1, 2. Va’a bive’an biziñ ya bôte Yéhôva a nga yen ane bemvôé bé.

AVALE môt avé ô ne tobe na é bo wo mvôé? Wo yene mvaé ya bo amvôé a môte mia nye mi a yene mam avale da, mi nye’e avale biôme da, mi semene fe avale metiñe da. Wo ye wô’ôtane ntindane ya wulu a môt a bili mbamba mefulu ane zôsôô a ébubut nlem.

² Aso melu kôa, Zambe a zu a tobe avale bôt éziñ na é bo bemvôé bé. Bi tame nyoñ éve’an, Yéhôva a nga loene Abraham na mvôé jé. (Ésaïe 41:8; Jacques 2:23) Zambe a nga kobô ajô David a jô’ô na “môt a funan a nleme wom”, amu a mbe avale môte Yéhôva a nye’e. (Mam minlôman 13:22) Yéhôva a nga yene fe nkulu mejô Daniel ane “nyô b’anye’e abui.”​—Daniel 9:23.

3. Amu jé Yéhôva a nga tobe ngum avale bôte na be bo bemvôé bé?

³ Amu jé Yéhôva a nga yen Abraham, David a Daniel ane bemvôé bé? A nga jô Abraham na “ô wô’ôya tyiñe jam.” (Metata’a 22:18) Ajô te Yéhôva a subu bebé e be bôt ba sulu bebiene si, a bo jam a yi na be bo. A nga jô bone be Israël na: “Vô’ôla’ane tyiñe jam, a m’ aye bo Zambe wônan, a mi aye bo bôte bam.” (Jérémie 7:23) Nge wo bo Yéhôva mewôk, wo fe ô ne bo mvôé jé!

4, 5. Yéhôva a liti ngule jé asu bôte bé aya?

⁴ Tame simesane mvaé é ne so wo amvôé mia Zambe. Kalate Zambe a jô na Yéhôva a jeñe fane ya “liti na a ne ngule mfa’a ngame ya ba minleme miap mi ne nya zôsô be nye.” (2 Minkañete 16:9) Aval avé Yéhôva a ne liti ngule jé asu dangan? Besam 32:8 a ngôné jam ôsu, bia lañe na: “Me [Yéhôva] a ye ye’ele wo a liti wo zene wo yiane ke. M ’aye bôndé wo fek mise mam me lô wo.”

⁵ Ke mbamba zene Yéhôva a liti na a kamane bia, nye le! A ye liti wo zene wo yiane toñ, a ba’ale wo nté ôse wo ye wulu été. Zambe a kômbô volô bia na bi dañe minjuk a meve’ele mangan. (Besam 55:22) Ajô te nge wo bo Yéhôva ésaé a nlem ôse, wo ye bo ndi aval ane ntili besam nye a nga kobô na: “Me téléya Yéhôva mise mam melu mese. Amu a ne me mbo nnôm, m’aye bo te fô’ôsan.” (Besam 16:8; 63:8) Yaa, Yéhôva a ne volô wo na ô nyiñ aval ényiñ d’ aye ve nye nleme mvaé. Ve avale wo yem, nsiñ Zambe éziñ a ne, nye a ye tindi wo na ô bo te bo nalé.

6. Satan a nga jô aya mfa’a ya bot bese?

⁶ Kabetôlô 11 ya kalate nyi a nga liti aval avé Satan Diable a nga soñ été njôé Zambe. Satan a nga bo’olô na Zambe a ne nlaa minsos, a na, Yéhôva a nga bo ékotekot amu a nga kaman Adam ba Ève na be bo te top a bebien jôm é mbe mvaé a ji é mbe abé. Éyoñ Adam ba Ève be semeya, a éyoñe mvoñe bôte jap é nga taté na ja fôé si, éyoñe te Satan a nga beta bo bisô a mbunane bôte bese. Satan a nga jô na: “Bôte be nji saé Zambe amu na be a nye’e nye. Tame suu ma me bo, wôna bese be aye lume wo mvus.” Nlañe môt éziñ be loene na Job wo liti na, nne Satan a mbe a fase nalé. Za a mbe Job, a nye a ku vé nsoñane Satan été va?

7, 8. (a) Nsela’ane mbé a mbe zañe Job a bôte ya éyoñe jé? (b) Aval avé Satan a nga sôane ôvañ ô mbe Job e nlem?

 ⁷ Job a nga nyiñ, jôme te é nto bo dene mimbu 3 600. A mbe mbamba môt, ajô te Yéhôva a nga jô na a ne: “Môt a ne nya mvo’é a zôsô, nyô a ko Zambe woñ, a lume mbia be mame mvus.” (Job 1:8) Job a mbe a va’a Zambe nleme mvaé.

⁸ Satan a nga sôane ôvañ ô mbe job nlem ô lat a ésaé a mbe a bo’o Zambe. Diable a nga jô Yéhôva na: “Ke ô bômaneya nye nka’alé a nda bôte jé, a biôm bise a bili mifa’a mise? Ô maneya fe bôman a ésaé ya mo mé [Job] a biôm bié bi maneya fôé si nyô. Ve tame same wo wôé éyoñe ji, a nambe biôm bise a bili, wôna a ye bene wo asu dôé.”​—Job 1:10, 11.

9. Yéhôva a nga yalane nsoñane Satan aya, a amu jé?

⁹ Satan a nga jô na, Job a saé Zambe amu a noo nye bibotan. Diable a nga beta fe jô na, nge Job a tebe meve’ele été, a ye lume Zambe mvus. Yéhôva a nga yalane nsoñane Satan ôte aya? Mbôl ajô é mbe é tii a asimesane Job, nde Yéhôva a nga kañese na Satan a télé Job meve’ele été. A zen éte, be nga ye kôme yen ne ngeññ jôm é ne Job nlem été: nge nye’an asu Zambe, nge évini.

10. Avale minju’u avé Job a nga tôbane de, a nga yalan aya?

¹⁰ Été été Satan a nga ve’ele Job abui mezen. Zen ôsu, ngabe biyem bi Job biziñ bi nga wubane, ngabe fok be nga wôé. Be nga fitan bebo bisaé bé. Nalé a nga bo na Job a bulan azoé. Mbia jame mbok a nga bo éyoñe bone be Job be nga wu ôkôs. Akusa bo mbia be mam mete, “Job a nji bo abé, nge bo akute ya bo’olô Zambe jam.”​—Job 1:22.

11. (a) Ajô baa avé Satan a nga bôté Job mise me Yéhôva, a aval avé Yéhôva a nga yalane nye? (b) Nde Job a nga bo aya éyoñ a koneya?

¹¹ Satan a nji jô’é Job ne mieññ. A nga simesane na,  mbôle Job a boya ngule ya jibi azoé, awu ya bone bé a abime bebo bisaé bé, a se ngule ya ke ôsu a bo Zambe ésaé nge émien a kon. Yéhôva a nga jô’é Satan a lume nye ôkon ô ne nyé a mintaé. Ve to’o nalé, mam mete me nji bo Job na a vaa mbunane wé be Zambe. Ve “jamete ése, Job a nji bo abé a biyaé bié,” nge kobô Zambe abé.​—Job 2:10.

12. Job a nga wôé bibôta bi Satan ntuk aya?

¹² Job a nji be a yeme na Satan nye a ne ntene ya minju’u mié. Job a nga to a ko woñe na Zambe nye a ne ntene ya mimju’u mise a tôbane mie, amu a nji be a yeme bisô bi Satan na Zambe a nji yiane jôé bôt. (Job 6:4; 16:11-14) A nga ke ôsu a tabe ba’aba’a a Yéhôva. Nde mbo’olane Satan a nga bo’olô Job na a kañe Zambe amu nsenge, ô nga yené minsos amu Job a nga bo teke feñelan mfa’a ya mbunane wé!

13. Amu Job a mbe zôsô mise me Zambe, jé é nga boban?

¹³ Mbamba ntabane Job a nga ve Yéhôva ngule ya yalane bisô a meta me Satan. Job a nga to fo’o mvôé Yéhôva, a Zambe a nga botane nye amu a nga wulu ba’aba’a a nye.​—Job 42:12-17.

14, 15. Amu jé bi ne jô na nsoñane Satan a nga soñe Zambe mfa’a Job wo fombô fe bôte bese?

¹⁴ Ajô ya wulu ba’aba’a a Zambe Satan a nga sulu di, é nji fo’o fombô ve Job étam. Da fombô fe wo. Nalé a yené éfuse Minkana 27:11, vôme Yéhôva a jô na: “A mone wom, bo’o fek, a ve nleme wom mevak, Nde te m’aye yalane a nyô a kobô me abé.” Bifia bite bi nga tilibane mimbu mintete mvus awu Job; bi aliti na Satan a nga ke ôsu a jeñe Zambe mintañete a telé bebo bisaé bé meve’ele été. Éyoñe bia nyiñ ane Yéhôva a nye’e, bia ve nye ngule ya yalane bibôta bi Satan, a zen éte nje bia  ve Zambe nleme mvaé. Jamete da bo na ô wô’ôtan aya? Ye é nji bo mvaé na ô bo ngabe jôé mfa’a ya volô yalane minsos mi Satan, to’o nalé a tinane na ô tyéndé mam méziñ ényiñe jôé?

¹⁵ Ba’ale na Satan a nga jô na: “Jôm ése môt a bili, a ye ve je ajô ényiñe jé.” (Job 2:4) Éyoñ a nga jô na “môt,” Satan a nga liti ne ngeññ na bibôta bié bi nji su’u ve be Job, bi afombô bôte bese. Jamete é ne angôndô ya mfi. Satan a bo bisô mfa’a ya dulu dôé wo wulu ane Zambe a nye’e. Diable a kômbô yen ane wo tyame metiñ me Zambe, a jô’é mbamba ntabane wôé éyoñ minju’u mi akui. Aval avé Satan a jeñe na a bo jamete?

16. (a) Mezene mevé Satan a belane me na bôte be bo te beta bo Zambe ésaé? (b) Aval avé Diable a ne belane mezene mete mfa’a wôé?

¹⁶ Avale bi nga yene Kabetôlô 10, Satan a belan abui mezene na a tindi bôt be lume Zambe mvus. Zene jia é ne na, a ngômelan bôt “aval ane ñbweñbwem je abam, a jeñe nyô a ne ngule ya bi.” (1 Pierre 5:8) Ngule Satan é ne yené éyoñ bemvôé bôé a bivuvumane biôé, a bôte befe ba wosane ngule wo ve na ô yé’é Kalate Zambe, a éyoñ wo bo mame wo yé’é. * (Jean 15:19, 20) Zene fok é ne na, Satan “a veñesan émien ane ange ya éfufup.” (2 Becorinthien 11:14) Diable a ye tyii ayôme mezene na a du’u wo, a bo na ô kandan a zene Zambe ôte’ete’e ôte’etek ényiñe jôé. A ne fe belane mbilan ate’e nlem, a ne bo ô simesane na ô se ngule ya bo mbamba jam éziñ mise me Zambe. (Minkana 24:10) To’o Satan a ngômelane bia ane “ñbweñbwem je abam” nge sobô ane “ange ya éfufup,” bisô bié bi ne avale da: A nga jô na éyoñ wo tôbane  minjuk nge meve’ele, wo ye jô’é ésaé Zambe. Aval avé ô ne yalan bisô bite a liti na wo ye wulu ane Zambe a nye’e avale Job a nga bo?

17. Beta amu mbé a bo na bi semen metiñe me Yéhôva?

¹⁷ Ô ne liti na Satan a ne nlaa minsos, nge wo nyiñ aval ane Zambe a nye’e. Nalé a tinane na wo yiane bo jé? Kalate Zambe a ve éyalan: “W’aye nye’e Yéhôva Zambe wôé a nleme wôé ôse, a nsisime wôé ôse, a ngule jôé ése.” (Deutéronome 6:5) Avale nye’ane wôé asu Zambe wo ye ke ôsu a nañ, avale te fe wo ye bi nkômbane ya bo jôm a yi na ô bo. Nlômane Jean a nga tili na: “Jame dina nde é ne nye’ane Zambe, ane bia ba’ale metiñe mé.” Nge wo nye’e Yéhôva Zambe a nleme wôé ôse, wo ye yene na “metiñe mé me nji bo adit.”​—1 Jean 5:3.

18, 19. (a) Metiñ me Yéhôva méziñ me ne mevé (fombô’ô nka’ale “ Vini’i jôme Yéhôva a vini.”) (b) Aval avé bia yeme na Zambe a nji sili bia mam ma lôte bia nkôñ?

¹⁸ Metiñ me Yéhôva me ne mevé? Mevo’o méziñ y’été ma liti mimboane bia yiane sa’ale. Éve’an é ne nka’ale a bili nlô éfia na “ Sa’ala’ane jôme Yéhôva a vini.” Été wôé, wo ye yene mimboane Kalate Zambe a kôme tyili. Éyoñ wo ye taté a nlañan, ô ne yen ve ane mimboane miziñe ya été mi nji dañe bo abé. Ve éyoñ wo ye kôme bindi nleme wé été bifuse ba te ve valé, wo ye yene ane fe’e Yéhôva ja yené metiñ mete été. Nde ntyendane mefulu môé méziñ ô ne bo aval ayete jam ô za tame tôbane de. Ve, e nyiñ avale Zambe a yi a so abui mevak. (Ésaïe 48:17, 18) Ô ne ngule ya bi ma’ ate. Amu jé bia jô nalé?

¹⁹ Yéhôva a nji sili bia mam bi se ngule ya bo. (Deutéronome 30:11-14) A yeme ngule jangan a minné miangan a dañ biabebien. (Besam 103:14) Nge ô va’a nalé, Yéhôva  a ne ve bia ngul asu na bi bo nye mewôk. Nlômane Paul a nga tili na: “Zambe a ne nya mba’ale, nnye a ye bo te me’ete na, mi yene meve’ele me adañe ma mi ne ngule ya jibi; ve vôme ya meve’ele, a ye fe kôme zene ya va me été, nde mi aye bo ngule ya jibi me.” (1 Becorinthien 10:13) Asu na bi jibi meve’ele, Yéhôva a ne su’u bia a “abui éwôlô ya ngul éte.” (2 Becorinthien 4:7) Paul a nga jibi meve’ele mevale mese, nde a mbe ngule ya jô na: “Me ne ngule ya bo mam mese be nyô a ve ma ngu.”​—Bephilippien 4:13.

20. Abeñe mefulu mevé wo yiane tôñ, a amu jé me ne mfi?

²⁰ Yaa, nge bia kômbô ve Yéhôva nleme mvaé, bia yiane sa’ale mam a vini, ve sa ke fo’o ve abime te. Bia yiane fe nye’e mam a nye’e. (Beromain 12:9) Nga ô wô’ô nye’e ô to a bôte mia be mia fas avale da, mi ajeñe avale mame da, a mi semen avale metiñe da? Yéhôva a nye’e fe nalé. Nde, jeñe na ô yé’é nye’e mam a nye’e. E Besam 15:1-5 bia lañe mam méziñ ya bôte Zambe a yen ane bemvôé bé ba yiane bo. Bemvôé be Yéhôva ba liti na be bili jôme  Kalate Zambe a loene na ‘ébuma ya nsisim.’ Ébuma éte é bili mefulu ane “nye’an, mevak, mvo’é, évôvoé njiban, mvam, zôsô, mbunan, nje’ebane nleme si, njôan nlem.”​—Begalate 5:22, 23.

21. Jé é ne volô wo na ô ba’ale mefulu Zambe a nye’e?

²¹ E lañ a yé’é Kalate Zambe mbane mban, a ye volô wo na ô bi mefulu Zambe a nye’e. A ñyé’ane ñyeman jé Zambe a yi, wo ye volô wo na asimesane dôé a di Zambe be bo avale da. (Ésaïe 30:20,21) Avale wo ye yemete nye’ane wôé asu Yéhôva, avale te fe nkômbane ya wulu ane Zambe a nye’e wo ye nen.

22. Wo ye jalé jé nge wo wulu avale Zambe a nye’e?

²² Wo yiane ve ngul asu na ô nyiñ avale Yéhôva a yi. Kalate Zambe a ve’e ntyendan ényiñ ane mvaane nnôme môt a njaane mfefé môt. (Becolossien 3:9, 10) Ve mfa’a ya metiñe me Yéhôva, ñyia bia Besam a nga tili na: “Mba’alane ya ba’ale me ô ne beta be ma’an.” (Besam 19:11) Wo fe wo ye yene na e wulu avale Zambe a yi, a ye so wo beta be ma’an. Nde nge wo bo nalé, wo ye ve beta éyalan mfa’a ya nsoñane Satan a nga soñe Yéhôva, a ve nye nleme mvaé.