1-3. ¿Akoni tel tetauelitakej tein techtotoka tinochin, uan keniuj techyolseuia tikitaskej tein Biblia tamachtia?

XIONMONEMILI ke tikoncholuijtok se aksa tel tetauelitakej uan tamouilil, akin okachi chikauak uan okachi motaloua ke tejuatsin. Tikonmati ke komo mitsonkitskia amo mitsoniknelis, ta tikonitakya keniuj kinmiktijya seki motasojikniuan. Uan maski okachi tionmotaloua, okachi mitsonachkauia. Nesi amo uelis tionmopaleuis. Sayoj ke, ajsi se aksa akin mitsonmakixtiti akin okachi chikauak ke tetauelitakej uan mitsoniluia ke mitsonpaleuis. ¿Melauj ke tionyolseuiskia?

² Uelis tikijtoskej ke tejuatsin mitsontotokatok se aksa tel tetauelitakej. Uan tein melauj, tinochin techtotokatok. Kemej timomachtijkej itech capítulo 6, Biblia kinextia ke mikilis kemej yeskia se aksa tel tetauelitakej. Tinochin amo ueli tikcholuiaj nion no ueli tiktanij, uan titelmiakej tikitakejya keniuj kikuilia inemilis akin tiktasojtaj. Sayoj ke Jiova okachi kipia uelilis ke mikilis. Yejuatsin toTemakixtijkauj tetasojtakej.  Kemaj, kinextijya ke ueli kitani, uan no motenkaua ke senkis kitamis. Biblia kijtoua: ‘Kitamitanilis ya in mikilis uan amo teyi chikaualis kipias ok’ (1 Corintios 15:26). ¡Se tel kuali tanauatil!

³ Komo tiknemiliaj tepitsin keniuj timomachiliaj keman momikilia se totasojikniuj oso tochankauj, uelis tikajsikamatiskej nejin netenkaualis tein techyolpaktis: Jiova motenkaua ke akin momikilijkejya oksepa nemiskej (Isaías 26:19). Yejuatsin kichiuas maj oksepa nemikan; yejua nejon kijtosneki nechialis ika neajokuilis.

4. 1) ¿Keyej uelis tikmatiskej tein kimachilia Jiova ijkuak tikitaj tein Jesús kimachilij keman momikilij se itasojikniuj? 2) ¿Akonimej mochiujkej iteltasojikniuan Jesús?

⁴ ¿Momikilij se mochankauj oso moteltasojikniuj? Nesi semi ouij techkisa tikxikoskej tekokojkayot, tayokol uan timomachiliskej ke amo ueli tikchiuaj nion teyi. Ijkuak, okachi tiknekij yolseuilis tein kitemaka iTajtol Dios (xikonixtajtolti 2 Corintios 1:3, 4, TNM). Biblia techpaleuia maj tikmatikan tein kimachiliaj Jiova uan Jesús keman aksa momikilia. Technextilia tekokojkayot tein kimachilij Jesús keman momikilij se itasojikniuj, uan tikmatij ke yejua okachi kuali kinextiaya ikualneskayouan Dios (Juan 14:9). Keman Jesús yaya Jerusalén, kinkalpanouaya Lázaro uan ikniuan, María uan Marta, akin nemiaj ompakauin itech altepet Betania. Katkaj tel tasojiknimej uan yejua ika Biblia kijtoua ke “Jesús semi iuan motasojtaya in Marta uan iikniu María uan iikniu Lázaro” (Juan 11:5). Sayoj ke kemej tikitakej itech capítulo 6, Lázaro momikilij.

5, 6. 1) Keman Lázaro momikilij, ¿keniuj momachilij Jesús keman kinitak ke kichokiliayaj ichankauan uan itasojikniuan? 2) ¿Keyej techyolchikaua tikmatiskej ke Jesús kitelmachilij tekokojkayot?

 ⁵ ¿Keniuj momachilij Jesús keman momikilij itasojikniuj? Biblia kinextia ke Jesús kinkalpanoto ichankauan uan itasojikniuan Lázaro, akin kichokilijtoyaj. Keman Jesús kinitak, ‘no yoltajyouij uan moyoltayokoltij’ uan “peuak mochojchoktia” (Juan 11:33, 35). ¿Keyej moteltayokoltij? ¿Xe amo kipiaya nion se nechialis? Amo yejua. Ta Jesús kimatia ke yaya mochiuati se taman tein kimoujkaitaskiaj (Juan 11:3, 4). Sayoj ke maski kimatia nejon, kimachilij tekokojkayot uan tayokol tein se kipanoua ijkuak aksa momikilia.

⁶ Tein melauj, maj Jesús kitelmachiliani tekokojkayot techyolchikaua. Nejin technextilia ke kemej yejua uan Dios kitauelitaj mikilis. Uan no, Jiova kipia chikaujkauelilis tein ika kitanis uan kitamis mikilis tein tamati kemej se aksa tel tetauelitakej. Maj tikitakan mouiskatekit tein Jesús kichiuak ika ichikaujkauelilis Dios.

7, 8. ¿Keyej miakej akin ompa moajsiaj xa kinemiliayaj ke amo oksepaok kiitaskiaj Lázaro, sayoj ke toni kichiuak Jesús?

⁷ Lázaro kipachojkaj itech se tekoyok, uan Jesús tanauatij maj kiajchiuanij tet tein ika tentsaktoya. Sayoj ke Marta kijtoj kemej kiuikayaya naui tonal miket, xa uejueliujtoskiaya (Juan 11:39). Akin amo kiixmatiaj Dios, kinemiliayaj amo oksepaok kiitaskiaj Lázaro.

⁸ Keman kiixkepkej tet, Jesús kijtoj chikauak: “¡Lázaro, xiualkalankisa!”. ¿Toni mochiuak? “Lázaro ten mikka ya ual kalankisak.” (Juan 11:43, 44.) ¿Tionmonemilia keniuj yolpakkej nochin? Kemej ikniuan uan kemej ichankauan, itasojikniuan uan akin ompakauin  nemiaj, kiyekmatiaj ke Lázaro momikilijka; sayoj ke oksepa iniuan yetoya takat akin kiteltasojtayaj. Uan keman kiitakej amo ueliaj kineltokayaj. Amo tiomeyolouaj ke miakej kinauajkej ika yolpakilis. ¡Moyekitak ke kitankej mikilis!

9, 10. 1) ¿Keniuj kiteixmatiltij Jesús Akin kimakaka uelilis tein ika kiajokuiskia Lázaro? 2) ¿Toni nepaleuil techmaka ijkuak tikixtajtoltiaj itech Biblia kampa ika motajtoua neajokuilis?

⁹ Jesús amo kijtoj ke nejon mouiskatekit kichiuaskia ika yejua iuelilis. Tepitsin achto keman kinotsaskia Lázaro, kichiuak se netataujtil kampa kiteixmatiltij ke Jiova yejuatsin Akin kichiuaskia neajokuilis (xikonixtajtolti Juan 11:41, 42). Tein melauj, amo sayoj ijkuak Jiova ijkon kikuik ichikaujkauelilis. Itech iTajtol Dios ixnesi chiknaui neajokuilismej, uan ineajokuilis Lázaro yejua semej. * Tel teyolpaktia keman se kiixtajtoltia uan se momachtia kampa ika motajtoua neajokuilis. Technextilia ke Dios amo tachichikotasojta, ta oksepa kinmakak nemilis telpochmej uan ueuentsitsin, takamej uan siuamej, israelitas uan akin amo israelitas. ¡Uan itech nochi techiluia ke semi yolpakkej akin kiitakej! Se neskayot, keman Jesús kichiuak maj se ichpoch oksepa nemini, itatuan “semi yolpakkej” (Marcos 5:42, TNM). Kemaj, Jiova kichiuak se teisa tein kintelyolpaktiskia uan tein amo keman kielkauaskiaj.

¹⁰ Sayoj ke akin Jesús kinajokka, satepan oksepa momikilijkej. ¿Kijtosneki ke nenkaj kinajokka? ¡Amo! Itech Biblia kampa ika motajtoua neajokuilis techyekmatiltia tein melauak uan techmaka nechialis.

11. Kampa ika motajtoua ineajokuilis Lázaro, ¿keniuj kinextia ke melauak tein kijtoua Eclesiastés 9:5?

¹¹ Biblia tamachtia ke akin momikilijkejya “amo kimatijok nion teyi” (Eclesiastés 9:5). Tein kijtosneki, amo yoltokej kansaika uan amo kimatij nion teyi. Kampa ika motajtoua ineajokuilis Lázaro kiyeknextia nejon. Keman moajokuik, ¿kiniluij keniuj katka iluikak uan ika nejon kintanejnektij? ¿Kintapouij nochi tein kipanouaj ne miktan uan ika nejon kinmojmoujtij? Amo. Biblia amo kijtoua nejon. Itech naui tonal keman Lázaro miket moajsia, ‘amo kimatiaok nion teyi’ sayoj kochtoya itech mikilis (Juan 11:11).

12. ¿Keyej uelis senkis tikneltokaskej ke Lázaro yekmelauj moajokuik?

¹² Tein kipanok Lázaro no technextilia ke neajokuilis amo sayoj se tetapouilis, ta yekmelauj mochiuak. Jesús kiajokuik Lázaro ininixtenoj miakej. Nion no tayekananij itech taneltokalis moixeuijkej kijtoskej ke amo melauak mochiuak, maski kitauelitayaj Jesús. Ta kijtojkej: “¿Toni tikchiuaske? Porin nijin tagat Jesús kichiutinemi miak mouiskatekime?” (Juan 11:47). Miakej kiitatoj takat akin moajokuik uan ika tamik kineltokakej Jesús. Kiitakej ke tein kipanok Lázaro, kiyeknextiaya ke Jesús katka akin Dios kiualtitanka. Kemej motelitaya, sekin judíos tayekananij itech taneltokalis akin katkaj yoltakuaujkej, kitemouayaj keniuj kimiktiskej Jesús uan Lázaro (Juan 11:53; 12:9-11).

13. ¿Keyej uelis senkis tikneltokaskej ke Jiova uelis kinajokuis mikemej?

¹³ ¿Kijtosneki sayoj se takochitalis maj se kineltoka neajokuilis? Amo, ta Jesús motenkauak ke ejkoskia tonal “keman nochi in animajme [oso mikemej]”  moajokuiskej (Juan 5:28). Kemej Jiova yejuatsin Akin kitemaka nochi tataman nemilis, ¿semi ouij tikneltokaskej maj oksepa ueli kitemaka? Maski tein melauj, Jiova uelis kichiuas komo tel talnamiki. ¿Ueli kinelnamiki tochankauan oso totasojikniuan akin momikilijkejya? Xiontanemili itech nejin: nochin sitalimej tein nion no ueli se kinpoua tein moajsij ne iluikak, ¡Dios kimati keniuj motokaytia sejse! (Isaías 40:26.) Nejin technextilia ke Jiova ueli kielnamiki nochi kemej katkaj tochankauan oso totasojikniuan akin momikilijkejya, uan no kineki oksepa kinmakas nemilis.

14, 15. Ijkon kemej kijtoj Job, ¿kitelneki Jiova kinajokuis mikemej?

¹⁴ Axkan, ¿kitelneki Jiova kinajokuis mikemej? Biblia tamachtia ke kinejneki kichiuas. Job, se itekitikauj Dios akin amo keman kikauak, tajtanik: “Komo se takat momikilia, ¿uelis oksepa nemis?”. Job kijtouaya ke mochiaskia itech taltekoch uan moajokuiskia itech tonal keman Dios kielnamikiskia. Yejua ika kiluij Jiova: “Tejua titanotsas, uan nejua nimitsnankilis. Tejua tiktelnejnekis tein momauan kichijchiujkej” (Job 14:13-15).

¹⁵ Xiontanemili itech nejin: Jiova kitelnejneki maj ejko tonal keman oksepa kinmakas nemilis akin momikilijkejya. ¿Melauj ke techyolchikaua tikmatiskej ke Jiova kitelnejneki kichiuas? Axkan, ¿keniuj yeski neajokuilis tein mochiuas amo uejkaua? ¿Akonimej moajokuiskej, uan kani?

16. ¿Keniuj nemiskej akin moajokuiskej?

¹⁶ Keman tikixtajtoltiaj itech Biblia kampa ika motajtoua neajokuilis tein mochiuak ne uejkauj, technextilia  miak taman tein mochiuas amo uejkaua. Akin moajokkaj nikan taltikpak, mosentilijkej iniuan ininchankauan oso inintasojikniuan. Itech neajokuilis tein mochiuas amo uejkaua, no ijkon panos, sayoj ke okachi kuali yeski. Kemej tikitakej itech capítulo 3, Dios kineki maj semanauak taltikpak mochiua se xochital. Yejua ika mikemej amo nemikiuij oksepa kampa onkas neteuilismej, amo kuali tachiualismej uan kokolismej. Ta uelis kipiaskej yolpakilis uan nemiskej ika yekyetolis nikan taltikpak nochipaya.

17. ¿Kanachimej akin momikilijkejya moajokuiskej?

¹⁷ ¿Akonimej moajokuiskej? Jesús kijtoj: “Nochi in animajme [oso mikemej] nechkakiliske notajtolis [...] [uan] ual kisaske” (Juan 5:28, 29). No ijkon, Apocalipsis 20:13 kijtoua: “Dios kinmakak nemilis oksepa nochi nekes ten momikilijke tech at. Uan [...] ten momikilijke ya, ten tsaktokke ya kampa animajme [oso mikemej] [itech “Hades”, TNM]”. “Hades” kijtosneki kampa youij moseuitij nochin akin momikiliaj. (Xikonita nejin amaix itech página 243 uan 244.) Nejin amo teyi kipias keman oksepa nemiskej tel miakej millones akin ompa moajsij. Tatitanil Pablo kijtoj ke moajokuiskej “amo sayo in yolkualime. Ta, no nekes ten amo yolkualime” (Hechos 24:15). ¿Toni kijtosneki nejin tajtolmej?

18. ¿Akonimej moajsij itech oloch “yolkualime” akin moajokuiskej, uan keniuj mitsonpaleuia nejin nechialis?

¹⁸ Itech oloch akin “yolkualime” moajsij takamej uan siuamej akin ixnesij itech Biblia, akin nenkej achtopa keman Jesús ualaskia nikan taltikpak, kemej Noé, Abrahán, Sara, Moisés, Rut, Ester uan oksekinok. Itech Hebreos capítulo 11, ika motajtoua seki takamej uan siuamej akin kipiakej takuaujtamatilis. Sayoj ke itech  oloch akin “yolkualime” no moajsij itekitikauan Jiova akin momikiliaj itech totonaluan. Tikchiaskej neajokuilis techpaleuia maj amo tikmouilikan timomikiliskej kemej miakej kimouiliaj (Hebreos 2:15).

19. ¿Akonimej “amo yolkualime”? Uan ika inetasojtalis Jiova, ¿toni kinkauas maj kichiuakan?

¹⁹ Tel miakej millones nion no uelik kiixmatkej Jiova, uan yejua ika amo kitekitilijkej nion no kichiujkej tein kipaktia. ¿Toni kinpanos? Nejin “amo yolkualime” amo ompa kinelkauaskej. Dios akin melauak, no kinajokuis uan kinkauas seki xiujmej maj kiixmatikan uan maj kitekitilikan. Keman panotos mil xiujmej, mikemej oksepa nemiskej uan uelis mosentiliskej iniuan nochin akin kitekitiliaj Jiova nikan taltikpak uan amo kikauaj. Tel kualtsin yeski nejon xiujmej, tein Biblia kitokaytia Tonal keman Motaixkomakas. *

20. ¿Toni Gehena, uan akonimej ompa youij?

²⁰ ¿Kijtosneki nejin ke moajokuiskej nochin akin momikilijkejya? Amo. Biblia kijtoua ke sekin moajsij “Gehena” (Lucas 12:5, TNM). Gehena itokay katka se tajsolpixoloyan, tein moajsia kalampa itech ne uejkauj altepet Jerusalén, kampa judíos kinchichinouayaj mikemej uan tajsol. ¿Akonimej kinpantamotayaj ompa? Sayoj akin kiixejekouayaj amo kinnamiki maj kinpachokan nion no maj moajokuikan. Yejua ika, Gehena kiixnextia senkis ixpoliuilis. Jesús kinixkomakas mikemej, sayoj ke Ueyi Tamelaujkej yejuatsin Jiova (Hechos 10:42). Uan Dios amo kinajokuis mikemej akin kimattok ke amo yolkualmej uan amo kinekij mopataskej.

21, 22. 1) ¿Katiyejua okse taman neajokuilis moajsi? 2) ¿Akoni yekinika moajokuik kemej se espíritu?

²¹ Biblia no tamachtia ke moajsi okse taman neajokuilis. Akin kiseliaj nejin neajokuilis, nemij kemej espíritus ne iluikak. Jesucristo kipiak nejon neajokuilis, uan itech iTajtol Dios moajsi sayoj nejon neskayot.

²² Jesús kimiktijkej keman taltikpaknenkej katka; sayoj ke Jiova amo kikauak iKonetsin tatakamatkej itech taltekoch (Salmo 16:10; Hechos 13:34, 35). Ta kiajokuik, sayoj ke amo kemej takat. Tatitanil Pedro kimelaua ke Cristo “kimiktijkej kemej takat, sayoj ke nemik kemej espíritu” (1 Pedro 3:18, TNM). ¡Se ueyi mouiskatekit! Jesús oksepa nemia kemej se espíritu akin kipia uelilis (xikonixtajtolti 1 Corintios 15:3-6). Yejua yekinika kiselij nejin neajokuilis tein tel kualtsin, sayoj ke amo sayoj yejua yeskia (Juan 3:13).

23, 24. ¿Akonimej pouij itech “amo ueyi oloch ichkamej” akin iaxkauan Jesús, uan kanachimej?

²³ Jesús kimatia ke amo uejkaua oksepa yaskia iluikak, yejua ika kiniluij imomachtijkauan akin amo kikauayaj, ke yaya ‘kinsesekotaliliti [oso kiyektaliti]’ kampa yejuan yetoskiaj (Juan 14:2). Akin yaskiaj iluikak kintokaytij “amo ueyi oloch ichkamej” (Lucas 12:32, TNM). ¿Kanachimej akin kichiuaj kemej Cristo uan amo kikauaj Dios moajsij itech nejin amo ueyi oloch ichkamej? Itech Apocalipsis 14:1 tikixtajtoltiaj itajtoluan tatitanil Juan: “Nikitak ya Yejuatsin ten tamati keme se ichkatsin [...] metsijkatok ipan se tepetsin ten kiliaj Sión. Uan ompa iuan Yejuatsin yetoyaj se ciento uan ome poual uan naui mil taneltokani de Dios. Uan nochi yejuan ijkuiliutok tech inixkuako in tokay de Cristo uan in tokaytsin de Dios”.

 ²⁴ Nejin 144,000 akin kichiuaj kemej Cristo, akin no ompa pouij itatitaniluan Jesús akin amo kikauaj Dios, Jiova kinajokui maj nemikan iluikak. ¿Kemanian mochiua nejin neajokuilis? Tatitanil Pablo kijkuiloj ke mochiuaskia itech seki xiujmej tein moixmati kemej iyetolis Cristo (1 Corintios 15:23, TNM). Kemej tikitaskej itech capítulo 9, axkan tinentokej itech nejon xiujmej. Itech totonaluan, amo miakejok mokauaj akin pouij itech 144,000. Keman momikiliskej, niman moajokuiskej uan nemiskej ne iluikak (1 Corintios 15:51-55). Sayoj ke, oksekin tel miakej akin momikilijkejya, Dios kinajokuis nikan taltikpak tein yeski se xochital.

25. ¿Toni ika timomachtiskej itech okse capítulo?

²⁵ Tejuatsin uelis senkis tikonneltokas ke Jiova kitanis mikilis, tein tamati kemej se aksa tel tetauelitakej, uan senkis kitamis (xikonixtajtolti Isaías 25:8). Sayoj ke xa tionmotajtania: “¿Toni kichiuaskej ne iluikak akin ompa moajokuiskej?”. Ompa teuantiskej itech se iluikak Tekiuajyot, tein tel kuali uan amo kemej oksekin tekiuajyomej. Itech okse capítulo okachi ika timomachtiskej nejon tekiuajyot.