1-3. Nkia mbeni okutulandanga? Ozaya elongi dia Nkand’a Nzambi aweyi dikutuvanina luvevoko?

YINDULA vo mbeni otinanga una vo usundidi e ngolo yo nswalu. Ozeye wo vo ke lolokanga wantu ko kadi wavonda kala akundi aku. Nana ovanganga e ngolo za kuntina oyandi mu kufinama kaka kena. E vuvu kiaku kidimbukidi. I bosi, vana vau omwene nsadisi ona osundidi mbeni aku e ngolo ye ozolele kusadisa. Ekwe luvevoko dikuvana ediadi!

² Dialudi, vena yo mbeni okulandanga. Olandanga yeto awonso. Nze una tulongokele muna kapu kivitidi, o Nkand’a Nzambi oyikilanga lufwa vo mbeni. Ka vena muntu ko olenda venga mbeni ndioyo. Ndonga mu yeto tumonanga una mbeni ndioyo kevondelanga azolwa eto. Kansi Yave osundidi lufwa e ngolo. I Nkûdi anzolwa osonganga vo olenda fwasa mbeni ndioyo. Osianga nsilu vo osukisa emvimba lufwa. Nkand’a Nzambi ulonganga vo: ‘O lufwa luna vo i mbeni a nsuka, lufukiswa e mvimba.’ (1 Korinto 15:26) E nsangu zazi zambote.

 ³ Wau, yambula twabadika una tumonanga vava nzolw’eto kefwanga. Dikutusadisa mu zaya edi dikutuvana e kiese. Yave osianga nsilu vo amafwa bevutuka ozinga. (Yesaya 26:19) Bevutulwisw’o moyo. E kiaki i vuvu kia lufuluku.

4. (a) E ntantu kamona Yesu mu kuma kia lufwa lwa nkundi andi adieyi zikutulonganga mu mpila ina o Yave kemwenanga lufwa? (b) O Yesu nkundi anani kakala?

⁴ Nga wafwilwa kala nzolw’aku? Diampasi dikalanga mu zizidila e ntantu ye kinsona. Diamfunu mu vava lufiaulwisu muna Nkand’a Nzambi. (Tanga 2 Korinto 1:3, 4.) O Nkand’a Nzambi ukutusadisa mu zaya una Yave ye Yesu bemonanga mu kuma kia lufwa. Yesu ona otoma tangininang’o S’andi, wamona ntantu mu kuma kia lufwa lwa nkundi andi. (Yoane 14:9) Yesu vava kakala muna Yerusaleme, wakingulanga Lazaro ye mpangi zandi zamakento, Maria ye Mareta bazingilanga muna mbanza Betania. Bakituka se akundi. O Nkand’a Nzambi uyikanga vo: “O Yesu ozolele Mareta, yo mbunzi andi, yo Lazaro.” (Yoane 11:5) Nze una tulongokele muna kapu kivitidi, Lazaro wafwa.

5, 6. (a) O Yesu adieyi kavanga vava kalwaka vana vakala e yitu ye akundi a Lazaro badilanga? (b) E ntantu kamona Yesu aweyi zikutukumikinanga?

⁵ O Yesu aweyi kamona vava nkundi andi kafwa? Wakingula yitu ye akundi a Lazaro ekolo badilanga mu kuma kia lufwa lwandi. Vava kalwaka, Yesu wakendalala kikilu. “Ofululukidi muna ntima, o moyo andi utelamene.” I bosi, “Yesu odididi.” (Yoane 11:33, 35) Nga diadi disonganga vo Yesu kakala ye vuvu ko? Ve kikilu. Yesu wazaya wo vo diambu di’esivi divangama. (Yoane 11:3, 4) Kana una vo i wau, wamona mpasi ye ntantu zitwasanga lufwa.

⁶ Ntantu kamona Yesu zikutusadisanga mu zaya vo  Yesu yo S’andi ke bezolanga lufwa ko. Kansi, Yave wa Nzambi ovwidi nkuma wa sunda mbeni ndioyo. Yambula twatala wisa kavana Nzambi kwa Yesu.

7, 8. Ekuma wantu ke bakadila diaka ye vuvu ko muna lufwa lwa Lazaro? Kansi, o Yesu adieyi kavanga?

⁷ E Lazaro wazikwa muna ziami, Yesu wavova vo bakatula etadi diakala vana ntandu a ziami. Mareta kazola ko, kadi lumbu yá yavioka tuka kafwila, evimbu dia Lazaro nsudi diatanga. (Yoane 11:39) Kuna kwa wantu ke vakala diaka vuvu ko.

⁸ Etadi diakatulwa, o Yesu waboka muna nding’angolo vo: ‘E Lazaro, vaika!’ Adieyi diabwa? “Ona wafwa ovaikidi.” (Yoane 11:43, 44) Nga olenda badika e kiese bamona o wantu? Ampangi za Lazaro, akundi, yitu ye mfinangani bazaya wo vo wafwa kikilu. Kansi, wau bamonanene diaka yo nkundi au ona bazolanga. Diampasi diakala muna kwikila dio. Elo, ndonga babimbana yandi ye kiese. O lufwa lwasundwa kikilu!

9, 10. (a) O Yesu aweyi kakiesesela e Tuku dia nkum’andi muna lufuluku lwa Lazaro? (b) O tanga e nsangu za Nkand’a Nzambi mu kuma kia lufuluku nkia nluta ditwasanga?

⁹ Yesu kavova ko vo mu nkum’a yandi kibeni kavangila esivi diadi. Muna sambu kiandi una kabokele Lazaro ko, watoma dio kiesesa vo Yave i Nto a lufuluku. (Tanga Yoane 11:41, 42.) O Yave ke nkumbu wau kaka ko kasadila nkum’andi muna fula mafwa. Lufuluku lwa Lazaro lumosi muna evwa dia masivi ma lufuluku masonama mu Nkand’a Nzambi. * O tanga yo longoka e nsangu  zazi kiese kiayingi ditwasanga. Zitulongele vo Nzambi ke vambulanga wantu ko, kadi wafula ambuta, aleke, akento, akala, Aneyisaele y’esi zula yakaka. Ekwe kiese kina mu wá e nsangu zazi! Kasikil’owu, vava Yesu kafula e dumbelele, mase mandi, ‘batoma sivika kikilu.’ (Maku 5:42) Dialudi, Yave wabavana kuma kia toma yangalala kina kabalendi vilakana ko.

¹⁰ Dialudi vo, awana kafula Yesu bafwa diaka. Nga diadi disonganga vo ke diakala kwandi mfunu ko dia kubafula? Ve. E nsangu zazi za Nkand’a Nzambi ludi kiamfunu zisikidisanga yo kutuvana e vuvu.

11. O lufuluku lwa Lazaro aweyi lusongelanga e ludi kiasonama muna Kimpovi 9:5?

¹¹ Nkand’a Nzambi ulonganga vo ana bafwa “ke bazeye diambu ko.” (Kimpovi 9:5) Ka bena moyo ko ngatu zingila ku fulu kiakaka. Lufuluku lwa Lazaro lusonganga e ludi kia diambu diadi. Vava kafuluka, nga wavova kwa wantu vo kun’ezulu katuka e? Nga wavumisa wantu muna kubazayisa mpasi za bilungi? Ve. Nkand’a Nzambi ke usonganga ko vo Lazaro diambu kavova. Muna lumbu yá kakala muna ziami, ‘kazaya diambu ko.’ O Lazaro wafwa kakala.—Yoane 11:11.

12. Ekuma tulenda kadila ye ziku vo Lazaro wafuluka kieleka?

¹² E nsangu zazi zikutulonganga mpe vo lufuluku lwa ludi, ke lusansu lwa luvunu ko. Yesu wafula Lazaro vana ndose a wantu ayingi. Kana nkutu mfumu za mabundu ana bamenganga Yesu ke bafidisa diambu diandi mpaka ko. Kansi edi bavova: “Aweyi tuvanga? Kadi muntu ndioyo [Yesu], sinsu yingi kevanganga.” (Yoane 11:47) Ndonga bazola mona Lazaro wafuluka. Muna kuma kiaki, wantu ayingi bakwikila muna Yesu. Lazaro i ziku  kiabasonganga vo Yesu ntumwa a Nzambi. Muna kuma kiaki, mfumu za mabundu ma Ayuda akwa ntima mia mbadi bazola vonda Yesu yo Lazaro.—Yoane. 11:53; 12:9-11.

13. Ekuma tufwete kwikidila vo Yave olenda fula mafwa?

¹³ Nga dia uzowa dia kwikila vo lufuluku lukala kieleka? Ve, kadi Yesu wavova vo ‘awonso bena muna ziami’ befuluka. (Yoane. 5:28) O Yave i Mvangi a mioyo miawonso. Nga diampasi mu kwikila vo olenda vangulula wantu? Ve, kadi awana bena muna nyindu a Yave befuluka. Nga olenda sungamena azolwa eto afwa? Kana una vo ezulu diazala ye ulolo wa ntetembwa, Nzambi ozeye konso ntetembwa muna nkumbu andi. (Yesaya 40:26) Ikuma vo, o Yave wa Nzambi osungamena azolwa eto afwa yo kubavutulwisa o moyo.

14, 15. Nze una kavova Yobi, o Yave nkia luzolo kena lwau mu kuma kia mafwa?

¹⁴ O Yave aweyi kebadikilanga lufuluku lwa mafwa? Nkand’a Nzambi ulonganga vo ovwidi luzolo lwa fula mafwa. Yobi wayuvula: ‘O muntu ovo ofwidi, ng’ozinga diaka?’ Yobi wavova vo ovingila muna ziami yavana Nzambi kekunsungamena. Wavova kwa Yave: ‘Obokela, mono itambulwila: Osi’etima mun’evangu dia moko maku.’—Yobi 14:13-15.

¹⁵ Se yindudi! O Yave una ye luzolo lwa vutulwisa mafwa e moyo. Nga ke lukasakeso ko mu zaya vo Yave una ye luzolo lualu? Kansi, adieyi tuvova mu kuma kia lufuluku lwa kusentu? Aki nani befulwa? Akweyi befulukila?

16. Awana befulwa mu nkia mpila nza bezingila?

¹⁶ O lufuluku luyikwanga muna Nkand’a Nzambi mayingi lukutulonganga mu kuma kia lufuluku lukala  kuna sentu. Wantu ana bafulwa bazinga diaka ye yitu yau. Diau adimosi mpe ye lufuluku lukala kuna sentu. Kansi lwalu lusunda owete. Nze una twalongokele muna Kapu kia  3, i kani dia Nzambi dia kitula nza yawonso se paradiso. Muna kuma kiaki, wantu ke befulukila mu nza yazala ye vita, umpumbulu ye mayela ko. Bevwa elau dia zinga yakwele mvu ova ntoto mu luvuvamu ye kiese.

17. Nkia tezo lukala lufuluku?

¹⁷ Akinani befulwa? Yesu wavova vo: ‘Awonso bena muna ziami bewa nding’andi, [Yesu] bevaika.’ (Yoane 5:28, 29) Muna Lusengomono 20:13, tutanganga mpe: ‘O kalunga oyekwele mafwa makala mo; o fwa ye ziami bayekwele mafwa makala mo.’ (Tala Nkudika ina muna lukaya lwa 212-213.) E ziami yawonso nkatu yisala. Awonso bazikwa mo befuluka. Paulu wa ntumwa wavova vo: ‘Vekala lufuluku lu’asongi y’ana balembi songa.’ (Mavangu 24:15) Aweyi disongele ediadi?

18. Aki nani i “asongi” befulwa? E vuvu kiaki aweyi kilenda kutusadisila?

¹⁸ Awana beyikilwanga vo “asongi” i wantu akwikizi tutanganga muna Nkand’a Nzambi ana bazinganga una Yesu kayizidi ko ova nza. Nanga oyindwidi Noa, Abarayama, Sara, Mose, Rutu, Esete ye akaka mpe. Akaka muna akwikidi awaya beyikwanga muna kapu kia 11 kia Ayibere. E selo ya Yave bezinganga mu tandu kieto beyikilwanga mpe vo asongi. Osungamena e vuvu kia lufuluku, dikutusadisa mu lembi kala ye wonga wa lufwa.—Ayibere 2:15.

19. Aki nani beyikilwanga vo “alembi songa”? O Yave nki’elau kekubavana?

¹⁹ Adieyi tuvova mu kuma ki’awana ke bazaya Yave ko yo lembi kunsadila? Wantu awaya beyikilwanga vo “alembi songa” ke bevilakanwa ko. Yau mpe befulwa yo  vewa elau dia longoka ludi mu kuma kia Nzambi yo kunsadila. Muna kolo kia zunda dia mvu afwa befulwa yo vewa elau dia yikama selo ya kwikizi ova ntoto mu sadila Yave. Ntangw’a kiese ikala. Ekolo kiaki kiyikilwanga muna Nkand’a Nzambi vo Lumbu kia Lufundisu.. *

20. Nki i bilungi (Geena)? Aki nani bekwenda ko?

²⁰ Nga diadi disongele vo awonso bafwa besinga fuluka? Ve. Muna Nkand’a Nzambi, wantu akaka afwa beyikilwanga vo kuna “Bilungi” (Geena) batubwa. (Luka 12:5) Geena uyikwanga muna nsekol’eto vo Bilungi, fuku dia titi diakala kuna mbazi a mbanza Yerusaleme. Fuku dia yokelwanga e titi ye mavimbu ma wantu afwa, ana babadikilwanga kwa Ayuda vo ke bafwana zikwa ko ngatu fuluka. Ikuma vo, o tubwa kuna Bilungi (Geena) disonganga vo fwa emvimba, ke fulu kia bangikila wantu ko. Kana una vo Yesu osinga fundisa awana ben’o moyo yo mafwa, Yave i mfundisi a nsuka. (Mavangu 10:42) Awana kebadikila vo yimpumbulu yalembi viluka ke kubafula ko.

21, 22. (a) Nkia lufuluku lwakaka luyikwanga muna Nkand’a Nzambi? (b) Nani i muntu antete wafuluka yo vanw’o moyo a kimwanda?

²¹ Nkand’a Nzambi uvovelanga mpe lufuluku lwakaka, lufuluku lwa zingu ki’ezulu se vangu ya mianda. Muna Nkand’a Nzambi, Yesu Kristu kaka oyikwanga vo wafuluka e mfuluka yayi.

²² Vava Yesu kavondwa, Yave kayambula Mwan’andi a kwikizi muna Ziami ko. (Nkunga 16:10; Mavangu 13:34, 35) Nzambi wafula Yesu, kansi ke mu nitu ko. Petelo wa ntumwa wavova vo Kristu ‘wavondelwa muna nitu,  kansi wavaninw’o moyo muna mwanda.’ (1 Petelo 3:18) Esivi diampwena diavangama. Yesu wavutuka diak’o zinga se muntu a kimwanda. (Tanga 1 Korinto 15:3-6.) O Yesu i muntu antete wafuluka e mfuluka yayi ya nkembo, kansi ke yandi i wansuka ko. —Yoane 3:13.

23, 24. Akinani bena muna “finkambi-kambi” fia Yesu? Akwa bena?

²³ Wau kazaya wo vo ke kolo ko ovutuka kun’ezulu, Yesu wavovesa alandi andi akwikizi vo okwenda ‘kubakubikila fulu.’ (Yoane 14:2) Yesu wayikila awana bekwenda kun’ezulu nze “finkambi-kambi.” (Luka 12:32) Akwa bena muna finkambi-kambi fiafi fia Akristu akwikizi? Muna Lusengomono 14:1, Yoane wa ntumwa wavova vo: ‘Mbwene o Mwan’ememe [Yesu Kristu] otelamene vana mongo a Zione, aya bena yandi, 144.000 bena ye nkumbu andi, ye nkumbu Es’andi isonamene vana tuse twau.’

²⁴ Antumwa za Yesu bena mpe muna buka kia 144.000 ma Akristu befulwa yo kwenda kun’ezulu. Nkia ntangwa bayantika ofuluka? Paulu wa ntumwa wasoneka vo lufuluku lwalu luyantika muna ngiz’a Yesu. (1 Korinto 15:23) Nze una osinga longoka muna Kapu kia  9, mu ntangwa yayina tuzingilanga. Ikuma vo, e nsâdisw’a 144.000 befwanga owau, vana vau befulukanga yo tomboka kun’ezulu. (1 Korinto 15:51-55) Kansi, e ndong’ayingi bena ye vuvu kia zingila muna Paradiso ova ntoto, lufuluku lwau lukala kuna sentu.

25. Adieyi tulongoka mu kapu kilanda?

²⁵ Dialudi, o Yave ofwasa lufwa yakwele mvu. (Tanga Yesaya 25:8.) Nanga olenda yuvula, ‘Awana befulukanga yo kwenda kun’ezulu, nkia salu bekwenda sala?’ Bekala se atinu muna Kintinu ki’ezulu. Muna kapu kilanda tulongoka oma ma kintinu kiaki.