1, 2. O ā puapuaga ua fetaiaʻi ma tagata i aso nei, ma o ā fesili ua tulaʻi mai ai?

INA ua uma se taua i se tasi atunuu, na tanu faatasi ai le faitau afe o tinā ma tamaiti na fasiotia i le taua, ma faailoga i koluse le mea na tanu ai. Na tusia i koluse taʻitasi le upu: “Aiseā?” E iai taimi e matuā taligatā ai le fesili lenei. E masani ona fesili ma le faanoanoa tagata pe aiseā ua maliliu ai ē e pele iā i latou ona o taua, mala, maʻi po o le solitulafono, po o le faatamaʻia foʻi o o latou fale po o isi mau puapuaga. Latou te fia iloa le māfuaaga ua latou puapuagatia ai.

² Aiseā ua lē taofia ai e le Atua puapuaga? Afai o Ieova le Atua e ona le malosi uma lava, e alofa, poto ma fai mea tonu, aiseā la ua tumu ai le lalolagi i le feitagaʻi ma mea lē tonu? Pe na e taumānatu i lenā mea?

3, 4. (a) O le ā e iloa ai e lē sesē ona fesili pe aiseā ua lē taofia ai e le Atua puapuaga? (e) O le ā le finagalo o Ieova i amioga leaga ma puapuaga?

³ Pe e sesē ona fesili pe aiseā ua lē taofia ai e le Atua puapuaga? Ua popole nisi e faapea, a e fesili faapena, o lona uiga e leai sou faatuatua pe e te lē āva foʻi i le Atua. Peitaʻi, a e faitau i le Tusi Paia, o le a e iloa ai na fai foʻi e  auauna faamaoni a le Atua ni fesili faapena. O se faaaʻoaʻoga, na fesili atu le perofeta o Sapakuka iā Ieova: “Aiseā ea ua e faaali mai ai iā te aʻu o mea tigā ma ua e silasila mai ai pea i puapuaga? Aiseā ua faoa ai mea ma faia faiga sauā i oʻu luma, aiseā foʻi ua faia ai fefinauaʻiga ma tulaʻi mai ai misa?”—Sapakuka 1:3.

⁴ Pe na otegia e Ieova le perofeta faamaoni o Sapakuka ona o ana fesili? E leai. Na i lo lenā, na faaaofia e le Atua i lana Tusi Paia upu faamaoni a Sapakuka. Na fesoasoani foʻi le Atua iā Sapakuka ina ia faateleina lona malamalamaga i le mataupu ma faamalosia lona faatuatua. O le mea foʻi lenā e finagalo Ieova e fai mo i tatou. Manatua foʻi, ua taʻua i le Tusi Paia ʻo loo manatu mamafa mai o ia iā i tatou.’ (1 Peteru 5:7) E sili atu le tigā o le finagalo o le Atua i amioga leaga ma puapuaga, na i lo o le tagata. (Isaia 55:8, 9) Aiseā la ua matuā puapuagatia ai tagata?

5. O ā faamatalaga a isi i le pogai ua puapuagatia ai tagata, ae o le ā le aʻoaʻoga a le Tusi Paia?

⁵ Ua fesiligia e tagata mai lotu eseese o latou taʻitaʻi  lotu ma faifeʻau, i le pogai ua matuā puapuagatia ai tagata. O le tali masani lava, o le finagalo lea o le Atua, ma ua leva ona ia tuupōina mea o loo tutupu e aofia ai ma mala mataʻutia. Ua taʻu atu i le toʻatele o tagata, e lē mailoa e se tasi ala o le Atua, pe faapea foʻi ua feoti tagata e aofia ai ma tamaiti ona ua valaauina e le Atua latou te faatasi ma ia i le lagi. Ae e pei ona e aʻoaʻoina, e lē faapogaia e le Atua mea leaga. Ua taʻua i le Tusi Paia: “E mamao lava i le Atua moni ona faia o se mea leaga, ma Lē e ona le malosi uma lava ona faia o se mea e lē tonu!”—Iopu 34:10.

6. Aiseā ua sesē ai le manatu o tagata e faapea, o le Atua ua māfua ai puapuaga i le lalolagi?

⁶ Pe e te iloa le pogai ua sesē ai le manatu o tagata e faapea, o le Atua ua māfua ai puapuaga i le lalolagi? Latou te tuuaʻia le Atua o Lē e ona le malosi uma lava, ona ua latou manatu o ia moni lea o loo pulea le lalolagi lenei. Latou te lē iloa le aʻoaʻoga moni a le Tusi Paia. Na e aʻoaʻoina le manatu lenā i le Mataupu e 3 o le tusi lenei. O Satani le Tiapolo o ia moni lenā o loo pulea le lalolagi.

7, 8. (a) Ua faapefea ona faaalia e tagata amioga a lo latou pule? (e) Ua faapefea ona puapuagatia tagata ona o le lē lelei atoatoa, ma le ʻtutupu faafuaseʻi o mea i le taimi e leʻi faatalitalia’?

⁷ Ua taʻua manino i le Tusi Paia: “O le lalolagi atoa o loo nofo toʻilalo i le pule a lē o loo leaga.” (1 Ioane 5:19) Ua talafeagai lenā manatu pe a e mafaufau lelei i ai. Ua faaalia e le lalolagi amioga a lē o loo “faasesēina le lalolagi atoa.” (Faaaliga 12:9) O Satani e lotoa, taufaasesē ma sauā. E faapena foʻi la le lalolagi lea ua nofo toʻilalo iā Satani. O se tasi lenā o pogai ua matuā puapuagatia ai tagata.

⁸ O le māfuaaga lona lua ua matuā puapuagatia ai tagata e pei ona taʻua i le Mataupu e 3, ona ua lē lelei atoatoa ma agasala tagata talu mai le fouvalega i Etena. O tagata agasala, e fia pule le tasi i le isi lea ua iʻu ai i taua, pulega sauā ma puapuaga. (Failauga 4:1; 8:9) O le māfuaaga  lona tolu o puapuaga, ona ʻe tutupu faafuaseʻi mea i le taimi e leʻi faatalitalia.’ (Faitau le Failauga 9:11.) Ona e lē o avea Ieova ma Pule o lenei lalolagi e puipuia i latou, e ono puapuagatia tagata ona o se faalavelave faafuaseʻi e leʻi faatalitalia.

9. Aiseā e tatou te mautinoa ai e iai māfuaaga lelei ua lē taofia ai e le Atua puapuaga?

⁹ Ua avea o se faamāfanafanaga le iloa e lē faapogaia e le Atua puapuaga. E lē tuuaʻia o ia i taua, solitulafono, pulega sauā po o mala faalenatura ua puapuagatia ai tagata. Ae e tatau pea ona tatou iloa pe aiseā ua lē taofia ai e Ieova nei puapuaga? Afai o ia o Lē e ona le malosi uma lava, e mafai ona ia taofia. Aiseā la ua lē faalaa mai ai e taofi nei puapuaga? E mautinoa lava e iai māfuaaga lelei ua lē taofia ai e le Atua alofa nei puapuaga.—1 Ioane 4:8.

10. O le ā le tulaga na fesiligia e Satani, ma e faapefea?

¹⁰ Ina ia iloa le pogai ua lē taofia ai e le Atua puapuaga, e tatau ona tatou toe tepa i tua i le amataga mai o puapuaga. Ina ua uunaʻia e Satani Atamu ma Eva ia lē usiusitai iā Ieova, na tulaʻi ai se fesili tāua. E leʻi fesiligia e Satani le mana o Ieova. E iloa e Satani e silisili ese le mana o Ieova. Ae na fesiligia e Satani le aiā a Ieova e pule ai. Ina ua fai atu Satani e pepelo le Atua ma e lē manaʻo ia manuia tagata, na tuuaʻia e Satani e faapea, e leaga le pule a Ieova. (Faitau le Kenese 3:2-5.) O le uiga o le tala a Satani, e manuia tagata pe a lē pulea i latou e le Atua. Ioe, ua luʻia le pule silisili ese a Ieova, o lana aiā tatau e pule ai.

11. Aiseā na lē faaumatia ai e Ieova i le taimi lava lenā ē na fouvale i Etena?

¹¹ Na fouvale Atamu ma Eva iā Ieova. A tuu lava i le saʻo, na faapea mai i laʻua: ʻE lē manaʻomia ona pule  Ieova iā i maʻua. E ma te mafaia lava e i maʻua ona filifili le saʻo ma le sesē.’ O le a faapefea ona foʻia e Ieova lenā faafitauli? O le a faapefea ona ia faailoa atu i agelu ma tagata uma, e aupito i lelei lava lana pule ma e sesē ē na fouvale? E ono fai mai se tasi, na tatau i le Atua ona faaumatia i le taimi lava lenā ē na fouvale ae toe faia nisi tagata. Peitaʻi ua uma ona faailoa mai e Ieova lona finagalo ia tumu le lalolagi i fanau a Atamu ma Eva, ma ola e faavavau i se lalolagi matagofie. (Kenese 1:28) E faataunuu lava e Ieova lona finagalo. (Isaia 55:10, 11) E lē gata i lea, pe ana faapea e faaumatia e Ieova ē na fouvale i Etena, o lona uiga la, ua leai se tali i le fesili e uiga i le aiā a Ieova e pule ai.

12, 13. Ia faaaʻoaʻo mai le māfuaaga ua tuu ai e Ieova le avanoa e pule ai Satani i lenei lalolagi ma pulea ai e tagata i latou lava.

¹² O se faaaʻoaʻoga, seʻi faapea o loo faamalamalama atu e se faiaʻoga le tali o se fesili faigatā faamatematika i lana vasega. Ae ua faapea atu se tamaitiiti faafiapoto, e sesē le tali a le faiaʻoga. A fua i le tala a le tamaitiiti fouvale, e lē  agavaa le faiaʻoga ma e sili atu lana tali na i lo o le faiaʻoga. Ua talitonu i ai isi tamaiti o le vasega, ma latou fouvale ai foʻi. O le ā e ao ona faia e le faiaʻoga? Afai e na te tulia i latou, o le ā se aafiaga i isi tamaiti o le vasega? Po o le a lē ono talitonu ai na tamaiti e saʻo ē na fouvale? E ono lē āva ai isi tamaiti o le vasega i le faiaʻoga, ma manatu faapea e fefe le faiaʻoga neʻi mea ane ua faamaonia e sesē lana tali. Ae seʻi faapea e tuu atu e le faiaʻoga le avanoa i le tamaitiiti fouvale, e faaali ai i le vasega lana tali i le fesili.

¹³ E talitutusa le gaoioiga a le faiaʻoga ma le gaoioiga a Ieova. Manatua foʻi e lē na o ē na fouvale i Etena na iai i le taimi lenā. Na vaavaai ane le mano ni mano o agelu. (Iopu 38:7; Tanielu 7:10) O le auala e tauaao ai e Ieova ē na fouvale, o le a matuā aafia ai agelu aemaise o tagata uma lava. O le ā le gaoioiga na faia e Ieova? Na tuu e Ieova le avanoa iā Satani e faaali mai ai le auala na te pulea ai tagata. Ua tuu foʻi e le Atua le avanoa i tagata e pule ai i latou iā i latou lava, i lalo o le taʻitaʻiga a Satani.

14. O le ā le aogā o le tuu e Ieova o le avanoa i tagata e pule ai i latou iā i latou lava?

¹⁴ Na silafia e le faiaʻoga i la tatou faaaʻoaʻoga, e sesē le tali a le tamaitiiti fouvale ma ē na ʻau ma ia. Ae na ia silafia foʻi, o le tuu o le avanoa e faamaonia ai le tali a tamaiti fouvale, o le a aogā i le vasega atoa. A sesē tamaiti fouvale, o le a iloa ai e isi tamaiti faamaoni, e pau le tagata e agavaa e aʻoaʻoina le vasega, o le faiaʻoga. O le a latou malamalama ai i le māfuaaga o le a tutuli ai mulimuli ane e le faiaʻoga tamaiti fouvale mai le vasega. E faapena foʻi ona silafia e Ieova le aogā o le iloa e tagata faamaoni ma agelu, le iʻuvale o taumafaiga a Satani ma ana temoni, ma e lē manuia le pule o le tasi tagata i le isi tagata. I le pei o le perofeta o Ieremia, o le a latou iloa ai le moni o lenei manatu: “Ieova e, ua ou iloa lelei, e lē o i le tagata lona  ala. E lē o i le tagata foʻi e savali, ona faatonuina le mea e ui ai o ia.”—Ieremia 10:23.

15, 16. (a) Aiseā ua umi tele ai ona lē taofia e Ieova puapuaga? (e) Aiseā ua lē taofia ai e Ieova mea leaga o loo tutupu?

¹⁵ Aiseā ua umi tele ai ona lē taofia e Ieova puapuaga? Aiseā ua ia lē taofia ai mea leaga o loo tutupu? Ia manatu i mea e lua e lē faia e le faiaʻoga i la tatou faaaʻoaʻoga. Muamua lava, e lē taofia e le faiaʻoga le tamaitiiti fouvale a o faailoa mai lana tali. Lona lua, e lē fesoasoani le faiaʻoga i le tali a le tamaitiiti. I se tulaga tutusa, seʻi manatu foʻi i mea e lua e lē faia e Ieova. Muamua, e lē taofia e Ieova Satani ma ē e mulimuli iā te ia, a o taumafai e faamaonia e saʻo i latou. E moomia se taimi umi e fai ai lenā mea. Ua faitau afe tausaga o taumafai e tagata le tele o mau auala e fai ai a latou pulega. Ua alualu i luma le poto o tagata i mataupu faasaienisi ma isi matātā, ae ua matuā faateteleina faiga lē tonu, le mativa, solitulafono ma taua. Ua faaalia ai le iʻuvale o pulega a tagata.

¹⁶ Lona lua, e lē fesoasoani Ieova iā Satani a o ia pulea lenei lalolagi. O se faaaʻoaʻoga, afai e taofia e le Atua mea leaga, po o le a lē faamaonia ai ea o loo ia lagolagoina ē o fouvale? A gaoioi faapena le Atua, pe e lē manatu ai ea tagata e mafai ona manuia pulega a tagata? A taofia e le Atua mea leaga, ua saosaolaumea o ia i le pepelo a Satani. Ae ʻe lē mafai ona pepelo le Atua.’—Eperu 6:18.

17, 18. O ā gaoioiga o le a faia e Ieova i mea leaga o loo tutupu ona o pulega a tagata ma taaʻiga a Satani?

¹⁷ Ae faapefea mea leaga ua tutupu i le taimi umi o le fouvale i le Atua? E lelei ona tatou manatua, o Ieova o le Atua e ona le malosi uma lava. E mafai ona ia aveesea puapuaga o tagata, ma o le mea lenā o le a ia faia. E pei ona tatou aʻoaʻoina, o le a lē toe faaleagaina lo tatou laueleele  ona o le a liua le lalolagi e fai ma Parataiso. O le a aveesea āuga o le agasala ona o le faatuatua i le taulaga a Iesu, ma toe faatutū mai ē ua maliliu. O lea la, o le a faaaogā e le Atua Iesu ina ia ʻfaalēaogāina galuega a le Tiapolo.’ (1 Ioane 3:8) O mea uma nei o le a faia e Ieova i le taimi talafeagai. Tatou te faafetai ai ona e leʻi vave gaoioi Ieova, auā o lona onosai ua tatou maua ai le avanoa e aʻoaʻoina ai le upu moni, ma auauna iā te ia. (Faitau le 2 Peteru 3:9, 10.) O loo saʻilia ma le naunautaʻi e le Atua tagata faamaoni e fia tapuaʻi iā te ia, ma fesoasoani iā i latou ia onosaia puapuaga i lenei lalolagi atuatuvale.—Ioane 4:23; 1 Korinito 10:13.

¹⁸ Atonu e fesili isi, ʻFaamata e leai ni puapuaga pe ana faapea e lē tuu e Ieova le avanoa iā Atamu ma Eva e filifili ai?’ Ina ia tali lenā fesili, e tatau ona e manatua se meaalofa tāua na foaʻi mai e Ieova iā te oe.

19. O le ā le meaalofa tāua ua foaʻi mai e Ieova mo i tatou, ma aiseā e ao ai ona tatou faatāuaina?

¹⁹ E pei ona taʻua i le Mataupu e 5, o loo i le tagata le saʻolotoga e filifili ai. Pe e te silafia le tāua o lenā meaalofa? Na faia e le Atua le tele o manu, ma ua pulea i latou e faalogona faalenatura. (Faataoto 30:24) Ua faia e tagata masini ma faapolokalame mea e faia e na masini. Pe tatou te fiafia pe ana faia faapena i tatou e le Atua? E leai, ua faafiafiaina i tatou ona o le saʻolotoga e filifili ai mea o le a faia i  le olaga, o le lumanaʻi, o a tatou uō ma isi mea faapena. Ua olioli tagata i le saʻolotoga e filifili ai, ma o le finagalo lenā o le Atua.

20, 21. E faapefea ona faaaogā lelei le meaalofa o le saʻolotoga e filifili ai, ma aiseā?

²⁰ E lē fiafia Ieova pe a fai faatauanau la tatou auaunaga. (2 Korinito 9:7) O se faaaʻoaʻoga, o lē fea e fiafia i ai se tinā po o se tamā—o le fai i ai o le tamaitiiti “ou te alofa iā te oe” ona o le tauanau o ia, pe ona e manaʻo moni i ai? O le fesili la, e faapefea ona faaaogā lou saʻolotoga e filifili ai, lea ua foaʻi mai e Ieova iā te oe? Na matuā faatamala Satani, Atamu ma Eva i lo latou saʻolotoga e filifili ai. Na latou teena Ieova le Atua. O le ā le mea o le a e faia?

²¹ E mafai ona e faaaogā lelei lenei meaalofa o le saʻolotoga e filifili ai. E mafai ona e auaufaatasi atu i le faitau miliona o tagata o loo lagolagoina Ieova. Ua latou faafiafia le Atua ona ua faia se sao e faamaonia ai le pepelo o Satani, ma e leagafaia lana pule. (Faataoto 27:11) O le mea foʻi lenā e mafai ona e faia pe a saʻo au filifiliga i lou olaga. O le ʻauʻau lenā o le mataupu o sosoo mai.