Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

PENE TAI NGAURU MA TAI

No Teaa ra te Atua i Akatika ua ai i te Mamae?

No Teaa ra te Atua i Akatika ua ai i te Mamae?
  • Na te Atua ainei i akatupu i te mamae i teianei ao?

  • Eaa te maro anga tei tupu i roto i te aua o Edene?

  • Akapeea te Atua te rapakau anga i te au tupu anga mamae o te tangata?

1, 2. Eaa te tu mamae ta te tangata e aro atu nei i teia tuatau, te takianga atu i te manganui kia ui i teea au uianga?

I MURI ake i tetai tamaki anga kino i roto i tetai enua tei veeia e te tamaki, e tauatini ua atu au vaine e te tamariki tei matemate e kua tanuia ki roto i tetai vaarua maatamaata tei takapiniia ki te au maka. Tei runga i te maka taki tai teia tata anga: “No teaa ra?” I etai taime ko te uianga mamae roa atu ia. E ui maromaroa ana te au tangata i te reira me tamate te tamaki, te tumatetenga, te maki, me kore te rave kino i ta ratou aronga akaperepere kino kore, me takore i to ratou kainga, me kore te apai mai anga i te mamae maata kia ratou na roto i tetai atu au mataara. Te inangaro ra ratou i te kite e no teaa ra taua au tumatetenga i tupu ei kia ratou.

2 No teaa ra te Atua i akatika ua ai i te mamae? Me e ririnui rava te Atua ko Iehova, e aroa, e kite pakari, e te tuatua tau, no teaa teianei ao i ki roa ai i te makitakita e te tuatua tau kore? I manako ana ainei koe uaorai i teia au mea?

3, 4. (a) Eaa te akaari maira e kare i te mea tarevake i te ui e no teaa ra te Atua i akatika ua ai i te mamae? (e) Eaa to Iehova manako i te kino e te mamae?

3 E tarevake ainei te ui e no teaa te Atua i akatika ua ai i te mamae? Te manata ra etai pae e na te uianga i taua uianga tera te aiteanga kare e rava ana to ratou akarongo me kore te akaari ra ratou i te tu akangateitei kore ki te Atua. Inara, na te tatauanga i te Pipiria, ka kite koe mei teia rai te au uianga a te au tangata tiratiratu e te mataku i te Atua. Ei akaraanga, kua ui te peroveta ko Habakuka kia Iehova: “Eaa ra oki koe i akakite mai ei iaku nei i te kino, akara uaʼi koe i te mate nei? te vai nei oki te āru e te rave aroa kore ki mua iaku nei: e te vai nei oki te aronga e akatupu i te karo e te tauetono.”​—Habakuka 1:3.

Ka akaope a Iehova i te au mamae katoatoa

4 Kua karo ainei a Iehova i te peroveta tiratiratu ra ko Habakuka no te uianga i taua au uianga? Kare. Mari ra, kua kapiti mai te Atua i ta Habakuka au tuatua ma te ngakau tae ki roto i te papa anga Pipiria tei akauruia. Kua tauturu katoa te Atua iaia kia rauka tetai marama anga taka meitaki no te au tumu e kia rauka te akarongo maata atu. Te inangaro ra a Iehova i te rave pera rai noou. E akamaara, te apii ra te Pipiria ‘koia oki te tiaki mai ia koe.’ (1 Petero 5:7) E maata atu ta te Atua i ta te tangata makitakita anga i te kino e te mamae ta te reira e akatupu ra. (Isaia 55:​8, 9) No teaa, i reira, i maata roa ai te mamae i teianei ao?

NO TEAA RA I MAATA ROA AI TE MAMAE?

5. Eaa te au tumu i etai taime tei orongaia no te akataka i te mamae o te tangata, inara eaa ta te Pipiria e apii maira?

5 Kua aere te au tangata mei te au akonoanga ke ke ki to ratou au arataki e te au puapii akonoanga i te ui e no teaa ra i maata roa ai te mamae. I te maata anga o te taime, te pauanga koia oki te riro ra te mamae ei anoano no te Atua e kua roa ake nei tona tamanako anga i te au mea ravarai te ka tupu, kapiti mai te au tupu anga tumatetenga. E manganui tei akakiteia e e mea ngaro to te Atua au tu me kore ra e nana e apai mai ana i te mate ki rungao i te tangata​—pera katoa te tamariki​—e rauka ai iaia ratou ma ia i te rangi ra. Inara, mei taau i apii mai, kare rava te Atua ko Iehova e akatupu i tei kino ra. Te karanga ra te Pipiria: “Kia atea ke atu te tuatua kino i te Atua; e te ara i te Mana katoatoa.”​—Iobu 34:10.

6. No teaa ra te tangata e manganui i rave ei i te tarevake o te akaapaanga i te Atua no te mamae o teianei ao?

6 Kua kite ainei koe e no teaa te au tangata i rave ei i te tarevake o te akaapaanga i te Atua no te mamae katoatoa i teianei ao? I te au tu e manganui, te akaapa ra ratou i te Atua Mana Katoatoa no te mea te manako ra ratou e koia te tutara tikai o teianei ao. Kare ratou i kite i tetai tika ngoie ua mari ra e puapinga ta te Pipiria e apii maira. Kua apii mai koe i te reira tika i roto i te Pene 3 o teia puka. Te tutara tikai o teianei ao ko Satani te Tiaporo.

7, 8. (a) Akapeea teianei ao te akaata anga i te tu o tona tutara? (e) Akapeea te tu ara ua o te tangata e “te au tuatau e te tupu anga kite koreia” i te akatupu anga i te mamae?

7 Te akataka meitaki maira te Pipiria: “E te vai ua nei rai to te ao ravarai i raro ake i taua vaerua kino ra.” (1 Ioane 5:19) Me akamanako koe, kare ainei e te tano ra te reira? Te akaata ra teianei ao i te tu o te mea vaerua kitea koreia “tei pikikaa i to te ao katoatoa nei.” (Apokalupo 12:9) E makitakita, e akavare pikikaa, e te takinokino a Satani. No reira teianei ao, i raro ake i tana akatere anga, i ki ei i te tu makitakita, te akavare pikikaa, e te takinokino. Ko te reira tumu tetai i maata roa ai te mamae.

8 Te rua o te tumu i maata roa ai te mamae koia oki, mei tei uriuriia i te Pene 3, i vai apa ua e te ara ua ra te au tangata mei te taime mai o te meameaau anga i roto i te aua o Edene. Te inangaro ra te au tangata ara ua i te putoto no te taomi anga, e te akatupu ra teia i te au tamaki, te takinokino anga e te mamae. (Koheleta 4:1; 8:9) Te toru o te tumu no te mamae koia oki no “te au tuatau e te tupu anga kite koreia.” (Koheleta 9:11, NW) I roto i teianei ao ma te kore a Iehova ei Tutara paruru, penei ka mamae te tangata no te mea kua taii ratou ki roto i te ngai tau kore e te taime tau kore.

9. No teaa ra tatou ka papu ei e e tumu meitaki ta Iehova no te akatika ua anga i te mamae kia tupu ua atu?

9 E mea akapumaana anga kia tatou i te kite e kare te Atua e akatupu ana i te mamae. Kare e nana e akatupu ra i te au tamaki, te au rave kino, te takinokino anga, pera katoa te au tumatetenga natura, tei akatupu i te mamae ki te tangata. Noatu ra, te anoanoia ra tatou kia kite, No teaa ra a Iehova ka akatika ua ai i teia mamae katoatoa? Me koia te Mana Katoatoa, e mana ririnui tona no te akakore i te reira. No teaa, i reira, aia ka tapupu ei? E tumu meitaki ta te Atua aroa ta tatou i kite maira.​—1 Ioane 4:8.

KUA TUPU MAI TETAI MARO ANGA PUAPINGA

10. Eaa ta Satani i ekoko, e akapeea?

10 E kitea ai e no teaa ra te Atua i akatika ua ai i te mamae, ka anoanoia tatou kia akamanako ki muri i te tuatau i akamata mai ei te mamae. I to Satani arataki anga ia Adamu raua ko Eva ki roto i te akarongo koreanga ia Iehova, kua tupu mai tetai uianga puapinga. Kare a Satani i ekoko ana i te mana ririnui o Iehova. Kua kite katoa a Satani e kare e kotinga i te mana ririnui o Iehova. Mari ra, kua ekoko a Satani i to Iehova tika anga kia tutara. Na te kapikianga i te Atua ei pikikaa tei tapupu ra i te meitaki mei tona iti tangata, kua akaapa a Satani ia Iehova ei tutara kino. (Genese 3:​2-5) Kua karanga a Satani e e meitaki atu te tangata ma te kore te tutara anga a te Atua. E takino anga teia i te tu ngateitei o Iehova, tona tika anga kia tutara.

11. No teaa ra a Iehova i kore ei i takore i te nga tangata meameaau i Edene?

11 Kua meameaau a Adamu raua ko Eva ia Iehova. Mei tera te tu, kua karanga raua e: “Kare maua e anoano ia Iehova ei Tutara no maua. Ka rauka ia maua i te tuku i tei tau e tei tau kore no maua uaorai.” Akapeea e rauka ai ia Iehova te akatikatika i te reira maro anga? Akapeea aia te apii anga i te au mea kite katoatoa e kua tarevake te nga tangata meameaau ra e nana tikai te mataara meitaki roa atu? Penei ka karanga tetai e e ngoie ua i te Atua kia takore i te nga tangata meameaau ra e ka rave atu i tetai akamata anga ou. Inara kua akakite a Iehova i tona akakoro anga no te akaki i te enua ki te uanga a Adamu raua ko Eva, e kua inangaro aia ia ratou kia noo i roto i tetai enua parataito. (Genese 1:28) E akatupu ua ana a Iehova i tona au akakoro anga. (Isaia 55:​10, 11) I te pae mai i te reira, na te takore anga i te nga tangata meameaau i Edene kare ia e pau i te uianga tei tupu mai no runga i to Iehova tika anga kia tutara.

12, 13. E akatutu mai e no teaa a Iehova i akatika ua ai ia Satani kia riro mai ei tutara o teianei ao e no teaa te Atua i akatika ua ai i te au tangata kia tutara ia ratou uaorai.

12 Ka uriuri ana tatou i tetai akatutu anga. Ka akamanako ana i tetai puapii e akakite ra ki tana tamariki apii e akapeea i te rapakau i tetai manamanata ngata. Inara kua tuatua mai tetai tama apii meameaau e e tarevake ta te puapii tu rapakauanga i te manamanata. Te akakiteanga e kare te puapii i tau meitaki, kua maro teia tama meameaau e e ravenga meitaki atu tana i kite no te rapakau i te manamanata. Te manako ra etai tamariki apii e e tano tana, e kua meameaau katoa ratou. Eaa ta te puapii ka rave? Me titiri aia i te aronga meameaau ki vao i te pupu apii, eaa te ka tupu ki tetai atu tamariki apii? Kare ainei ratou e irinaki e kua tano ta to ratou taeake apii e te aronga tei piri atu kiaia? Penei ka kore te tu akangateitei o tetai atu tamariki apii no te puapii, te manakoanga e e mataku tona ko te akapapuia mai e kua tarevake. Inara penei ka tuku te puapii i tei meameaau ra kia akaari ki te pupu apii e akapeea aia i te rapakau anga i te manamanata.

E tau meitaki atu ainei te tama apii i te puapii?

13 Kua rave a Iehova i tetai mea tei aiteite ki ta te puapii i rave. E akamaara ana kare ko te aronga meameaau anake ua i Edene tei o mai ki roto. E mirioni ua atu angera te akarakara maira. (Iobu 38:7; Daniela 7:10) Ta Iehova rave anga atu i te meameaau anga ka akatuke maata i taua au angera katoatoa e a muri akera te au mea kite katoatoa tei angaia. No reira, eaa ta Iehova i rave? Kua akatika aia ia Satani kia akaari e akapeea aia i te tutara anga i te tangata. Kua akatika katoa te Atua i te au tangata kia tutara ia ratou uaorai i raro ake i te arataki anga a Satani.

14. Eaa te puapinga ka tupu mai mei te tuku anga tika a Iehova kia akatika ua i te au tangata kia tutara ia ratou uaorai?

14 Kua kite te puapii i roto i ta tatou akatutu anga e te tarevake ra tei meameaau ra e te tamariki apii i tona tua. Inara kua kite katoa aia e na te akatika ua anga i te tuatau no ratou kia tauta i te akapapu i to ratou manako ka riro ia ei mea puapinga ki te katoa anga o te pupu apii. Me poka te aronga meameaau, ka kite te tamariki apii tu tika katoatoa e ko te puapii anake ua tei tau meitaki no te arataki i te pupu apii. Ka marama ratou e no teaa te puapii a muri akera ka akaatea ai i tetai ua atu aronga meameaau mei te pupu apii. Ma te aiteite, kua kite a Iehova e ka puapinga te au tangata e te au angera tu tika katoatoa mei te kiteanga e kua poka a Satani e tona au taeake meameaau e kare e rauka i te au tangata i te tutara ia ratou uaorai. Mei ia Ieremia i taito ra, ka kite ratou i teia tika puapinga: “Kua kite oki au, e Iehova e, e kare tei te tangata uaorai tona aerenga: kare tei te tangata e aere nei, i te akono i tona uaorai takainga tapuae.”​—Ieremia 10:23.

NO TEAA RA I ROA AI?

15, 16. (a) No teaa ra a Iehova i akatika ua ai i te mamae kia tupu no tetai tuatau roa? (e) No teaa ra a Iehova i kore ei i arai i taua au mea mei te au rave kino vinivini ra?

15 No teaa, ra, a Iehova i akatika ua ai i te mamae kia tupu ua no tetai tuatau roa? E no teaa ra aia i kore ei i arai i te au mea kino kia tupu? I na, ka akamanako ana e rua nga mea ta te puapii i roto i ta tatou akatutu anga kare e rave. Te mea mua, kare aia e tapu i te tama apii meameaau ra mei te oronga anga i tana tuku anga manako. Te rua, kare te puapii e tauturu i tei meameaau ra kia tuku i tana tuku anga manako. Ma te aiteite, ka akamanako e rua nga mea ta Iehova i titau ra kare e rave. Te mea mua, kare aia i tapu ia Satani e te aronga tei tu i tona tua mei te tautaanga i te akapapu e kua tano ta ratou. Na te akatikaanga i te tuatau kia topa kua anoanoia te reira. I roto i te tauatini ua atu mataiti o te tuatua enua o te tangata, kua rauka i te tangata i te tamata i te au tu tutara ravarai, me kore te kavamani a te tangata. Kua rave te tangata i etai au tere anga ki mua i te pae o te taineti e tetai atu au tuanga kimikimi anga, inara kua tupu kino atu te tuatua tau kore, te putaua, te rave kino e te tamaki. Kua akaariia mai te tutara anga tangata ei poka anga.

16 Te rua, kare a Iehova i tauturu ana ia Satani kia tutara i teianei ao. Ei akatau anga, naringa te Atua i arai i te au rave kino vinivini ra, kare ainei aia, mei tera te tu, e turu ra i te tuku anga a te aronga meameaau? Kare ainei te Atua e maani ra i te au tangata kia manako e penei ka rauka i te au tangata i te tutara ia ratou uaorai ma te kore te au tupu anga tumatetenga? Naringa a Iehova i rave na teia tu, kua piri atu aia ki roto i tetai pikikaa. Inara, ‘kare e tika i te Atua kia pikikaa.’​—Ebera 6:18.

17, 18. Eaa ta Iehova ka rave no runga i te kino tei tupu mai mei te tutara anga a te au tangata e te akatere anga a Satani?

17 Akapeea, ra, te kino katoatoa tei raveia i te tuatau o te meameaau anga roa ki te Atua? Ka tau tatou kia akamaara e e mana katoatoa a Iehova. No reira, ka rauka iaia e ka rave kia rapakau i te au tupu anga mamae o te tangata. Mei ta tatou i apii takere, ka rapakauia te ngai kinokino o to tatou paraneta na te tauianga i te enua ei Parataito. Ka takoreia te au tupu anga o te ara na roto i te akarongo ki roto i te atinga oko o Iesu, e ka tauiia te au tupu anga o te mate na roto i te tuakaou anga. I reira te Atua e taangaanga ai ia Iesu kia ‘akakore i te angaanga a te diabolo.’ (1 Ioane 3:8) Ka akatupu a Iehova i teia au mea katoatoa i te tuatau tau. Ka rekareka tatou e kare aia i rave vave ana i teia, no te mea kua riro tona tu akakoromaki e rauka ai ia tatou te tuatau kia apii i te tuatua mou e te tavini iaia. (2 Petero 3:​9, 10) I taua taime rai, kua kimi maroiroi te Atua i te aronga akamori ma te ngakau tae e te tauturu ia ratou kia akakoromaki i tetai ua atu mamae te ka tupu kia ratou i roto i teianei ao manamanata.​—Ioane 4:23; 1 Korinetia 10:13.

18 Penei ka manako etai pae, Kua rauka ainei teia mamaeanga i te araiia naringa te Atua i anga ia Adamu raua ko Eva na tetai tu tei kore e rauka ia raua kia meameaau? E pau ei i te reira uianga, ka anoanoia koe kia maara i tetai apinga aroa akaperepereia ta Iehova i oronga mai kia koe.

AKAPEEA KOE ME TAANGAANGA I TE APINGA AROA MEI TE ATUA MAI?

Ka tauturu te Atua ia koe kia akakoromaki i te mamae

19. Eaa te apinga aroa akaperepere ta Iehova i oronga mai kia tatou, e no teaa ra tatou ka akaperepere ei i te reira?

19 Mei tei akakiteia i te Pene 5, kua angaia te au tangata ma te anoano rangatira. Te kite ra ainei koe e e apinga aroa akaperepere te reira? E maata ta te Atua au manu i maani, e te ora ra teia i te maata anga o te taime na te tu kite. (Maseli 30:24) Kua maani te tangata i etai au ropoti te ka rauka i te porokaramuia kia aru i te au akaue anga ravarai. Ka mataora ainei tatou naringa te Atua i maani ia tatou mei te reira te tu? Kare, te rekareka ra tatou no te tu rangatira kia tuku i te au iki anga e eaa te tu tangata kia riro mai, eaa te kaveinga o te oraanga ka aruaru atu, eaa te au tu taeake ka akatupu, e te vai atura. Ka inangaro tatou i tetai vaito anga tu rangatira, e ko te reira ta te Atua ka inangaro ia tatou kia rekareka.

20, 21. Akapeea e rauka ai ia tatou i te taangaanga meitaki i te apinga aroa o te anoano rangatira, e no teaa ra tatou ka inangaro ei kia pera?

20 Kare a Iehova e inangaro i te tavini anga tei raveia i raro ake i te taumaro anga. (2 Korinetia 9:7) Ei akatutu anga: Eaa te ka akamareka maata atu i tetai metua​—e tamaiti tei tuatua “Te inangaro nei au ia koe” no te mea kua akakiteia kiaia kia tuatua i te reira me na tana tuatua rangatira ua anga i te reira mei tona ngakau? Teia i reira te uianga, Akapeea koe te taangaanga anga i te anoano rangatira ta Iehova i oronga atu kia koe? Kua kino pakari tikai te taangaanga anga a Satani, a Adamu, e Eva i te anoano rangatira. Kua patoi ratou i te Atua ko Iehova. Eaa taau ka rave?

21 Tei ia koe te tuatau kia taangaanga meitaki tikai i te apinga aroa umere o te anoano rangatira. Ka rauka ia koe i te piri atu ki te mirioni ua atu tei tu ra ki to Iehova tua. Te akarekareka ra ratou i te Atua no te mea e tuanga maroiroi ta ratou i roto i te akapapuanga ia Satani ei pikikaa e tei poka kino ra i te tutara. (Maseli 27:11) Ka rauka katoa ia koe i te rave i te reira na te ikianga i te kaveinga tau meitaki i te oraanga. Ka akamaramaia atu teia i te pene ka aru mai.