ELENGANYENI ukuti umulwani wabipisha namukunkunika. Alikwatisha amaka kabili alebutukisha ukumucila. Namwishiba ukuti takwata luse pantu mwalimona ifyo aipaya abanenu bamo bamo. Nangu mwabutukisha shani, ena eshile fye alepalama. Awe ne subilo lyasuka lyapwa. Lelo, ukwabula no kwenekela, uwa kumupokolola aisa. Ena nakwata sana amaka ukucila umulwani wenu, kabili amulaya ukuti alamwafwa. Mwandini ici kuti capwisha umwenso wenu!

² Cili kwati na imwe mulakunkunikwa ku mulwani. Na kuba bonse fye alatukunkunika. Nga filya twasambilile mu cipande cafumako, Baibolo ita imfwa ati umulwani. Tapali wingacimfya yena nelyo ukuibutuka. Fwe bengi twalimona uyu mulwani asenda imyeo ya batemwikwa besu abengi sana. Lelo, Yehova alikwatisha amaka ukucila imfwa. Mulubushi waba no kutemwa uwalanga kale kale ukutila kuti aonaula uyu mulwani. Kabili alaya ukonaula imfwa atemwa umulwani wesu umuku wa limo. Baibolo isambilisha ati: “No mulwani wa kupelelekesha ukonaulwa ni mfwa.” (1 Abena Korinti 15:26) Iyo ni mbila nsuma icine cine!

³ Nomba natulande pa fyo tumfwa ilyo uo twaishiba afwa. Ukulanda pali co kwalatwafwa ukwishiba isubilo ilingalenga twaba ne nsansa. Yehova alaya ukuti abafwa bakaba no mweo na kabili. (Esaya 26:19) Bakatutubulwa no kuba abomi na kabili. E subilo lyaba ku bafwa.

ILYO UMUTEMWIKWA AFWA

⁴ Bushe mwalifwilwapo? Ubukali, ubulanda no kupelelwa filamoneka kwati fyacilamo. Nga cabe fyo, tufwile ukubebeta Icebo ca kwa Lesa ukuti citusansamushe. (2 Abena Korinti 1:3, 4) Baibolo ilatwafwa ukwishiba ifyo Yehova na Yesu bomfwa pa mfwa. Yesu uwali cipasho ca kwa Wishi icafikapo, alishibe ifyo cikalipa umutemwikwa nga afwa. (Yohane 14:9) Ilyo Yesu ali mu Yerusalemu, aletemwa ukutandalila Lasaro na bankashi yakwe, Maria na Marita abaleikala mu musumba wa Betani, uwali lwa mupepi. Baali fibusa fyatemwana sana. Baibolo itila: “Yesu atemenwe Marita na nkashi mbiye na Lasaro.” (Yohane 11:5) Lelo, nga filya twasambilile mu cipande cafumineko, Lasaro alifwile.

⁵ Bushe Yesu aumfwile shani ilyo cibusa wakwe afwile? Ilyashi litila Yesu aile kuli balupwa lwa kwa Lasaro abaleloosha ilyo afwile. Ilyo Yesu abamwene, alyumfwile sana ububi. “Ashinshimukile mu mutima, no kwikatwa ubulanda.” Lyene ilyashi litila, “Yesu alilile ifilamba.” (Yohane 11:33, 35) Bushe filya Yesu aiketwe ubulanda ninshi takwete isubilo? Iyo. Na kuba, Yesu alishibe ukuti icisuma cimo cali no kucitika. (Yohane 11:3, 4) Na lyo line alikalipwe no kwikatwa ubulanda pa mulandu wa mfwa.

⁶ Kuti twatila, ubulanda Yesu aumfwile bulatukosha. Tusambililako ukuti Yesu na Wishi, Yehova, balipata imfwa. Lelo, Yehova Lesa alikwata amaka ya kucimfya no konaula uyu mulwani! Natumone ifyo Yesu acitile ku maka Lesa amupeele.

“WE LASARO, FUMINA KUNO NSE!”

⁷ Lasaro ashikilwe mu ninga, kabili Yesu abebele ukuti bafumyepo ilibwe bacilike pa mwinshi. Marita alikeene pantu pa numa ya nshiku shine, umubili wa kwa Lasaro ufwile walitendeke ukubola. (Yohane 11:39) Ku bantunse takwali isubilo lya kuti alabuuka.

⁸ Bafumishepo ilibwe, kabili Yesu abilikishe shiwi likalamba ati: “We Lasaro, fumina kuno nse!” Cinshi cacitike? “Uwafwile alifumine ku nse.” (Yohane 11:43, 44) Elenganyeni ifyo abantu kulya batemenwe. Balupwa, ifibusa, na bena mupalamano, bonse balishibe ukuti Lasaro alifwile. Lelo, alibuushiwe, ulya wine Lasaro batemenwe, e wali na bo na kabili. Ico camoneke kwati tacingacitika. Abengi bakumbatile Lasaro ne nsansa. Ala kwena imfwa baliicimfishe!

⁹ Yesu tatile ni ku maka yakwe acitiile ici cipesha mano. Mwi pepo apepele ilyo ali mupepi no kwita Lasaro, alangile apabuuta tuutu ukuti Yehova e walengele Lasaro ukubuuka. (Yohane 11:41, 42) Te pali iyi yine fye nshita apo Yehova abomfeshe amaka yakwe ukubuusha abafwa. Lasaro aba pa bantu 9 ababuukile, abalembwa mu Cebo ca kwa Lesa.* Ukubelenga no kusambilila pali aya malyashi kulasansamusha. Aya malyashi yatusambilisha ukuti Lesa taaba na kapaatulula, pantu alebuusha abanono na bakalamba bene, abaume na banakashi, abena Israele na bashali bena Israele. Kabili aya malyashi mwandini yalaleta insansa! Ku ca kumwenako, ilyo Yesu abuushishe umukashana wafwile, abafyashi ba mukashana “apo pene bapeshiwe amano no kusekelela apakalamba nga nshi.” (Marko 5:42) Ca cine, Yehova abalengele ukusekelela kabili tabaali na kulaba ico abacitiile.

¹⁰ Kwena abo Yesu abuushishe balifwile na kabili. Bushe kuti twatila kanshi nga tababuushishe fye? Awe. Aya malyashi ya mu Baibolo yomfwana ne cine cacindama icitupeela isubilo.

IFYO TWINGASAMBILILAKO KU MALYASHI YALANDA PA KUBUUKA

¹¹ Baibolo isambilisha ukuti abafwa “tabaishiba kantu nelyo kamo.” Tababa abomi kabili tabaya mu kwikala ukuli konse. Ilyashi lya kwa Lasaro lilanga ukuti ico ca cine. Ilyo Lasaro abuukile, bushe alyebelepo abantu ifyo ku muulu kwaba? Nelyo bushe alibatiinishe na malyashi ya mulilo wa pe? Nakalya. Baibolo tayalandapo ukuti Lasaro alilandile amashiwi ya musango yo. Pa nshiku shine isho aali uwafwa, ‘taishibe kantu nangu kamo.’ (Lukala Milandu 9:5) Lasaro aleele fye utulo twa mfwa.—Yohane 11:11.

¹² Ilyashi lya kwa Lasaro na kabili litusambilisha ukuti ukubuushiwa te cintu ca kwelenganya fye, kukacitika. Yesu abuushishe Lasaro pa menso ya nte ishingi. Nangu fye ni bashimapepo, abapatile Yesu, tabakeene abati ici cipesha amano tacacitike. Lelo, batile: “Tulecita shani, pantu uyu muntu [Yesu] alecite fishibilo ifingi?” (Yohane 11:47) Abengi balile mu kumona uwabuushiwe. Ne ci calengele abengi ukucetekela Yesu. Balilwike ukuti icacitikile Lasaro calangile ukutila Yesu atuminwe na Lesa. Ubushininkisho bwali ubwa maka sana ica kuti bamo bashimapepo abaYuda abakosele mitima, bapangile ukwipaya Yesu na Lasaro wine.—Yohane 11:53; 12:9-11.

¹³ Bushe calilolamo ukusumina ukuti kukaba ukubuuka? Ee, pantu Yesu asambilishe ati bushiku bumo “bonse ababa mu nshiishi bakebukishiwa kabili bakomfwe shiwi lyakwe.” (Yohane 5:28) Yehova e Kalenga wa bumi bonse. Bushe cilingile ukutukosela ukusumina ukutila Yehova kuti alenga cipya cipya ubumi? Kwena cikashintilila sana pa cibukisho ca kwa Yehova. Bushe kuti abebukisha abafwa besu? Mu muulu mwaba intanda iminshipendwa, lelo Lesa alinika cila lutanda ishina! (Esaya 40:26) E ico, Yehova Lesa kuti aibukisha tonse fye pa batemwikwa besu abafwa, kabili aliiteyanya ukubabuusha.

¹⁴ Baibolo isambilisha ukuti Yehova alafwaya sana ukubuusha abafwa. Kuti twashininkisha shani ico? Umuntu wa mpomfu Yobo aipwishe ati: “Umuntu uwafwa,…engaba no mweo na kabili?” Yobo alelanda pa kulolela mu nindi mpaka Lesa amwibukisha. Aebele Yehova ati: “Nga mwaita, na ine nayasuka, nga mwafuluke cacitwa ku minwe yenu.”—Yobo 14:13-15.

¹⁵ Baleni tontonkanyeni! Yehova alafuluka ukubuusha abafwa. Bushe tamumfwile bwino ukwishiba ukuti Yehova alafwaisha ukucite co? Natulandeko na pa kubuuka kuli ku ntanshi. Ni bani bakabuushiwa, kabili ni kwi bakabuukila?

“BONSE ABABA MU NSHIISHI”

¹⁶ Amalyashi yaba muli Baibolo ayalanda pa kubuuka, yatusambilisha pa kubuuka kukaba ku ntanshi. Ababuushiwe pano pene pe sonde baishileba pamo na batemwikwa babo. E fyo cikaba na ku kubuuka kuli ku ntanshi, na kuba kwena kukawamisha. Nga filya twasambilile mu Cipandwa 3, ubufwayo bwa kwa Lesa bwa kuti isonde lyonse likabe paradaise. E ico abafwa tabakabuushiwe ku kwikala mwi sonde lyaisulamo inkondo, ulukaakala na malwele. Bakaba ne shuko lya kwikala pali lino isonde mu mutende ne nsansa umuyayaya.

¹⁷ Ni bani bakabuushiwa? Yesu atile “bonse ababa mu nshiishi bakebukishiwa kabili bakomfwe shiwi lyakwe [ilya kwa Yesu] no kufumamo.” (Yohane 5:28, 29) Na pa Ukusokolola 20:13 patila: “Bemba alekele abafwa abalimo, ne mfwa ne Nshiishi fyalekele abafwa abalimo.” (Moneni Ifyebo na Fimbi.) Kanshi twamona bwino bwino ukuti, inshiishi ukuya abantunse tamwakabe nangu kantu. Iminshipendwa ya bantu bonse abatuusha mulya bakaba no mweo na kabili. Umutumwa Paulo atile: “Kukaba ukubuushiwa kwa balungama na bashalungama.” (Imilimo 24:15) Bushe ico calola mwi?

¹⁸ Pa “balungama” pakaba na bengi abo tubelenga muli Baibolo abali pano calo ilyo Yesu ashilaisapo. Bamo pali aba ni Noa, Abrahamu, Sara, Mose, Ruti, Estere, na bambi abengi. Abaume na banakashi bamo abakwete icitetekelo balandwapo mu cipandwa 11 ice buuku lya AbaHebere. Lelo pa “balungama” paaba na babomfi ba kwa Yehova abafwa muno nshiku. Isubilo lya kubuushiwa lyalenga twaleka ukutiina ukufwa.—AbaHebere 2:15.

¹⁹ Cikaba shani kuli balya bonse abashalebombela Yehova pa mulandu wa kuti tabamwishibe? Iyi minshipendwa “abashalungama” tabakabalabeko. Na bo bene bakabuushiwa no kupeelwa inshita ya kusambilila pali Lesa wa cine no kumubombela. Mu myaka 1,000, abafwa bakabuushiwa no kupeelwa ishuko lya kubombela Yehova pamo na bantu bambi aba cishinka pano pene pe sonde. Ifintu fikawama sana. Iyi e nshita Baibolo ita aiti Ubushiku bwa Bupingushi.^#

²⁰ Bushe ici cilolele mu kuti abantu bonse abafwa bakabuuka? Iyo. Baibolo itila abafwa bamo baba mu “Gehena.” (Luka 12:5) Ishina Gehena lyafuma ku cishala cali ku nse ya musumba wa Yerusalemu wa ku kale. E mo baleocela ifitumbi ne fisoso. Ifitumbi balepoosa mulya, fya balya abo abaYuda balemona ukuti tabalingile ukushikwa no kubuuka. Kanshi Gehena cishibilo calinga ica konaulwa kwa pe. Nangu ca kutila Yesu e ukapingula aba mweo na bafwa, Yehova e Kapingula mukalamba. (Imilimo 10:42) Takabuushe abo akapingula ukuti ni mbifi abashifwaya kupilibuka.

UKUBUUKILA KU MUULU

²¹ Baibolo ilalanda pa kubuuka na kumbi, no ku, kubuukila ku muulu ku kuba icibumbwa ca mupashi. (Ukusokolola 20:6) Baibolo yashimika fye ukubuuka kumo ukwa musango yu, no ko kubuuka kwa kwa Yesu Kristu.

²² Ilyo Yesu ali umuntunse, balimwipeye. Lelo, Yehova talekele Umwana Wakwe uwa cishinka ukubelelela mu nshiishi. (Amalumbo 16:10; Imilimo 13:34, 35) Lesa abuushishe Yesu, nomba te ku kuba umuntunse. Umutumwa Petro alondolwele ati Kristu ‘aipaiwe mu mubili, lelo alengelwe umumi mu mupashi.’ (1 Petro 3:18) Ici cali cisungusho icine cine. Yesu alibuukile na kabili no kuba umupashi wa maka! (1 Abena Korinti 15:3-6) Yesu e wabalilepo ukubuushiwa no kupeelwa ubu bukata. (Yohane 3:13) Na lyo line, te walekelesheko.

²³ Ico aishibe ukuti tapakokole alaya ku muulu, Yesu aebele abakonshi bakwe aba cishinka ukuti ‘akabapekanishisha apa kwikala.’ (Yohane 14:2) Yesu aleita abaya ku muulu ati “umukuni unono.” (Luka 12:32) Ni banga baba muli ili bumba linono ilya Bena Kristu ba cishinka? Ukulingana na Ukusokolola 14:1, umutumwa Yohane atile: “Naliloleshe, kabili, moneni! Umwana wa mpaanga naiminina pa Lupili lwa Sione, kabili ali pamo na ba makana umwanda umo na makana makumi yane na makana yane (144,000) abakwete ishina lyakwe ne shina lya kwa Wishi ayalembwa pa mpumi shabo.”

²⁴ Ili bumba lya ba 144,000, Abena Kristu, umwaba na batumwa ba cishinka aba kwa Yesu, balabuushiwa ukuyaikala ku muulu. Ni lilali ukubuuka kwabo kubako? Umutumwa Paulo alembele ati bakabuuka mu nshita ya kubapo kwa kwa Kristu. (1 Abena Korinti 15:23) Nge fyo mukasambilila mu Cipandwa 9, nomba tuleikala muli iyo nshita. E ico, abanono abashalapo muli ba 144,000 abafwa mu nshiku shesu balabuushiwa ukuya ku muulu lilya line fye bafwa. (1 Abena Korinti 15:51-55) Nomba, abantunse bonse abashala, bakwata isubilo lya kubuushiwa ku ntanshi no kwikala muli Paradaise pe sonde.

²⁵ Yehova cine cine, akacimfya imfwa, kabili ikafumapo ku ciyayaya! (Esaya 25:8) Lelo, napamo kuti mwaipusha amuti, ‘Cinshi abakabuushiwa ukuyaikala ku muulu bakaya mu kucita kulya?’ Nabo bene bakalateka mu Bufumu bwawamisha ubwa mu muulu. Tukasambilila na fimbi pali ubo bufumu mu cipande cikonkelepo.

*  Amalyashi yambi ayalanda pa kubuuka yalembwa pali 1 Ishamfumu 17:17-24; 2 Ishamfumu 4:32-37; 13:20, 21; Mateo 28:5-7; Luka 7:11-17; 8:40-56; Imilimo 9:36-42; e lyo na 20:7-12.

^#  Nga mulefwaya ukwishibilapo na fimbi pa Bushiku bwa Bupingushi ne cikapima ifyo ubupingushi bukaba, moneni Ifyebo na Fimbi.