼ sin qué ñuu dxi ñáticaʼ. Biblia caníʼ guluu Jiobá «tiempu ni qué gapa ra guiluxe ndaaniʼ ladxidóʼ binni» (Eclesiastés 3:11). Bizaʼbe laanu para chuuláʼdxinu guibáninu sin qué chuʼ dxi gátinu ne bixhélebe ti neza para gúnibe ni racaláʼdxinu.

XIÑEE RÁTINU

9. Xi gudxi Jiobá Adán cadi guni, ne xiñee cadi nagana ni gúdxibe laa.

9 Yanna, xiñee rátinu yaʼ. Para gánnanu xiñee la? napa xidé gánnanu xi guca dxi guyuu ti hombre si ne ti gunaa lu Guidxilayú riʼ. Biblia cusiene ni: «Jiobá Dios bisindani lu layú guiráʼ clase yaga ni ziuulaʼdxiʼ binni ora guʼyaʼ ne galán cani para gó binni» (Génesis 2:9). Peru nuu xi gudxi Dios laacabe cadi gúnicabe. Dios gudxi Adán: «Zanda goloʼ cuananaxhi stiʼ guiráʼ yaga ni nuu ndaaniʼ jardín riʼ dede guidxá ndaaniluʼ. Peru cuananaxhi stiʼ yaga stiʼ guendananna ni jneza ne ni cadi jneza, cadi naquiiñeʼ goloʼ ni, purtiʼ dxi goloʼ ni, dxandipeʼ zátiluʼ» (Génesis 2:16, 17). Cadi nagana ni guníʼ Dios gaca que, purtiʼ nuuruʼ stale yaga cuananaxhi ni ñanda ñó Adán ne Eva. Ra nuzuubacabe stiidxaʼ Dios la? nusihuínnicabe cudiicabe xquíxepeʼ laa, purtiʼ laa nga bidii laacabe guiráʼ ni nuu raqué, casi guendanabani sicarú gúpacabe que. Pa nuzuubacabe diidxaʼ la? nuluíʼcabe nápacabe respetu Bixhózecabe ni nuu guibáʼ purtiʼ laa nga napa derechu guni mandar laacabe ne nusihuínnicabe racaláʼdxicabe chinándacabe ni nusiene laacabe.

10, 11. 1) Ximodo beeda gucheené Adán ne Eva Dios. 2) Xiñee naroʼbaʼ ni biʼniʼ Adán ne Eva ora qué nuzuubacaʼ diidxaʼ.

10 Peru cadi zacá guca ni purtiʼ laacabe qué nuzuubacabe stiidxaʼ Jiobá. Biquiiñeʼ Binidxabaʼ ti beendaʼ para gunabadiidxaʼ Eva: «Ñee dxandíʼ gudxi Dios laatu cadi naquiiñeʼ goto cuananaxhi stiʼ guiráʼ yaga nuu ndaaniʼ jardín riʼ la?». Eva bicabi laabe: «Zanda guidoʼdo cuananaxhi stiʼ ca yaga nuu ndaaniʼ jardín riʼ. Peru cuananaxhi stiʼ yaga zuhuaa galahuiʼ jardín ca la? maʼ guníʼ Dios: “Cadi naquiiñeʼ goto cuananaxhi stini, coʼ, cadi cánatu ni ti cadi gátitu”» (Génesis 3:1-3).

11 Gudxi Binidxabaʼ laabe: «Dxandipeʼ qué zátitu. Purtiʼ nanna Dios zaxeleʼ lutu dxi goto cuananaxhi stini ne zácatu casi Dios ne zánnatu xii nga jneza ne ni cadi jneza» (Génesis 3:4, 5). Ni gucaláʼdxibe ñuni cré Eva nga jma galán para laa gó cuananaxhi gudxi Dios laacabe cadi gócabe que. Casi ora ñábibe Eva stubi zanda cuiʼ xii nga jneza ne ni cadi jneza, o casi ora ñábibe laa zanda guni ni gacalaʼdxiʼ. Laaca bigaaniʼ Binidxabaʼ donda Jiobá purtiʼ nabe bisiguii ora guníʼ xi zácacabe pa gócabe cuananaxhi que. Yanna Eva la? biʼniʼ cré ni gudxi Binidxabaʼ laa, ngue runi gucuaa cuananaxhi que ne gudó ni. De raqué bidiibe ni xheelabe ne laaca gudó ni. Gudócabe ni cadi purtiʼ qué gánnacabe gastiʼ, nanna dxíchicabe cayúnicabe ni gudxi Dios laacabe cadi gúnicabe. Ora gudócabe cuananaxhi que, nanna dxíchicabe cadi cuzuubacabe stiidxaʼ Dios, cadi ndaʼ nagana ni na Dios que ne jneza ni. Zaqué bidxiidéchecabe Bixhózecabe ni nuu guibáʼ ne maʼ qué ninácabe ñuni mandar laacabe. ¡Qué zutiidilaʼdxiʼ Dios ni bizáʼ laacabe modo bicaalúcabe laa!

12. Xi zanda gacané laanu guiénenu ximodo biʼniʼ sentir Jiobá ora bicaalú Adán ne Eva laa.

12 Bixuiʼlú si pa ti xiiñiluʼ ni bisiniisiluʼ ne nabé gúpaluʼ laa qué nuzuubaʼ stiidxaluʼ ne qué ñapa respetu ne qué ñannaxhii lii. Ñee cadi ñuniná nga lii la? Guníʼ ique si pabiáʼ gucaná Jiobá ora bicaalú Adán ne Eva laa.

Guyáʼ Adán de yu dé ne yu dé ca bibiguetaʼ

13. Xi guníʼ Jiobá zaca Adán ora gatiʼ, ne xi riníʼ ni guniʼbe ca.

13 Qué nuzuubaʼ Adán ne Eva stiidxaʼ Jiobá, ngue runi qué ñuu xi pur nudiibe lugar nibánirucaʼ sin qué ñuu dxi ñáticaʼ. Nga runi gúticaʼ, casi maca gúdxibe laacaʼ. Ne maʼ qué nibánirucaʼ. Qué ñecaʼ abatiʼ para nibánicaʼ casi espíritu. Nga nga riníʼ ca diidxaʼ gudxi Jiobá primé hombre que ora gunábabe cuenta laa pur qué nuzuubaʼ diidxaʼ: «[Za]biguétaluʼ layú ca, purtiʼ de racá guyaʼluʼ. Purtiʼ yu dé lii ne yu dé ca zabiguétaluʼ» (Génesis 3:19). Né yu dé stiʼ layú ca nga bizáʼ Dios laabe (Génesis 2:7). Cadi maca nabánibe ante guzáʼ Dios laabe. Nga runi, ora gudxi Jiobá laabe zabiguetaʼ gácabe yu guyaʼbe que la? cayabi Jiobá laabe maʼ qué ziuube abatiʼ cásica ante chabe. Cásica yu guyáʼ Adán que cadi nabani ni la? zaqueca maʼ qué zabánibe.

14. Xiñee rátinu.

14 Ñándaca nibániruʼ Adán ne Eva yanna, peru gúticabe purtiʼ bicheecabe ra qué nuzuubacabe stiidxaʼ Dios. Laanu rátinu purtiʼ xiiñiʼ Adán laanu, laabe bitiidibe guendaruchee ne guendaguti luguianu (biindaʼ Romanos 5:12). Guendaruchee ca zeeda gaca ni casi ti guendahuará malu bitiidiʼ Adán ca xiiñiʼ, ni gulenenu guiranu. Guendaguti nga redané ni ne cadi xhamígunu ni o cadi ti ndaayaʼ ni, sínuque laani nga ti enemigu o ti cosa malu (1 Corintios 15:26). Nga runi, ¡nabé rudiʼnu xquíxepeʼ Jiobá purtiʼ bilá laanu de enemigu ca ra bidii Xiiñiʼ gatiʼ pur laanu!

XIÑEE GALÁN GÁNNALUʼ XIPEʼ NGA GUENDAGUTI

15. Xiñee ratadxí ladxidoʼno gánnanu ximódopeʼ nuu ca gueʼtuʼ.

15 Ratadxí ladxidoʼno gánnanu rusiidiʼ Biblia ximódopeʼ nuu ca gueʼtuʼ. Casi maʼ bidúʼyanu ca, cadi cadíʼdicabe ra naná ne qué runi sentírcabe yuubaʼ. Cadi guidxíbinu laacabe, purtiʼ qué zanda guninácabe laanu. Cadi caquiiñeʼ gacanenu laacabe ne nin laacabe qué zanda gacanécabe laanu. Qué zanda guiniʼnécabe laanu, nin laanu qué zanda guinínenu laacabe. Nuu stale de cani rusiidiʼ ndaaniʼ ca religión ca nacaʼ zanda gacanecaʼ cani maʼ guti, ne cumu runi cré binni laacabe la? rudii laacabe bueltu neca cadi dxandíʼ ni. Peru ora gánnanu ni dxandíʼ la? racané ni laanu cadi quítecabe laanu.

16. Tu ni na nga rusiidiʼ ca religión ca, ne ximodo huayúnicabe ni.

16 Rinanda religión stiluʼ modo rusiidiʼ Biblia de ca gueʼtuʼ la? Stale religión qué rinanda ni. Xiñee yaʼ. Purtiʼ ni na Binidxabaʼ nga rusiidicabe. Riquiiñebe ca religión ni cadi dxandíʼ para gucaabe binni guni cré zabani sti ladu casi espíritu ora gatiʼ. Ndiʼ ne xcaadxi modo rusiguiibe ca nga cani riquiiñebe para guxhélebe binni de Jiobá Dios. Ximodo yaʼ.

17. Xiñee racaná Jiobá ora rusiidicabe rié binni ndaaniʼ infiernu ra cayaʼquiʼ.

17 Casi maʼ bidúʼyanu ca, nuu religión rusiidiʼ cayacaná ca binni malu ndaaniʼ infiernu ra cayaʼquiʼ ne qué ziuu dxi guireecaʼ racá. Ni rusiidicabe ca runiná ni Jiobá, purtiʼ nadxii laanu ne qué ziuu dxi gutiidiʼ binni ra naná (biindaʼ 1 Juan 4:8). Xi niníʼ íqueluʼ de ti hombre ni caguu náʼ xiiñiʼ lu guí purtiʼ qué nuzuubaʼ diidxaʼ yaʼ. Ñee ñápaluʼ respetu laabe la? Ñuuláʼdxiluʼ ñunibiaʼluʼ laabe la? Coʼ njaʼ. Zándaca ñápaluʼ laabe casi ti binni nabé malu. Zacá nga racalaʼdxiʼ Binidxabaʼ gúʼyanu Jiobá, casi ti Dios ni riguu binni lu guí ne qué ziuu dxi guireecaʼ luni.

18. Xii nga rusiidiʼ ca religión ni cadi dxandíʼ ne pur nga runi adorar binni gueʼtuʼ.

18 Laaca riquiiñeʼ Binidxabaʼ caadxi religión para gusiidicaʼ raca ca gueʼtuʼ ca espíritu ne naquiiñeʼ gapa binni respetu laacabe ne gusisaca laacabe. Modo runi crécabe ca, rusiidicabe zanda gaca ca espíritu ca xhamígunu ni jma nadipaʼ o xhenemígunu ni jma malu. Cumu runi crécabe ca diidxaʼ ni cadi dxandíʼ riʼ la? stale tu ridxibi ca espíritu ca, rusisaca ne runi adorar laacabe. Peru Biblia rusiidiʼ nisiaasiʼ ca gueʼtuʼ ne Jiobá si naquiiñeʼ guni adorarnu, Dios ni dxandíʼ, purtiʼ laa nga bizáʼ laanu ne laa nga bidii guiráʼ xixé ni nápanu (Apocalipsis 4:11).

19. Xi sti cosa rusiidiʼ Biblia zanda guiénenu ora maʼ nánnanu xipeʼ raca ca gueʼtuʼ.

19 Ora maʼ nánnanu xipeʼ nga raca ca gueʼtuʼ la? maʼ qué zaguite guiráʼ cani cadi dxandíʼ rusiidiʼ ca religión ca laanu. Ne jma riénenu xcaadxi ni rusiidiʼ Biblia, casi ni bidii stiidxaʼ Dios guni lu Guidxilayú riʼ, ti paraísu ra guibani binni sin qué chuʼ dxi gatiʼ. Ni cabézanu riʼ, ridúʼyanu dxandíʼ zaca ni ora rizíʼdinu qué rié cani maʼ guti ca sti ladu para guibánicaʼ casi espíritu.

20. Xi chiguicábinu lu sti capítulo ca.

20 Maʼ raca stale gayuaa iza gunabadiidxaʼ Job, ti hombre bizuubaʼ diidxaʼ: «Pa gatiʼ ti hombre, ñee zanda guibánibe sti biaje la?» (Job 14:14). Zanda guinabadiidxanu sicaríʼ, ñee zanda guibani cani nisiaasiʼ lu guendaguti ca sti biaje la? Modo ricabi Biblia ni gunabadiidxanu ca riguixhedxí ni ladxidoʼno, casi chiguizíʼdinu lu sti capítulo ca.

^ párrafo 5 Lu apéndice «Xi riníʼ ca diidxaʼ “alma” ne “espíritu”» cusiene xi riníʼ diidxaʼ alma ne espíritu.