1-3. Mávapa pe enemígo ñanemuñáva, ha mbaʼérepa ñanembopyʼaguapy jaikuaa la Biblia omboʼéva?

EPENSAMI nemuñahahína peteĩ ndaijaʼéiva nderehe. Haʼe imbareteve ha iñakuãve ndehegui. Ha reikuaa ipyʼahatãha rehechámagui mbaʼéichapa ojuka ne amigokuérape. Ha reñehaʼãramo jepe redispara hatã, nderupytýtantema voi. Haʼete voi ndaikatumoʼãiva rejehekýi chugui. Upeichaháguinte, oñemoĩ sapyʼa nde ykére peteĩ nepytyvõtava. Haʼe imbareteteve pe nderehe ndaijaʼéivagui, ha nepytyvõta. Ajépa tuichaite nembopyʼaguapy upéva!

² Upéicha avei, ikatu jaʼe oĩha peteĩ ndaijaʼéiva nderehe nemuñavahína. Ha enterovépe voi ñanemuña. Ha ñaaprendehaguéicha pe kapítulo jahasavaʼekuépe, la Biblia ohenói pe ñemanóme peteĩ enemígo. Avave ndaikatúi ojehekýi chugui térã oñorairõ hendive. Hetáma jahecha mbaʼéichapa ko enemígo ojuka umi jahayhúvape. Péro Jehová imbareteteve pe ñemanógui ha ñanderayhúgui ñandepeʼáta ipoguýgui. Haʼe ohechaukáma ipuʼakaha ko enemígore ha opromete avei ohundietetaha. La Biblia heʼi: “Ha pe ñemano, pe enemígo paha, oñehundíta” (1 Corintios 15:26). Ajépa iporãite ko notísia!

³ Ñapensami mbaʼeichaitépa ñambyasy omanórõ ñandehegui peteĩ jahayhúva. Upéva jajapóramo ñantendevéta  peteĩ mbaʼe ñanembovyʼátava. Upéva hína pe promésa ojapóva Jehová umi omanovaʼekue oikove jeytaha (Isaías 26:19). Haʼe omopuʼã jeýta chupekuéra, ha upéva heʼise pe ñemoingove jey.

4. a) Mbaʼéichapa oñeñanduvaʼekue Jesús omanórõ guare peteĩ ohayhúva, ha mbaʼépa upéva ñanemboʼe Jehovágui? b) Máva mávandipa Jesús oñoamigoitevaʼekue?

⁴ Omanómapa ndehegui peteĩ rehayhúva? Pe vyʼaʼỹ ha ñembyasy tuichaiterei ndaikatúigui jajapo mbaʼeve. Upéicha jave ñaikotevẽterei pe pyʼaguapy omeʼẽva Ñandejára Ñeʼẽ (2 Corintios 1:3, 4). La Biblia ñanepytyvõ ñantende hag̃ua mbaʼéichapa Jehová ha Jesús ohecha pe ñemano. Ohechauka ñandéve Jesús ombyasyhague omanórõ guare peteĩ ohayhúva, ha jaikuaa haʼe oñanduha Ituvaichaite (Juan 14:9). Oho jave Jerusalénpe, Jesús ovisita jepi Lázaro ha iñermanakuéra, María ha Marta. Haʼekuéra oikovaʼekue Betániape, peteĩ táva hiʼag̃uíva Jerusaléngui ha oñoamigoitevaʼekue hikuái. La Biblia heʼi: “Jesús ohayhu Mártape, ha iñermána ha Lázarope” (Juan 11:5). Péro, jahechahaguéicha pe kapítulo jahasavaʼekuépe, Lázaro omano.

5, 6. a) Mbaʼéichapa oñeñanduvaʼekue Jesús ohechávo Lázaro hentekuéra ojaheʼo? b) Mbaʼérepa ikatu jaʼe Jesús ñembyasy ñanemokyreʼỹha?

⁵ Mbaʼéichapa oñeñanduvaʼekue Jesús iñamígo omanohaguére? La Biblia heʼi Jesús ohohague oñandu Lázaro hentekuérape, ha ohechávo ojaheʼoha hikuái ombyasyeterei avei. Haʼe “ipyahẽ ipyʼapýpe ha oñeñandu vai” ha upe rire “Jesús hasẽ” (Juan 11:33, 35). Mbaʼérepa ombyasyeterakaʼe Jesús? Ndoguerekói mbaʼe piko esperánsa? Nahániri. Jesús oikuaavaʼekue oikopotaiteha peteĩ mbaʼe porã oñeimoʼãʼỹva (Juan 11:3, 4). Upéicharõ jepe, haʼe oñanduvaʼekue pe ñembyasy oguerúva ñemano.

⁶ Ha ikatu jaʼe, ñanemokyreʼỹha Jesús ñembyasy, ñanemboʼe rupi Jesús ha Itúva ndaijaʼeiha pe ñemanóre. Avei  Jehová oñorairõkuaáta ko enemígo ndive ha ipuʼakáta hese. Jahechami mbaʼépa Jesús ojapovaʼekue Jehová puʼaka rupive.

7, 8. Mbaʼérepa oĩnerakaʼe heta oimoʼãva ndaiporiha esperánsa Lázarope g̃uarã, péro mbaʼépa ojapo Jesús?

⁷ Lázarope oñemoĩvaʼekue peteĩ itakuápe, ha Jesús ojerure ojepeʼa hag̃ua pe ita ombotýva pe ojeikeha. Marta ndoipotái pórke ohasáma cuatro día omanohague, ha katuete Lázaro retekue oñembyaíma (Juan 11:39). Oĩnepa esperánsa chupe g̃uarã?

⁸ Ojepeʼávo pe ita, Jesús osapukái: “Lázaro esẽ!”. Mbaʼépa oiko upérõ? “Pe kuimbaʼe omanovaʼekue osẽ.” (Juan 11:43, 44.) Ajépa ovyʼaiténeraʼe umi hénte? Umi iñermána, ipariénte, iñamígo ha ivesinokuéra oikuaa porã vaʼekue Lázaro omanohague. Péro koʼág̃a oĩ jey hendivekuéra pe kuimbaʼe ohayhuetéva. Oiméne ni ndogueroviaséi hikuái iporãitereígui ko mbaʼe. Katuete oĩneraʼe heta oñañuãva Lázarope ovyʼaitereígui. Mbaʼeichaitépa ipuʼaka Jesús pe ñemanóre!

9, 10. a) Mbaʼéichapa ohechaukavaʼekue Jesús Mávapa omeʼẽ chupe pe podér omoingove jey hag̃ua Lázarope? b) Mbaʼéichapa ñanepytyvõ jalee umi ñemoingove jey la Bíbliape oñemombeʼúvagui?

⁹ Jesús ndeʼirivaʼekue ojapoha ko milágro ijehegui reínte. Ohenói mboyve Lázarope osẽ hag̃ua, Jesús oñemboʼevaʼekue Jehovápe ha upéicha ohechauka mávapa pe oporomoingove jeýva (Juan 11:41, 42). Ha ndahaʼéi upérõ añónte, Jehová oiporuvaʼekue ipodér upéicha. Ñandejára Ñeʼẽ omombeʼu oikohague nueve ñemoingove jey, ha Lázaro oĩ umíva apytépe *. Igustoiterei jalee ha jastudia koʼã mbaʼégui. Koʼãva ñanemboʼe Ñandejárape g̃uarã enterove  peteĩchanteha, oĩgui umi oñemoingove jey vaʼekue apytépe mitã ha tuja, kuimbaʼe ha kuña, isrraelíta ha ndahaʼéiva isrraelíta avei. Ha jahecha mbaʼeichaitépa enterove ovyʼavaʼekue! Pór ehémplo, Jesús omoingove jeýrõ guare peteĩ mitãkuñáme, ituvakuéra ‘noñeñanduveivaʼekue ovyʼaitereígui’ (Marcos 5:42). Upeichaite, Jehová ombovyʼavaʼekue chupekuéra hesaraiʼỹ hag̃uáicha.

¹⁰ Péro umi omoingove jey vaʼekue Jesús, omano jey upe rire. Heʼisépa upéva ojejapo rei hague upe mbaʼe? Nahániri. Koʼã mbaʼe omombeʼúva la Biblia omyesakã heta mbaʼe iñimportánteva ha omeʼẽ avei ñandéve esperánsa.

11. Mbaʼéichapa Lázaro ñemoingove jey ohechauka añeteha heʼíva Eclesiastés 9:5?

¹¹ La Biblia omboʼe umi omanóva ‘ndoikuaaiha mbaʼevete’, upéva heʼise ndohoiha oiko ótro hendápe ha noñanduiha mbaʼeve. Pe ojehuvaʼekue Lázarope ohechauka upeichaha. Oñemoingove jey rire, omombeʼuparakaʼe Lázaro umi héntepe mbaʼéichapa pe yvága? Térãpa omongyhyje chupekuéra omombeʼúvo mbaʼépa oĩ pe infiérnope? Nahániri, la Biblia ndeʼíri mbaʼevete koʼã mbaʼégui. Lázaro omanovaʼekue cuatro día, ha upe aja ‘ndoikuaaivaʼekue mbaʼevete’ (Eclesiastés 9:5). Lázaro okénte pe ñemanóme (Juan 11:11).

12. Mbaʼérepa jaikuaa porã Lázaro oñemoingove jey hague?

¹² Pe Lázaro ohasavaʼekue ñanemboʼe avei pe ñemoingove jey añeteha, ndahaʼéi ñeʼẽ rei. Jesús omopuʼãvaʼekue Lázarope heta hénte renondépe. Umi rrelihión omoakãva ndaijaʼéiramo jepe Jesús rehe nonegaivaʼekue pe milágro. Heʼi katu hikuái: “Mbaʼe piko jajapóta, ko kuimbaʼe niko ojapo heta mbaʼeguasu?” (Juan 11:47). Heta hénte oho ohecha pe kuimbaʼe oñe moingove jey vaʼekuépe ha upévare oguerovia Jesúspe. Chupekuéra Lázaro haʼe peteĩ pruéva Ñandejára ombouhague Jesúspe. Ojekuaa porãitereígui ko mbaʼe, umi hudío rrelihión mburuvichakuéra ipyʼahatãitéva oñepyrũ oheka mbaʼéichapa ojukáta Jesús ha Lázarope (Juan 11:53; 12:9-11).

13. Mbaʼérepa ikatu jaguerovia Jehová ikatuha omoingove jey umi omanovaʼekuépe?

¹³ Ñandevýropa jagueroviáramo pe ñemoingove jey oikotaha? Nahániri, Jesús omboʼe rupi og̃uahẽtaha pe ára ‘opavave oĩva yvyguýpe’ oñemoingove jey vaʼerãha (Juan 5:28). Ñanemanduʼavaʼerã Jehová haʼeha opa mbaʼe oikovéva Apohare. Upéicharõ, ndaikatumoʼãipa haʼe oporomoingove jey? Upéva tuicha odepende umi mbaʼe Jehová imanduʼávare. Ha ikatúpa imanduʼa umi jahayhúva omanovaʼekuére? Ñapensami ko mbaʼére: umi estrélla oĩva ko univérsope ndaikatúi ojepapa hetaitereígui, upéicharõ jepe Ñandejára oikuaapaite héra rupi! (Isaías 40:26). Upéicharõ, Ñandejára Jehová ikatu imanduʼa porã umi jahayhúva omanovaʼekuére, ha avei omoingovese jey chupekuéra.

14, 15. Jahechaháicha pe Job heʼivaʼekuére, omoingovese jeýpa Jehová umi omanovaʼekuépe?

¹⁴ Añetehápepa omoingovese jey Jehová umi omanovaʼekuépe? La Biblia heʼi haʼe ojaposeha upéva. Peteĩ kuimbaʼe ojeroviavaʼekue Ñandejárare, hérava Job, oporandu: “Omanóramo peteĩ kuimbaʼe, ikatúpa oikove jey?”. Job heʼivaʼekue ohaʼarõtaha yvyguýpe imanduʼa peve hese Ñandejára. Haʼe heʼi Jehovápe: “Nde cherenóita, ha che rombohováita. Pe nde rejapovaʼekue rehechase jeýta” (Job 14:13-15).

¹⁵ Epensamíntena upévare! Jehová omoingovese jey umi omanovaʼekuépe. Ajépa ñanembovyʼa jaikuaa Jehová ojaposeha ko mbaʼe? Péro, mbaʼéichapa oikóta ko ñemoingove jey? Mávapepa oñemoingove jeýta ha moõpa?

16. Mbaʼéichapa oikóta umi oñemoingove jeýva?

¹⁶ Jaleévo la Bíbliape umi ñemoingove jey oikovaʼekuégui, jaikuaa heta mbaʼe oikótava tenonderãme. Umi oñemoingove jey vaʼekue ko Yvy ape ári ojotopa umi ohayhúvandi. Upéichata avei pe ñemoingove jey oikótava, péro iporãitevéta. Ñaaprendehaguéicha pe kapítulo 3-pe, Ñandejára ojapóta peteĩ paraíso ko Yvy tuichakuégui. Upéicharõ, umi oñemoingove jeýva nopuʼãmoʼãi oiko hag̃ua peteĩ múndo henyhẽvape gérra, violénsia ha mbaʼasýgui. Upéva rangue, oikóta opa ára g̃uarã pyʼaguapy ha vyʼápe ko Yvy ape ári.

17. Mboýpepa oñemoingove jeýta?

¹⁷ Mávapepa oñemoingove jeýta? Jesús heʼivaʼekue ‘opavave oĩva yvyguýpe ohendutaha iñeʼẽ ha osẽta’ (Juan 5:28, 29). Avei Revelación 20:13-pe heʼi: “Pe már omeʼẽ umi omanovaʼekue oĩva ipype, ha pe ñemano ha Hades omeʼẽ umi omanovaʼekue oĩva ipype”. “Hades” orrepresenta opa yvypóra omanovaʼekue oĩha (Oĩve informasión, ehecha pe informasión oĩvéva pe párte héravape: “Mbaʼépa pe Seol ha Hades?”.) Ha upéva oñemonandíta oikove jey vove umi tapicha opytuʼúva upépe, oĩva millones rehe. Pe apóstol Pablo heʼivaʼekue: “oĩtaha ñemoingove jey hekojoja ha hekojojaʼỹvagui” (Hechos 24:15). Mbaʼépa heʼise upéva?

18. Máva mávapa oĩ umi “hekojojáva” oñemoingove jeýtava apytépe, ha mbaʼéichapa ñanepytyvõ ko esperánsa?

¹⁸ Umi “hekojojáva” térã ihústova apytépe oĩ heta jaikuaáva la Biblia rupi, ha oikovaʼekue Jesús ou mboyve ko Yvy ape ári. Umíva apytépe oĩ Noé, Abrahán, Sara, Moisés, Rut, Ester ha hetaiteve. Heta umi kuimbaʼe ha kuña ojerovia mbarete vaʼekuégui oñeñeʼẽ Hebreos kapítulo 11-pe. Péro umi “hekojojáva” apytépe oĩ avei Ñandejára siervokuéra omanóva koʼág̃a rupi. Ñahaʼarõgui pe ñemoingove jey, ndajakyhyjevéima pe ñemanógui (Hebreos 2:15).

19. Mávapa umi ‘hekojojaʼỹva’, ha mbaʼe oportunidápa omeʼẽta chupekuéra Jehová?

 ¹⁹ Hetaiterei millones oĩ umi ndoikuaaivaʼekue Jehovápe ha upévare ndoservíri ha ndojapói haʼe oipotáva. Mbaʼépa oikóta chuguikuéra? Koʼã “hekojojaʼỹvagui” ndoikomoʼãi tesarái. Ñandejára añetegua omoingove jeýta ha omeʼẽta chupekuéra tiémpo oikuaa ha oservi hag̃ua chupe. Mil áño aja oñemoingove jeýta umi omanovaʼekuépe ha ikatúta omoirũ yvyporakuéra ifiélvape ha oservíva Jehovápe ko Yvy ape ári. Upe tiémpope ojevyʼaitereíta, ha upévape la Biblia ohenói pe Huísio Ára. *

20. Mbaʼépa pe Gehena, ha mávapa oho upépe?

²⁰ Upéicharõ, oñemoingove jeýtapa mayma yvypóra omanovaʼekuépe? Nahániri. La Biblia heʼi oĩha avei umi omanovaʼekue oĩva ‘Gehénape’ (Lucas 12:5). Upéicha oñehenoivaʼekue peteĩ lugár oñemombohápe yty, oĩvaʼekue pe táva Jerusalén ypyetépe. Upépe ojehapyvaʼekue teʼõngue ha yty. Mbaʼeichagua teʼõnguépa omombo umi hudío upépe? Umi haʼekuéra heʼíva nomereseiha oñeñotỹ ha oñemoingove jey. Upéicharõ, Gehena orrepresenta pe ñehundi opa ára g̃uarã. Jesús ohusgáta avei umi omanovaʼekuépe, péro Jehová haʼe pe Hués Guasu (Hechos 10:42). Ha haʼe arakaʼeve nomoingovejeymoʼãi umi iñaña ha ndojevyséivape hembiapo vaígui.

21, 22. a) Mbaʼeichagua ñemoingove jeýpa oĩ avei? b) Máva raẽpa oñemoingove jey vaʼekue peteĩ espírituicha?

²¹ La Biblia heʼi oĩha avei pe ñemoingove jey ojeiko hag̃ua peteĩ espírituicha yvágape. Ñandejára Ñeʼẽ omombeʼu oĩhague peteĩnte oñemoingove jeýva péicha, ha upéva Jesucristo.

²² Jesúspe ojejukavaʼekue yvypóraicha, péro Jehová  ndohejái Itaʼýra jeroviapy pe sepultúrape (Salmo 16:10; Hechos 13:34, 35). Ñandejára omoingove jey Jesúspe, péro ndahaʼevéima yvypóraicha. Pe apóstol Pedro heʼi Cristo “ojejuka hoʼópe, péro oñemoingove espíritupe” (1 Pedro 3:18). Tuichaite piko ko milágro! Jesús oikove jey peteĩ espíritu poderósoicha (1 Corintios 15:3-6). Haʼe omoñepyrũvaʼekue koichagua ñemoingove jey ijojahaʼỹva (Juan 3:13). Péro ndahaʼeivaʼekue ipaha.

23, 24. Mávapa oĩ pe Jesús ‘ovecha atymi’ apytépe, ha mboýpa hikuái?

²³ Oikuaágui oho jeytaha yvágape, Jesús heʼivaʼekue hemimboʼekuéra ifiélvape ohotaha ‘ombosakoʼi chupekuéra hendag̃ua’ (Juan 14:2). Jesús ohenói umi ohótava yvágape ‘ovecha atymi’ (Lucas 12:32). Mboy kristiáno jeroviapýpa oĩta ko atýpe? Pe apóstol Juan heʼi Revelación 14:1-pe: “Ahecha ha péina!, pe ovecha Raʼy [Jesucristo] oñemboʼýva Sión yvyty ári, ha hendive ciento cuarenta y cuatro mil oguerekóva isyváre héra ha Itúva réra”.

²⁴ Koʼã 144.000 kristiánope, umíva apytépe Jesús apostolkuéra, Ñandejára omoingove jey oiko hag̃ua yvágape. Arakaʼépa oikóta ko mbaʼe? Pe apóstol Pablo heʼivaʼekue oikotaha Cristo presencia aja (1 Corintios 15:23). Ha koʼág̃a jaikóma upe tiémpope, jahechataháicha kapítulo 9-pe. Koʼág̃a rupi mbovymíntema hemby umi 144.000 apytégui. Omano vove hikuái, peteĩ tesapirĩme oñemoingove jeýta chupekuéra oiko hag̃ua yvágape (1 Corintios 15:51-55). Péro hetave yvyporakuérape oñemoingove jeýta oiko hag̃ua ko Yvy ape ári peteĩ paraísope.

25. Mbaʼépa jaikuaáta pe kapítulo oúvape?

²⁵ Upeichaite, ikatu ñahaʼarõ Jehová ohunditaha opa ára g̃uarã ñane enemígo, pe ñemano (Isaías 25:8). Péro ikatu reñeporandu, “mbaʼépa ojapóta umi oñemoingove jeýva yvágape?”. Haʼekuéra oĩta peteĩ Rréino ijojahaʼỹvape yvágape. Ko goviérnogui jaikuaavéta pe kapítulo oúvape.