Xuiya kampa tlen onka ijtik

Xuiya kampa tlen kipiya

CAPÍTULO 10

¿Techpaleuiyaj noso techijtlakouaj iluikaktekitkej niman espíritus xkuakualtin?

¿Techpaleuiyaj noso techijtlakouaj iluikaktekitkej niman espíritus xkuakualtin?
  • ¿Iluikaktekitkej kinpaleuiyaj tlaltikpakchanejkej?

  • ¿Kenon espíritus xkuakualtin nokalaktiaj ipan innemilis tlaltikpakchanejkej?

  • ¿Tikinmakasiskej espíritus xkuakualtin?

1. ¿Tleka noneki kuajli matikimixmatikan iluikaktekitkej?

IJKUAK yakaj tikixmati, noijki tikmati seki tlemach itech ichanejkauan. Noijki ijkon, tikixmatis toTajtsin Jehová, kijtosneki tikmatis seki tlemach itech ichanejkauan akin nemij iluikak noso iiluikaktekitkauan. Biblia kintokayotia ken “ikoneuan toTajtsin” (Job 38:7). San ika ¿kenon Jehová kintekitiltia niman ijkon kichiua tlen yejua kineki? Itech ken uajnentiuej tlaltikpakchanejkej, ¿tlenon yokichiujkej iluikaktekitkej? ¿Techpaleuiyaj noso techijtlakouaj iluikaktekitkej? Tla kema, ¿kenon?

2. ¿Kenon onemikoj iluikaktekitkej niman kechmej nemij?

2 Biblia melak miyekpa kinteneua iluikaktekitkej. Matikitakan seki tlemach itech iluikaktekitkej niman ijkon kuajli tikimixmatiskej. ¿Kenon onemikoj iluikaktekitkej? Colosenses 1:16 kijtoua: “Itechkopa Cristo, Dios okichijchiu nochi tlen onka ne iluikak niman nikan ipan tlaltikpaktli”. Kema, Jehová okitekitilti iKoneuj yenkuiyotl niman ijkon okinchijchiuj insejselti yejuin espíritus akin kintokayotiaj iluikaktekitkej. ¿Kechmej iluikaktekitkej nemij? Biblia kijtoua ika nemij melak miyek millones niman nochimej kojtikej (Salmo 103:20; Apocalipsis [Revelación] 5:11).

3. ¿Tlenon techmachtia Job 38:4-7 itech iluikaktekitkej?

3 ToTajtsin iTlajtol, Biblia, techijlia ika ijkuak Jehová okichijchiuj tlaltikpaktli, “nochimej ikoneuan toTajtsin opeuj chikauak nomatlaxkalouaj” (Job 38:4-7). Yejuin tlen ipan Biblia nokixtia, techmachtia ika melak youejkauj opeuj nemij iluikaktekitkej, ijkuak ok xnemiyaj tlaltikpakchanejkej nion ijkuak ok xnochijchiuaya tlaltikpaktli. Noijki techititia ika kimachiliaj ijkuak itlaj nochiua, pampa kijtoua ika “pakilistli san se ueyi okiueyichiujkej”. Xkita ika “nochimej ikoneuan toTajtsin” melak opajkej “san se ueyi”, kijtosneki, san sekan. Kuakon, ipan yejon tonajli nochimej iluikaktekitkej katkaj ichanejkauan Jehová niman san sekan kitekichiuiliayaj.

ILUIKAKTEKITKEJ TEPALEUIYAJ

4. ¿Kenon Biblia techititia ika iluikaktekitkej yolmelaujkej notekipachouaj inpampa tlaltikpakchanejkej?

4 Ipan ne tonaltin ijkuak okitakej kenon okinchijchiujkej Adán iuan Eva, espíritus yolmelaujkej opeujkej teititiaj ika xkeman kinkauaj tlaltikpakchanejkej niman ika kinekij manochiua tlen yokijto toTajtsin (Proverbios 8:30, 31; 1 Pedro 1:11, 12). San ika, ijkuak opanotiajkej tonaltin okitakej kenon miyekej tlaltikpakchanejkej okikaujkej kitekichiuiliaj toTajtsin. Kema, yejuin melak okinyolkoko iluikaktekitkej yolmelaujkej. Niman maski san se tlaltikpakchane nokuepa itech Jehová, “onkaj paktli ne intsajlan on iiluikaktekitkauan Dios” (Lucas 15:10). Ken yotikitakej, yejuamej melak notekipachouaj inpampa tlaltikpakchanejkej niman kinekij kuajli manemikan itekipanojkauan toTajtsin. Ika yejon, kuajli tikasikamatij tleka Jehová miyekpa okintekitilti ijkuak okinyolchikauj niman okinmakixti akin yolmelaujkej ipan tlaltikpaktli (xpoua Hebreos 1:7, 14). Matikitakan kenon seki tlemach opanok.

“NoTajtsin okuajtitlan iiluikaktekitkauj niman okintsakuili inkamak leones.” (Daniel 6:22)

5. ¿Akinomej kinteneua Biblia ika okiselijkej tlapaleuilistli itech iluikaktekitkej?

5 Ijkuak toTajtsin okixoxotoni Sodoma iuan Gomorra kampa nochiujtoya tlen xkuajli, Lot akin yolmelaujki niman ichpokauan omakiskej, pampa ome iluikaktekitkej okinkixtijkej kampa nemiyaj (Génesis 19:15, 16). Sakin, ijkuak yopanoka miyek xiuitl, teotlajtoketl Daniel okontlajkalkej ijtik se teostotl kampa nemiyaj leones, san ika, xtlaj okichiuilijkej. Daniel okijto tleka: “NoTajtsin okuajtitlan iiluikaktekitkauj niman okintsakuili inkamak leones” (Daniel 6:22). Ijkuak onenkej itlatitlankauan Jesús, se iluikaktekitketl okikixti Pedro kampa tsauktoya (Hechos 12:6-11). Jesús noijki okipaleuijkej iluikaktekitkej ijkuak opeuj kitekichiuilia toTajtsin ipan tlaltikpaktli (Marcos 1:13). Niman ijkuak sa achijtsin poliuiya ika kimiktiskiaj, okitak se iluikaktekitketl niman “okimakak yolchikaualistli” (Lucas 22:43). ¡Melak oyolchikauj Jesús ika okipaleuijkej ipan yejon tonajli!

6. a) ¿Kenon ipan yejuin tonaltin iluikaktekitkej kinpaleuiyaj itekipanojkauan toTajtsin? b) ¿Tlen tlajtoltilistin tikinnankiliskej aman?

6 Ipan yejuin tonaltin xok tikimitaj yejuin iluikaktekitkej, pampa xok noteititiaj itech itekipanojkauan Jehová ipan tlaltikpaktli. San ika, yejuin kojtikej iluikaktekitkej ok kinpaleuiyaj itekipanojkauan toTajtsin, kinpaleuiyaj itech tlemach tlen uelis kichiuas makitlalkauikan toTajtsin. Biblia kijtoua: “Jehová iiluikaktekitkauj nemi iyeualiyan akin kimojkaitaj, niman kinmakixtia” (Salmo 34:7). ¿Tleka melak techyolchikaua yejuin tlajtoltin? Pampa nemij xkuakualtin espíritus akin kinekij matiktlalkauikan toTajtsin. ¿Akinomej yejon iluikaktekitkej? ¿Kanon oualeujkej? ¿Kenon kinekij techijtlakoskej? Tla tiknekij tikmatiskej, matikitakan san achijtsin itech tlen opanok ijkuak opeuj nemij tlaltikpakchanejkej.

ESPÍRITUS AKIN TECHTLAUELITAJ

7. ¿Kechmej tlaltikpakchanejkej okichiuj Satanás makitlalkauikan toTajtsin?

7 Ken otomachtijkej ipan capítulo 3, se iluikaktekitketl okinek kinyekanas tlaltikpakchanejkej, niman ijkon okixnamik toTajtsin. Sakin, okixmatkej ken Satanás niman Diablo (Apocalipsis 12:9). Sakin ijkuak okikajkayauj Eva, ipan mil seiscientos xiuitl tlen opanok, okichiuj ika melak miyekej tlaltikpakchanejkej makitlalkauikan toTajtsin. Sa achijtsitsintin oyolmelaujkanenkej; ijkon ken, Abel, Enoc niman Noé (Hebreos 11:4, 5, 7).

8. a) ¿Kenon sekimej iluikaktekitkej onokuepkej demonios? b) ¿Tleka xomijkej espíritus xkuakualtin ijkuak oapachiuilok?

8 Ijkuak onen Noé, onenkej oksekimej iluikaktekitkej akin okixnamijkej Jehová. Okuajkaujteujkej iluikak kampa iuan chantiyaj toTajtsin, otemokej ipan tlaltikpaktli niman okipixkej innakayo niman inomiuan. ¿Tleka? Génesis 6:2 techijlia: “Ikoneuan toTajtsin opeujkej kimitaj imichpokauan tlaltikpakchanejkej, ika kualtsitsintin katkaj; niman opeuj nonamiktiaj, kema, imiuan nochimej ichpokamej akin okintlapejpenijkej”. Yejon iluikaktekitkej kimijtlakojtoyaj tlaltikpakchanejkej. San ika, toTajtsin Jehová xkinkauiliskia mauejkauikan manemikan. Ika yejon, okichiuj maapachiuikan nochimej tlaltikpakchanejkej xkuakualtin, niman san itekipanojkauan yolmelaujkej omakiskej (Génesis 7:17, 23). Pampa xokinejkej mikiskej, espíritus xkuakualtin noso demonios, okikaujteujkej intlalnakayo niman oksejpa otlejkokej iluikak ken espíritus. Ika tlen okichiujkej okiteititijkej ika iuan onosentlalijkej Diablo, akin onochiuj “intlayekankau” demonios (Mateo 9:34).

9. a) ¿Tlenon inpan onochiuj xkuakualtin espíritus ijkuak onokuepkej iluikak? b) ¿Tlenon tikitaskej itech yejuin espíritus xkuakualtin?

9 ToTajtsin niman iiluikaktekitkauan kuakualtin xok onosentlalijkej imiuan iluikaktekitkej akin xotetlakamatkej ijkuak onokuepkej iluikak, ijkon ken xok nosentlaliayaj iuan Satanás (2 Pedro 2:4). Maski ipan yejuin tonaltin xok nochiuaj kentla tlaltikpakchanejkej ika innakayo niman inomiuan, yejuin espíritus xkuakualtin ok kinchiuiliaj tlen melak xkuajli tlaltikpakchanejkej. Kema, ika intlapaleuilis demonios, Satanás ‘kikajkayaujtika nochi tlakatl chanej ipan in tlaltikpaktli’ (Apocalipsis 12:9; 1 Juan 5:19). ¿Kenon kichiuaj? Espíritus xkuakualtin kipiyaj miyek tlemach tlen kitekitiltiaj niman ijkon kinkajkayauaj tlaltikpakchanejkej (xpoua 2 Corintios 2:11). Matikitakan seki itech kenon tekajkayauaj.

KENON TEKAJKAYAUAJ XKUAKUALTIN ESPÍRITUS

10. ¿Tlenon kijtosneki naualyotl?

10 Espíritus xkuakualtin kinkajkayauaj tlaltikpakchanejkej ika naualyotl. Naualyotl kijtosneki nochi tlemach tlen nochiua ika intlapaleuilis espíritus xkuakualtin, kemantika nochiua ijkuak se kintsajtsilia espíritus noso yakaj kitlakeua makinnotsa yejuin espíritus xkuakualtin. Biblia kijtoua ika maka matikchiuakan naualyotl niman maka matikselikan nochi tlen kipiya naualyotl (Gálatas 5:19-21). Naualyotl uelis tikneskayotiskej ika tlen kikui se michtlamajketl niman ijkon ika kinmajsi michimej. Michtlamajketl kikui miyek tlemach tlen ika kinmajsi tlatlamantik noso sesejneka michimej. Noijki ijkon, espíritus xkuakualtin kitekitiltiaj tlatlamantik noso sesejneka naualyotl niman ijkon kinkajkayauaj tlatlamantikej noso sesejnekamej tlaltikpakchanejkej.

11. ¿Tlenon kijtosneki tlen notemoua ika naualyotl, niman tleka maka matikchiuakan?

11 Se tlen kitekitiltiaj espíritus xkuakualtin noixmati ken: tlen notemoua. ¿Tlenon kijtosneki? Kijtosneki ijkuak se kitejtemoua kimatis tlen panos ika tlayekapan. Seki tlen notemoua ika naualyotl noixmatij ken astrología, ijkuak mitstonalitaskej, ijkuak kintekitiltiaj barajas, ijkuak mitsijtiliskej moma niman ijkuak kitejtemouaj tlenon kijtosneki tlen se kitemiki. Maski sekimej kinemiliaj ika kuajli yejuin tlemach, Biblia techijlia ika akin tlatemouaj noso notejtemouilia tekititokej imiuan demonios. Se neskayotl, Hechos 16:16-18 kijtoua ika “se xkuajli espíritu” kichiujtoya ika se ichpochtli makijto tlenon nochiuas. Kuakon, ijkuak demonio okis itech yejon ichpochtli, xok ouel okimat tlenon nochiuas.

Demonios kitekitiltiaj miyek tlemach tlen ika kinkajkayauaj tlaltikpakchanejkej

12. ¿Tleka uelis techijtlakos tla tiktejtemouaj titlajtoskej imiuan akin yomijkej?

12 Okse tlen kitekitiltiaj xkuakualtin espíritus niman ijkon kinkajkayauaj tlaltikpakchanejkej: kinnekiltiaj imiuan matlajtokan akin yomijkej. Akin kinchokiliaj inchanejkauan, miyekpa kintlaneltokiltiaj tlen xmelauak itech akin yomijkej. Se akin kitlakeuaj kichiua kentla kikakiskiaj itlajtol akin yomik noso kimijlia itlaj tlen xkimatiyaj itech akin yomik. Yejuin kichiua ika miyekej tlaltikpakchanejkej makinemilikan ika akin yomijkej melauak nemij niman ika nemiskej ika yolseuilistli tla imiuan tlajtouaj. San ika, yejuin yolseuilistli xmelauak niman, noijki, uelis techijtlakos. ¿Tleka? Pampa espíritus xkuakualtin uelij tlajtouaj ken akin yomik niman kimijliaj nanaualtin tlemach itech akin yomik (1 Samuel 28:3-19). Noijki, ken otomachtijkej ipan capítulo 6, ijkuak se miki, nochi ompa tlami (Salmo 115:17). Kuakon, espíritus xkuakualtin kinkajkayauaj nochimej akin ‘kintlajtoltiaj akin yomijkej’ niman ijkon xkichiuaj tlen kineki toTajtsin (xpoua Deuteronomio 18:10, 11; Isaías 8:19). Ika yejon, xmochikaua niman maka xkinkauili demonios mamitskajkayauakan.

13. ¿Tlenon yokichiujkej miyekej tlaltikpakchanejkej akin kinmakasiyaj espíritus xkuakualtin?

13 Espíritus xkuakualtin xsan kinkajkayauaj tlaltikpakchanejkej, noijki kinmojtiaj. Satanás niman idemonios kimatstokej ika “xok uejkajtikaj” kinkauiliskej manemikan; ika yejon, melak notlauelkixtitokej ken xkeman kichiuayaj (Apocalipsis 12:12, 17). Maski ijkon, melak miyekej tlaltikpakchanejkej, akin yejuin espíritus xkuakualtin kinmojtiayaj, yomakiskej. ¿Kenon omakiskej? ¿Kenon uelis makisas se itech demonios maski kichiujtoya naualyotl?

KENON TIKIMIXNAMIKISKEJ XKUAKUALTIN ESPÍRITUS

14. Ijkon ken okichiujkej inomachtijkauan Cristo akin chantiyaj Éfeso, ¿kenon uelis timakisaskej itech espíritus xkuakualtin?

14 Biblia techijlia kenon tikimixnamikiskej xkuakualtin espíritus niman timakisaskej intech. Matikitakan kenon okichiujkej inomachtijkauan Cristo akin chantiyaj ipan ueyikalpan Éfeso ijkuak onenkej itlatitlankauan Jesús. Ijkuak ok xkichiuayaj ken Cristo, sekimej akin chantiyaj Éfeso okichiujkaj naualyotl. Ijkuak okikaujkej naualyotl, ¿tlenon okichiujkej? ToTajtsin iTlajtol kijtoua: “Miyekej yejuan kichiuayaj  ika on innauajlo okuajkuikej inlibros niman okintlatijkej teixpan” (Hechos 19:19). Yejon yenkuikej inomachtijkauan Cristo okintlatijkej inamoxuan tlen kipiaya naualyotl, niman ijkon oteititijkej tlenon kichiuaskej ipan yejuin tonaltin tlaltikpakchanejkej akin kinekiskej kimixnamikiskej espíritus xkuakualtin. Akin kinekij kitekipanoskej toTajtsin, noneki kinpopoloskej nochi tlemach tlen kipiya naualyotl. Ken amoxtin, amatlajkuiloltin, películas, nochi amamej niman tlakuikaltin tlen techyolmapeuaj matikchiuakan naualyotl noso kichiua matechyoltilana niman melak matikuelitakan. Noijki, tlemach tlen tlaltikpakchanejkej kitekitiltiaj ika nopaleuiyaj niman ijkon maka itlaj tlen xkuajli ipan manochiua (1 Corintios 10:21).

15. ¿Tlenon noneki tikchiuaskej niman ijkon tikimixnamikiskej xkuakualtin espíritus?

15 Ijkuak opanok seki xiuitl ika akin kichiuayaj ken Cristo chanejkej Éfeso, okinpopolojkej inamoxuan tlen kipiaya naualyotl, Pablo okomintlajkuilouili: “Titouisokij inuan on xkuajkualtin espíritus” (Efesios 6:12). Kuakon, kijtosneki ika demonios xonoteltijkej. Ok xkinekiyaj kinkauaskej akin kichiuayaj ken Cristo. ¿Tlenon noijki nonekiya kipiyaskej? Pablo okimijli: “On tlen más ueyi kijtosneki sa no yejua in. Ijkon ken se soldado kipia se escudo para notsakuilia ijkuak kimojmotlaj ikan on flechas, no ijki xpiakan nemotlaneltok para nemotsakuiliskej itech on diablo [noso Satanás] yejuan mechixnamiki  ika on ken flechas yejuan tlikuitikaj” (Efesios 6:16). Tla melak tikchikauaj totlaneltokil, uelis tikimixnamikiskej xkuakualtin espíritus (Mateo 17:20).

16. ¿Kenon uelis tikchikauaskej totlaneltokil?

16 Kuakon, ¿kenon uelis tikchikauaskej totlaneltokil? Tomachtiskej Biblia. Se tepantli chikauak yes, tla chikauak kampa kitelketsaj. Noijki ijkon, noneki kuajli matlaltokto totlaneltokil niman ijkon chikauak onias, yejuin kijtosneki, noneki kuajli tikixmatiskej iTlajtol toTajtsin. Tla tikpouaj niman tomachtiaj Biblia mojmostla, chikauis totlaneltokil. Ijkon ken se tepantli chikauak, yejon tlaneltokijli techpaleuis tikimixnamikiskej espíritus xkuakualtin (1 Juan 5:5).

17. ¿Tlenon noneki tikchiuaskej tla tiknekij toTajtsin matechpaleui itech xkuakualtin espíritus?

17 ¿Tlenon okse nonekiyaj kichiuaskej inomachtijkauan Cristo chanejkej Éfeso? Pampa chantiyaj ipan se ueyi kalpan kampa melak nochiuaya naualyotl, nonekiya itlaj okse tlen kuajli kinpaleuiskiaj. Ika yejon, Pablo okimijli: “Nochipa xchiuakan oración. Xtlachikauilikan niman xtlajtlanilikan Dios ken on Espíritu Santo mechyekanas” (Efesios 6:18). Pampa tejuamej noijki tinemij kampa melak nochiua naualyotl, tla tiknekij tikimixnamikiskej espíritus xkuakualtin, noneki matiktlatlaujtikan Jehová matechpaleui. Kema, noneki matiktekitiltikan itokayo toTajtsin ijkuak tikchiuaj teoyotl (xpoua Proverbios 18:10). Noijki, noneki nochipa matiktlajtlanilikan toTajtsin: “Xtechejkuanilij nochi tlen xkuajli”, tlen ualeua itech Satanás (Mateo 6:13). Kema, Jehová technankilis ijkuak tiktlatlaujtiaj (Salmo 145:19).

18, 19. a) ¿Tleka tikmatstokej ika tikintlaniskej espíritus xkuakualtin? b) ¿Tlen tlajtoltilistli tikitaskej ipan okse capítulo?

18 Tikmatstokej ika xkuakualtin espíritus teijtlakouaj. San ika, xkipiya ika tikinmakasiskej tla tikixnamikij Diablo niman tla tiknisiuiyaj toTajtsin niman tikchiuaj tlen kineki (xpoua Santiago 4:7, 8). Inkojtilis espíritus xkuakualtin ontlami. Ijkuak onen Noé, xkuakualtin espíritus xok okinkauilijkej makichiuakan tlen xkuajli, niman ika tlayekapan kinyolkuitiskej (Judas 6). Xkilnamiki ika iiluikaktekitkauan Jehová akin kojtikej noijki techpaleuiyaj itech espíritus xkuakualtin (2 Reyes 6:15-17). Yejuamej nochipa techpaleuiyaj itech yejuin espíritus xkuakualtin niman kinekij matitetlanikan. Uelis tikijtoskej ika techmatlaxkalouiliaj niman ijkon techyolchikauaj. Kuakon, nochipa iuan matinemikan Jehová niman iuan ichanejkauan yolmelaujkej akin nemij iluikak. Noijki, nochi tlen ualeua itech naualyotl maka matikchiuakan; nochipa matikchiuakan tlen techijlia iTlajtol toTajtsin (1 Pedro 5:6, 7; 2 Pedro 2:9). Ijkon, tikintlaniskej espíritus xkuakualtin.

19 San ika ¿tleka toTajtsin ok kinkauilia manemikan espíritus xkuakualtin niman maonia tlen xkuajli, tlen kichiua melak matlajyouikan tlaltikpakchanejkej? Ipan okse capítulo tikitaskej kenon nonankilia yejuin tlajtoltilistli.