Capita Aro

Suru Munguni ri A’du Afa ni Ya?

E’yo Biblia ni nze ama ni Suru Munguni ri ma driari ngoni ya?

Suru Munguni ri nga a’du afa ’ye ya?

Suru ’diri nga fe e’yo Munguni leleri ma ’ye i sawa ngosi ya?

’BA MILIONI milioni kakau niki izita ’bani omve Ama Ata ’buari, kaniku A’iza Opi niri ra. Izita ’diri ndra Yesu Kristoni fe ima ngulupisi ceni eceta ru ndepi niri. E’yo izita ’di ma alea ’diyi ki orodri ru, ani mini lezu zita alenia matu ’bazaru na oko ’diyi ki nizu ri nga mi aza ko e’yo ada Biblia ni imba ’diyi ki nizu.

² Izita ecetaru ’di ni e’doria, Yesu fe azita ’ba i eripi ’diyi pini kini: “Emi zi ’dini: ‘Ata amani ovupi ’buari, ru mini ma ovu inzizaru. Suru mini ma emu. E’yo mini leleri ma ’ye i, nyakua, ekile ’buarile.’” (Matayo 6:9-13) Ziza na ’diyi e’daki di a’du ma e’yo ya?

³ Ama oniki di e’yo angiri Mungu ma ru Yehova i ri, ma dria ’bo. Ama oniki vini e’yo were asisile Munguni ri ma dria ra—afa erini ’ye ’bo azini erini nga mu ’ye ndo ’ba ada ni ri ma dria indi. Te adanisi, Yesu ni ndra ’yozu emi ma izi ’dini: “Suru mini ma emu,” ri ma ifi ngoni ya? Suru Munguni ri a’du afa ni ya? Emuta erini ri nga ru Munguni ri ’ba inzizaru, kaniku kililiru ngoni ngoni ya? Dika  emuta Suru nde niri eci di i ’yeta asisile Munguni ri be ngoni ngoni ya?

SURU MUNGUNIRI A’DU AFA NI’ARI

⁴ Suru Munguni ri gamete Yehova Munguni e’do ni azini vini Munguni Opi ni pe niri i. Suru Munguni ri ma Opi a’di i ya? Yesu Kristo i. Opi Yesu i amboru ndeni aga drice’ba ’ba ada ru ’diyi woro ra ani ’ba eri omve “Meleki melekini azini Opi opiniri’i.” (1 Timoteo 6:15) Eri okpo be e’yo kililiru ri ’yezu aga opi ’ba ada ni ci ’diyi ki dria ra, ata vini opi ’ba ada ma eselea ndepi woro ra ri pie dria.

⁵ Suru Munguni ri nga e’do opi nya ngoa? Te, Yesu ni ngoa? Mi eco egara mini ndra e’yo ’di oniria kini ’ba ’di ndra eri pati sia dika drara, vutinia ’ba enga eri ra. O’du were ma vutia, tu ’bua. (’Yeta 2:33) E’yo ’disi, ’diri bani pari Suru Munguni rini ovuzu alenia ri—’bua ’dale. ’Dari bani asisile Biblia ni eri omvezu “suru ’buari” i’ri. (2 Timoteo 4:18) Suru Munguniri ni ovuzu ’bua ’dale ti, eri nga opi nya nyaku ma dria ’dia.—E’yo Eceza 11:15.

⁶ Afa fepi Yesuni e’dazu ndu Opiru ri a’du afa ni ya? Okokele risi, cani nga dra ku. Biblia ni Yesuni o’bizu opi ’ba adaru ’diyi be ria, omve eri “a’dule ovupi drata kokoruri, ovupi diza ’bani ecozu cazu vunia kuri ma alea ri.” (1 Timoteo 6:16) ’Di ma ifi kini afa dria onyiru Yesuni ’ye ’diyi nga o’a ’dani ’dani. Azini eri nga afa amboru vini onyiru ’diyi ’ye.

⁷ Mi ’du di nga ecetasi e’yo ondriza Biblia ma alea Yesu ma dria ’di i: “Orindi Yehovani ri nga ovu eri ma dria, orindi ondua ni e’yo vaza niri be, orindi e’yo amazani azini okponiri be, orindi nita ni azini orindi Yehova ruzuri be. Te ayiko erini nga ovu ruta Yehovani ma alea. Eri ngani  ’ba ma e’yo li ekile erini ndrele i ma milea rile ku, eri ngani vini ega ’ba ma dria erini e’yoni erile i ma bilesirile ku. Te eri nga ’ba alioru ma e’yo li onyisi, eri nga ega ’ba dria e’yo kililirusi ’ba ovupi e’yere angua ’diyi ma aza kozu.” (Isaya 11:2-4) E’yo ’diyi e’daki adaru kini Yesu ni nga ovu Opi kililiru azini yiki be ’ba dria nyaku ’di ma dria ’diyi pini. Mi le ovu Opi ’daleri ma palea ra ya?

⁸ E’yo ada azi ovupi Suru Munguni ma dria ri ’di: Yesu ngani opi nya a’dule ku. ’Ba azini ki nga opi nya eri be tualu indi. Ecetasi ’ba ti pele Paulo ’yo Timoteo ni kini: “Ama ka candi a’i asi teza be, ama nga opi nya eri be indi.” (2 Timoteo 2:12) Adaru, Paulo pi, Timoteo pie, azini ’ba a’ita be Mungu ni nga ope ni ’diyi pie tualu yi nga opi nya Yesu be Suru ’bua ri ma alea. ’Ba ngapi drileba ’di isupi ’diyi ma kalafe si ya?

⁹ Ndra ’bani ece Capita 7 buku ’di niri ma alea ’bo rile, ’ba ti pele Yohana ne ndra afa ndreza aleasi “Kabilomva [Yesu Kristo] ni pa soria Oni Zionia [Pari erini opi nyazani ’buaria], azini eri be ’ba alifu turu alu kali su drini su ovupi ru erini be azini Ati ma ru be sizaru yi ma andretia ’diyi.” ’Ba 144,000 ’diyi a’di piki ya? Yohana ma ngulupi lu amani ’dini: “’Ba ’diyi ’ba Kabilomva ma vuti bipi geri dria erini muzuria ’diyi. Je ndra yi ’ba ma eselea ovuzu anya kapi okoriru Mungu vu Kabilomva be.” (E’yo Eceza 14:1, 4) Adaru, eyi ’ba a’ita be Yesu Kristo ma vuti obipi ’bani pe ndu ngapi opi nyapi ’bua ’dale eri be ’diyi. ’Bani eyi engazu dra ma alea ’bo ri ma vutia ovuzu idriru ’bua ’dale risi “yi nga ovu opi ru nyaku ma dria” Yesu be. (E’yo Eceza 5:10, NW) E’dozu ewu ndra ’ba ti opele ’diyi ngari risi, Mungu ebi Kristiani a’ita be ’diyi ki ope kalafe 144,000 ’diri dezu.

 ¹⁰ Fezu Yesu ma ce ’ba ma dri ’ba 144,000 ’diyi pie ri otuta leta ru kilili ’dile ni. Oko risi, Yesu ni candi azini ocoko ’ba ada ni isu ri ngoni’ari ra. Paulo ’yo kini Yesu ni ’ba “ecopi okpoako amani ma candi nipi ku ri i ku, te eri oni ndra erita erizu e’yo eri ecandipi ’diyisi.” (’Ba Ebraniani 4:15; 5:8) ’Ba erini opi nyazu eyi pie ’diyi ciki vini dri dika taki e’yo ma ti ndra yini ovuzu ’ba ru ria ra. O’bazu ’da ma dria, osiki patraka okpoako ’ba ada ni ’diyisi azini taki azo ndu ndu ’diyi ma e’yo ma ti dria ra. Adaru, eyi nga ocoko azini candi ’ba ada ni isu ’diyi ma e’yo va ra!

SURU MUNGUNI RI NGA A’DU AFA ’YE YA?

¹¹ Yesu ni ndra ’yozu kini ’ba i ma vuti obipi ’diyi ma iziki Suru Munguni ma emuria, ’yo vini indi kini ma iziki “e’yo Munguni lele ri ma ’ye i nyakua ekile ’buarile.” Mungu ni ’bua ’dale, azini malaika a’ita be ’diyi ebiki o’du driasi e’yo erini lele ’diyi ki ’ye ria. Te, Capita 3 buku ’di niri ma alea, ama oniki kini malaika azi alu onzi ’dinile ri ga ndra e’yo Munguni lele ri ’yekosi azini fe Adamu pini e’yo ezazu Eva be. Capita 10 ma alea, ama di nga mu e’yo oni angiri afa Biblia ni imba malaika onzi, amani omvele Sitani ’ba ’Ba Obepi ri ma dria. Sitani pi malaika azi pepi vini eri ma vuti bipi—’bani omve orindi onzi ’diyi pie—’ba ku ndra eyini o’azu ’bua ’dale sawa were. ’Di ece kini, malaika woro ndra o’api ’bua ’dale ’diyi e’yo Munguni lele ri ’ye ’dini ni ku. Te ’da nga ndra i oja ra sawa Suru Munguni rini e’dozu opi nyazu risi. Yesu Kristo, Opi ’bani pe o’diru ri, nga ndra a’di ’di Sitani be ra.—E’yo Eceza 12:7-9.

¹² E’yo ondriza ’di ece di a’du ma e’yo ni nga ’i ’ye  niari: “Ma eri o’duko amboru ’bua kini: ‘Pata pi eca ’bo, okpo pie, opi nyaza Mungu amaniri niri pie, Kristo erini ri ma okpo opiru ri pie, a’dusikuni ’beki ’ba asu supi adripi amani ma rua Mungu amani ma milea etusi azini inisi [Sitani] i va ’bo!’” (E’yo Eceza 12:10, NW) Mi ne e’yo okpo okpo iri ’bani ifini ece Biblia ma vasi ’di ma alea riki ra ya? Okori, Suru Munguni Yesu Kristo ma palea ri e’do opi nyaza ’bo. Irizori, ’ba e’be Sitani ni ’bua risi va nyakua ’bo.

¹³ A’du ma e’yo eca di e’yo iri ’diyi pi ma alea ni ya? E’yo yi ’yepi ’bua ri ma dria, ama la ’dini: “E’yo ’disi mi ’bu la, emi ma ovu ayikosi ’ba ovupi mi alea ’diyi be!” (E’yo Eceza 12:12 ) Ada, malaika a’ita be ’diyi o’aki ayikosi, a’dusikuni Sitani pi malaika erini onzi ’diyi pie ’bua ’dale yo, lu ’ba dria a’ita be Yehova vu ’diyi di bua ’dale ni. ’Dale ria, asi anzuru azini ti iciza ni a’dule. Sawa ’disi ’bua ’dale e’yo Munguni leleri di i ’ye ni.

¹⁴ Te di, nyakua ’dia ria? Biblia ’yo ’dini: “Te candi nyaku dri miri be, a’dusiku ’ba asu supiri esi va emi vu adra amboru be tu erini nile ewu ini ace di wererisi!” (E’yo Eceza 12:12) Sitani eca a’okosi ’bani eri e’bezu vaa risi azini ewu erini ni acezu were risi. A’oko erini ’disi eji di ocoko, kaniku “candi,” nyaku dria. Ama di nga e’yo oni angiri “candi” ’da ma dria capita ’di ma vutia ri ma alea. Amani di ’diri nizu ’bo rile, ama ecoki di vini zi ’dini, Suru ’di eco di e’yo Munguni leleri eji nyaku dria ’dia ngoni ngoni ya?

¹⁵ Aneki ndra asisile Munguni nyaku ’di ma driari ngoni’ari ’bo. Mi oni ndra e’yo drinia Capita 3 ma alea. Edenia ria, Mungu e’da ndra kini asisile ini ri fezu nyaku ’di ni ecazu paradisi gapi tre ’ba drapi ku, azini kililiru  ’diyi pisi ri ru. Sitani nga fe Adamu pini e’yo ezazu Eva be, ani ’da fe di asisile Munguni nyaku ’di ma dria ri teni i ’ye ku te ojani asisile erini ri ku. Yehova otu nga kiri kini “’ba onyiru ’diyi nga angu nya awitaru, yi nga o’a alenia ’dani ’dani.” (Zaburi 37:29) Ecekokoru Suru Munguniri nga fe ’dini i ’yezu ra. Geri ngole ri si ya?

¹⁶ Ama ma neki nga e’yo ondriza Danieli 2:44 ma aleari. La ’dini: “Te ewu opi ’dayinirisi Mungu ’buari nga suru ngapi dri japi ewu vusi ewu vusi ku ri ’ba ra. Yi ngani vini suru nde ma opi nyaza ku suru azini dri ku. Te suru nde nga suru awa’dini ’diyi onyo dria nyingiriki yi dri jazu dria ra, te suru nderi nga pa so ’dani.” Afa e’yo ’di ni ece amani Suru Munguni ma driari ngoni ya?

¹⁷ Okorisi, ece amani kini Suru Mungu niri nga e’do opi nya “deresi opi azi ’diyi ki nga ci,” kaniku deresi suru azi ’diyi nga kiri opi nyaza ma alea. Irizori, lu amani kini suru nderi nga pa so ’dani ’dani. Opi nyaza azini ngani eri nde ecozu pa sozu eri ma paria ni ’dini ni ku. Nazori, ama ne kini a’di ni nga ovu Suru Munguniri pi ma eselea opi nyaza wudrikurua ’diyi pie. Te Suru Munguniri nga a’di ’dari ndeni. Asizu, eri di nga adri opi nyaza awipi a’dule ’ba ada ma driari ru. ’Ba ada yi di nga ayiko opi nyaza kililiru ndepi ra ri ni isu.

¹⁸ Biblia nze e’yo angiri a’di ’diza asizu Suru Munguniri pi ma eselea opi nyaza wudrikurua ’diyi niri pie ri ma dria. Ecetasi eri imba kini, asiza ni ecazu enyia risi, malaika onzi ’diyi nga inzo nze “opi wudrikuru dria ’diyi pini woro.” E’yo ngole ri ’yezu ya? [Opi] ’diyini “eyi okuzu tualu a’di amboru Mungu Okpo E’iru ni pelerisi.” Opi nyakua ’diyi nga eyi oku tualu “pari ’bani omvele Ebrania tisi Hari-Magedoni niri ma alea.” (E’yo Eceza 16:14, 16)  E’yo ’bani si vasi iri ’diyi pi ma alea risi, a’di asizu opi nyaza ’ba ada ni pi ma eselea Suru Munguni beri ’ba omve a’di Hari-magedoni ni kaniku Amagedoni ni.

¹⁹ Afa Suru Munguniri ni di nga ’ye a’di Amagedoni ni siri a’du afa ni ya? Mi ega nga e’yo dika asisile Munguni nyaku ’di ma dria ri ngoni’ari ma dria. Yehova Mungu le ndra kini nyaku ’di ma ga tre ’ba kililiru, ezata koko i inzipi Paradisia ’diyisi. Afa fepi asisile ’da ni i ’yezu sawa ’disi ku ri a’du afa ni ya? Aluzori, ama eza ’bani, azo ni ama obi azini ama odra. Ama oniki ndra Capita 5 ma alea kini, Yesu Kristo dra amasi, amani ecozu o’azu ’dani ’dani beni. Mi eco vini sawa azini si E’yo Buku Yohana ni sile ni ri ma alea ’diri ega ra: “Munguni ’ba nyakua ’diyi lele tu risi, eri fe Mvi erini tile aluri ’dini ’ba dria alu alu eri a’ipiri ma ja dri ku te ma ovu idri ’dani ’dani ri be.”—Yohana 3:16.

²⁰ E’yo ewaru ri ma azi vini ’ba kakau eyi e’yo onzi ’ye. Eyi inzo nze, aramu nya, azini ali o’ba. Lekini e’yo Munguni lele ’diyi ki ’ye ku. ’Ba nga ’ba e’yo onzi ’yepi ’diyi pi ma dri ja a’di Amagedoni nirisi dria. (Zaburi 37:10) Te vini indi asisile e’yo Munguni rini nga i ’yezu nyakua ku ri opi nyaza sawa ’di ma alea ’disi ’diyi imbakini ’ba eyi e’yo erini ma dria ku. Opi nyaza ma ndeni eyi okpo ko ko, eyi adra ru, kaniku eyi aramu ru. Ani Biblia yo di nditiri ’dini: “Opi nyaza ’ba ada niri candi fe ’ba ada ni.”—Eklesiaste 8:9, NW.

²¹ Amagedoni ma vutia, ’ba ada ni nga ovu opi nyaza alu, Suru Munguni ri ma palea. Suru ’dari nga e’yo Munguni lele ’diyi ’ye azini tusu coza kilili ’dile ’diyi eji. Ecetasi, eri nga Sitani ma dri ja malaika onzi erini ’diyi pie woro. (E’yo Eceza 20:1-3) Okpo Yesu ma owita niri di nga e’do azi nga fezu ’ba azi ni ngazu ovuzu azoru kaniku vini  drazu ku. Kani ra ria, opi nyaza suru ’di ma alea risi ’ba yi nga o’a ’dani ’dani. (E’yo Eceza 22:1-3) Nyaku ni di nga eca paradisi ru. Ani Suru ’dari di nga fe e’yo Munguni lele ’diyi nga ’yeru nyaku dria azini eri nga ru Munguni ri ’ba inzizaru. ’Di ma ifi di ngoni ya? Ifini kini e’yere e’yere ’ba dria idriru Suru Munguni ma palea ’diyi di nga ru Yehovani ri inzi.

SURU MUNGU NIRI NGA E’DO E’YO ERINI LELE RI ’YE A’DU NGA RI YA?

²² Yesu ni ndra ’yozu ’ba ima vuti bipi ’diyi ni ma iziki, “Suru mini ma emu” ria, e’da nditiri kini Suru nde ’da eca ndra nga sawa ’dasi ku. Eca di ndra sawa Yesu ni tuzu ’bua risi ya? Yo, adusikuni ’ba ti opele Petero pi Paulo be iritro ’yoki kini engata Yesu ni ma vutia, e’yo ondriza Zaburi 110:1 ma alea ri eca ima paria: “Yehova ’yo opi mani ma tia: ‘Mi ri ma dri ndiria de nga ma ’bani ari’ba mini ovuzu afa mi pa ’bazu driniariru ku.’” (’Yeta 2:32-35; ’Ba Ebraniani 10:12, 13) E’yo ’di ’du ndra sawa angiri.

²³ Sawa ngopi ma vutia? E’dozu eli 1900 ni ’yeria i e’doria kpere eri ma alea aga daa, ’ba Biblia onipi asi adaru be ’diyi ngaki emu ni kini sawa ndra erini tezu ri de i eli 1914  si. (E’yo onizu eli ’di ma dria, mi ne E’yo O’bazaru ’Diyi, peji 215-18.) E’yo ’yepiru wudrikurua e’dozu eli 1914 si ’diyi e’daki tandi kini e’yo ndra ’ba asi ada be Biblia onipi ’diyi pini ’yori adaru. E’yo ondriza Biblia ma alea ’diyi e’daki kini eli 1914 si, Kristo eca di Opi ru azini Suru Munguni ’buari e’do di vini opi nya indi. Ani, ama di o’a “ewu acepi were” ru Sitani niri ma alea. (E’yo Eceza 12:12; Zaburi 110:2) Ama eco di vini ’yo abaza kokoru kini ace were Suru Munguniri nga e’yo Munguni leleri ’ye nyaku dria ra. E’yo ’diri mini kilili ru ya? Mi a’i eri e’yo ada ri ru ra ya? Capita ’di ma vutia ri nga mi aza ko nezu kini Biblia ni e’yo ada ’diyi imba.

E’YO BIBLIA NI IMBARI RI

▪ Suru Munguni ri opi nyaza ’bua Opini ni ovuzu Yesu Kristo i, azini ’ba ’bani opele 144,000, engazu nyakua ’diyi nga opi nya eri be. —E’yo Eceza 14:1, 4.

▪ Suru nde e’do opi nya eli 1914 si, azini e’dozu sawa ’dasi ’ba e’be Sitani ni ’buarisi va. —E’yo Eceza 12:9.

▪ Ace were Suru Munguni ri nga opi nyaza ’ba ada ni nyakua ’diyi ma dri ja dria, ’da ma vutia nyaku dria ni di nga eca paradisi ru. —E’yo Eceza 16:14, 16.

[[Zita e’yo onizu ’diyi]

1. Izita ndepi ni ’bani nga muzu e’yo onizu drinia ri ngo i ya?

2. Afa na Yesu ni ndra imba ’ba ima vuti obipi ’diyi ma ziki izita ma aleari ki ngoki ya?

3. E’yo le ama ma oniki Suru Munguni ri ma dria ra riki ngoki ya?

4. Suru Munguni ri a’du afa ni, azini Opi ni a’di i ya?

5. Suru Munguni ri nga opi nya ngoa, azini a’du afa ma dria ya?

6, 7. Afa e’dapi kini Yesu ni Opi ndu niri a’du afa ni ya?

8. ’Ba ngapi opi nyapi Yesu be ’diyi a’dipi ya?

9. ’Ba ngapi opi nyapi Yesu be ’diyi ma kalafe si, azini Mungu e’do eyi ope e’dozu a’du nga ri ya?

10. Yesu ni opi nyazu ’ba 144,000 ’diyi be ’ba ada ma dria ri eri otuta leta ru kilili ni a’du ma e’yo si ya?

11. Yesu ’yo ndra ’ba i ma vuti obipi ’diyi ma iziki e’yo Munguni lele ri ma ’ye ’i ’bua ’dale a’du ma e’yo si ya?

12. E’yo okporu iri ’bani ece E’yo Eceza 12:10 ma alea ’diyi ngoki ya?

13. Afa ’yepiru ’bani Sitani ni e’bezu ’buarisi va ’bo ri ma vutia ri ngoi ya?

14. ’Bani Sitani ni e’bezu engazu ’bua risi vaa nyaku dria ’bo risi a’du afa ’ye i ni ya?

15. Asisile Munguni nyaku ’di niri ngoni ya?

16, 17. E’yo Danieli 2:44 ni lu amani Suru Munguni ri ma dria ri ngoni ya?

18. A’di asizu Suru Munguni pi ma eselea opi nyaza nyakua ’diyi ni pie ri ’ba omve ngoni ya?

19, 20. Afa fepi e’yo Mungu ni lele ri ’yeni nga i nyakua sawa ’disi ku ri a’du afa ni ya?

21. Suru ’diri nga e’yo Munguni leleri ’ye ngoni ru ya?

22. Ama niki kini Suru Munguniri emuni ndra sawa Yesu ni ovuzu nyakua ’diarisi ku kaniku erini tuzu ’bua ’dale ’bo ri ma vutia coti ku ngoni ru?

23. (a) Suru Munguniri e’do ndra opi nya a’du ngari ya? (b) E’yo amani nga mu oni Capita ’di ma vutia ri ma alea ri ngoni ya?

 [E’da peji ma alea ’diyi 83]

’Bani Sitani pi e’bezu malaika erini onzi ’diyi pie ’buarisi vaa ’bo risi ejiki candi nyakua tu. Ace were candi ’dile ’diyi nga yi de ra

[E’da peji ma alea ri 84, 85]

Opi nyaza Suru niri ma palea, e’yo Munguni leleri nga i ’ye nyakua ’dia ekile ’bua rile