Ir al contenido

Ir al índice

CAPÍTULO 12

¿Ndáa ki̱ʼva kúni̱ Ndióxi̱ kutakuyó?

¿Ndáa ki̱ʼva kúni̱ Ndióxi̱ kutakuyó?
  • ¿Ndáaña keʼún ña̱ va̱ʼa koún migo Ndióxi̱?

  • ¿Ndáaña ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Ndi̱va̱ʼa xa̱ʼa ndiʼiyó?

  • ¿Ndáa ña̱ʼa kúú ña̱ va̱ása kútóo Jehová?

  • ¿Ndáaña keʼún ña̱ va̱ʼa kutakún táki̱ʼva kúni̱ Ndióxi̱?

1, 2. Ka̱ʼa̱n xa̱ʼa sava na̱ xi̱kuu migo Jehová.

¿NDÁANA ndaka̱xiún kutáʼan xíʼún? Sana kutáʼún xíʼin na̱ inkáchi íxaa táki̱ʼva íxaa miíún. Sana ndaka̱xiún na̱ to̱ʼó-ini, na̱ vií-ini á na̱ kéʼé ña̱ nda̱kú.

2 Tiempo xi̱naʼáví ki̱xaʼá Ndióxi̱ ndáka̱xinra sava na̱ ítáʼan va̱ʼa xíʼinra. Tá kúú ta̱ Abrahán ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼara ña̱ kúúra migora (kaʼvi Isaías 41:8; Santiago 2:23). Xa̱ʼa ta̱ David ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ xi̱kuura iin ta̱a ta̱ va̱ʼaní, chi xi̱keʼéra ndiʼi ña̱ kúni̱ Jehová (Hechos 13:22). Ta ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa ta̱ profeta Daniel ña̱ kúni̱níra xínirara (Daniel 9:23).

3. ¿Nda̱chun ndáka̱xin Jehová sava na̱ yiví ña̱ koona migora?

3 ¿Nda̱chun ni̱ka̱ʼa̱n Jehová xa̱ʼa ta̱ Abrahán, ta̱ David xíʼin ta̱ Daniel ña̱ xi̱kuuna migora? Xíʼin ta̱ Abrahán ni̱ka̱ʼa̱nra: “Xa̱ʼa ña̱ xi̱niso̱ʼún ña̱ ni̱ka̱ʼi̱n” (Génesis 22:18). Xíʼin ña̱yóʼo xítoyó Jehová kúyatinra nu̱ú na̱ xíniso̱ʼo ña̱ káʼa̱nra. Xíʼin na̱ ñuu Israel ni̱ka̱ʼa̱nra: “Kuniso̱ʼondó ña̱ káʼi̱n, ta xa̱i̱ kui̱ Ndióxi̱ndó, ta ndóʼó xa̱a̱ndó kuundó na̱ ñui̱.” (Jeremías 7:23.) Tá xíniso̱ʼún ña̱ káʼa̱n Jehová, va̱ʼa xa̱ún koún migora.

JEHOVÁ TÁXIRA NDÉE NDAʼA̱ NA̱ MIGORA

4, 5. ¿Ndáaña kéʼé Jehová ña̱ va̱ʼa chíndeé táʼanra xíʼin na̱ ñuura?

4 Ndakanixi̱ní xa̱ʼa ndiʼi ña̱ va̱ʼa ni̱ʼún tá ná koún migo Ndióxi̱. Ña̱ Biblia káchiña Jehová xíto va̱ʼara ama kúú “ña̱ va̱ʼa chindeé táʼanra xíʼin na̱ íyo nda̱kú-ini xíʼinra” (2 Crónicas 16:9). ¿Ndáaña keʼéra ña̱ va̱ʼa chindeé táʼanra xíʼinyó? Salmo 32:8 káchiña: “Yi̱ʼi̱ [Jehová] taxii̱ ña̱ ndíchi ndaʼún, ta ka̱ʼi̱n xíʼún ndáa yichi̱ kúú ña̱ kakaún. Ta taxii̱ consejo ndaʼún”.

5 Livikaví káʼa̱n Jehová xíʼún ña̱ kundaara yóʼó. Taxira consejo ndaʼún, tá ná keʼún ña̱ káʼa̱nra, kundaara yóʼó. Kúni̱ra chindeéra yóʼo ña̱ va̱ʼa ya̱ʼún nu̱ú tu̱ndóʼo ña̱ va̱xi nu̱ún (kaʼvi Salmo 55:22). Tá ná ndasakáʼnúnra xíʼin ndiʼi níma̱ún, kivi ka̱ʼún táki̱ʼva ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ ka̱ʼyí tutu Salmo: “Ndiʼi yichi̱ ndákanixi̱níi̱ xa̱ʼa Jehová. Chi ndaʼa̱ kúaʼi̱ íyora, kǒo ni iin ña̱ʼa kundoʼi̱” (Salmo 16:8; 63:8). Jehová chindeéra yóʼó ña̱ va̱ʼa kutakún táki̱ʼva kúni̱ miíra. Soo, xa̱a̱ xíni̱ún íyo iin ta̱ kúú contra Ndióxi̱, ta̱yóʼo kǒo kútóora keʼún ña̱ kúni̱ Ndióxi̱ ta kuni̱ra kasira nu̱ún.

ÑA̱ NI̱KA̱ʼA̱N TA̱ NDI̱VA̱ʼA XA̱ʼA NA̱ YIVÍ

6. ¿Ndáaña ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Ndi̱va̱ʼa xa̱ʼa ndiʼi na̱ yiví?

6 Táki̱ʼva sa̱kuaʼayó nu̱ú capítulo 11, ta̱ Ndi̱va̱ʼa ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa Ndióxi̱ ña̱ va̱ása va̱ʼa xáʼndachíñura. Ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼara ña̱ kúúra iin ta̱ káʼa̱n tu̱ʼun vatá, ta su̱ví ta̱ va̱ʼa kúúra chi va̱ása nítaxira ña̱ ndaka̱xin mií ta̱ Adán xíʼin ñá Eva ndáaña keʼéna ta ndáaña kǒo keʼéna. Tándi̱ʼi ni̱ki̱ʼvi ta̱ Adán xíʼin ñá Eva ku̱a̱chi, saá nda̱kutú nu̱ú ñuʼú yóʼo xíʼin se̱ʼena. Tasaá kúú ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Ndi̱va̱ʼa tu̱ʼun vatá xa̱ʼa ndiʼi na̱ yiví, ña̱ su̱ví ña̱ ndixa kúúña ndásakáʼnuna Ndióxi̱ xíʼin ndiʼi-inina. Tá íyo ta̱ kúni̱ kachi tu̱ʼun yóʼo saá íyora: “Tá ná taxiún permiso ndaʼíi̱ kivi keʼíi̱ ña̱ ndiʼi na̱ yiví sandákoona ña̱ ndasakáʼnuna yóʼó”. Ña̱ ndo̱ʼo ta̱ Job náʼa̱ nu̱úyó ña̱yóʼo kúú ña̱ xi̱ndakanixi̱ní ta̱ Ndi̱va̱ʼa. ¿Ndáa ta̱a xi̱kuu ta̱ Job, ta ndáa tu̱ʼun vatá ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Ndi̱va̱ʼa xa̱ʼara?

7, 8. a) ¿Nda̱chun síín ni̱xi̱yo ta̱ Job nu̱ú ndiʼi na̱ yiví na̱ xi̱ndoo xíʼinra? b) ¿Ndáa tu̱ʼun vatá ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Ndi̱va̱ʼa xa̱ʼa ta̱ Job?

7 Xa̱a̱ ki̱ʼva u̱ni̱ mil ku̱i̱ya̱ kúú ña̱ ni̱xi̱yo ta̱ Job nu̱ú ñuʼú yóʼo. Iin ta̱a va̱ʼaní xi̱kuura, Jehová ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼara: “Ni iinna kǒo káa tá káa ta̱yóʼo nu̱ú ñuʼú, iin ta̱a ta̱ kǒo ku̱a̱chi, ta̱ kéʼé ña̱ nda̱kú, ta̱ ndásakáʼnu yi̱ʼi̱, ta̱ kǒo ña̱ kini kéʼé” (Job 1:8). Jehová xi̱kusi̱íní-inira xíʼin ña̱ xi̱keʼé ta̱ Job.

8 Ta̱ Ndi̱va̱ʼa ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ vatá xa̱ʼa ta̱ Job ndáa xa̱ʼa kúú ña̱ ndásakáʼnura Ndióxi̱. Ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin Jehová: “¿Á su̱ví miívaún kúú ta̱ ndáa miíra, ndáún na̱ veʼera ta ndáún ndiʼika ña̱ʼa ña̱ kúúmiíra? Ku̱a̱ʼákaví ña̱ va̱ʼa táxiún ndaʼa̱ra chi iin chútú nda̱a̱ kití sa̱na̱ra nu̱ú ñuʼú. Soo kindaa ndiʼi ña̱ʼa ndaʼa̱ra saá kuniún á ndixa kǒo ka̱ʼa̱n chiʼñara xa̱ʼún” (Job 1:10, 11).

9. a) ¿Ndáaña ke̱ʼé Jehová xíʼin ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Ndi̱va̱ʼa xa̱ʼa ta̱ Job? b) ¿Nda̱chun ta̱xira ña̱ xi̱tondosórara?

9 Ta̱ Ndi̱va̱ʼa ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa ta̱ Job ña̱ ndásakáʼnura Ndióxi̱ xa̱ʼa ña̱ táxira ña̱ʼa ndaʼa̱ra. Ta ni̱ka̱ʼa̱nra tá ná kixi tu̱ndóʼo nu̱ú ta̱ Job, sandákoovara ña̱ ndásakáʼnura Ndióxi̱. ¿Ndáaña ke̱ʼé Jehová xíʼin ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Ndi̱va̱ʼa? Ta̱xira ña̱ ná kotondosórara. Tasaá kindo̱o káxiña á ndixa kúni̱ ta̱ Job xíni̱ra Jehová á ta̱ vatáva kúúra.

XI̱TONDOSÓRA TA̱ JOB

10. ¿Ndáa tu̱ndóʼo ki̱xi nu̱ú ta̱ Job, ta ndáaña ke̱ʼéra?

10 Ta̱ Ndi̱va̱ʼa ndi̱ku̱n kíxaʼá xítondosóra ta̱ Job. Xi̱niñúʼura na̱ yiví ña̱ i̱xakuíʼnana sava kití sa̱na̱ra ta tí ki̱ndo̱o ni̱xi̱ʼi̱ ndiʼirí. Ndáa loʼo kuití na̱ káchíñu nu̱úra ni̱ndo̱o chi na̱ sava xa̱ʼní ndiʼinana. Ña̱ ku̱i̱ká ña̱ xi̱kuumiíra ndi̱ʼi-xa̱ʼa ndiʼiña. Tándi̱ʼi ki̱xika inka tu̱ndóʼo káʼnu nu̱úra, u̱xu̱ saá se̱ʼera ni̱xi̱ʼi̱na xíʼin ta̱chí kini. Ta ni saáví “kǒo ku̱a̱chi níki̱ʼvira, ta ni kǒo níka̱ʼa̱n ndi̱va̱ʼara xa̱ʼa Ndióxi̱” (Job 1:22).

11. a) ¿Ndáaña nda̱kanixi̱ní ta̱ Ndi̱va̱ʼa xa̱ʼa ta̱ Job, ta ndáaña i̱xaa Jehová? b) ¿Ndáaña i̱xaa ta̱ Job tá ki̱ʼin kue̱ʼe̱ miíra?

11 Ta̱ Ndi̱va̱ʼa kǒo nínsadákoora ña̱ sandóʼora ta̱ Job. Sana nda̱kanixi̱níra, ni íxandakú-inira ña̱ ndi̱ʼi-xa̱ʼa ndiʼi ña̱ ku̱i̱kára, ña̱ ni̱xi̱ʼi̱ na̱ káchíñu nu̱úra xíʼin se̱ʼera, soo tá ná kiʼin kue̱ʼe̱ miíra, sandákoovara ña̱ ndásakáʼnura Ndióxi̱. Jehová ta̱xira permiso ndaʼa̱ ta̱ Ndi̱va̱ʼa ña̱ ta̱xira iin kue̱ʼe̱ kininí ndaʼa̱ ta̱ Job. Ta ni saáví kǒo nínsadákoora ña̱ ndásakáʼnura Ndióxi̱. Nda̱a̱ ni̱ka̱ʼa̱nkara tu̱ʼun yóʼo: “Ni ná kuvii̱ kǒo sandákoi̱ ña̱ kándíxai̱ Ndióxi̱” (Job 27:5).

Ta̱ Job ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa nda̱kiʼinra xa̱ʼa ña̱ ni̱xi̱yo nda̱kú-inira

12. ¿Ndáaña ni̱na̱ʼa̱ ta̱ Job xíʼin ña̱ ke̱ʼéra?

12 Ta̱ Job va̱ása níkunda̱a̱-inira ta̱ Ndi̱va̱ʼa kúú ta̱ ta̱xi ndiʼi tu̱ndóʼo ndaʼa̱ra. Nda̱a̱ ni̱xa̱a̱ra nda̱kanixi̱níra Jehová kúú ta̱ táxiña ndaʼa̱ra, saáchi kǒo níkunda̱a̱-inira xa̱ʼa ña̱ vatá ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Ndi̱va̱ʼa xa̱ʼa Jehová (Job 6:4; 16:11-14). Ta ni saáví ni̱xi̱yo nda̱kú-inira xíʼin Jehová. Xíʼin ña̱ ke̱ʼéra ni̱na̱ʼa̱ra ndiʼi ña̱ káʼa̱n ta̱ Ndi̱va̱ʼa ña̱ vatá kúúña.

13. Xa̱ʼa ña̱ ni̱xi̱yo nda̱kú-ini ta̱ Job, ¿ndáaña ni̱na̱ʼa̱ Jehová nu̱ú ta̱ Ndi̱va̱ʼa?

13 Xa̱ʼa ña̱ ni̱xi̱yo nda̱kú-ini ta̱ Job va̱ʼa ni̱na̱ʼa̱ Jehová nu̱ú ta̱ Ndi̱va̱ʼa ña̱ nina ña̱ vatá káʼa̱nra. Ta̱ Job ndixa xi̱kuura migo Jehová, ta ku̱a̱ʼá ña̱ va̱ʼa nda̱kiʼinra xa̱ʼa ña̱yóʼo (Job 42:12-17).

¿NDÁAÑA NI̱KA̱ʼA̱N TA̱ NDI̱VA̱ʼA XA̱ʼA NDIʼIYÓ?

14, 15. ¿Nda̱chun va̱ʼa kúnda̱a̱-iniyó ña̱ su̱ví iinlá xa̱ʼa ta Job níka̱ʼa̱n ta̱ Ndi̱va̱ʼa ña̱ vatá?

14 Su̱ví iinlá xa̱ʼa ta̱ Job níka̱ʼa̱n ta̱ Ndi̱va̱ʼa ña̱ vatá chi nda̱a̱ xa̱ʼa ndiʼiyó ni̱ka̱ʼa̱nraña. Tu̱ʼun Ndióxi̱ káxiní káʼa̱nña nu̱ú Proverbios 27:11, káchiña: “Se̱ʼe miíi̱ vií va̱ʼa ndakanixi̱níún, ta sakusi̱íún inii̱, ña̱kán va̱ʼa ndakuii̱n yu̱ʼu̱ ta̱ kúsi̱kindaa yi̱ʼi̱”. Xa̱a̱ ku̱a̱ʼá ku̱i̱ya̱ ku̱a̱ʼa̱n ña̱ ni̱xi̱ʼi̱ ta̱ Job saá ni̱ka̱ʼyi̱ tu̱ʼun yóʼo, xíʼin ña̱yóʼo kúnda̱a̱-iniyó ta̱ Ndi̱va̱ʼa ndákundeévara kúsi̱kindaara Ndióxi̱ ta ndákundeéra káʼa̱nra tu̱ʼun vatá xa̱ʼa na̱ ndásakáʼnu-ñaʼá. Tá ki̱vi̱ kéʼéyó ña̱ kúni̱ Jehová, va̱ʼa níʼira ndákuiinra yuʼú ta̱ Ndi̱va̱ʼa tasaá sákusi̱íyó-inira. ¿Ndáaña ndákanixi̱níún xa̱ʼa ña̱yóʼo vitin? ¿Á kǒo kútóún keʼún ña̱ kúni̱ Jehová ña̱kán va̱ʼa ni̱ʼíra ndakuiinra yuʼú ta̱ Ndi̱va̱ʼa?

15 Koto ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Ndi̱va̱ʼa: “Ndiʼi ña̱ kúúmií ta̱ ta̱a taxiraña xa̱ʼa ña̱ kúni̱ra kutakura” (Job 2:4). Ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra “ta̱ ta̱a” káxiní ni̱na̱ʼa̱ra ña̱ su̱ví xa̱ʼa iinlá ta̱ Job níka̱ʼa̱nra chi xa̱ʼa ndiʼiyó na̱ yiví ni̱ka̱ʼa̱nra. Iin ña̱ ndáyáʼviní kúú ña̱yóʼo. Ta̱ Ndi̱va̱ʼa káʼa̱nra su̱ví xíʼin ndinuʼu-iniún ndásakáʼnún Ndióxi̱. Ta̱kán kúni̱ra tá ná ndakava iin tu̱ndóʼo nu̱ún sandákoún ña̱ kándíxaún Ndióxi̱ ta kixaʼún keʼún ña̱ kúni̱ miíún. ¿Ndáaña xíniñúʼu ta̱ Ndi̱va̱ʼa ña̱ ná sandákooyó keʼéyó ña̱ kúni̱ Jehová?

16. a) ¿Ndáa ña̱ʼa xíniñúʼu ta̱ Ndi̱va̱ʼa ña̱ sákuxíkara na̱ yiví nu̱ú Ndióxi̱? b) ¿Ndáaña kivi kuniñúʼu ta̱ Ndi̱va̱ʼa ña̱ sandáʼvira yóʼó?

16 Táki̱ʼva sa̱kuaʼayó nu̱ú capítulo 10, ku̱a̱ʼání ña̱ʼa xíniñúʼu ta̱ Ndi̱va̱ʼa ña̱ sákuxíkara na̱ yiví nu̱ú Ndióxi̱. Iin ña̱ kéʼéra kúúña “nda̱a̱ tá íxaa iin tí león tí xíʼi̱ so̱ko̱ chi kúni̱rí kaxírí iinna saá íxaara” (1 Pedro 5:8). Nu̱ú ñuyǐví ta̱ Ndi̱va̱ʼa yóʼo savana va̱ása taxina kaʼviún Biblia á ña̱ keʼún ña̱ káʼa̱nña (Juan 15:19, 20). * Inka tuku ña̱ kéʼéra kúúña, násamara miíra ña̱ ndúura iin ángel ta̱ va̱ʼa (2 Corintios 11:14). Ta̱yóʼo ku̱a̱ʼání ña̱ʼa xíniñúʼura ña̱ sándáʼvira na̱ yiví, ña̱kán ná kǒo keʼéna ña̱ kúni̱ Ndióxi̱. Inka ña̱ xíniñúʼura kúú ña̱ ná ndakava-iniyó. Sana ndakanixi̱níyó ni iin yichi̱ kǒo kuchiñuyó keʼéyó ña̱ kúni̱ Ndióxi̱ (Proverbios 24:10). Ni ná keʼéra táki̱ʼva íxaa iin tí león á iin ángel ta̱ va̱ʼa, ña̱ kúni̱ra kúúña tá ná koo tu̱ndóʼo nu̱ún sandákoún ña̱ ndasakáʼnún Jehová. ¿Ndáaña keʼún ña̱ va̱ʼa na̱ʼún ña̱ íyo nda̱kú-iniún xíʼin Jehová táki̱ʼva ni̱xi̱yo ta̱ Job?

NÁ KUNISO̱ʼOYÓ CHIÑU XÁʼNDA JEHOVÁ

17. ¿Ndáa xa̱ʼa kúú ña̱ kándíxayó ña̱ káʼa̱n Jehová?

17 Tá ná keʼún ña̱ kúni̱ Ndióxi̱ xíʼin ña̱yóʼo na̱ʼún ndiʼi ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Ndi̱va̱ʼa ña̱ vatá kúúña. ¿Ndáaña kúni̱ kachi ña̱yóʼo? Ña̱ Biblia káchiña: “Xíniñúʼu kuʼvi̱-iniún kuniún Jehová xíʼin ndiʼi níma̱ún, xíʼin ndiʼi ndeún ta xíʼin ndiʼi ña̱ tákún” (Deuteronomio 6:5). Tá ná kuʼvi̱ka-iniún kuniún Ndióxi̱ saá kúú ña̱ kuni̱kaún keʼún ña̱ káʼa̱nra. Ta̱ apóstol Juan ni̱ka̱ʼa̱nra: “Ña̱yóʼo kúni̱ kachiña ña̱ kúʼvi̱-iniyó xíniyó Ndióxi̱: ña̱ ná kandíxayó chiñu xáʼndara ta chiñu xáʼndara su̱ví ña̱ yo̱ʼvi̱ kúúña”. Tá ndixa kúʼvi̱-iniún xíniún Jehová xíʼin ndiʼi níma̱ún, chiñu ña̱ xáʼndara va̱ása yo̱ʼvi̱ kooña nu̱ún (1 Juan 5:3).

18, 19. a) Ka̱ʼa̱n xa̱ʼa sava ña̱ xáʼnda Jehová nu̱úyó (koto recuadro ña̱ naní “ Kǒo keʼéyó ña̱ va̱ása kútóo Jehová”). b) ¿Nda̱chun va̱ʼa kúnda̱a̱-iniyó ña̱ va̱ása yo̱ʼvi̱ ña̱ ndúkú Ndióxi̱ nu̱úyó?

18 ¿Ndáa chiñu kúú ña̱ xáʼnda Jehová nu̱úyó? Sava yichi̱ káʼa̱nra xíʼinyó ná kǒo keʼéyó ña̱ va̱ása va̱ʼa. Koto nu̱ú ña̱ recuadro ña̱ naní “ Kǒo keʼéyó ña̱ va̱ása kútóo Jehová”. Yóʼo va̱xi ku̱a̱ʼání ña̱ʼa ña̱ káʼa̱n káxi Biblia xa̱ʼa ña̱ va̱ása va̱ʼa keʼéyó. Kivi ndakanixi̱níyó ña̱ va̱ása ndeé va̱ʼaví xa̱ʼañá tá ná keʼéyóña. Tá xa̱a̱ ndákani va̱ʼa xi̱níyó xíʼin texto ña̱ va̱xi yóʼo kúnda̱a̱-iniyó ndiʼi ña̱ káʼa̱n Jehová va̱ʼaníña. Sana xíniñúʼu sandákoún ña̱ xi̱keʼún ta ña̱yóʼo yo̱ʼvi̱ní kooña nu̱ún. Soo na̱ kéʼé ña̱ káʼa̱n Ndióxi̱ si̱íní ndóona (Isaías 48:17, 18). Ta saátu miíún va̱ʼava xa̱ún si̱í koún. ¿Nda̱chun káʼa̱nyó ña̱yóʼo?

19 Jehová va̱ása káʼa̱nra xíʼinyó ña̱ keʼéyó iin ña̱ʼa ña̱ va̱ása kuchiñuyó xíʼin (kaʼvi Deuteronomio 30:11-14). Xíni̱ va̱ʼavara miíyó ta xíni̱ra ndáaña kúú ña̱ kuchiñuyó keʼéyó ta ndáaña va̱ása kuchiñuyó xíʼin (Salmo 103:14). Ta kivi taxitura ndée ndaʼa̱yó ña̱ va̱ʼa keʼéyó ña̱ káʼa̱nra. Ta̱ apóstol Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra: “Ndióxi̱ va̱ʼaní inira, ta va̱ása sandákoo mitúʼunra miíyó ña̱ ya̱ʼayó nu̱ú tu̱ndóʼo ña̱ kǒo kundée-iniyó xíʼin, tá ná kixa̱a̱ tu̱ndóʼo nu̱úyó taxira ndée ndaʼa̱yó ña̱ va̱ʼa koo ndakú-iniyó nu̱úña” (1 Corintios 10:13). Ña̱ va̱ʼa koo ndakú-iniyó nu̱ú ndiʼi ña̱ va̱xi nu̱úyó, Jehová taxira ndée ndaʼa̱yó (2 Corintios 4:7). Saá i̱xaara xíʼin ta̱ apóstol Pablo, ni ku̱a̱ʼání tu̱ndóʼo ni̱ya̱ʼara nu̱ú va̱ʼa ni̱ka̱ʼa̱nra: “Ndiʼi ña̱ʼa va̱ʼa kéʼíi̱ña chi Ndióxi̱ táxi ndée ndaʼíi̱” (Filipenses 4:13).

NÁ KEʼÉYÓ ÑA̱ VA̱ʼA ÑA̱ KÚNI̱ NDIÓXI̱

20. ¿Nda̱saa chíndeé espíritu santo Jehová na̱ migora, ta nda̱chun ndáyáʼviní keʼéna ña̱yóʼo?

20 Ña̱ va̱ʼa sakusi̱íyó-ini Jehová su̱ví ña̱ sandákoo kuitíyó ña̱ kini ta xa̱a̱ va̱ʼaví. Xíniñúʼu keʼéyó ña̱ kútóora (Romanos 12:9). ¿Á kúsi̱í-iniún tá ítáʼún xíʼin na̱ yiví na̱ inkáchi kéʼé táʼan ña̱ kéʼé miíún? Saátu íyo Jehová. Ña̱kán keʼé ña̱ kúsi̱í-inira xíʼin (kaʼvi Salmo 15:1-5). Yóʼo káʼa̱nña xa̱ʼa ndáana kúú migo Jehová, ta ndáa ña̱ʼa kúú ña̱ kéʼéna. Na̱ migo Jehová, espíritu santo chíndeé-ña̱ʼa ña̱ va̱ʼa kúʼvi̱-inina xínina inka na̱ yiví, sákusi̱íña-inina, chíndeéñana ña̱ vií ná koo inina, ña̱ kúee ná koo inina, ña̱ ná chindeéna na̱ yiví, ña̱ ná koona na̱ yiví va̱ʼa ini, ña̱ ná kandíxana Ndióxi̱, ña̱ vitá ná koo inina, ña̱ ná tavána ku̱ʼva xíʼin ña̱ kéʼéna (Gálatas 5:22, 23).

21. ¿Ndáaña chindeé yóʼó ña̱ va̱ʼa keʼún ña̱ kútóo Jehová?

21 Ña̱ va̱ʼa chindeé yóʼó ña̱ keʼún ña̱ kútóo Jehová kúú ña̱ kaʼviún Biblia ndiʼi ki̱vi̱. Tá xa̱a̱ ku̱a̱ʼáka ku̱a̱ʼún sakuaʼún xa̱ʼa Jehová saá kúú ña̱ xa̱ún ndakanixi̱níún táki̱ʼva ndákanixi̱ní miíra (Isaías 30:20, 21). Tá ná kuʼvi̱ka-iniún kuniún Jehová, saá kutóokaún keʼún ña̱ kúni̱ra.

22. ¿Ndáaña na̱ʼún tá ná keʼún ña̱ kútóo Jehová?

22 Xíniñúʼu chika̱a̱yó ndée ña̱ keʼéyó ña̱ kútóo Jehová. Ña̱ Biblia káchiña tá kíxaʼáyó kéʼéyó ña̱ kútóora táki̱ʼva íyo na̱ násama ti̱ko̱to̱ yatá ña̱ ndíxina ta nda̱kundixina ña̱ xa̱á, saá íyoyó (Colosenses 3:9, 10). Iin ta̱ ka̱ʼyí tutu Salmo ni̱ka̱ʼa̱nra: Tá ná keʼéyó ña̱ káʼa̱n Ndióxi̱ ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ndakiʼinyó (Salmo 19:11). Tá ná keʼún ña̱ kútóo Jehová, ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ndakiʼún. Ta xíʼin ña̱ íxaún na̱ʼún ndiʼi ña̱ káʼa̱n ta̱ Ndi̱va̱ʼa ña̱ vatá kúúña tasaá sákusi̱íún-ini Jehová.

^ párr. 16 Su̱ví ña̱yóʼo kúni̱ kachiña na̱ yiví na̱ kǒo xíín taxi sakuaʼún xa̱ʼa Ndióxi̱ ta̱ Ndi̱va̱ʼa kúú ta̱ xíniñúʼu-ñaʼá. Soo ta̱yóʼo kúú ndióxi̱ ñuyǐví yóʼo, ta iníísaáña ndíka̱a̱ ndaʼa̱ra (2 Corintios 4:4; 1 Juan 5:19). Xa̱ʼa ña̱yóʼo tá kéʼéyó ña̱ kúni̱ Ndióxi̱ su̱ví ndiʼi na̱ yiví kútóoña.