Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

CAPÍTULO 10

¿Angelcunamanta, supaicunamantapish Bibliaca imatataj yachachin?

¿Angelcunamanta, supaicunamantapish Bibliaca imatataj yachachin?
  • ¿Angelcunaca gentecunata ayudanchu?

  • ¿Supaicunaca ima shinataj gentecunata uman?

  • ¿Supaicunata manchanachu canchij?

1. ¿Imamantataj angelcunamanta ashtahuan yachana canchij?

PITA rijsishpaca paipaj familiamantapishmi ashata yachanchij. Shinallataj Jehová Diosta rijsishpaca paipaj familiamantapish ashata yachanami canchij. Diospaj familiaca angelcunami can. Bibliapica angelcunataca, ‘Diospaj churicuna’ ninmi (Job 38:7). ¿Jehová Diosca ima shinataj angelcunahuan paipaj munaita pajtachin? ¿Angelcunaca ima shinataj gentecunata ayudashca? ¿Ñucanchijta ayudanchu? Cunanca chaita yachashun.

2. a) ¿Angelcunataca pitaj rurarca? b) ¿Mashna angelcunataj tiyan?

2 Bibliapica achca cutinmi angelcunamanta parlan. Shinashpaca ¿angelcunataca pitaj rurarca? Colosenses 1:16-pica cashnami nin: “Diosca jahua pachapi, cai pachapi tucui imalla tiyajta, mana ricuipajcunata, ricuipajcunatapish paipaj Churihuanmi rurarca”. Shina cajpica angelcunataca Jehová Diosmi paipaj punta Churi Jesushuan rurarca. ¿Mashna angelcunataj tiyan? Bibliapi nishca shinaca achca huaranga huaranga angelcunami tiyan. Tucuicunami achca poderta charin (Salmo 103:20). *

3. ¿Job 38:4-7-pica imatataj angelcunamanta yachachin?

3 Biblia yachachishca shinaca, Jehová Dios cai Allpata rurajpica ‘Diospaj churicunaca tucuicunami cushicurca’ (Job 38:4-7). Cai versocunapi ricushca shinaca, gentecuna manaraj tiyajpi, cai Allpapish manaraj tiyajpimi angelcunaca ña tiyarca. Shinallataj angelcuna ima shina sintirij cashcatapishmi entendinchij: “Diospaj churicunapish tucuicunami cushicurcacuna” ninmi. Shinashpaca angelcunaca shuj familia shinami Jehová Diosta tandalla servij carca.

ANGELCUNACA ÑUCANCHIJTA AYUDANMI, CUIDANMI

4. ¿Biblia yachachishca shinaca angelcunaca imatataj ricucushca?

4 Gentecunata Dios rurashca punllamantami, angelcunaca gentecuna ima shina causajta, Diospaj munai ima shina pajtarijta ricucushca (Proverbios 8:30, 31; 1 Pedro 1:11, 12). Cai tucui huatacunapica, achca gentecuna Diosmanta caruyashcatami ricushcacuna. Chaimantami angelcunaca llaquilla sintirishca. Shinapish shuj runa Jehovaman cutirijpica ‘angelcunaca cushicunmi’ (Lucas 15:10). Diosta servijcuna alli causachunmi angelcunaca munan. Chaimantami Jehová Diosca paita servijcunata sinchiyachingapaj, cuidangapaj angelcunata cachashca (Hebreos 1:7, 14-ta rezai). Huaquin ejemplocunata ricushun.

‘Ñuca Taita Diosca paipaj angelta cachashpami leoncunapaj shimita huichcarca’ (Daniel 6:22)

5. ¿Bibliapi ricuchishca shinaca angelcunaca picunatataj ayudarca?

5 Sodoma, Gomorra llajtacunata Dios tucuchijpica, Diosta servij Lotca angelcuna ayudajpimi paipaj ishqui ushushicunandij quishpirirca (Génesis 19:15, 16). Achca huatacuna qˈuipaca profeta Danielta pˈiñajcunaca leoncunapaj jutcupimi paita shitarcacuna. Chaimi Danielca leoncuna imata mana rurajpi cashna nirca: ‘Ñuca Taita Diosca paipaj angelta cachashpami leoncunapaj shimita huichcarca’ (Daniel 6:22). Jesustapish angelcunami alli huillaicunata huillachun ayudarca (Marcos 1:13). Pai huañuna punlla chayajpipish shuj angelmi “sinchiyachingapaj ricurirca” (Lucas 22:43). ¡Chai punllacunapi angelcuna paita ayudashcamantaca achcatami cushicushca canga! Asha huatacuna qˈuipaca apóstol Pedrotapish shuj angelmi carcelmanta llujshichirca (Hechos 12:6-11).

6. a) ¿Angelcunaca ima shinataj Diosta servijcunata cuidacun? b) ¿Ima tapuicunatataj cutichigrinchij?

6 Cunan punllacunapica angelcunata ña mana ricui tucunchijchu. Paicunapish Diosta servijcunapaj ñaupajpica mana ricurinchu. Shinapish achca poderta charij angelcunaca Diosta servijcunata cuidacunmi. Imapish Diosmanta ama caruyachichunmi cuidacun. Bibliapica: “Mandaj Diosta manchajcunataca, paipaj angelmi muyundijta cuidan” ninmi (Salmo 34:7). ¿Cai shimicunaca imamantataj ñucanchijta cushichin? Millai angelcuna ñucanchijta llaquichisha nishcamanta. ¿Millai angelcunataca pitaj rurarca? ¿Ima shinataj llaquichisha nin? Chaita yachangapajca, gentecuna causai callarishca punllacunapi ima tucushcata yuyarishun.

ÑUCANCHIJTA PˈIÑAJ MILLAI ANGELCUNA

7. ¿Satanasca mashna gentecunatataj Diosmanta caruyachirca?

7 Capítulo 3-pi yachashca shinaca, shuj angelmi gentecunata mandasha nishpa Diosta mana cazurca. Chai angeltaca Diablo, Satanás nishpami Bibliapica shutichin (Apocalipsis 12:9). Evata umashca qˈuipaca, achca gentecunatami 1.600 huatacunapi Diosmanta caruyachirca. Ashacunallami Diosmanta mana caruyarcacuna. Por ejemplo Abel, Enoc, Noé runacunami Diosmanta mana caruyarcacuna (Hebreos 11:4, 5, 7).

8. a) ¿Ima shinataj huaquin angelcunaca supaicuna tucurca? b) ¿Yacu juillupi ama huañungapajca supaicunaca imatataj rurarca?

8 Noepaj punllacunapica shujtaj angelcunapishmi Jehová Diosta mana cazurcacuna. Jahua pachamanta uriyashpami cai Allpapi causangapaj aichayuj tulluyuj tucurcacuna. ¿Imamantataj chaita rurarcacuna? Génesis 6:2-pica cashnami nin: ‘Taita Diospaj churicunaca [gentecunapaj] ushushicuna sumaj cajta ricushpami tucuimanta yalli sumaj cajcunata agllashpa paicunapaj huarmi cachun japirca’. Chai angelcunami gentecunata pandachicurca. Shinapish Jehová Diosca chaita rurashpa catichunca mana saquircachu. Ashtahuanpish yacu juilluhuanmi mana alli gentecunata tucuchirca. Alli gentecunallami quishpirirca (Génesis 7:17, 23). ¿Causashpa catingapajca millai angelcuna o supaicunaca imatataj rurarca? Paicunaca aichayuj tulluyuj cuerpota saquishpami jahua pachaman tigrarcacuna. Paicuna rurashcahuanca chai angelcunaca Diablopaj ladomi tucurcacuna. Chashnami Diabloca ‘supaicunata mandaj’ tucurca (Mateo 9:34).

9. a) ¿Supaicuna jahua pachaman tigrajpica imataj tucurca? b) ¿Imatataj supaicunamanta yachagrinchij?

9 Mana cazuj angelcuna jahua pachaman tigrajpica, Diosca ña mana paipaj familia cachun saquircachu. Diablota shinami paicunatapish chˈicanyachirca (2 Pedro 2:4). Cunan punllacunapica supaicunaca ña mana aichayuj tulluyuj tucuncunachu. Shinapish achcatami gentecunata llaquichicun. Diabloca supaicunandijmi ‘Allpa pachapi causajcunata umacun’ (Apocalipsis 12:9; 1 Juan 5:19). ¿Supaicunaca ima shinataj gentecunata umacun? (2 Corintios 2:11-ta rezai). Chaita yachashun.

¿SUPAICUNACA IMA SHINATAJ UMAN?

10. ¿Ima trampacunahuantaj supaicunaca gentecunata uman?

10 Brujiana, pˈichachina, huañushcacunata tapuna, adivinachina, cashna shina ruraicunapish supaicunapaj ruraicunami can. Yumbucunapajman, adivinocunapajman rishpa o ñucanchijllataj chaita rurachunmi supaicunaca uman. Bibliaca chaicunata amataj ruranguichijchu ninmi (Deuteronomio 18:10-12; Gálatas 5:19-21). Supaicunaca pescadota japij runacuna shinami chˈican chˈican trampacunata churashpa tucui laya gentecunata uman.

11. a) ¿Gentecunaca imallahuantaj adivinachincuna? b) ¿Imamantataj mana adivinachina canchij?

11 ¿Adivinachinaca imataj can? Adivinachinaca ima tucushcata yachana o shamuj punllacunapi ima tucunata yachanami can. Gentecunaca maquipi, cartacunapi, velacunapi, lulunpi, cuyipi ricuchishpami adivinachincuna. Shinallataj horoscopota ricushpa, muscuicunapi crishpami ima tucunata yachasha nincuna. Caicunata ruranaca mana juchachu can nishpami huaquin gentecunaca yachachin. Shinapish, Bibliapi yachachishca shinaca supaicunami gentecunata adivinachin. Hechos 16:16-18-pica: ‘Adivinachij supai japijpimi’ shuj huarmi huambraca ‘adivinashpa’ causaj carca ninmi. Shinapish chai supai llujshijpica ña mana adivinai tucurcachu.

Supaicunaca chˈican chˈican trampacunahuanmi gentecunata uman

12. ¿Imamantataj huañushcacunahuan mana parlana canchij?

12 Shinallataj supaicunami huañushcacunahuan parlai tucushcata crichin. Shuj cˈuyashca familia huañujpica, huañushcahuan parlanalla cashcatami familiacunaca uyashca. Chaimantami yumbucunapajman rishpa huañushcacunahuan parlasha nincuna. Yumbucunaca supaicuna ayudajpimi, huañushca rimacuj shina rimancuna, huañushcacuna ima shina cashcatapish yachancuna (1 Samuel 28:3-19). Huañushcacuna rimacuj shina uyarijpimi achca gentecunaca huañushcacunaca causashpami catin, paicunahuanpish parlai tucunchijmi nishpa cushicuncuna. Shinapish capítulo 6-pi ricushca shinaca, huañushcacunaca imata mana yachanchu (Salmo 115:17). Shinashpaca ‘huañushcacunata tapujcunaca’ supaicuna umashcamantami Dios mandashcata mana cazuncuna (Deuteronomio 18:10, 11-ta rezai; Isaías 8:19). Chaimantami supaicunapaj ruraicunamanta caruyana cangui.

13. ¿Supaicunata manchashpa causajcunaca ima shinataj cunanca causan?

13 Supaicunaca gentecunata umashpa, manchachishpami causancuna. Shinapish Diablotapish, supaicunatapish tucuchingapajca ‘ashalla punllacunami’ illan. Chaita yachashcamantami paicunaca gentecunata ashtahuan llaquichicun (Apocalipsis 12:12, 17). Ñaupaca achca huaranga gentecunami supaicunata manchashpa causaj cashca. Cunanca supaicunamanta quishpirishpami mana manchashpa causancuna. ¿Imatashi rurarcacuna? ¿Ñucanchijpish supaicunamanta, paicunapaj ruraicunamanta quishpiringapajca imatataj rurana canchij?

¿SUPAICUNAMANTA QUISHPIRINGAPAJCA IMATATAJ RURANA CANCHIJ?

14. ¿Supaicunamanta quishpiringapajca imatataj Éfeso llajta crijcuna shina rurana canchij?

14 Bibliapica supaicunamanta quishpiringapaj imata rurana cashcatami yachachin. Éfeso llajtapi causaj crijcuna imata rurashcata ricushun. Jesusta manaraj catishpaca brujiashpa, adivinashpami causajcuna carca. Jesusta cati callarishpaca chaita ruranata saquircacunami. Hechos 19:19-pica cashnami nin: ‘Yumbucunapish brujianata yachachij librocunata apamushpami tucui gentecunapaj ñaupajpi rupachircacuna’. Chashnami paicunaca supaicunamanta quishpiringapaj imata rurana cashcata ñucanchijman yachachirca. “Jehová Diosta” servisha nijcunaca supaicunapaj ruraicunata yachachij musicata, hojacunata, librocunata, revistacunata, peliculacunatami rupachina canchij. Shinallataj suerteta charingapaj nishpa lobo chupata apana o huaira ama shitachun nishpa huahuacunapaj maquipi puca puchcata huatana o imatapish apashpa purinaca mana allichu can (1 Corintios 10:21, NM).

15. ¿Supaicunamanta quishpiringapajca imatataj rurana canchij?

15 Éfeso llajtamanta crijcuna librocunata rupachishca huaquin huatacuna qˈuipaca, apóstol Pabloca cashnami quillcarca: “Ñucanchijca yahuaryuj, aichayujhuanca mana macanacucunchijchu. Ashtahuanpish jahua huairapi purishpa mandaj millai supaicunahuanmi macanacucunchij” (Efesios 6:12). Shinashpaca supaicunaca paicunata mana saquisha nircachu. Llaquichisha nishpami purircacuna. ¿Éfeso llajtamanta crijcunaca imatataj rurana carca? Pabloca: ‘Tucuimanta yallica, escudota shinaca crishcata chariraichij. Chashna cashpami nina shina millaipaj tucui yuyaicunata huañuchi tucunguichij’ nircami (Efesios 6:16). Ñucanchijpish Jehová Diospi tucui shunguhuan crishpaca supaicunamanta quishpirishunmi (Mateo 17:20).

16. ¿Jehová Diospi tucui shunguhuan cringapajca imatataj rurana canchij?

16 ¿Jehová Diospi tucui shunguhuan cringapajca imatataj rurana canchij? Bibliamantami yachana canchij. Sinchi pircata shayachingapajca ucujta allashpami callarina canchij. Chashnallataj Jehová Diospi tucui shunguhuan cringapajca ucujta allaj shinami Diospaj Shimita alli yachana canchij. Ucujta allaj shina Bibliata tucui punllacuna rezashpa, yachashpaca Jehová Diospi tucui shunguhuan crishpami supaicunamanta quishpirishun (1 Juan 5:5).

17. ¿Supaicuna ama llaquichichunca imatataj rurana canchij?

17 ¿Éfeso llajtamanta crijcunaca imatataj ashtahuan rurana carca? Supaicunapaj chaupipi causashcamantaca ashtahuan ayudachunmi minishtircacuna. Chaimantami Pabloca: “Punllanta Diosta mañaichij” nirca (Efesios 6:18). Cunan punllacunapipish supaicunaca achcatami llaquichicun. Supaicuna ama llaquichichunca tucui shunguhuanmi Jehová Diostaca “shutipi” parlashpa mañana canchij. Bibliapica “Jehovapaj shutica sinchi torre shinami can. Cashcata ruraj runa paipajman callpajpica ayudatami chasquinga” ninmi (Proverbios 18:10, NM). Shinallataj “millaimanta huaquichichunmi” punllanta mañana canchij (Juan 17:15). Tucui shunguhuan mañajpica Diosca ayudangami (Salmo 145:19).

18, 19. a) ¿Imamantataj supaicunata mishana cashcata yachanchij? b) ¿Catij capitulopica imatataj yachashun?

18 Supaicunaca achcatami llaquichi tucun. Shinapish mana manchanachu canchij. Diablomanta caruyashpami Diospajman cˈuchuyashpa, Dios mandashcatapish cazushpa causana canchij (Santiago 4:7, 8-ta rezai). Diosmi supaicunata yalli poderta charin. Noepaj punllacunapica Diosca ñami supaicunata llaquichirca, shamuj punllacunapica paicunata tucuchingami (Judas 6). Shinallataj achca poderta charij Diospaj angelcunapish ñucanchijta cuidacunmi (2 Reyes 6:15-17). Paicunaca supaicunahuan ñucanchij macanacucujta ricucunmi. Chai macanacuipi mishachunmi munan. Shinashpaca Jehová Diospajman, paipaj angelcunapajmanpish cˈuchuyashpa catishunchij. Shinallataj supaicunapaj ruraicunapi ama urmangapajpish, Diospaj Shimita cazushpa causashunchij (1 Pedro 5:6, 7; 2 Pedro 2:9). Chashnami supaicunahuan macanacushpa paicunata mishashun.

19 ¿Jehová Diosca imamantataj supaicuna causashpa catichun, ñucanchijta llaquichij mana alli ruraicunapish tiyachun saquishca? Catij capitulopimi chaita yachashun.

^ par. 2 Apocalipsis 5:11-pi angelcunamanta parlashpaca: “Paicunaca, mana yupaipaj huaranga huarangacunami” can ninmi.