Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

SHAPITRE WA DIKUM

Yitang ya Muspiritu—Usu Uyikweta pad Etu

Yitang ya Muspiritu—Usu Uyikweta pad Etu
  • Ov, angel ayikwashining antu?

  • Usu ik ukwetau aspiritu ayimp pad antu?

  • Ov, tufanyidin kuyov aspiritu ayimp wom?

1. Ov, mulong wak tusotila kwilej piur pa angel?

KUSOT kumwijik muntu kwitining chisu chawonsu kwilej chom kanang piur pa dijuku diend. Chawiy chimwing kand, kusot kumwijik Yehova Nzamb kwitin kwijikijan nawamp ni dijuku diend dia angel. Bibil uyitazukin angel anch “an a Nzamb.” (Job 38:7, NW) Chawiy lel, chisend ik chikwetau mu rutong ra Nzamb? Ov, adinga ni chakusal mu rusangu ra muntu? Ov, angel akwet usu pa mwom wey? Anch mwawiy, mutapu ik chidia mwamu?

2. Kwisu kwadiokalau angel, ni ading inch?

2 Bibil wisambidin angel tupamp ni tupamp twa yitot. El tushinshikin yimwing ya mifund yiney chakwel kwilej yivud piur pa angel. Kwisu kwadiokalau? Kolosay 1:16 ulondil anch: “Yom yawonsu ayitangila mwi ndiy [Yesu Kristu] mwiur ni pansh.” Chawiy, yitang yawonsu ya muspiritu yitazukinau anch angel ayitanga chimwing ni chimwing kud Yehova Nzamb kusutil kud Mwanend kabuzivumu. Angel inch adingaku? Bibil ulejen anch atanga yitot ya mamiliyon ya angel, ni awonsu akwet dikand.—Kuseng 103:20. *

3. Job 38:4-7 utulejin yom ik piur pa angel?

3 Dizu dia Nzamb, Bibil, ditulejin anch patangau divu, “an awonsu a Nzamb atoya ni musangar.” (Job 38:4-7, NW) Angel asambela kwikalaku kurutu kwa kuyitang antu, ap kand kurutu kwa kutang divu. Verse winou wa Bibil ulejen anch angel akwet yovil, mulong ulondil anch “awonsu atoya ni musangar.” Shinshikin anch ‘an awonsu a Nzamb’ asangara pamwing. Pa chisu chinicha, angel awonsu adinga yid ya dijuku didia mu uumwing mu kumusadil Yehova Nzamb.

UKWASH NI DIKING DIA ANGEL

4. Bibil ulejen mutapu ik anch angel ashinshamena akat kusanger mu mijikit ya antu?

4 Ap anch amana payitangau antu a kusambish, yitang yishinshamena ya muspiritu yamekesha kusanger kujim nakash mu kujimb kwa dijuku dia antu ni kuwanyin kwa rutong ra Nzamb. (Jinswir 8:30, 31; 1 Pita 1:11, 12) Pakwez, mu kusut kwa chisu, angel amana anch antu avud a mu dijuku dia muntu alika kumusadil Sakatang wau mwin rukat. Chakin chinech chayinenganesha angel ashinshamena. Ku mutambu ukwau, anch muntu ap umwing kusu wachirikin kud Yehova, “kudi musangar ku mes kwa angel.” (Luka 15:10) Mulong angel akwet chovil chinech chikash mulong wa ukwash wa antu amusadidila Nzamb, tukutwish kwov kurumburik mulong wak wadingay Yehova kuyisadil angel chisu ni chisu chakwel kuyikasikesh ni kuyilam atushalapol end ashinshamena adia pa divu. (Hebereu 1:7, 14) Shinshikin yilikej yimwing.

“Nzamb wam watumang muruu wend wa mwiur kujik tun twa antambu.”—Daniel 6:22

5. Yilikej ik ya ukwash wa angel tutanina mu Bibil?

5 Angel aad amukwasha ikundj utentamina Lot ni anend amband kukolik ku disheshik dia misumb yiyimp ya Sodom ni Gomor ayitwal pol pa misumb yiney. (Disambishil 19:15, 16) Kwinyim kwa yitot ya mivu, amudjibwila muprofet Daniel mu dibuku dia antambu, pakwez wakolika ni walonda anch: “Nzamb wam watumang muruu wend wa mwiur kujik tun twa antambu.” (Daniel 6:22) Mu mivu chitot ya kusambish C.C., mwangel wamubudisha mupostol Pita mu rukan. (Midimu 12:6-11) Chikwau kand, angel amukasikesha Yesu kwinsambishil kwa mujikit wend wa pa divu. (Marko 1:13) Piswimp ni rufu ra Yesu, mwangel wamekana kud Yesu ni ‘wamukasikesha.’ (Luka 22:43) Chadinga chikasikeshin mud ik kud Yesu mu yisu yiney yijim mu mwom wend!

6. (a) Angel ayilamin nchik nlel antu a Nzamb? (b) Yipul ik tukushinshikina katat?

6 Nlel, angel kakatap kumekan kand kud antu a Nzamb adia pa divu. Ikalap nchik akad kumekan ku mes, angel akweta usu a Nzamb achidandamedin kuyilam antwend, nakash kamu piur pa chom chin chawonsu chisotina kuyishesh muspiritu. Bibil ulondil anch: “Mwangel wa Nzamb ukat kujing nau awiy akata kumwov Ndiy wom ni kuyikamunin.” (Kuseng 34:7) Ov, mulong wak mazu minam mafanyidin kwikal matwongojina? Chidi mulong kudi yitang yiyimp ya muspiritu yisotila kutushesh! Anany inay? Kwisu kuyadiokala? Mutapu ik yikata kupakish kutushesh? Chakwel kutan yakul, el tushinshikin mu wiswimp chom chimwing chasadika kwinsambishil kamu kwa rusangu ra muntu.

YITANG YA MUSPIRITU YIDIA AKANKUNY NETU

7. Mu chilik cha mutapu ik chatwishay Satan kuyipumbul antu kuyidiosh kud Nzamb?

7 Mud mutwilejina mu Shapitre wa 3 wa buku winou, umwing wa angel wakudisha maku ma kuyikel akwau ni wamubwambwila Nzamb. Kupwa, mwangel winou weza kwijikan anch Satan Djabul. (Kujingunik 12:9) Mu chirung cha yitot ya mivu 16 kwinyim kwa kumudimb Eve, Satan watwisha kuyipumbul piswimp antu awonsu kulemp ni Nzamb kuyidioshaku ching kusu antu akemp ashinshamena, mud Abel, Enok, ni Nowa.—Hebereu 11:4, 5, 7.

8. (a) Mutapu ik washikenau angel akwau kukwikal ayilembil? (b) Chom ik chasalau ayilembil chakwel kupand ku Mabeb pa machuku ma Nowa?

8 Mu machuku ma Nowa, angel akwau amubwambwila Yehova. Asha ndond yau mu dijuku dia mwiur dia Nzamb, ashirika pa divu, ni adjala mijimbu ya mbij. Ov, mulong wak? Tutangin mu Disambishil 6:2 anch: “An amakundj a Nzamb ayimana an amband au antu anch akwet yifu ya ufun. Chad an amakundj a Nzamb ayatola an amband au antu akatau.” Pakwez Yehova Nzamb kalikishinap yisal ya angel inay ni yibudikin ya kwijond kwa antu kudandamedina kamu. Waleta mabeb pa divu diawonsu ni wayikomba antu ayimp awonsu ni wayipandisha ching kusu atushalapol end ashinshamena. (Disambishil 7:17, 23) Chawiy, angel inay antombuj, ap anch ayilembil, asha mijimbu yau ya mbij ni kuchirik mwiur mud yitang ya muspiritu. Iteka ayinau ku mutambu wa Djabul, wikala mwamu “mukurump wa ayilembil.”—Mateu 9:34, MM.

9. (a) Chom ik chayishikena ayilembil pachirikau mwiur? (b) Yom ik tukushinshikina piur pa ayilembil?

9 Pachirikau angel in kubwambwil mwiur, awiy ayikwata mud opatau kal chilik chimwing ni mukurump wau, Satan. (2 Pita 2:4) Ap anch katwishinap nlel unou kudjal mijimbu ya untu, achikwet ni katat usu uyimp padiau antu. Chakin kamu, nich ukwash wa ayilembil inay, Satan ukat ‘kudimb ngand ya kabuj pashichau antu.’ (Kujingunik 12:9; 1 Yohan 5:19) Mutapu ik? Ayilembil akat kusadilang bil mitapu yitenchikinau mulong wa kuyidimb antu. (2 Korint 2:11) El tushinshikin yimwing ya mitapu yiney.

MUTAPU UKATAU KUDIMBAN AYILEMBIL

10. Ritiyin ra aspiritu ayimp chom ik?

10 Chakwel kuyidimb antu, ayilembil akat kusadil ritiyin ra aspiritu ayimp. Mu yisal ya ritiyin ra aspiritu ayimp mudi kand ayilembil, mwi njil ya kwisamb nau kapamp kamwing kamu ap kusutil kud in kupong. Bibil ufishin nich ritiyin ra aspiritu ayimp ni upanin kubabesh chakwel kwipuk chom chin chawonsu chinungina ni ritiyin ra aspiritu ayimp. (Galatia 5:19-21) Ritiyin ra aspiritu ayimp ridi kud ayilembil mud chidinga ndish kud in kukwat ansh. Mwin kukwat ansh ukat kusadil ndish kushalijan mulong wa kukwat ansh kushalijan. Chawiy chimwing, aspiritu ayimp akat kusadil milad kushalijan ya ritiyin ra aspiritu ayimp mulong wa kuyitek antu a mitapu ni mitapu mu usu wau.

11. Wimbuk chom ik, ni mulong wak tufanyidina kuwiyep?

11 Mulad umwing wa ndish jikatau kusadil ayilembil udi wimbuk. Wimbuk yom ik? Kudi kusot kupakish kwijik ya kurutu ap kusot kwijik piur pa chom chakad kwijikan. Milad yimwing ya wimbuk yidi kubwak kusutil ku kutal atutumb, kusadil kart wa kubwak nich, chipong cha kutal pa dikalash, kutal mifund ya mu yilaz ya makas, ni kukimbijol mon ya kwiking nich, ap yijingidij, mu yilat. Ap anch antu avud atongining anch kusadil wimbuk kuyipinap, Bibil ulejen anch in kupong mulong wa kwijik ya kurutu asadil pamwing ni aspiritu ayimp. Chilikej, Midimu 16:16-18 wisambidin “chilembil wa kupongishan” wadinga kumutwishish changadim ‘kubwak ya kurutu.’ Pakwez washadisha ukaliweny winou pamudioshau chilembil.

Ayilembil akat kusadil yom yivud mulong wa kuyidimb antu

12. Ov, mulong wak chidi cha ubaj kupakish kwisamb ni afu?

12 Njil yikwau yikatau ayilembil kuyidimbin antu yidi kusutil ku kuyikasikesh kutazuk afu. Antu akata kunenganan mulong wa rufu ra mukatish akat kuyidimb chisu ni chisu nich yitong yakad kufanyin piur pa antu afa kal. Spiritu wa kupong ukutwish kulet jinsangu ja pakampwil ap ukutwish kulond nich dizu difanakena ni dia muntu wafila kal. Mud chibudikin, antu avud itiyijining anch afu adi chakin kamu aom ni kwisamb nau kukez kuyikwash adia aom kujijaman ku runeng rau. Pakwez “rongoj” mud riner ridi chakin kamu ra makasu ni ra ubaj. Ov, mulong wak? Chidi mulong ayilembil akutwish kwimburij dizu dia muntu wafa kal ni kumwinkish muntu ukweta spiritu wa kupong jinsangu piur pa muntu wafila kal. (1 Samwel 28:3-19) Chikwau kand, mud mutapu twilejina mu Shapitre wa 6, afu kadingap aom. (Kuseng 115:17) Chawiy mwawonsu “mwin kutazuk afu” amudimbin kud aspiritu ayimp ni usadil yom yakad kwambatan nich rusot ra Nzamb. (Kuvurik Yijil 18:10, 11; Isay 8:19) Chawiy lel, dimuk chakwel wiyepa ndish jinej ja ubaj jisadidilau ayilembil.

13. Chom ik chashikenau kal kusal antu amwing adinga ni kuyov ayilembil wom?

13 Aspiritu ayimp kakatap kuyidimb kusu antu pakwez akat kuyakamish kand. Nlel, Satan nau ayilembil end ij anch akwet “chisu chikemp kusu” chiyishadilaku kurutu kwa kuyikas, ni ikadil kal ayimp nakash kupandakan mwadingau kwinsambishil. (Kujingunik 12:12, 17) Ap mwamu, tunan twa antu adinga ashicha dichuku ni dichuku mu wom upandakena wa aspiritu inay atwisha kal kwikamunin ku wom winou. Mutapu ik wikamuninau? Chom ik chifanyidinay muntu kusal ap anch uchidi ni katat mu ritiyin ra aspiritu ayimp?

MUTAPU WA KUYIRISHISH ASPIRITU AYIMP

14. Mutapu ik tukutwisha kwikamunin ku aspiritu ayimp, mud mwasalau in Kristu a ku Efes a mu mivu chitot ya kusambish?

14 Bibil utulejin mutapu wa kuyirishish aspiritu ayimp ni mutapu wa kwikamunin. Shinshikin chilikej cha in Kristu a mu mivu chitot ya kusambish adinga mu musumb wa Efes. Amwing au asadila ritiy ra aspiritu ayimp kurutu kwa kwikal in Kristu. Pakwatau mupak wa kwikamunin ku ritiyin ra aspiritu ayimp, chom ik chasalau? Bibil ulondil anch: “Ni in yipong avud akumangeja mikand yau ayoshola ku mes kwa awonsu.” (Midimu 19:19) Kusutil ku kwosh mikand yau ya yip, in Kristu inay asu asha chilikej kud antu asotina kuyirishish aspiritu ayimp nlel unou. Antu asotina kumusadil Yehova afanyidin kudiosh chom chin chawonsu chambatena nich ritiyin ra aspiritu ayimp. Chinech chikwatin ku mikand, magazet, mafilim, akish, ni miminy yikasikeshina kusadil ritiyin ra aspiritu ayimp ni yiyikadishina yiwamp ni yisangareshina. Mudi kand yom mud kudjal disaku (nkau) ap yom yikwau mulong wa kwiking ku yom yiyimp.—1 Korint 10:21.

15. Chom ik tuswiridina kusal, chakwel kurishish usu wa aspiritu ayimp?

15 Mivu kanang kwinyim kwa in Kristu a ku Efes kwosh mikand yau ya yip, mupostol Paul wayifundina anch: ‘Tukat kurish . . . ni aspiritu ayimp adia mu jindond ja mwiur.’ (Efes 6:12) Ayilembil adinga kand kal alika. Adinga achidandamedin kamu kupakish kuyiwin. Chad, chom ik chikwau chadinga chiswiridinau kusal in Kristu inay? Paul walonda anch: ‘Ni piur pa yom yawonsu, tambulany kand rikibu ra ritiy, chakwel ukez kutwish kujimish nich jinseu ja kasu jawonsu jikwasay ja muyimp [Satan].’ (Efes 6:16) Anch rikibu retu ra ritiy ridi rikash, kuyirishish kwetu aspiritu ayimp kukez kwikal ni kwawiy kukash.—Mateu 17:20.

16. Mutapu ik tukutwisha kukasikesh ritiy retu?

16 Mutapu ik lel, tukutwisha kukasikesh ritiy retu? Kusutil ku kwilej Bibil. Kukasikan kwa rubumbu kwengamidin nakash pa kukasikan kwa mufulandal. Chawiy chimwing, kukasikan kwa ritiy retu kwengamidin nakash pa kukasikan kwa mufulandal war, udia ronganyin rakin ra Dizu dia Nzamb, Bibil. Anch twatang ni kwilej Bibil dichuku ni dichuku, ritiy retu rikez kukasikan. Mud rubumbu rikash, ritiy riner rikez kwikal mud rikibu ku usu wa aspiritu ayimp.—1 Yohan 5:5.

17. Yom ik yikwau yidia ya usey ujim chakwel kuyirishish aspiritu ayimp?

17 Yom ik yikwau yadinga yiswiridinau in Kristu adinga ku Efes? Adinga aswiridin diking dikash mulong ading ashich mu musumb wizwila too nich yisal ya ayilembil. Chawiy Paul wayileja anch: “Ni kudandamen kulembilang ku tupamp twawonsu mu [s]piritu.” (Efes 6:18) Mulong niyetu tushich mu mangand mizwila too nich yisal ya ayilembil, kulembil kwakin kud Yehova chakwel atukinga kud kwa usey ujim mu kuyirishish aspiritu ayimp. Chakin kamu, tuswiridin kusadil dijin dia Yehova mu malembil metu. (Jinswir 18:10) Chawiy, tufanyidin kudandamen kulembil kud Nzamb chakwel ‘atukamunina kud muntu muyimp,’ Satan Djabul. (Mateu 6:13) Yehova ukez kwakul ku malembil mud minam makin.—Kuseng 145:19.

18, 19. (a) Ov, mulong wak tukutwish kwikal nich kashinsh ka kuwin mu kurish kwetu ni yitang yiyimp ya muspiritu? (b) Chipul ik chikezau kwakul mu shapitre ulondwilaku ou?

18 Aspiritu ayimp adi atubaj, pakwez tuswiridinap kuyov wom anch twarish nend Djabul ni anch twashejin kud Nzamb mu kusal rusot Rend. (Jakobu 4:7, 8) Usu ukwetau aspiritu ayimp ukwet mimbu. Ayipupa pa machuku ma Nowa, ni achingedin dirumburish diau dia nsudiel mu machuku ma kurutu. (Jud 6) Vurik kand anch, tukwet diking dia angel a Yehova akweta usu nakash. (2 Ant 6:15-17, NW) Angel inay akat kusanger nakash pa kutuman tupandaken mu kuyirishish aspiritu ayimp. Angel atentamina akat kutukasikesh. El komb tushakama piswimp nakash ni Yehova pamwing ni dijuku diend dia yitang ya muspiritu yishinshamena. Tukutwish kand kwiyep mulad win wawonsu wa ritiy ra aspiritu ayimp ni kusadil chisu chin chawonsu chiyul cha Dizu dia Nzamb. (1 Pita 5:6, 7; 2 Pita 2:9) Kupwa tukutwish kwikal nich kashinsh ka kuwin mu kurish kwetu ni yitang yiyimp ya muspiritu.

19 Ov, mulong wak lel Nzamb wayilika aspiritu ayimp ni uyimp yiyimeshina antu mar makash mwamu? Chipul chinech akuchakul mu shapitre ulondwilaku ou.

^ par. 2 Piur pa angel atentamina, Kujingunik 5:11 ulondil anch: “Kuyibombakesh adi miril ni miril,” ap anch “tunan ni tunan.” (note) Chawiy lel Bibil ulejen anch atanga yitot ya mamiliyon ya angel.