Ku bokona mu madisá

Ku bokona mu madisá

KIBATULU DIVUA

O Kuila Tuala “mu Izuua Isukidila-ku”?

O Kuila Tuala “mu Izuua Isukidila-ku”?
  • Ima iahi ia tange o Bibidia ieji bhita mu izuua isukidila-ku?

  • Ihi izuela o Maka a Nzambi ia lungu ni kiebhi kieji kala athu mu izuua ietu?

  • Ima iahi iambote ia zuela o Bibidia ia lungu ni izuua ietu?

1. Kuebhi ku tu tena ku di longa ia lungu ni hádia?

KIOSO ki u mona mu mutelembe ua izunzumbia, nange u dibhula, ‘O ngongo íii ia-nda sukila katé kuebhi?’ Kuene mu bhita ima ia iibha sé ku i kingila, sé ko muthu uejiia se kiebhi kia-nda kala o kizuua kia mukuá. (Tiiaku 4:14) Maji mu kidi Jihova uejiia o ima ia-nda bhita ku hádia. (Izaia 46:10) M’ukulu, o Kizuelu kiê mu Bibidia kia tangele kiá o ima ia iibha ia mu bhita, ni ima iambote ué ia-nda bhita ku hádia.

2, 3. Ihi iebhula o maxibulu kua Jezú, ni kiebhi muéne kia a tambuijila?

2 Jezú Kristu ua zuela kuma o Utuminu ua Nzambi ua-nda zubha o kuiibha kuoso mu ixi, anga o ixi ua-nda i kitula palaízu. (Luka 4:43) O athu a mesene kuijiia se thembu kuxi ieji kuíza o Utuminu. Mu kidi, o maxibulu a Jezú a mu ibhuidisa: “Tu tangele, ima iíi mba ia kà bhita thembu kuxi? Kijimbuete kiê kiahi, kia kutukuluka kué, ni kia dizubhilu dia mundu?” (Matesu 24:3) Jezú ua tambuijila kuma, Jihova Nzambi ngó uejiia o thembu ia-nda bhixila o dizubhilu dia mundu. (Matesu 24:36) Maji Jezú ua a tangela o ima ieji bhita mu ixi, ande dia Utuminu ku bheka o kutululuka mu ngongo. Ima ioso ia tange muéne, ia mu bhita lelu!

3 Ande dia ku di longa o ima ia lungu ni “dizubhilu dia mundu”, tua-nda di longa hanji ia lungu ni ita ia bhiti ku diulu, se ku i mona kua athu mu ixi. O ita íii ia bhiti ku diulu, i tu tokala.

KUA BHITI ITA KU DIULU

4, 5. (a) Ihi ia bhiti ku diulu kioso Jezú kia mu bhana o uSobha? (b) Kála ki dikisa o divulu dia Dijingunuinu 12:12, ihi ia bheka o ita ia bhiti ku diulu?

4 O kibatulu ku dima kia divulu didi, kia jimbulula kuma Jezú Kristu ua kituka Sobha ku diulu ku muvu ua 1914. (Tanga Daniiele 7:13, 14.) Mu kithangana kieniókio kioso Jezú kia mu bhana o Utuminu, muéne ua bhange kima. O Bibidia izuela: “Mu diulu anga mu kala ita. Mingedi [dijina dia mukuá dia Jezú] ni ji-anju jê a lua ita ni mudikixi, [Satanaji o Diabhu] o mudikixi anga u lua ue kumoxi ni ji-anju jê.” * Satanaji ni ji-anju jê jaiibha o madimonho, ka nganhala o ita, kienhiki a a lundumuina mu ngongo. O an’a Nzambi-phe, a sangulukile mukonda Satanaji ni madimonho mê a a kaie. Athu mu ngongo ka sangulukile. Mukonda o Bibidia ia tange: “Lamba dienu mu ngongo . . . Mukonda Diabhu ua mi tulukila, ni njinda iavulu, kuma muène uejiia kuila o thembu iê ia butu kia.”—Dijingunuinu 12:7, 9, 12.

5 Tala se ihi ia bheka o ita ia bhiti ku diulu. Mu njinda iê Satanaji ueji bheka ibhidi iavulu mu ixi. Kála ki tua-nda di longa, tuala mu izuua ia mu bhita o ibhidi íii. Maji o ibhidi íii ki ia-nda nangena-mu—“o thembu iê ia butu kia.” Katé ué Satanaji ua k’jiia. O Bibidia ixana o izuua íii kála “izuua isukidila-ku.” (2 Timote 3:1) Ki tua tokala ku sanguluka mu kuijiia kuma Nzambi ua-nda zubha o ukexilu uaiibha ua Diabhu mu ngongo! Tua-nda di longa hanji ima iavulu ia lungu ni izuua isukidila-ku ia tange o Bibidia iene mu bhita lelu. Kiki kilondekesa kuila tuala mu izuua ia sukidila-ku, ni kuila o Utuminu ua Nzambi ua-nda bheka o muenhu ua kalelaku ni mabesá kua ió a zolo Jihova. Kia dianga tua-nda di longa ijimbuete iuana iambe Jezú kuma ieji bhita mu thembu ietu.

IZULUKUTU IA BETA-KOTA MU IZUUA ISUKIDILA-KU

6, 7. Kiebhi kiene mu di kumbidila o izuelelu ia Jezú ia lungu ni nzala, ni ita mu izuua ietu?

6 “Mbata akua’xi imoxi a kà di kuata ni akua’xi iamukuá; kilômbo kia kà balukila kilômbo kiamukuá.” (Matesu 24:7) Mazunda ni mazunda a athu afú mu ita mu mivu ia bhiti. Saí diiala mukua musoso mukua Britaniku ua soneka: “O 20 a hama exile mivu ia ufumbe. . . . O mivu íii iexile o mivu ia bhiti dingi o ita, mivu ia mukua ndenge.” Kála kia zuela o Worldwatch Institute (xikola): “Athu afú mu ita tundé mu muvu ua 1900, katé mu muvu ua 2000 a beta-kota, o afú mu ita tundé mu K.K. (kithangana kia Kristu) katé mu muvu 1899 ndenge.” Mazunda ni mazunda athu afú, mukonda dia ita tundé mu muvu ua 1914. Né muene tuejiia o ndolo ia ku funda o ndandu i tua zolo, ki tu tena ku sokesa ni jindolo jiji, ja mazunda a mivu ni mivu ia mu bhua.

7 “Kua kà kala nzala.” (Matesu 24:7) O alongixi a zuela kuma o idima ia dimendala kiavulu mu 30 a mivu a bhiti. Né kiki, o kudia kuene mu kamba, mukonda athu avulu kala ni kitadi kia ku sumba o kudia. Athu avulu ene mu kala ni nzala. Kala ni mábhia phala kudima. Saí athu mu jixi ja mukuá, kala ni kitadi kia ku sumba o kudia izuua ioso. Kienhiki, athu iâ ene mu bhita ni nzala. O (Organização Mundial da Saúde) ia zuela kuma o ku zetuka kuene mu jibha midi itanu ia ana-ndenge mu muvu umoxi ngó.

8, 9. Ihi ilondekesa kuma o kikanenu kia Jezú kia lungu ni itungutilu ni mabhebhu iene mu dikumbidila?

8 “Oxi ia-ndu tunguta kiavulu.” (Luka 21:11) Kia lungu ni U.S. Geological Survey, tundé mu muvu ua 1914 mua bhiti kiá 17 dia itungutilu ku muvu, iene mu bula jinzo ni ku jikula o mavu. Kiki-phe mu mivu ioso kuene mu kala itungutilu iene mu bula ndumba ia jisabhalalu. Ia mukuá ixi: “O itungutilu ia jibha hama ni mazunda ia athu mu 100 ia mivu ia bhiti, o mala a unjimu a sosola ngó bhofele o kalunga.”

9 “Ku bhita . . . mabhebhu.” (Luka 21:11) Sumbala o kuijiia kua jimesene ia ku saka o mauhaxi kua mu banda, o mauhaxi o’kulu ni mauhaxi a lelu a talesa hadi iavulu ku athu. Saí njimbu uambe kuma 20 a uhaxi a ejiia kiambote ku mundu uoso—kála kikohonu, dibhuabhua, ni kabhualala—ene mu vula dingi mu izuua ietu, kienhiki mauhaxi a mukuá a bhonzo ku a saka. Mu kidi, kua moneka dingi 30 a mauhaxi. A mukuá kévu milongo, ene mu jibha athu.

O UKEXILU UA IIBHA UA ATHU MU IZUUA ISUKIDILA-KU

10. Ukexilu uahi ua athu izuela o divulu dia 2 Timote 3:1-5 i ua mu mona lelu kua athu?

10 O Bibidia ki i tanga ngó o ima ia mu bhita mu ngongo, izuela ué kuma mu izuua isukidila-ku o athu eji kala ni ukexilu ua iibha. O poxolo Phaulu ua tange kiebhi kieji kala athu mu izuua isukidila-ku. Mu divulu dia 2 Timote 3:1-5 (Tanga), tu tange: “Mu izuua isukidila-ku kuanda kuiza jithembu jabhonzo.” Phaulu uambe kuma athu eji kala kiki:

  • athu a ka kala azodi a ene ngó

  • azodi a kitadi

  • a xibhaka o jitata

  • a kamba kisakidilu

  • sé henda ia muthu

  • keji kufikisa jihanji

  • a ka kala kála iama ia muxitu

  • azodi a jivondadi jâ, ki azodi a Nzambi kana

  • Ku kanga a kuata kídifua kala kia ku xila Nzambi, maji ki kalakala o kutena kua Nzambi-phe a ditunu-kiu

11. Kiebhi o divulu dia Jisálamu 92:7, dilondekesa ihi ia-nda bhita ni athu abhukumuka?

11 Tuene mu mona athu kála iâ mu mbanza ietu? Kiene, tuene mu mona. Athu avulu ala ni ukexilu ua iibha. Kiki kilondekesa kuma kua kambe ngó bhofele, Nzambi ua-nda kua buika, kala kizuela o Bibidia: “Sumbala abhukumuka a fuafua muene kala iangu, abhanga o ima ia mangonha u sanga a benha; maji sai bhoso bhua buidila kumoxi, aia muene nzaká!”—Jisálamu 92:7.

IZULUKUTU IAMBOTE!

12, 13. Kiebhi-phe o “kuijiia kua kidi” kua k’aia ni ku di bandekesa katé “bhua kà suka o thembu”?

12 Mu izuua isukidila-ku kuezala muene ni malamba avulu, kála kia zuela o Bibidia. Sumbala o ngongo íii iezala ni malamba, maji kuene mu bhita izulukutu iambote mu kaxaxi ka abhezi a Jihova.

13 “O kuijiia-phe kua k’àia ni ku dibandekeza,” kála kia tange o Bibidia mu divulu dia Daniiele. Thembu kuxi ki kieji bhita? Kieji bhita katé “bhua kà suka o thembu.” (Daniiele 12:4) Tundé ku 1914, Jihova uene mu kuatekesa athu a mesena ku mu sidivila, mu kuijiia kiambote o ilongesu ia Bibidia. Ene a zolo ku di longa o kidi kia lungu ni dijina dia Nzambi ni kikanenu kiê, kia lungu ni sata ia Jezú Kristu ni ukexilu ua athu afú, ni difukunukinu. O abhezi a Jihova a di longa ué ku kala ni ukexilu uambote u bhekela kijingu kua Nzambi. Ene a di longa ué se Utuminu ua Nzambi ihi, ni ihi ia-nda bhanga phala ku zubha o maka oso mu ixi. Ihi ia bhanga ni ilongesu íii? O kibhuidisu kiki ki bhangesa kuila tu di longa dingi ia lungu ni kikanenu kia kamúkua kia mu dikumbidila mu izuua isukidila-ku.

“O njimbu iíi Iambote ia Utuminu ua Nzambi, ia bhingi ku i tula mu ngongo ioso.”—Matesu 24:14

14. Katé kuebhi kuene mu boka o njimbu iambote ia Utuminu lelu, ni a nanhi a mu i boka?

14 “O Njimbu iíi Iambote ia Utuminu ua Nzambi, ia bhingi ku i tula mu ngongo ioso,” Jezú Kristu uambe mu kikanenu kiê kia lungu “ni dizubhilu dia mundu.” (Tanga Matesu 24:3, 14.) Mu ngongo ioso, o njimbu iambote ia Utuminu—o Utuminu uebhi, ihi ia-nda bhanga, ni kiebhi ki tu tena ku tambula o mabesá mê—ia mu boka mu 230 a jixi ni mu 400 a mazui. Jimidi ja Jimbangi ja Jihova a mu boka ni ku suína kuoso o njimbu iambote ia Utuminu. Ene a tundu mu “ifuxi ioso, ni mu miji ioso, ni mu madiembu moso, ni mu madimi moso.” (Dijingunuinu 7:9) O Jimbangi ene mu longa o Bibidia, ku jimidi ja athu a mesena kuijiia se mu kidi ihi i longa o Bibidia. Iá madiuanu a dikota a kikanenu ene mu dikumbidila, bhenge-bhenge tundé kia zuela Jezú kuma o Jikidistá ja kidi, eji ‘kua zemba ku mundu uoso.’—Luka 21:17.

IHI I UA-NDA BHANGA?

15. (a) Mukonda diahi eie u xikana kuma tuala mu izuua isukidila-ku? (b) Ihi ia-nda jimbulula “o dizubhilu” phala o jinguma ja Jihova, ni ió ene mu belesela o Utuminu ua Nzambi?

15 Tundé kia mateka ku dikumbidila o ikanenu ia Bibidia, eie ki u xikana kuma tuala mu izuua isukidila-ku? Kioso kia-nda zubha ku tula o njimbu íii iambote katé ku maxokololo, kála kia mesena Jihova “o dizubhilu” dia-nda kuíza. (Matesu 24:14) “O dizubhilu” dilombolola o kizuua kia-nda zubha Nzambi o kuiibha mu ixi. Phala ku buika oso a Mu bhukumukina, Jihova ua-nda tumina Jezú ni ji-anju jê. (2 Tesalonika 1:6-9) Satanaji ni madimonho mê ka-nda nganala dingi o ifuxi. Kienhiki, o Utuminu ua Nzambi u zediuisa oso a belesela o unguvulu uê uaiuka.—Dijingunuinu 20:1-3; 21:3-5.

16. Ihi i ua tokala ku bhanga?

16 Tuejiia kuma o mundu ua Satanaji ua zukama ku u buika, tua tokala ku dibhula, ‘Ihi i nga tokala ku bhanga?’ Kia uabha ku kolokota ku di longa ia lungu ni Jihova, ni itumu iê ko kuetu. (Nzuá 17:3) Kolokota ku di longa ia lungu ni ilongesu ia Bibidia. Kolokota ku dilunga ni athu akamúkua ene mu bhanga ué o vondadi ia Jihova. (Tanga Jihebeleu 10:24, 25.) Bandekesa o kuijiia kua kidi kuene mu bhana Jihova Nzambi ku mundu uoso, bhanga ioso phala ku kala ni ídifua iambote ku muenhu uê, phala ku sangulukisa Nzambi.—Tiiaku 4:8.

17. Mukonda diahi o kibuikilu kia athu a iibha ia-nda tukumuisa athu avulu?

17 Jezú uambe kuma athu avulu keji xikana kuma tuala mu izuua isukidila-ku. O kibuikilu kia athu a iibha kia-nda bhixila sé ene ku kijiia. Kála muii mu usuku, kia-nda tukumuisa athu avulu. (Tanga 1 Tesalonika 5:2.) Jezú ua dimuna: “Uila kia kexile mu izuua ia Noué, ni kia kà tukuluka Mon’a Muthu ue kiene. Mbata kia kexile mu izuu’omo, kioso dilúviu kiluua diza, a kala mu kúdia, a kala mu kúnua, ahatu ni mala a kala mu sakana, a bhana mu sakana, katé kizuua kia bokona Noué mu álaka. Kejidile kima katé dilúviu dia menha ki dia tula dí dia a kungulula ene oso. Ni kia kà tukuluka Mon’a Muthu ue kiene.”—Matesu 24:37-39.

18. Kudimuna kuahi kia Jezú tua tokala ku xikana?

18 Kienhiki, Jezú uambela o jingivuidi jê: “Alukenu-phe, ki mu di jimbe! Mixima ienu ni i biluke ia neme ni kúdia jifesa, ni kunua uhôlua, ni makubhindama ma muenhu iú, kizuua kiókio ni ki mi tukumuise kala mubhetu. Mukonda kizuua kiki, kiene ki kia-nda kuiza kala mubhetu ku thandu dia oso a tungu mu ngongo. Uila kiki, di langienu-phe ithangana ioso, ni kudionda mu kusamba, phala mu tene kubhuluka ku ima ioso iíi, ni kuimana nzànza bhu pholo ia Mon’a Muthu.” (Luka 21:34-36) Tua tokala ku xikana o milongi ia Jezú. Mukonda diahi? Mukonda oso a a zolo kua Jihova Nzambi ni kua “Mon’a Muthu,” Jezú Kristu, a kingila kua bhulula ku dizubhilu dia mundu ua Satanaji, phala a kale ku mundu ubhe ua zukama!—Nzuá 3:16; 2 Phetele 3:13.

^ kax. 4 Phala kuijiia dingi kuma Mingedi, o dijina dia mukuá dia Jezú Kristu, tanga o Kibandekesu mu “Nanhi Mingedi, Kota Dia Ji-anju?