Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

CAPÍTULO 7

Ziuu dxi guiasa ca binni ni nadxiinu ni maʼ guti

Ziuu dxi guiasa ca binni ni nadxiinu ni maʼ guti
  • Xiñee nánnanu zadxiña dxi guiasa gueʼtuʼ

  • Ñee dxandíʼ racalaʼdxiʼ Jiobá guindisaʼ gueʼtuʼ la?

  • Tu ziasa lade gueʼtuʼ

1-3. Tuu nga enemigu nanda guiranu, ne xi runi sentirnu ora gánnanu ni rusiidiʼ Biblia.

BIXUIʼLÚ cuxooñeluʼ de ti xhenemíguluʼ nabé malu ne jma nadipaʼ ne nagueenda que lii. Ne nánnaluʼ qué ziabe lii pa igaaluʼ, purtiʼ maʼ biiyaluʼ biitibe stale xhamíguluʼ. Neca reciu cuxooñeluʼ, peru zeʼ ora jma gaxha zidxíñabe lii. Ruluíʼ qué zanda guilaluʼ lu nabe. Peru málasi biree tuuxa gulá lii. Laabe jma nadípabe que xhenemíguluʼ ca ne nuube gacanebe lii. Dede gutadxí ladxidoʼloʼ óraque.

2 Laaca zanda guininu nuu ti enemigu ni canazananda lii. Peru cadi lii si, sínuque guiráʼ xixenu cananándabe. Casi bizíʼdinu lu capítulo 6, Biblia cusiene xiñee xhenemígunu guendaguti. Nin tobi de laanu qué zanda guilanu de laani ne nin guni ganarnu ni, ne guiranu maʼ huadúʼyanu ximodo huayuuti ni tuuxa binni nadxiinu. Peru jma nadipaʼ Jiobá que guendaguti. Laabe chigulabe laanu. Ne maʼ bisihuínnibe zanda guni ganarbe ni, ne laaca cuzeetebe chindeebe ni tobi si tiru. Biblia na: «Ne ni unitilú be últimu nga enda guti» (1 Corintios 15:26). ¡Guizáʼ galán nga njaʼ!

3 Ra guiníʼ íquenu guiráʼ yuubaʼ redané xhenemígunu riʼ la? ziénenu ni chigaca riʼ ne zusiecheʼ ni laanu: Jiobá cayabi laanu zabani cani maʼ guti sti biaje (Isaías 26:19). Laabe zusibánibe laacaʼ; ngapeʼ nga chigaca dxi cabézanu guiasa gueʼtuʼ.

ORA GATIʼ TUUXA NI NADXIINU

4. 1) Xiñee zanda gánnanu xi runi sentir Jiobá ora guidúʼndanu ni biʼniʼ sentir Jesús dxi gutiʼ ti xhamigu. 2) Tuu nga cani nabé bidxaaga Jesús.

4 Huayati tuuxa binnilídxiluʼ o ti xhamíguluʼ ni nabé nadxiiluʼ la? Ruluíʼ qué zanda guni huantarnu yuubaʼ ca, riuʼnu triste purtiʼ gastiʼ zanda gúninu. Oracapeʼ nga caquiiñenu quixhedxí Stiidxaʼ Dios ladxidoʼno (biindaʼ 2 Corintios 1:3, 4). Biblia racané laanu gánnanu xi runi sentir Jiobá ne Jesús ora rati tuuxa. Culuíʼ ni laanu modo biuubaʼ ladxidóʼ Jesús ora gutiʼ tuuxa ni nadxii ne nánnanu rusihuínnibe modo naca Bixhózebe (Juan 14:9). Ora chebe Jerusalén rigánnabe Lázaro ne ca bizaʼnaʼ, María ne Marta, laacabe gulézacabe gaxha de guidxi Betania. Nabé bidxaagabe laacaʼ dede Biblia na: «Nadxii Jesús guionna cabe, Marta ne María ne Lázaro» (Juan 11:5). Peru casi bizíʼdinu lu capítulo 6 que, guti Lázaro.

5, 6. 1) Xi biʼniʼ sentir Jesús ora biʼyaʼ cayuunaʼ binnilidxi Lázaro ne ca xhamigu ora gutiʼ. 2) Ora gánnanu biuubaʼ ladxidóʼ Jesús, xiñee racané ni laanu.

5 Xi biʼniʼ sentir Jesús ora gutiʼ xhamigu. Biblia na yegánnabe binnilidxi Lázaro ne ca xhamigu purtiʼ cayuunacaʼ gútibe. Ora biʼyaʼ Jesús ca binni que biá laacaʼ ne «uyuu yuuba ladxidóʼ dede uca diti» ne «biina» (Juan 11:33, 35). Xiñee nabé biuubaʼ ladxidoʼbe yaʼ. Ñee purtiʼ maʼ gastiʼ qué zanda gaca la? Coʼ, cadi pur nga diʼ. Nanna Jesús chigaca xiixa ni galán (Juan 11:3, 4). Peru neca nánnabe ni, guizáʼ gucanabe ne biiyabe pabiáʼ naná yuubaʼ ridiʼdiʼ binni ora gatiʼ binnilidxi.

6 Ora gánnanu laaca biuubaʼ ladxidoʼbe la? racané ni laanu. Rusiidiʼ ni laanu nanalaʼdxiʼ Jesús ne Bixhoze guendaguti. Laaca napa Jiobá poder para gusabanáʼ enemigu riʼ ne gunduuxeʼ laabe. Guidúʼyanu milagru biʼniʼ Jesús né poder bidii Dios laa.

«¡LÁZARO, GUDÁʼ RARÍʼ!»

7, 8. Xiñee zándaca guníʼ ique ca binni nuu raqué qué zanda guni Jesús xiixa pur Lázaro, peru xi bíʼnibe yaʼ.

7 Bigaachiʼ Lázaro ndaaniʼ ti cueva ne gunabaʼ Jesús cueecabe guié nutaaguʼ ruaa ni que. Oraqueca gudxi Marta laabe maʼ napa Lázaro tapa gubidxa de guti ne maʼ candáʼ yuudxuʼ (Juan 11:39). Pa guidúʼyanu ni casi ruuyaʼ binni guidxilayú la? maʼ gastiʼ qué zanda gaca.

Ra biasa Lázaro que nabé bisiecheʼ ni binni (Juan 11:38-44)

8 Ora guleecabe guié que, bicaa Jesús ti ridxi ne na: «¡Lázaro, gudáʼ raríʼ!». Xi guca óraque yaʼ. «Oraque biree gueʼtu que.» (Juan 11:43, 44.) Ruxuíʼluluʼ pabiáʼ biéchecabe la? Ca bizáʼnabe, xhamígube ne cani runibiáʼ laabe, nanna dxíchicaʼ gútibe; peru yanna maʼ nuunecaʼ hombre ni nabé nadxiicaʼ que sti biaje. Qué guirá guidxagayaacabe ni cayuuyacabe que. Oraqueca caguiidxicabe laabe purtiʼ cayéchecabe. ¡Qué ñanda ñuni ganar guendaguti!

Gundisaʼ Elías xiiñiʼ ti viuda (1 Reyes 17:17-24)

9, 10. 1) Ximodo biluíʼ Jesús tu bidii poder laa para gusibani Lázaro. 2) Xi zabeendunu ora guidúʼndanu lu Biblia ra biasa caadxi gueʼtuʼ.

9 Qué niníʼ Jesús laa si nga biʼniʼ milagru riʼ. Purtiʼ ante gucaarídxibe Lázaro, bíʼnibe ti oración ne zaqué biluiʼbe Jiobá nga rindisaʼ gueʼtuʼ (biindaʼ Juan 11:41, 42). Peru cadi dxi que si biquiiñeʼ Jiobá poder stiʼ para guindisaʼ gueʼtuʼ. Lu Stiidxaʼ Dios cá biasa gaʼ gueʼtuʼ ne Lázaro nga tobi de laacabe. * Nabé riéchenu guidúʼndanu cani bizaaca riʼ. Laacani rusiidiʼ cani laanu qué riuu Dios pur caadxi si binni purtiʼ bisibánibe hombrehuiiniʼ, binnigola, hombre ne gunaa, ca binni de Israel ne cani cadi naca de raqué. Lu cani bizaaca riʼ ridúʼyanu nabé bisiecheʼ cani binni. Casi dxi bisibani Jesús ti dxaapahuiiniʼ «guizáʼ biecheʼ» bixhoze ne jñaa (Marcos 5:42TNM). Dxandíʼ, bidii Jiobá laacabe ti guendanayecheʼ ni qué ziuu dxi gusiaandacabe.

Gundisaʼ apóstol Pedru Dorcas, ti gunaa xpinni Cristu (Hechos 9:36-42)

10 Dxandíʼ, guiráʼ binni bisibani Jesús gúticaʼ sti biaje. Riníʼ nga pur gana si gundísabe laacaʼ la? Coʼ. Ca relatu riʼ cusihuinni cani dxandíʼ ni riníʼ Biblia ne rucaa cani laanu cuézanu xiixa ni galán.

XI RIZÍʼDINU ORA GUIDÚʼNDANU BIASA GUEʼTUʼ DXIQUÉ

11. Ximodo rusihuinni ni bizaaca Lázaro dxandíʼ ni ruzeeteʼ Eclesiastés 9:5.

11 Biblia rusiidiʼ «qué lica ganna» ca gueʼtuʼ gastiʼ (Eclesiastés 9:5). Nga riníʼ cadi nabánicabe sti ladu ne nin qué gánnacabe gastiʼ. Ora ridúʼndanu ni guca Lázaro rihuinni zacá nga laani. Dxi bibánibe sti biaje, ñee bisiéchebe binni purtiʼ gúdxibe laacaʼ guyebe guibáʼ la? Ñee bichíbibe laacaʼ purtiʼ guniʼbe guyebe ndaaniʼ infiernu, ti lugar ra cayaʼquiʼ la? Coʼ. Qué lica ruzeeteʼ Biblia nga. Guidapaʼ gubidxa gutiʼ Lázaro, «qué lica [ñanna] gastiʼ». Laabe gúsibe lu guendaguti (Juan 11:11).

12. Xiñee nanna dxíchinu dxandíʼ biasa Lázaro lade gueʼtuʼ.

12 Ni bizaaca Lázaro ca laaca cusiidiʼ ni laanu cadi ti cuentu nga guiasa binni ni maʼ guti, sínuque dxandíʼ ni. Gundisaʼ Jesús Lázaro nezalú stale binni. Dede nin ca xaíque stiʼ ca religión qué niniʼcaʼ cadi dxandíʼ guca milagru que, neca nanaláʼdxicaʼ Jesús. Laacabe guníʼcabe: «Xi guni nu pue. Biaa irá ni cayuni hombre ca» (Juan 11:47). Stale binni yeguuya ni biasa que ne biʼniʼ crecaʼ Jesús, purtiʼ bisihuinni Lázaro Jesús nga ni biseendaʼ Dios. Cumu zaqué ni la? biyubi caadxi xaíque stiʼ ca judíu modo guuticaʼ Jesús ne Lázaro (Juan 11:53; 12:9-11).

13. Xiñee nanna dxíchinu zanda guindisaʼ Jiobá gueʼtuʼ.

13 Ñee ti bacaandaʼ si nga guni crenu ziasa gueʼtuʼ la? Coʼ, purtiʼ Jesús guníʼ zedandá dxi ziasa «irá cani nuu ndaani baʼ» (Juan 5:28). Cumu Jiobá nga bizáʼ guiráʼ cani nabani, ñee raʼbuʼ zaca nagana guzaʼbe cani sti biaje la? Para ganda gúnibe ni naquiiñeʼ guietenaláʼdxibe ca binni ca. Ñee zanda guietenaláʼdxibe ca binni nadxiinu la? Guníʼ ique si ndiʼ: ¡Dios nanna lá cada tobi de ca billón beleguí nuu guidubi naca guibáʼ! (Isaías 40:26.) Nga runi, zanda guietenalaʼdxiʼ Jiobá ximódopeʼ ca binni nadxiinu ni maʼ guti, ne laaca zanda gusibánibe laacaʼ sti biaje.

14, 15. Casi guníʼ Job, ñee dxandipeʼ racalaʼdxiʼ Jiobá guindisaʼ gueʼtuʼ la?

14 Yanna, ñee dxandipeʼ racalaʼdxiʼ Jiobá guindisaʼ gueʼtuʼ la? Biblia na guizáʼ racaláʼdxibe gúnibe ni. Job, ti hombre bizuubaʼ stiidxaʼ Dios dxiqué gunabadiidxaʼ: «Pa gatiʼ ti hombre, ñee zanda guibánibe sti biaje la?». Guníʼ Job zabeza ndaaniʼ baʼ dede dxi guietenalaʼdxiʼ Dios laa. Nga runi gúdxibe Jiobá: «Lii zucaa riʼdxuʼ, ne naa zacabeʼ lii. Guizáʼ zápaluʼ gana gúʼyaluʼ ni bizaʼluʼ» (Job 14:13-15).

15 Guníʼ ique ni: racalaʼdxiʼ Jiobá guindisaʼ binni ni maʼ guti. Ñee cadi riéchenu gánnanu racalaʼdxiʼ Jiobá guni ni la? Peru, ximodo chiguiasa gueʼtuʼ. Tu laa ziasa ne paraa.

«IRÁ CANI NUU NDAANI BAʼ»

16. Ximodo chiguibani cani guiasa.

16 Ora guidúʼndanu lu Biblia ra cayeeteʼ biasa caadxi gueʼtuʼ dxiqué, rizíʼdinu xi chigaca despué. Ca binni bibani que guyuunecaʼ binnilídxicaʼ ne ca xhamígucaʼ sti biaje lu Guidxilayú. Zacá nga chigaca ora guiasa gueʼtuʼ, peru zaca ni jma galán que ni guca que. Casi maʼ bidúʼyanu lu capítulo 3, naguixhe ique Dios guni Guidxilayú riʼ ti paraísu. Nga runi, ora guiasa gueʼtuʼ maʼ qué zabánicaʼ lade guendaridinde, guendarucheené ley nin guendahuará. Zabánicabe peru para chúʼcabe nayecheʼ ne gápacabe guendariuudxi lu Guidxilayú riʼ sin qué chuʼ dxi gáticabe.

17. Panda binni chiguiasa.

17 Tu guiráʼ chiguiasa yaʼ. Jesús na: «[Z]una diaga iráʼ cani nuu ndaaniʼ baʼ stidxi [...] be, ne zaree caʼ» (Juan 5:28, 29). Zaqueca na Apocalipsis 20:13: «Biree ca gueʼtu ni nuu ndaani nisadóʼ ne biree irá gueʼtu ni nuu ra riaana cani cabeza cuidxi Dios cuenta laa». (Biiyaʼ apéndice «Xii nga Seol ne Hades»). Zadachi baʼ ora guibiguetaʼ guibani guiráʼ xixé binni caziilaʼdxiʼ ndaaniʼ ni. Apóstol Pablu guníʼ: «Zusibani Dios gueʼtuʼ, cásica ni nachaʼhui zaqueca ni cadi nachaʼhuiʼ» (Hechos 24:15). Xi riníʼ ca diidxaʼ ca yaʼ.

Ca binni ni maʼ guti zabánicaʼ sti biaje ne ziuucaʼ tobi si né guiráʼ binnilídxicaʼ ne ca xhamígucaʼ ndaaniʼ Paraísu

18. Tuu nga cani nuu lade cani «nachaʼhui» ni chiguiasa lade gueʼtuʼ; ra gánnaluʼ ni, ximodo zanda gacané ni lii.

18 Lade cani «nachaʼhui» ca nuu stale de cani rieeteʼ lu Biblia bibánicaʼ ante gueeda Jesús lu Guidxilayú, casi Noé, Abrahán, Sara, Moisés, Rut, Ester ne nuuruʼ stale tu rieeteʼ. Lu capítulo 11 stiʼ Hebreos rieeteʼ caadxi de laacabe cásica hombre zaqueca gunaa ni gupa fe. Peru lade cani «nachaʼhui» ca laaca nuu ca xpinni Jiobá ni cayati yanna. Ora gánnanu ziasa gueʼtuʼ racané ni laanu para cadi guidxíbinu gátinu (Hebreos 2:15).

19. Tuu nga cani «cadi nachaʼhuiʼ», ne xi chiguni Jiobá pur laacabe ni zusihuinni guendarannaxhii stiʼ.

19 Millón binni qué lica ñunibiaʼcaʼ Jiobá, nga runi qué ñúnicaʼ ni nabe. Xi zácaxa de laacabe yaʼ. Cani «cadi nachaʼhuiʼ» riʼ qué ziaandacabe. Zandisaʼ Dios ni dxandíʼ laacabe ne zudii tiempu laacabe gunibiáʼcabe laa ne gúnicabe ni na. Lu ti mil iza ca, zabani gueʼtuʼ ne ziuucaʼ tobi si né ca binni bizuubaʼ stiidxaʼ Jiobá lu Guidxilayú. Guendaridxagayaa nga ni chigaca dxi ca ne laani nga ruzeeteʼ Biblia dxi cuidxi Dios cuenta binni. *

20. Xii nga Gehena, ne tu rié racá.

20 Riníʼ nga ziasa guiráʼ binni huabani lu Guidxilayú riʼ la? Coʼ. Biblia na nuu caadxi ndaaniʼ «Gehena» (Lucas 12:5TNM). Gehena nga gulee lácabe ra risáʼbicabe guixi fuera de guidxi Jerusalén ni guyuu dxiqué, raqué ruzaaquicabe guixi ne cani maʼ guti. Tu clase gueʼtuʼ risaʼbiʼ ca judíu raqué yaʼ. Nga nga ca gueʼtuʼ ni ruuyacabe cadi naquiiñeʼ igaachiʼ ne cadi naquiiñeʼ guibani sti biaje. Nga runi, Gehena ca zeeda gaca ni casi ti lugar ra rinitilú binni ne maʼ qué ziuu dxi guibani. Jesús nga chiguni juzgar gueʼtuʼ, peru Juez ni jma dxiʼbaʼ ca nga Jiobá (Hechos 10:42). Ne qué ziuu dxi guindisaʼ Dios ca binni ni nánnabe qué iquiiñecaʼ ne qué nacaʼ guchaacaʼ.

CANI CAYASA PARA CHEʼ GUIBÁʼ

21, 22. 1) Xi sti modo chiguiasa cani maʼ guti. 2) Tuu nga biasa primé casi espíritu.

21 Biblia laaca rusiidiʼ nuu sti modo chiguiasa cani maʼ guti. Nga nga ora guiásacabe casi espíritu para guibánicabe guibáʼ. Tobi si tu ruzeeteʼ Stiidxaʼ Dios biasa zacá: Jesucristu.

22 Dxi naca Jesús de beela casi laanu biiticabe laa; peru qué nusaana Jiobá Xiiñiʼ ni qué nucheené laa ndaaniʼ baʼ (Salmo 16:10; Hechos 13:34, 35). Bisibánibe laa, peru maʼ cadi de beela. Guti Jesús de beela peru ora biasa maʼ «naca ti espíritu» na apóstol Pablu (1 Corintios 15:45). ¡Nabé naroʼbaʼ milagru ca! Maʼ bibani Jesús sti biaje casi espíritu ne maʼ napa poder (biindaʼ 1 Corintios 15:3-6). Deruʼ laabe biásabe casi espíritu, peru cadi laasibe chiguiásabe zacá (Juan 3:13).

23, 24. Tuu nga nuu lade «grupuhuiiniʼ de dendxuʼ» stiʼ Jesús, ne pándacaʼ.

23 Cumu nanna Jesús qué zandaa zabiguetaʼ guibáʼ la? ante gátibe gúdxibe ca discípulo ni bizuubaʼ stiidxabe «chi [guni chaahuibe] ti lugar para» laacaʼ (Juan 14:2). Cani cheʼ guibáʼ gúdxibe laacaʼ «grupuhuiiniʼ de dendxuʼ» (Lucas 12:32TNM). Panda binni nuu lu grupuhuiiniʼ de ca xpinni Cristu riʼ yaʼ. Lu Apocalipsis 14:1 guníʼ apóstol Juan: «Oraque biya dxie ne biiya zuhuaa Dendxu huiini [Jesucristu] que lu dani Sion. Zuhuaa né ti gayuaa cuarenta y cuatro mil binni laabe, ni cá lá be ne lá Bixhoze be lucuá».

24 Guiráʼ cani nuu lade 144,000 —casi ca apóstol stiʼ Jesús ni bizuubaʼ stiidxaʼ—, candisaʼ Dios laacaʼ para checaʼ guibáʼ. Padxí nga guiásacabe yaʼ. Apóstol Pablu na zaca ni dxi na Biblia gueeda Cristu (1 Corintios 15:23). Ca dxi ca nga nabáninu yanna, casi zadúʼyanu lu capítulo 9. Maʼ huaxiéʼ de cani nuu lade 144,000 ca nabani yanna riʼ. Ora gáticabe, ziásacabe oraqueca para guibánicabe guibáʼ (1 Corintios 15:51-55). Peru jma stale binni chiguiasa para guibani lu Guidxilayú riʼ ora maʼ naca ni ti paraísu.

25. Xi chiguizíʼdinu lu sti capítulo ca.

25 Naquiiñeʼ ganna dxíchiluʼ zuni ganar Jiobá guendaguti, xhenemígunu, ne zunduuxebe laa para cadi chuʼ dxi guibiguetaʼ. Biblia na: «Zábibe guendaguti ne maʼ qué ziuu dxi chuʼ ni, ne Jiobá, Señor ni jma nandxóʼ, zuchaa nisa rieeteʼ lú guiráʼ binni. Ne zabeebe guiráʼ ni riníʼ binni para gusituí lú ca xpínnibe, purtiʼ Jiobá peʼ maʼ guníʼ ni» (Isaías 25:8). Peru zándaca guinabadiidxaluʼ: «Cani guiasa para cheʼ guibáʼ ca, xi chigúnicabe racá». Chiguni mandárcabe lu Reinu stiʼ Dios dede guibáʼ. Lu sti capítulo ca zazíʼdinu jma de dxi guni mandar gobiernu ca.

^ párrafo 9 Xcaadxi ni bizaaca ca zeeda cani lu 1 Reyes 17:17-24; 2 Reyes 4:32-37; 13:20, 21; Mateo 28:5-7; Lucas 7:11-17; 8:40-56 ne Hechos 9:36-42 ne 20:7-12.

^ párrafo 19 Lu apéndice «Dxi cuidxi Dios cuenta binni» zadxélaluʼ xcaadxi ra caníʼ dxi cuidxi Dios cuenta binni ne ximodo chigaca ni.