Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

MSOLO WACIPFEMBA

Kodi Tinkukhala mu ‘Nsiku Zakumalizira’?

Kodi Tinkukhala mu ‘Nsiku Zakumalizira’?
  • Kodi ni bzakucitika bziponi bza nsiku zathu zino bzomwe Bibliya lidaleweratu?

  • Kodi Fala la Mulungu limbalewa kuti wanthu an’dzakhala tani mu ‘nsiku zakumalizira’?

  • Kodi ni bzinthu bzabwino bziponi bzomwe Bibliya lidaleweratu kuti bzin’dzacitika mu ‘nsiku zakumalizira’?

1. Kodi tingapfunze kuponi bza kutsogolo?

MUKAMBAWONA nkhani pa TV ayai kubvesera pa cikasi ca mphepo pinango mungabzibvunze kuti: ‘Kodi dzikoli lin’kuyenda kuponi?’ Mabvuto yambawoneka mwabvulumuku na mwakusaya kudikhirika ndipo palibe womwe angaleweretu bzomwe bzingadzacitike mangwana. (Tiyago 4:14) Tsono, Yahova ambadziwa bzomwe bzin’dzacitika kutsogolo. (Zaiya 46:10) Kale-kalero Fala lace Bibliya, lidaleweratu sikuti kokha bzinthu bzakuipa bzomwe bzinkucitika nsiku zathu zino koma bzinthu bzabwino bzomwe bzin’dzacitikambo patsogolopa.

2, 3. Kodi ni mbvunzo uponi omwe anyakupfunza wa Jezu adamubvunza, ndipo iye adawatawira tani?

2 Jezu Kristu adalewa bza Umambo bwa Mulungu, bomwe bun’dzamalisa kuipa na kudzasandusa dziko la pansi kukhala paraizo. (Luka 4:43) Wanthu wakhafuna kudziwa kuti Umambobo ni lini pomwe bun’dzabwera. Ndipopa Anyakupfunza wa Jezu adamubvunza kuti: ‘Kodi n’lini pomwe bzimwebzi bzin’dzacitika, ndipo cizindikiro ca kukhala kwanu pabodzi na mamaliziro ya nthawe ino cin’dzakhala ciyani?’ (Mateu 24:3) Pakuwatawira Jezu adawauza kuti Yahova Mulungu yekha ndiye omwe an’dziwadi kuti ni lini pomwe mamaliziro ya mkonzedwe uno wa bzinthu un’dzabwera. (Mateu 24:36) Koma, Jezu adaleweratu bza bzinthu bzomwe bzingadadzacitika pa dziko la pansi pomwe Umambo bwa Mulungu bukanati kubweresa mtendere caiwo na cisungiko kwa wanthu. Bzomwe adalewabzo bzinkucitikadi tsapano!

3 Tikanati kucezerana bza bzizindikiro bzakuti tinkukhala mu ‘mamaliziro ya nthawe ino,’ bwerani mwacigwatho tiwone bza nkhondo yomwe idacitika ndipo palibe munthu omwe adaiwona. Nkhondoyo idacitika kudzulu, koma bzomwe bzidacitikabzo bzimbatitokonya.

NKHONDO KUDZULU

4, 5. (a) Kodi n’ciyani cidacitika kudzulu Jezu atandoikhidwa kukhala Mambo? (b) Mwakubverana na Cibvumbulutso 12:12, kodi n’ciyani cidadzacitika thangwe ra nkhondo imweyi kudzulu?

4 Mu msolo wapitayu wa bukhu lino udafotokoza kuti Jezu Kristu adakhala Mambo kudzulu mu gole la 1914. (Werengani Danyeri 7:13, 14.) Atandopasidwa mphanvu za Umambo iye adayamba kucita basa. Bibliya limbalewa kuti ‘kudacitika nkhondo kudzulu. Migeli [dzina linango la Jezu] na wanjo wace akhamenyana na cinyoka, [Sathani Dyabu] ndipo cinyokaco na wanjo wace cikhacita nkhondo.’ * Sathani na wanjo wace wakuipa madimonyo adaluza nkhondoyo ndipo adathusidwa kucoka kudzulu mpaka pa dziko la pansi. Wanjo wauzimu wakukhulupirika wa Mulungu wadakondwa na kuthothedwa kumweku kwa Sathani na madimonyo yace. Koma wanthu alibe kukhala na cikondwesoco. Ndipopa Bibliya lidaleweratu kuti: ‘Tsoka dziko na nyanza thangwe Dyabu wapolika kumweko, omwe ana ukali bukulu pakudziwa kuti ana kanthawe kakucepa.’​—Cibvumbulutso 12:7, 9, 12.

5 Onani bzomwe bzidadzacitika thangwe ra nkhondoyo kudzulu. Thangwe ra ukali, Sathani angadadzabweresa mabvuto, kwa wale womwe ankukhala pa dziko la pansi. Ninga momwe tin’dzawonera, ifepano tinkukhala nthawe imweyi ya mabvuto. Koma bzimwebzi bzin’citika mu ‘kanthawe kakucepa’ basi. Napo Sathani akudziwa bzimwebzi. Bibliya limbalewa bza nthawe imweyi kuti ni ‘nsiku zakumalizira.’ (2 Timotio 3:1) Mpsakukondwesa kwene-kwene kudziwa kuti Mulungu an’dzacosa mabvuto yomwe Dyabu ankubweresa pa dziko la pansi! Bwerani tiwone bzinthu bzinango bzomwe Bibliya lidaleweratu kuti bzin’dzacitika nthawe yathu ino. Bzimwebzi bzinkulatiza kuti tinkukhala mu nsiku zakumalizira ndipo Umambo bwa Mulungu bun’dzabweresa bzisimbo bzakusaya kumala kwa wale womwe ambafuna Yahova. Cakutoma, bwerani tiwone bzinthu bzinai bzomwe Jezu adalewa kuti bzin’dzakhala cizindikiro cakulatiza nthawe yomwe tin’kukhala.

BZAKUCITIKA BZIKULU-BZIKULU MU NSIKU ZAKUMALIZIRA

6, 7. Kodi mafala ya Jezu yakulewa bza nkhondo na njala yankukwanisika tani nsiku zino?

6 ‘Mtundu un’dzamukirana na mtundu unzace, ndipo boma lin’dzamukirana na boma linzace.’ (Mateu 24:7) Bzulu na bzulu bza wanthu wadaphedwa pa nkhondo m’magole dzana yapitaya. Katswiri winango wakunemba nkhani ku Grã-Bretanha adanemba kuti: “Mu magole ya m’ma 1900 wanthu azinji adaphedwa pa nkhondo. . . . Mu magole yamweyo kukhacitika nkhondo, ndipo pakhapita lini nthawe izinji kuti nkhondoyo icitikembo m’mbuto zakusiyana-siyana.” Relatoriyo ya Instituto Worldwatch idati: “Kuyambira mu 1900 mpaka mu 1999 wanthu womwe adaphedwa pa nkhondo akhali azinji kwene-kwene kuposa wanthu omwe adaphedwa pa nkhondo zense zomwe zidacitika m’magole ya m’ma 1800 mpaka 1899 AD.” Kuthumizira pamwepo wanthu 100.000.000 adafa thangwe ra nkhondo yomwe idacitika kuyambira mu 1914. Napo timbadziwa kuwawidwa komwe munthu ambakhala nako akafedwa munthu m’bodzi omwe ambamufuna pa nkhondo, mungakumbukire kuwawidwa komwe wanthu bzulu na bzulu ambabva, pomwe wadzinza wawo wambaphedwa pa nkhondo.

7 ‘Kun’dzakhala na njala.’ (Mateu 24:7) Wanthu womwe ambafufudza nkhani adalewa kuti kwa magole 30 yapitaya cakudya cikhalipo kwene-kwene. Tsono, kusaya cakudya kunkupitiriza thangwe rakuti wanthu alibe kobiri yakugulira cakudya na mbuto yabwino kuti alime. M’madziko yakudala wanthu azinji ambakhala na moyo mwa kuphatisa basa dola ibodzi ayai kucepera pamwepo pa nsiku. Bzulu na bzulu bza wanthu amwewa ambabonera na njala yomwe imbamala nthawe ikulu. Bungwe la Organização Mundial da Saúde lidalewa kuti wana wakupitirira 5.000.000 ambafa gole liri-lense thangwe ra njala.

8, 9. N’ciyani cikulatiza kuti polofesiya ya Jezu yakulewa bza bziteke-teke na bzisi inkukwanisikadi?

8 ‘Kun’dzawoneka bziteke-teke bzikulu.’ (Luka 21:11) Mwakubverana na wa Bungwe lakufufudza bza mataka na minyala (Serviço de Pesquisa Geológica) ku Estados Unidos, bziteke-teke bza mphanvu pafupi-fupi ayai kupitirira 19 bzimbacitika gole liri-lense. Bziteke-tekebzi bzimbakhala bzamphanvu mwakuti bzimbagwesa nyumba na kung’amba pansi. Ndipo gole liri-lense pambacitika bziteke-teke bzamphanvu bzomwe bzimbadzongeratu nyumba za wanthu. Nkhani zakunembedwa zimbalatiza kuti bziteke-teke bzapha wanthu wakupitirira 2.000.000 kuyambira mu 1.900. Nkhani inango idati: “Kuyenda patsogolo kwa siyensiya kwandocepesa pang’ono mulewengo wa kufa kwa wanthu.”

9 ‘Kun’dzawoneka . . . bzisi.’ (Luka 21:11) Napo nkhani za ulapi zayenda patsogolo, matenda yakale-kale na yatsapano yankuboneresa wanthu. Relatoriyo inango idalewa kuti matenda 20 yakudziwika bwino, kuphatanidza cifuwa ca befu, malaria, na kolera, yakhala matenda yakucitika kawiri-kawiri m’magole yatsapanopaya, ndipo mitundu minango ya matenda imbanesa kupola napo mankhwala yace yalipo. Kuthumizira bzimwebzi pana matenda 30 yatsapano. Yanango mwa matendaya njakudziwika lini ndipo njakupha.

MKHALIDWE WA WANTHU MU NSIKU ZAKUMALIZIRA

10. Kodi ni makhalidwe yaponi yomwe yadalewedweratu pa 2 Timotio 3:1-5 yomwe imwepo mumbawona kuti wanthu ambayalatiza nsiku zino?

10 M’mbuto mwa kundolewa bzinthu bzikulu-bzikulu bzomwe bzinkucitika pa dzikoli, Bibliya lidaleweratu kuti mu nsiku zakumalizira wanthu an’dzacinja makhalidwe yawo. Mpostolo Paulo adafotokoza momwe wanthu wan’dzakhalira. Tinkuuzidwa kuti: ‘Mu nsiku zakumalizira, pan’dzakhala na nthawe zakupambulika na zakunesa.’ (Werengani 2 Timotio 3:1-5.) Paulo adalewa kuti wanthu wan’dzakhala:

  • wakubzifuna wokha

  • wakufuna kobiri

  • wakusaya kubvera abereki

  • wakusaya kukhulupirika

  • wakusaya kufuna abale wawo

  • wakusaya kubziphata

  • wakulusa

  • wakufunisisa kubzikondwesa iwo wene kuposa kukondwesa Mulungu

  • wakuwoneka ninga wakubzipereka kwa Mulungu wacimbalamba kuti mphanvu yakubzipereka kwawoko iwacinje

11. Kodi Psalymo 92:7 limbafotokoza tani bzomwe bzin’dzacitikira anyakuipa?

11 Kodi wanthu ali tenepoyo komwe mumbakhalako? Mwakusaya kupenukira ali tenepo. Wanthu kuli-kwense ana makhalidwe yakuipa. Bzimwebzi bzinkulatiza kuti Mulungu mwakusaya kucedwa an’cita ciri-cense, thangwe race Bibliya limbalewa kuti: ‘Anyakuipa akambaphukira ninga bzakumera, ndipo wanthu wense wakucita bzinthu bzakupweteka wanzawo akambaphuka ninga maluwa, wambacita bzimwebzo kuti wapfudzidwe mpaka kale-kale.’​—Psalymo 92:7.

BZAKUCITIKA BZABWINO!

12, 13. Kodi ‘cidziwiso cacadidi’ cawanda tani mu ‘nthawe yakumalizira’ ino?

12 Nsiku zakumalizira zino zadzaladi na mabvuto yokha-yokha, ndendende ninga momwe Bibliya lidalewera. Napo m’dziko la mabvutoli, bzinkucitikambo bzinthu bzabwino pakati pa anyakunamata Yahova.

13 Cidziwiso cacadidi cin’dzawanda,’ lidaleweratu tenepo bukhu la m’Bibliya la Danyeri. Kodi bzimwebzi bzin’dzacitika lini? Bzimwebzi bzin’dzacitika mu ‘nthawe yakumalizira.’ (Danyeri 12:4) Kuyambira mu 1914, Yahova akhala ankuthandiza wale womwe ankufunisisadi kumutumikira na kufuna kukuza kubvesesa kwawo Bibliya. Iwo adathumizira kutenda kwawo mwa kubvesesa bwino cadidi cakupambulika pakulewa bza dzina la Mulungu na cakulinga cace, nsembe ya cakulombolera ya Jezu Kristu, mkhalidwe wa anyakufa, na cidikhiro ca cilamuso. Kuthumizira bzimwebzi, anyakunamata Yahova ambapfunza momwe angakhalire na moyo mu njira yomwe njaphindu na ya kulemekeza Mulungu. Ndipo iwo ambafika pakubvesesa bwino udindo bwa Umambo bwa Mulungu na momwe bun’dzamalisira mabvuto pansi pano. Kodi iwo ambaphatisa basa tani cidziwisoci? Mbvunzo umweyu umbatibweresera polofesiya inango yomwe inkukwanisika mu nsiku zino zakumalizira.

‘Bzipsa bzabwino bza Umambo, bzin’dzapaliziridwa pa dziko lense komwe kuna wanthu.’​—Mateu 24:14

14. Kodi basa lakupalizira Bzipsa bzabwino lafika paponi nsiku zino, ndipo mbani ankulicita?

14 ‘Bzipsa bzabwino bza Umambo, bzin’dzapaliziridwa pa dziko lense komwe kuna wanthu,’ adalewa tenepo Jezu Kristu mu polofesiya yace pakulewa bza ‘mamaliziro ya mkonzedwe wa bzinthu.’ (Werengani Mateu 24:3, 14.) Pa dziko lense, bzipsa bzabwino bza Umambo​—bzomwe Umambobo bumbathandauza, bzomwe bun’dzacita, ndipo na momwe tingatambirire bzisimbo—​bzinkupaliziridwa m’madziko yakupitirira 235, mu bzirewedwe bzizinji. Mboni za Yahova zizinjisa zinkucita nyongo yakupalizira Bzipsa bzabwino bza Umambo. Izo n’zakucokera ku ‘mitundu, madzinza, mbumba na bzirewedwe bzense.’ (Cibvumbulutso 7:9) Mboni zimbacitisa mapfunziro ya Bibliya fovolo yapamui kwa bzulu bzizinji bza wanthu womwe wankufuna kudziwa bzomwe Bibliya limbapfunzisadi. Comwe n’cakudabwisa ni kukwanisika kwa mapolofesiya, maka-maka bzomwe Jezu akhadaleweratu kuti Wakristau wacadidi ‘wangadadzawengedwa na wense’.​—Luka 21:17.

KODI IMWEPO MUN’DZACITA CIYANI?

15. (a) Kodi imwepo munkukhulupira kuti tinkukhaladi mu nsiku zakumalizira? Thangwe ranyi? (b) Kodi ‘cimaliziro’ cin’dzathandauza ciyani kwa wense womwe ambatsutsa Yahova na kuna womwe wambabvera utongi bwa Umambo bwa Mulungu?

15 Pakuti mapolofesiya mazinji ya m’Bibliya yankukwanisika nsiku zino, kodi munkutawira lini kuti tinkukhaladi mu nsiku zakumalizira? Bzipsa bzabwino bzikamala kupaliziridwa ninga momwe Yahova ankufunira, mwakusaya kupenukira ‘cimaliziro’ cin’dzafika. (Mateu 24:14) ‘Cimaliziro’ cimbathandauza nthawe yomwe Mulungu an’dzamalisa kuipa kwense pa dziko. Kuti apfudze wense anyakumutsutsa mwakucita kufuna, Yahova an’dzaphatisa basa Jezu pabodzi na wanjo wamphanvu. (2 Watesalonika 1:6-9) Sathani na madimonyo yace wandzapumpsa lini pomwe wanthu. Patsogolo pace, Umambo bwa Mulungu bun’dzapereka bzisimbo kwa wense womwe wambabvera utongi bwace bwakulungama.​—Cibvumbulutso 20:1-3; 21:3-5.

16. Kodi n’ciyani ca nzeru comwe imwepo mungacite?

16 Pakuti dziko lakutongedwa na Sathanili lasala pang’ono kumala, tin’funika kubzibvunza kuti: ‘Kodi ndin’funika kucita ciyani?’ Ni nzeru kupitiriza kupfunza bzizinji pakulewa bza Yahova na bzomwe iye ambafuna kuna ifepano. (Juwau 17:3) Pfunzani Bibliya na nyongo. Zolowerani nthawe zense kuphatana na winango womwe wankulinga kucita kufuna kwa Yahova. (Werengani Wahebereu 10:24, 25.) Fikani pakumudziwa bwino Yahova Mulungu mwa kupfunza Fala lace, ndipo cinjani bzinthu pa moyo wanu kuti mum’kondwese Mulungu.​—Tiyago 4:8.

17. Thangwe ranyi kupfudzidwa kwa anyakuipa kun’dzafikira wanthu mwakudzidzimusa?

17 Jezu adaleweratu kuti wanthu azinji wangadadzanyozera cizindikiro cakuti tinkukhala mu nsiku zakumalizira. Kupfudzidwa kwa anyakuipa kun’dzabwera mwakudzidzimusa na mwakusaya kudikhirika. Mwakundendemerana na mbava usiku, bzimwebzo bzin’dzafikirambo wanthu azinji mwakudzidzimusa. (Werengani 1 Watesalonika 5:2.) Jezu adacenjeza kuti: ‘Ninga momwe bzidacitikira mu nsiku za Nowe zire, ndimo momwe bzin’dzakhalira pa kukhala kwa Mwana wa munthu. Pa nsiku zomwe Cigumula ca madzi cikhanati kucitika, wanthu wakhadya, wakhamwa; amuna wakhalowola, akazi wakhalowodwa, mpaka pa nsiku yomwe Nowe adapita m’cingalawa cire. Wanthu walibe kucita ciri-cense pa bzomwe bzikhacitika, mpaka pomwe Cigumula cidafika ciciwapsairiratu wensewo, tenepombo ni momwe bzin’dzacitikira pa kukhala kwa Mwana wa munthu.’​—Mateu 24:37-39.

18. Kodi ni cenjezo liponi la Jezu lomwe tin’funika kuliikha mu mtima mwathu?

18 Jezu adauza abveseri wace kuti: ‘Samalani kuti mitima yanu ireke kulemedwa na kudya kwene-kwene, kumwa kwene-kwene pabodzi na thupo la pa moyo, kuti nsikuyo ingadzakufikireni mwakudzidzimusa ninga diwa. Pakuti in’dzafikira wanthu wense wakukhala pa dziko la pansi. Khalani wakupenya, ndipo nthawe zense mumbapembe mwa kudandaulira kuti mudzakwanise kupulumuka pa bzinthu bzense bzomwe bzin’dzacitika na kuima pa maso pa Mwana wa munthu.’ (Luka 21:34-36) Ni nzeru kuikha mumtima mafala ya Jezu. Thangwe ranyi? Thangwe wense womwe wan’bvumidwa na Yahova Mulungu pabodzi na ‘Mwana wa munthu,’ Jezu Kristu, wana cidikhiro ca kudzapulumuka pa kumala kwa dziko la Sathanili wacidzakhala mwakusaya kumala mu dziko labwino latsapano lomwe lasala pang’ono kufika!​—Juwau 3:16; 2 Pedru 3:13.

^ ndi. 4 Kuti mudziwe bzizinji bzakulatiza kuti Migeli ni dzina linango la Jezu Kristu onani Mafala Yakuthumizira pa msolo wakuti: “Kodi Migeli Mkulu wa Anjo ni Mbani?”