1. Meye’elane mevé bôt bese ba yem bia zu la’ase?

BIZU’U bi bôte ya si bi a yem meye’elane ba loene na Meye’elane me Tate. Éyôlé te é ne ji ya meye’elane Yésus Krist émien a nga li’i bia ane éve’ela’a. Meye’elan mete me ne angôndô ya édok, a nge wo tu’a fombô mame melal me ôsu a nga lañe meye’elan mete été, wo ye yé’é mam mefe me lat a jôme Kalate Zambe a tu’a ye’ele.

2. Mam melal mevé Yésus a nga jô bôte be mbe be vô’ôlô nye na be sili éyoñe ba ye’elan?

² Atata’a meye’elan mete, Yésus a nga jô bôte be mbe be vô’ôlô nye na: “Ajô te, ye’ela’ane Zambe ana: A Tate wongan a ne yôp, Jôé dôé e bo’ étyi. Ayoñe dôé e za’ak. Mam wo anye’e me bo’o si nyô, aval ane me abo yôp.” (Matthieu 6:9-13) Mam melal mete ma tinan aya?

3. Jé bia yiane yem a lat a Éjôé Zambe?

³ Bi yé’éya abui mam mfa’a ya éyôlé Zambe, Yéhôva. Bi yeneya fe mam méziñ ma lat a nkômbane Zambe​—jé a nga bo, a jé a mbeme bo asu bôt bese y’émo. Ve, jé Yésus a mbe a simesa’ane nleme wé été éyoñ a nga jô na bi ye’elane na: “Ayoñe dôé [Éjôé  jôé] e za’ak”? Éjôé Zambe é ne jé? Aval avé ja ye fubu jôé Zambe, a bo de na é bo étyi? Nkol ôvé ô né zañe nzuane ya Éjôé Zambe a mboane nkômbane Zambe?

4. Jé é ne Éjôé Zambe, a za a ne Njôô ya été?

⁴ Éjôé Zambe é ne ngum éjôé Yéhôva Zambe émien a nga telé, a Njôô ya été a ne ntobane Zambe ôbien. Za a ne Njôô ya Éjôé Zambe? Yésus Krist. Yésus a ne Njôô a dañ anen a lôt bejô bôt bese ya si, ajô te be a loene nye na “Njôô ya bejô bôt, a Tate ya betate.” (1 Timothée 6:15) A bili ngule ya bo mam me ne mvaé abui a dañ avale njôô bôt ése, ja’a nyi a dañe mbamba njôô.

5. Éjôé Zambe j’ aye jôé é tele vé, a éjôé jé j’ aye kui vé?

⁵ Éjôé Zambe ja ye jôé é tele vé? Yésus nye a ne vé? Nga wo simesane na ô nga yé’é na be nga wôé nye élé mintaé, ve mvuse ya été ane a nga wômô. Melu 40 mvuse ya valé, ane a nga bete yôp. (Mam minlôman 2:33) Nalé a liti na nne Éjôé Zambe é tele wé​—e yôp. Amu nalé nde Kalate Zambe a loene je na “Ayoñe [Éjôé] ya yôp.” (2 Timothée 4:18) To’o na Éjôé Zambe é tele yôp été, éjôé jé j’ aye fe kui si.​—Nlitan 11:15.

6, 7. Amu jé Yésus a ne ngum avale Njôô?

⁶ Amu jé Yésus a ne ngum avale Njôô? Amu wua a ne na, a ye ke wu môs éziñ. Éyoñ Kalate Zambe a ve’e Yésus a bejôô ya émo ji, a loene nye na, nyô “ngule ya ényiñ é ne te a asu’ulan.” (Behébreu 7:16) Nalé a tinane na mvaé ése Yésus a bo j’ aye tabe nnôm éto. A bia yeme na a ye bo mbamba be mam be ne menen.

⁷ Tame fombô nkulan ajô ya Kalate Zambe wu mfa’a Yésus: “A Nsisime Yéhôva w ‘aye tabe be nye, nsisime ya ñyemane mam a fek, nsisime ya mbôndane fek a ngu, nsisime ya ñyeman a woñe ya Yéhôva. A ye yen  mvaé ya ko Yéhôva woñ; a ye bo te tyi’i mejô a ñyenane ya mis, nge tyi’i mam a ñwô’ane ya melo; ve a ye tyi’i minzôzoé mejô a zôsô, a kôm mejô me bôt be ne nje’ebane minlem si nyô, ne tiññ! a ye bibi si nyô a ôlé ya anyu dé; a ye wôé mbia be bôt a mvebe ya biyaé bié.” (Ésaïe 11:2-4) Éfuse ji ja liti na Yésus nye a ne nyô a ne ntoban ya bo Njôô a ne zôsô a nkoane bôt éngôngo asu bôte bese ya si. Ye wo kômbô bi avale njôô te?

8. Beza ba ye jôé a Yésus?

⁸ Jam afe é ne mfa’a ya Éjôé Zambe: Yésus a ye ke jôé étam. Bôte befe b’aye jôé a nye. Bi ne nyoñ éve’an, nlômane Paul a nga kate Timothée na: “Nge bi ajibi, bi aye fe jôô bia be nye.” (2 Timothée 2:12) É ne fo’o été na Paul, Timothée a bôte bevo’o Zambe a nga top be bili mbunan b’aye jôé a Yésus Éjôé ya yôp. Nde bôte tañaya b’aye bi avale ma’a te?

9. Yésus a bili na a jôô a bôte bambé, a Zambe a nga taté na a tobe be éyoñ évé?

⁹ Avale bia te yene Kabetôlô 7 ya kalate nyi, nlômane Jean a nga bi ñyenane vôm a nga yene “mon Ntômba ate [Yésus Krist] a tele nkôle Sion yôp, ba be bôt betoyini ntete wua a betoyini mewôm menyin a benyin, be be’e jôé dé, a jôé Ésa wé ntilan mvom mesu jap.” Beza be ne be 144 000 bete? Jean émien a kate bia na: “Bana be ne ba be atôñe Mon Ntômba vôm ase a ke. Bana be nga kuseban be so’o be bôte na, be bo bembômô bibuma mfa’a Zambe a mfa’a Mon Ntômba ate.” (Nlitan 14:1, 4) Ôwé, bôte bete be ne bezôsô beyé’é be Yésus Krist, be ne ntobane ngum aval, na be jôô a nye yôp été. Nane ba wômô soñ asu ényiñe ya yôp, ba be Yésus be bili na “be ajôô si.” (Nlitan 5:10) Ataté éyoñ minlôman, Zambe a tobe bezôsô Bekristen na be jalé be 144 000.

10. Amu jé nkômane ya na Yésus ba be 144 000 be jôô bôte ya si wo liti nye’an?

 ¹⁰ Nkômane na Yésus a be 144 000 be jôô bôte ya si, a ne ndem je a liti nye’an. Nya ajôô a ne na Yésus a kôme yeme môt a binam, a yem fe aval avé a ne wô’ôtan éyoñ a tôbane minjuk. Paul a nga jô na Yésus a ne “nyô a se ngule ya bo nnamban a ñwô’an ate’e wongan; ve nyô a nga yene meve’ele mimfa’a mise, aval ane bi ayen, ve te ke bo abé.” (Behébreu 4:15; 5:8) Bôte ba ye jôé a nye befe be nga tôbane minjuk ane môt a binam. Be nga nyiñe fe a menyôle ya nsem, a be nga tôban aval akon ése. Teke bisô, ba ye yeme tebe été ya bôte be bili minjuk!

11. Amu jé Yésus a nga jô beyé’é bé na, ba yiane ye’elane na nkômbane Zambe ô bobane yôp?

¹¹ Éyoñe Yésus a nga jô na beyé’é bé ba yiane ye’elan asu na Éjôé Zambe é zu, a nga jô fe na ba yiane ye’elan asu na nkômbane Zambe ô bobane ‘si nyô, aval ane yôp.’ Zambe a ne yôp été, a beéngele bé be wô’ô zu ba bo nkômbane wé éyoñ ése. Ve Kabetôlô 3 ya kalate nyi, bi nga yé’é na mbia éngele éziñ a nga télé mboane nkômbane Zambe, a tindi Adam ba Ève na be bo abé. E Kabetôlô 10, bia ye yen abui mame Kalate Zambe a ye’ele ajô ya mbia éngele ate ba loene na Satan Diable. Satan a beéngele be nga tyi’i na be a toñe nye​—be ne jôé na mimbia minsisim​—be nga jô’é be na be tabe yôp ôyôm nté. Nté te ôse, nkômbane Zambe ô nji bobane yôp été. Jamete é nga tyendé éyoñ Éjôé Zambe é nga taté na ja jôé. Mfefé njôô be nga télé, Yésus Krist, a nga taté na a bo bita a Satan.​—Nlitan 12:7-9.

12. Beta be mam mebaé mevé ma bobane kalate Nlitan 12:10?

¹² Nkulan ajô w’atoñe wu wo liti jame d’aye boban:  “Me nga wô’ô beta tyiñ yôp été, é jô’ô na, ‘Éyoñe ji nyian ôte ô soya, a ngu, a ayoñ ya Zambe wongan, a njôane ya Krist wé: amu mve mekua ya bobejañe bangan [Satan] a wuabaneya si, nyô a wô’ô bo a va’a be mekua asu Zambe wongan môs ba alu!’” (Nlitan 12:10) Ye wo yene mam mebaé ma boban éfuse Kalate Zambe ji? Di ôsu é ne na, Éjôé Zambe, a njôé ya été Yésus Krist, é tebeya. Di baa é ne na, be vaaya Satan yôp a wua nye si.

13. Asuu ya ñwuane Satan si é ne jé?

¹³ Avale bia ye yen ôsu, mam mete me bobaneya. Asuu ya été é ne jé? Éyoñ bia fombô mam me nga bobane yôp, bia lañe na: “Ajô te, A yôp ése, va’ak, a mia bôt mi to de été!” (Nlitan 12:12) Yaa, beéngele be ne zôsô ba vak amu Satan ba mimbia minsisime mié be nji beta tabe yôp été, a môt ase ya yôp a nto mbo ésaé Yéhôva Zambe. Nya mvo’é a évôvoé bi nto yôp été. Éyoñe ji, nkômbane Zambe ô nga bobane yôp été.

14. Jé é nga kui éyoñe Satan a wuabaneya si?

¹⁴ Mfa’a ya si, asuu é ne jé? Kalate Zambe a jô na: “Angônda jam mfa’a ya si a mfa’a ya mañ: amu Diable a maneya sise si a zu be mia, a bili beta ayaa, a yeme na, a bili ve ôyôm nté.” (Nlitan 12:12) Satan a wô’ô ôlun amu ba te wua nye si, a yeme ke na a bili ve mone nté. Ôlune wé été, a té bibubua bi mam, nge ‘angônda be mam’ e si. Bia ye yé’é abui mam mfa’a ya “angônda jam” ate e Kabetôlô a tôñe nyi. Nde, mbôle Satan a wuabaneya si, a bo na bibubua bi mam bi boban, bi ne sili na, Aval avé Éjôé é ne bo na nkômbane Zambe ô bobane si va?

15. Nkômbane Zambe mfa’a ya si ô ne ôvé?

¹⁵ Simesa’ane, nkômbane Zambe ô ne ôvé mfa’a ya si. Ô nga yé’é ajô te e Kabetôlô 3. Afup ya Éden, Zambe  a nga liti na nkômbane wé ô ne na si nyi é bo paradis, a bo njalan a bôt be ne zôsô a teke wu. Satan a nga tindi Adam ba Ève be bo abé; mboane te ô nga tyendé môse Zambe a yiane tôé nkômbane wé, ve ô nji tyendé nsôñane ôte ôbien. Nkômbane Yéhôva ô ngenane na: “Bôt be ne zôsô b’ aye nyoñe si, A tabe été nnôm éto.” (Besam 37:29) A Éjôé Zambe j’aye tôé jame te. A zene fé?

16, 17. Jé Daniel 2:44 a kate bia mfa’a ya Éjôé Zambe?

¹⁶ Tame fas nkulane ajô bia yene Daniel 2:44. Bia lañ été na: “Melu ya bejô bôte bete, Zambe ya yôp a ye telé ayoñ d’ aye bo te jañ nnôm éto, nalé fe njôane ya été w’ aye bo te li’i mo me ayoñe bôt afe; ve ayoñ ete d’ aye bu’u meyoñe mete mese bitun a di me, a d’ aye tebe nnôm éto.” Jé bifia bi bi akate bia mfa’a ya Éjôé Zambe?

¹⁷ Jam ôsu, Éjôé Zambe é nga tebe “melu ya bejô bôt bete,” nge na éyoñe bijôé bife bi ngenane bi tele. Jame baa, Éjôé te ja ye tebe nnôm éto. Ja ye ke tyameban nge tyendéban a avale kane éjôé fe. Jame lale, bia yene bita bi a ye bobane zañ Éjôé Zambe a bijôé ya si nyi. Éjôé Zambe ja ye dañ. Memane, fo’o ve nje ja ye jôé bôte bese. Éyoñe te ñhe, bôte ba ye bu’ubane a avale kane éjôé be ngenane te tame yen.

18. Ba loene bita bi asu’ulan bi aye bobane zañ Éjôé Zambe a bijôé ya si nyi aya?

¹⁸ Kalate Zambe a bili abui mame ya kate bia mfa’a ya bita Éjôé Zambe é nga dañe bijôé ya si nyi. Bi tame nyoñ éve’an: a ye’ele na, nté asu’ulan da subu, mimbia minsisim mia ye miase minsos na be du’u “bejô bôt ya si se.” Jé mi asôñ? Mi a “kôane be [bejô bôt] mfa’a ya mewosane ya beta môse ya Zambe, nyô a ne Ngul Ese.” Bejô bôte ya si be a ye tabe nkôane “vôm  a ne nloen nkobô Hébreu na, Harmaguédon.” (Nlitan 16:14, 16) Avale bifuse bibaé bi bia jô, bita bi asu’ulane zañe bijôé bi bôte ya si nyi a Éjôé Zambe, ba loene bie na bita ya Harmaguédon nge na Har-Maguédon.

19, 20. Jé ja ndeñele na nkômbane Zambe ô bo te bobane si éyoñ ji?

¹⁹ Jé nje Éjôé Zambe ja ye bo a zene ya Harmaguédon? Beta’a simesan, nkômban ôvé Zambe a bili mfa’a ya si. Yéhôva Zambe a nga sôñe na si e bo njalan a bôte be ne zôsô, bôte be ne te bijô be bo’o nkômbane wé e Paradis. Amu jé nalé a nji bobane den? Jam ôsu é ne na bi ne bebo mam abé, bia kon. Bi nga yé’é Kabetôlô 5 na, Yésus a nga wu asu dangan na bi nto ngule ya nyiñe nnôm éto. Jamete da bo na ô simesan mejô me ne ntilane mbamba foé Jean na: “Amu beta nye’an, Zambe a nga nye’e bôte ya si nyô, a nga lôm atyi’i Mone dé, ajô te bôte bese môt a buni nye, a ye jañ, ve tabe ényiñ ya melu mese.”​—Jean 3:16.

²⁰ Jam afe da ndeñele é ne na, bôt abui ba bo mbia be mam. Ba laane minsos, ba wup, a bo mam me ne te yian. Be nji kômbô bo nkômbane Zambe. Bôte ba bo mbia be mam ba ye wu bita bi Zambe ba loene na Harmaguédon. (Besam 37:10) Jam avo’o de a ndeñele na nkômbane Zambe ô bo te bobane si é ne na, bijôé ya si va bi nji tindi bôte na be bo wô. Abui bijôé bi ne atek, njet, a ékotekot. Kalate Zambe a jô ne ngeññ na: “Môte wua a jôô môt mfe njôane ya ndamane nye.”​—Ecclésiaste 8:9.

21. Aval avé Éjôé ja ye bo na nkômbane Zambe ô bobane si?

²¹ Éyoñ Harmaguédon a lôteya, bôt ba ye tabe éjôé jia si, Éjôé Zambe. Éjôé te ja ye bo nkômbane Zambe, a ja ye so abui bibotan. Bi tame nyoñ éve’an, Éjôé te ja ye sili Satan a mimbia minsisime mié édo’ébé si tañe mimbu toyini jia. (Nlitan 20:1-3) Ngule metuna’a  Yésus a nga ve ja ye volô na bôt be ne zôsô be bo te beta kon a wu. Éjôé Zambe si, ba ye bo ngule ya nyiñe nnôm éto. (Nlitan 22:1-3) Si ja ye veñesane Paradis. Éjôé te ja ye bo na nkômbane Zambe ô bobane si va a ja ye fubu éyôlé Zambe. Nalé ate a tinan aya? Nalé a tinane na Éjôé Zambe si, môt a nyiñ été a ye ve Éyôlé Zambe duma.

22. Amu jé bia yeme na Éjôé Zambe é nji so éyoñ Yésus a nga to si va, nge été été éyoñ a nga wômô?

²² Éyoñ Yésus a nga jô beyé’é bé be ye’elane na “Ayoñe dôé e za’ak”, nya ajô a nga to na Éjôé é nji so éyoñe te. Ye é nga so éyoñe Yésus a nga bete yôp été? Momo, amu Pierre ba Paul be nga jô mvuse ñwômane Yésus na, nkulan ajô ya Besam 110:1 ô nga tôébane be nye: “Yéhôva a jô Tate wome na, ‘Tabe’e mbo nnôme wom, Akekui m’ abo besiñe bôé étele mebo jôé.’” (Mam minlôman 2:32-35; Behébreu 10:12, 13) Éyoñ é nga yiane taté lôt.

23. (a) Éyoñ évé Éjôé Zambe é nga taté na ja jôé? (b) Jé bia ye fas kabetôlô a tôñe nyi?

²³ A nga yange mimbu miambé? Mbu 1870, befase Kalate Zambe be nga yene ôte’ete’ ôte’etek na ñyangane te wo ye mane mbu 1914. (Mfa’a ya mbu te  fombô’ô Appendice “1914—Beta mbu mfa’a ya minkulane mejô ya Kalate Zambe.”) Mam me nga bobane metata’a me mbu 1914 ma liti na ñwô’ane befase Kalate Zambe be nga bo me mbe été. Ntôéane ya nkulane mejô ya Kalate Zambe wo liti na mbu 1914, Krist a nga bo Njô, a Éjôé Zambe é tele yôp été é nga taté na ja jôé. Ataté éyoñe te bia nyiñe “ôyôme nté” ô li’iya asu Satan. (Nlitan 12:12; Besam 110:2) Bi ne jô a ndi nlem ése na, ana’ana, Éjôé Zambe é mbeme taté ésaé asu na nkômbane Zambe ô bo si va. Ye wo yene na jamete é ne mbamba foé? Ye wo buni na foé éte é ne totyi? Kabetôlô a toñe nyi a ye volô wo ô yeme na Kalate Zambe a tu’a fo’o ye’ele mam mete.