1. ¿Dre rabai bare ja känenkäre ye medente mikata gare nie?

TELEVISIÓN o radio yete mätä noticia kukwe nuin angwane, ¿dre rabai bare nibätä ye mä tärä ngwentari jai? Kukwe tare ngüba ñaka nikwe tä nemen bare drekebe ngwarbe kä ne näire, yebätä dre rabai bare ja känenkäre ye ñaka raba nemen gare jire känenkri ni kä nebätä ie (Santiago 4:14). Akwa Jehová abokän ie gare (Isaías 46:10). Kukwe tare rabai bare kä nengwane bätä jondron kwin rabai bare ja känenkäre, ye niara Kukwei, Biblia, yebätä mikani gare kirabe.

2, 3. ¿Nitre ja tötikaka Jesukwe käkwe kukwe meden ngwanintari ie, aune niarakwe dre niebare ietre?

² Jesukristo blitabare Gobran Ngöbökwe yebätä, gobran yekwe kukwe käme mikai krüte aune Kä tibien kwitai bä nuäre kwe (Lucas 4:43). Nitre käkwe Jesús kukwe nuabare ye tö namani mikai gare jai ñongwane Gobran ye jatai. Nitre ja tötikaka niarakwe käkwe ngwanintari ie: “[¿]Ma jatadreta bobuta amne kä ne rikai ta, ye abko bä mikadi ño nunye?” (Mateo 24:3). Niarakwe niebare ietre, nitre kä nebätä töi  käme gaite ñongwane ye abokän Ngöbö Jehová aibe ie gare metrere (Mateo 24:36). Akwa, Gobran Ngöbökwe käkwe ni mikai nüne jäme aune kä jürä ñaka rabaira ye känenkri dre rabai bare Kä tibienbätä ye Jesukwe mikani gare. Aune kukwe rabai bare mikani gare kwe ye tä nemen bare kä nengwane.

³ Nita nüne ‘kä krüte te’, ye dre kätä bämike rabadre gare nie ye känenkri, ani blite jötrö ngwarbe rü namani bare abokän nitre kä nebätä käkwe ñaka tuani jire yebätä. Kä kwinbiti, nitre üaire tä nüne yekänti, rü ne namani bare aune kukwe namani bare ye tä mate metrere nibätä.

4, 5. a) ¿Jesús namani gobrane kä kwinbiti ye bätärabe dre namani bare? b) Kukwe nieta Revelación 12:12 ye erere, ¿rübare kä kwinbiti ye köböite dre namani bare?

⁴ Kapitulo ne känenkri yebätä mikaba gare, Jesukristo namani gobrane kä kwinbiti kä 1914 yete ja känenkäre (ñäkädre Daniel 7:13, 14 yebätä). * Ye bätärabe kukwe ükaninte kwe. Biblia tä niere: “Rü rakakaba kri kä kwinbätä: Miguel [ye Jesús gärätä arato] aune angeletre Miguelkwe käkwe rüba mökata [Satana] ben. Mökata [aune] angeletre mökatakwe käkwe rüba niaratre ben”. * Diablu bätä angeletre töi käme, chokalitre,  ganainbare rübätä aune niaratre kitani Kä tibienbätä. Satana bätä chokalitre ñaka namanina kä kwinbiti ye käi namani juto angeletre Ngöbö mikaka täte metre yebätä. Akwa nitre kä tibienbätä yebätä kä ñaka namani juto krubäte. Bibliabätä mikani gare krörö: “¡Kukwe tare tä kä tibien [...] kräke!, ñobätä ñan aune Diablu kitani mun ngätäite, tä rubun krubäte, kä niena braibe käne gare ie yebätä” (Revelación [Apocalipsis] 12:7, 9, 12, TNM).

⁵ Rü nakaninkä kä kwinbiti ye köböite dre namani bare ye mike ñärärä: Diablu namani rubun krubäte aune tä nitre Kä tibienbätä ngwen ja tare nike. Nikwe mikai gare jai ye erere, kä nengwane nita nüne tare nikata ye näire. Akwa ne käkwe nuadi jötrö, “kä braibe te”, aune Satana ie gare. Kä ne abokän “kä krüte” nieta Bibliabätä (2 Timoteo 3:1). Diablu tä kukwe käme nuainne Kä tibienbätä ye Ngöbö köböra mike krüte, ¡ye käi juto krubäte nibätä! Bibliabätä kukwe rabai bare mikani gare aune tä nemen bare kä nengwane ye ani mike gare jai. Kukwe nemen bare ne tä mike gare nita nüne kä krüte te, aune gwäune nire nire tä  Jehová tarere yekwe jondron kwin rabai ere kärekäre Gobran Ngöbökwe köböire. Kukwe ketabokä rabai bare ni näire niebare Jesukwe ye ani mike gare käne jai.

6, 7. ¿Jesús kukwe niebare rü bätä mrö nika yebätä, ye tä nemen bare ño kä nengwane?

⁶ “Juta kwatirekwatire rabadi rüre jabe kwärikwäri amne nitre nünanka kä ketareketare te rabadi rüre jabe kwärikwäri.” (Mateo 24:7.) Kä nikanina siento krati ta yete nitre kwati krubäte murie ketanina rü ye köböite. Ni kä Gran Bretaña yekänti kukwe kira tikaka käkwe kukwe ne tikabare: “Siklo 20 yete nitre kämikani bäri kwati krubäte. [...] Siklo ye ngwane bäsi rübare jankunu, ye bitikäre kä braibe te ñaka rübare kä jökräbiti tibien”. Nitre ja tötikaka kukwe nemen bare kä jökräbiti yebätä tä mike gare: “Rübare keta kabre siklo 1 Kristo ye bitikäre nemen kä 1899 yete, akwa rübare [siklo 20] ye ngwane nitre kämikani bäri kwati krubäte”. Kä 1914 yete ja känenkäre nitre krütanina 100 millones biti bäri kukwe ne kisete. Ye erere, rü köböite nitre  kwati mräkätre murie ketanina. Ruäre ngwane mäkwe ja tuabarera kukwe tare ne erere ben.

⁷ “Ni kwati rabadi mrö nike.” (Mateo 24:7.) Nitre ja tötikaka jondron kwetadre yebätä tä niere, kä 30 nikanina ta yete jondron kwetadre niena bäri ere. Akwa, mrö nika täbe krubäte, ñobätä ñan aune nitre kwati ie kä ñaka mrö nökara aune ngwian ñaka mrö kökara ietre. Juta ruäre kwe ngwian ñaka krubäte, yekänti nitre mil millones biti bäri tä nüne köbö kwatire kwatire te: ngwian kumu ye aibebiti, o bäri chi. Aune niaratre jökrä bäsi tä mrö nike krubäte. La Organización Mundial de la Salud tä mike gare, kä kwatire kwatire te monsotre kia 5 millones biti bäri tä krüte ñaka mrö kwin kwete ye kisete.

8, 9. Dobo kri aune bren yebätä kukwe niebare Jesukwe abokän namanina bare, ¿ye dre kätä bämike?

⁸ “Dobo rabadi nakaenkä kri krübäte.” (Lucas 21:11.) Kä Estados Unidos yekänti, nitre ja tötikaka krikri käkwe niebare, dobo kri bäri dite rakaikä keta jätäbiti keta ökän kä kwatire kwatire te, abokän käkwe ju krikri juain ngwarbe aune  dobro trekai kwe. Aune kä kwatire kwatire te arato, dobo kri tä nakainkä abokän kätä ju krikri juen ngwarbe täte. Arato mikata gare kä 1900 ja käne dobo kri yete nitre dos millón biti bäri murie ketanina. Kukwe mada tä mike gare: “Nitre ja tötikaka krikri tä jondron mrä mrä keta kabre sribere akwa ye köböire nitre braibe tä nemente nire”.

⁹ “Bren nika rabadi.” (Lucas 21:11.) Kräkä sribeta keta kabre, akwa ni kä tibienbätä ngätäite bren kirabe bätä bren mrä ye tä krubäte. Kukwe mikani gare ye erere, kä nikani mrä ta yete bren keta gre garera nie ye namani kä jökräbiti tibien —ñodre, bren sida, malaria, müra tare, bren cólera—, bätä bren mada kabre abokän ñaka nuäre kräkäimikadre. Ne madakäre, bren grebiti ketajätä mrä tä ni ngätäite. Bren ruäre ye bäri käme aune kä nengwane kräkä jämi kwen kräke.

10. ¿Kukwe niebare 2 Timoteo 3:1-5 yebätä ye erere nitre niena ja ngwen kä nengwane raba ruin mäi?

¹⁰ Kä krüte te kukwe rabai bare  kä jökräbiti tibien ye ñan aibe mikani gare Bibliabätä, ñakare aune nitre kä tibienbätä ye ñaka töi rabai ja erebe mikani gare arato. Nitre jökrä töi rabai ño ye apóstol Pablo käkwe mikani gare. Niebare kwe: “Kä [krüte] angwane, kukwe rabadi nakenkä taretare krübäte” (ñäkädre 2 Timoteo 3:1-5 yebätä). Pablo käkwe mikani gare ne erere nitre rabadi ja ngwen:

• rabai ja tarere kaibe akwle

• rabai ngwian tarere bäri

• ñaka rabai rün bätä meye kukwei mike täte

• ñaka rabai ja ngwen metre ni madai

• ñaka rabai ni mada tarere

• ja ngrabare gobrain ñaka rabai gare ietre

• rabai rubun krubäte

• rabai kä ngwan juto jabätä tarere, aune ñaka rabai Ngöbö tarere

• ja bämikai kwetre Ngöbö mike täte, akwa kukwe nuaindi kwetre yebiti niaratre käkwe bämikai ñaka ja tuenmetre jie ngwandre ie

11. Salmo 92:7 tä niere ye erere, ¿dre rabai bare nitre käme yebätä?

¹¹ ¿Nitre mä käibiti tä ja ngwen ne erere? Jän. Kä jökräbiti tibien nitre tä ja ngwen ye erere. Ne tä mike gare nie Ngöbö köböra kukwe ne ükete, ñobätä ñan aune Biblia tä niere: “Nitre käme rabai kwati krubäte mikä käme ye kwrere, aune nitre jökrä kukwe käme nuainkä rabai kwati krubäte ye ngwane gaite kärekäre” (Salmo 92:7).

12, 13. ¿“Kä krüte” te “kukwe metre” tä nirien bäri ye dre tä mike gare?

¹² Erametre, kä krüte nete kukwe tare krubäte tä nemen bare, mikani gare Bibliabätä ye erere. Akwa, nitre Jehová mikaka täte ye ngätäite kukwe ruäre kwin tä nemen bare.

¹³ Tärä Daniel yebätä mikani gare, “kukwe metre ye ririai bäri.” ¿Ñongwane kukwe ne rabai bare? “Kä krüte” ye näire (Daniel 12:4). Metrere kä 1914 yete ja känenkäre, Jehová tä nitre tö niara mikai täte ye dimike kukwe ütiäte Bibliabätä mike nüke gare jai. Ñodre, Ngöbö kä bätä niara töita dre nuainbätä, Jesukristo ja nire biani ni ütiäre, nitre krütanina yebätä dreta nemen bare aune nitre krütanina gaikröta ye mikata gare kwe. Nitre Jehová mikaka täte ie nünandre ño ye niena gare, ye köböire jondron kwin tä nemen kwetre aune tä Ngöbö käikitekä. Gobran Ngöbökwe ye dre gärätä aune gobran yekwe kukwe ükaite ño Kä tibienbätä ye niena gare metre ietre. ¿Kukwe gare ietre yebiti tätre dre nuainne? Kukwe ngwantarita ne tä kukwe mada niebare ye mike gare nie, kukwe ye tä nemen bare kä krüte nete.

14. ¿Gobran Ngöbökwe kukwei drieta nemen medente aune nire nire tä nuainne?

¹⁴ “Kukweta ükaninte ye rabaira krüte” yebätä Jesukristo käkwe niebare, “Ngöbö kebera nüke gobrane nibti, ye abko kukwe kuin [...] rabadi diribare kä jökräbti temen” (ñäkädre Mateo 24:3, 14 yebätä). Kukwe kwin Gobran Ngöbökwe yebätä drieta kä jökräbiti tibien, Gobran Ngöbökwe ye dre gärätä, dre nuaindi kwe aune jondron kwin nuaindi kwe, ye raba nemen  ño nikwe ye mikata gare arato. Kukwe kwin ne drieta juta 230 biti bäri yekänti aune kukwe keta kabre jene jene yebiti. Nitre testiko Jehovakwe kwati krubäte, “kä jökräbti temen [...], ni bätäkä ngwarbe amne ni kukwe bätäkä ngwarbe [...], ni nünanka juta bätäkä ngwarbe [känti]” tä kä jutobiti kukwe kwin Gobran Ngöbökwe yebätä driere (Apocalipsis 7:9). Ne madakäre, dre drieta erametre Bibliakwe ye nitre kwati krubäte tö mikai gare jai abokän niaratre tä tötike Bibliabätä aune ñaka ütiä kärere ietre. Erametre, kukwe niebare ne tä nemen bare yebätä ni töi nemen ñan krütare, ñobätä ñan aune nitre kristiano erametre kräke “ni jökrä brukwä rabai” mikani gare Jesukwe (Lucas 21:17, NGT).

15. a) ¿Nita nüne kä krüte te raba ruin mäi, aune ñobätä mätä ye niere? b) Nitre ja mikai Jehová rüere bätä nitre ja mikai Gobran Ngöbökwe yekri, ¿ye kräke “kä krüte” ye abokän dre gärätä?

¹⁵ Kukwe keta kabre Bibliabätä niebare tä nemen bare kä nengwane, yebätä, ¿nita nüne kä krüte te raba ruin mäi? Kukwe kwin ye driedi nememe rabai debe Jehová kräke ye ngwane, “kä krütai ye köböi rükai” (Mateo 24:14, TNM). “Kä krüte” ye abokän köbö te Ngöbökwe kukwe käme mikai krüte Kä tibienbätä gärätä. Jesús bätä angeletre dite ye köböire niarakwe nitre tä ja mike rüere ye jökrä gaite (2 Tesalonicenses 1:6-9). Satana bätä chokalitre käkwe ñaka nitre kä jökräbiti tibien ngökai jire mada. Ye bitikäre, nitre jökrä käkwe ja mikai Gobran Ngöbökwe yekri ye kräke jondron kwin krubäte nuaindi kwe (Apocalipsis 20:1-3; 21:3-5).

16. ¿Mäkwe dre nuaindre bäri kwin?

 ¹⁶ Satana tä nitre gobraine ye mika köböra krüte, yebätä ni itire itire rabadre kukwe ne ngwentari jai: “¿Tikwe dre nuaindre?”. Bäri kwin nikwe Jehová mikadre gare jankunu jai aune niara tä dre ribere nie ye arato (Juan 17:3). Mäkwe ja töi mika aune ja di ngwan ja tötike Bibliabätä. Nitre tä ja di ngwen Jehová mike täte kätä gätä nuainne yebe mäkwe ja ükakrö jankunu (ñäkädre Hebreos 10:24, 25 yebätä). Ngöbö Jehová mikadre gare jai yekäre mäkwe ja tötika kukwei kwe yebätä, aune mäkwe ja töi kwita niara mikakäre täte (Santiago 4:8).

17. Nitre käme gaite ngwane, ¿ñobätä köbö ye ie nitre jökrä bäsi rakai jäme?

¹⁷ Kukwe rabai nemen bare käkwe bämikai nita nüne kä krüte te, ye nitre jökrä bäsi ñaka rabai mike metre jai mikani gare Jesukwe. Ni gokä tä nüke deu ye ngwane ga ñaka jire, ye kwrere nitre käme gaite ye köböi rükai aune ñaka gai jire (ñäkädre 1 Tesalonicenses 5:2 yebäta). * Jesús mikani gare: “Ño nakaninkä Noé näire, ye kwrere rakaikä ni brare Monsoi jatadita ngwane. Ye näire kä gate jämi känenkri nitre nämene mröre, tomana ñain, ja mäkete, ja monsoi bien ni mada ie ja mäkäte muko. Ne nuain nämene kore kwetre angwane Noe nikani rute, köbö ye näire. Ne ñakare gani kwetre, ñö jatani kri kä nikani ben jökrä ngware batibe. Ne kwrere rakaikä ni brare Monsoi rükaita ngwane” (Mateo 24:37-39, NGT).

18. ¿Kukwe meden niebare Jesukwe abokän nikwe mikadre täte?

 ¹⁸ Yebätä, Jesús niebare: “Munkwe ñan dröba nika amne munkwe ñan töbika jändrän kä nebtä ye aibebtä, ñobtä ñan angwane munkwe ñan ja ngibiadre [...] ne ngwane, mun kwandre jäme köbö ye näire. Amne [mun rabadre] kö okwäte, ye kwrere [...] nire nire kä nebtä tädi jäme, tädi ti ngibiare ngäbti ñakare angwane, ti jatadita. Mun abko käkwe ja mika biare ti ngibiare ngäbti amne munkwe blita Ngöböbe jakrä angwane, kukwe jatadi taretare yebtä munkwe kwäräbedi jökrä amne, mun rabadi [...] Ni Kä Nebtä Ngobo ne ngwärekri” (Lucas 21:34-36). Jesús kukwe niebare ye nikwe mikadre ütiäte jai. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune Ngöbö Jehová bätä “Ni Kä Nebtä Ngobo”, Jesukristo käkwe nitre kai ngäbiti, ye rabaite nire nitre gobrainta Satanakwe mikai krüte ngwane. Ne madakäre, nünain kärekäre kwetre kä mrä bä nuäre nibira ja ken yete (Juan 3:16; 2 Pedro 3:13).