Habu̱ ma gi tini te hutsʼi

Habu̱ ma dä xiʼi te hutsʼi

RÄ NTHEKE 12

Näꞌä rä mꞌu̱i di ho Äjuä

Näꞌä rä mꞌu̱i di ho Äjuä
  • ¿Hanja dä za gi yꞌo̱tꞌe ri amigo Äjuä?

  • ¿Te bi mää rä Zithu de gatꞌho yä jäꞌi?

  • ¿Te mä mꞌu̱i hindi ho Äjuä?

  • ¿Hanja dä za gä pe̱ꞌtsihu̱ nꞌa rä mꞌu̱i ngu di ho Äjuä?

1, 2. Rä Zi Dada Jeoba bi hyandi rꞌa yä jäꞌi ngu yä amigo. Mää rꞌa de geꞌu̱.

¿TOꞌO nuꞌu̱ yä jäꞌi ma gi huahni pa gi yꞌo̱tꞌe ri amigo? Zäi ge ma gi huahni nuꞌu̱ yä jäꞌi di mbeni ngu nuꞌi, nuꞌu̱ di ho näꞌä gi ho ꞌne nuꞌu̱ pe̱ꞌtsi nꞌa rä mꞌu̱i ngu näꞌä gi pe̱ꞌtsi. ꞌNehe, zäi ge ma gi hyoni nuꞌu̱ yä hojäꞌi ꞌne nuꞌu̱ hingä yä hyate.

2 Ja ngu xä thogi yä je̱ya, Äjuä xä huahni rꞌa yä jäꞌi pa xä yꞌo̱tꞌe yä amigo. Ja ngu Abraan, Äjuä bi ꞌñenä ge mi rä amigo (hñeti Isaías 41:8; Santiago 2: 23). Äjuä bi mää ge mi «hopä rä mꞌu̱i» rä rey Dabid, ngeꞌä Dabid mi pe̱ꞌtsi nꞌa rä mꞌu̱i ja ngu to̱ꞌmi Jeoba dä me̱ꞌtsi nuꞌu̱ yä jäꞌi di mädi (Hechos 13:22). ꞌNehe, Äjuä bi ꞌñembäbi rä profeta Daniel: «Xa grä mhädi» (Daniel 9:23).

3. ¿Por hanja Jeoba di huahni rꞌa yä jäꞌi pa dä yꞌo̱tꞌe yä amigo?

3 ¿Por hanja Jeoba bi hyandi Abraan, Dabid ꞌne Daniel ngu yä amigo? Jeoba bi ꞌñembäbi Abraan: «Nuꞌi xkä yꞌo̱de näꞌä xtä xiꞌi» (Génesis 22:18). Ja ngu di handihu̱, Jeoba kuatꞌi ko nuꞌu̱ yä jäꞌi yä yꞌo̱de ꞌne pe̱fi näꞌä di mändabi. Äjuä bi ꞌñembäbi yä israelita: «Yꞌo̱dehu̱ mä noya, ꞌne nuga ma gä tso̱ho̱ gä Äjuä de geꞌähu̱, ꞌne nuꞌähu̱ ma gi tso̱hu̱ gi njahu̱ mä hnini» (Jeremías 7:23). Mu̱ nuꞌi gi yꞌo̱te rä Zi Dada Jeoba, ꞌnehe ma dä hyantꞌäꞌi ngu rä amigoꞌi.

JEOBA DI NUPÄBI YÄ MFENI NUꞌU̱ YÄ AMIGO

4, 5. ¿Hanja di usa rä tsꞌe̱di rä Zi Dada Jeoba pa di su rä hnini?

4 Ntso̱ꞌmi hängu yä jäpi ma gi pe̱ꞌtsi mu̱ gi yꞌo̱tꞌe ri amigo Äjuä. Rä Mäkä Tꞌofo enä ge Jeoba honi hanja dä «ꞌñudi rä tsꞌe̱di pa dä matsꞌi nuꞌu̱ toꞌo pe̱päbi ko ngatꞌho yä koraso» (2 Crónicas 16:9). ¿Hanja dä za dä maxꞌäꞌi Äjuä ko näꞌä rä tsꞌe̱di pe̱ꞌtsi? Salmo 32:8 mää: «Nuga [Jeoba] ma gä jaꞌi gi mbämhñä, ꞌne ma gä utꞌäꞌi te mä ꞌñuu gi te̱ni. Ma gä rꞌaꞌi yä tsꞌofo ꞌne hingä häki mä da de geꞌi».

5 ¡Hängu rä johya di rꞌakägihu̱ nuꞌmu̱ di pädihu̱ ge rä Zi Dada Jeoba di sugägihu̱! Näꞌä nzäntho di rꞌakägihu̱ nuꞌu̱ yä tsꞌofo di honihu̱, ꞌne mu̱ gi pe̱fi, ma dä maxꞌäꞌi pa gi ꞌmu̱i mänꞌa xä ñho. Äjuä xa ne dä maxꞌäꞌi pa gi ze̱ti nuꞌu̱ yä prueba ꞌne yä xuñha gi thogi (hñeti Salmo 55:22). Hänge mu̱ nuꞌi gi pe̱päbi Jeoba ko ngatꞌho ri koraso, hinte ma gi tsu ꞌne ma gi ꞌñenä: «Nuga di pädi ge Äjuä nzäntho ꞌmu̱i kongeki pa dä maxkägi ꞌne dä ñängägi» (Hechos 2:25; Salmo 63:8). Hää, rä Zi Dada Jeoba dä za dä maxꞌäꞌi pa gi ꞌmu̱i ngu di hoꞌä. Pe ja ngu ya gi pädi, näꞌä rä nkontra rä Zi Dada Jeoba hingi ne ge nuꞌi gi ꞌmu̱i ngu di ho Äjuä.

MÄ NꞌA RÄ NKꞌUAMBA BI MÄÄ RÄ ZITHU

6. ¿Te bi mää rä Zithu de gatꞌho yä jäꞌi?

6 Ja ngu dä pädihu̱ ha Rä ntheke 11, rä Zithu bi ꞌñenä ge rä Zi Dada Jeoba hingä go ri ꞌñepi dä mända. Rä Zithu bi mää ge Äjuä rä kꞌuamba o nemhñä ꞌne ge mi nꞌa rä tsꞌomꞌu̱i gä rey o gobernante, ngeꞌä himi he̱gi Adan ꞌne Eba xä huahnise̱ näꞌä xä ñho ꞌne näꞌä xä ntsꞌo. Njabu̱ bi japi Adan ꞌne Eba bi dagi ha rä tsꞌoki. Pe nuꞌmu̱ bi mu̱di bi mꞌu̱i märꞌa yä jäꞌi ha rä Xiꞌmhai, nubye̱ rä Zithu bi mää yä nkꞌuamba kontra gatꞌho yä jäꞌi ꞌne ja ngue̱nda ge bi ꞌñenä: «Yä jäꞌi pe̱päbi Äjuä pe hingä xa mäjuäni di mädi. Mu̱ dä tꞌaki nse̱ki, nuꞌu̱ yä jäꞌi go gä huahni, nuga dä za gä japi dä nkontraui Äjuä». Näꞌä bi thogi nꞌa rä ñꞌo̱ho̱ mi rä thuhu Job, udi ge geꞌä mi mbeni rä Zithu de yä jäꞌi. Pe, ¿toꞌo mi geꞌä Job, ꞌne te mi ne xä me̱fi rä Zithu kongeꞌä?

7, 8. a) ¿Por hanja mi nꞌañꞌo Job de gatꞌho nuꞌu̱ märꞌa yä jäꞌi mi ꞌmu̱i ha nuꞌu̱ yä paꞌu̱? b) ¿Te bi mää rä Zithu de Job?

7 Job bi mꞌu̱i o̱tꞌe ngu 3.600 yä je̱ya. Mi nꞌa rä hogä ñꞌo̱ho̱, hänge Jeoba bi ꞌñenä: «Hingi ꞌmu̱i mä nꞌa nguꞌä ha rä xiꞌmhai, nꞌa rä ñꞌo̱ho̱ yꞌo mänjuäntho, ꞌne hinte mä tsꞌoki pe̱ꞌtsi, näꞌä pe̱ꞌspäbi rä ntsu Äjuä ꞌne xä ꞌuege de näꞌä xä ntsꞌo» (Job 1:8). Hää, rä Zi Dada Jeoba xa mi mädi rä Job.

8 Rä Zithu bi mää ge Job mi pe̱päbi Äjuä po nuꞌu̱ yä ñho mi häni. Rä Zithu bi ꞌñembäbi Jeoba: «Nuꞌi nzäntho xkä su, xkä supä rä familia ꞌne gatꞌho näꞌä pe̱ꞌtsi. Nuꞌise̱ xkä jäpi ꞌne xkä japi dä bo̱ni xä ñho gatꞌho näꞌä pe̱fi, ꞌne yä taxo xä nxändi po gatꞌho ha rä hai. Pe mu̱ nuꞌi gi hñäkuäbi gatꞌho näꞌä pe̱ꞌtsi, nuga di xiꞌi ge näꞌä ma dä zañꞌäꞌi ha ri hmi» (Job 1:10, 11).

9. ¿Te bi me̱fi Jeoba nuꞌmu̱ rä Zithu bi mää yä nkꞌuamba de Job, ꞌne por hanja?

9 Rä Zithu bi mää ge Job mi pe̱päbi Äjuä ho̱nse̱ po näꞌä mi umbäbi. ꞌNehe bi mää ge mu̱ Job xä thogi yä xuñha, nuꞌmu̱ ma xä nkontraui Äjuä. ¿Te bi me̱fi Jeoba? Jeoba bi umbä nse̱ki rä Zithu pa bi yꞌo̱tpäbi yä xuñha Job. ¿Por hanja? Pa njabu̱ rä Zithu xä ꞌñudi mu̱ mäjuäni näꞌä xki mää de Job o hinä.

JOB BI THOGI YÄ DÄTA XUÑHA

10. ¿Te mä däta xuñha bi thogi Job, ꞌne te bi me̱fi?

10 Rä Zithu nguntꞌä bä hämpäbi xa ndunthi yä xuñha rä Job. Bi japi bi fepäbi ndunthi de nuꞌu̱ yä zuꞌue ꞌne nuꞌu̱ bi bongi bi hyopäbi. ꞌNehe, bi hyopäbi kasi gatꞌho nuꞌu̱ yä ꞌme̱go mi pe̱ꞌtsi. Gatꞌho nuya yä däta xuñha bi japi bi ñhoya rä Job. Mꞌe̱fa de geꞌä, po mäde de nꞌa rä däta bu̱nthi, bi hyopäbi nuꞌu̱ rꞌe̱tꞌa yä bätsi rä Job. Pe mäske bi thogi gatꞌho nuꞌu̱ yä däta xuñha, «Job hinte mä tsꞌoki bi yꞌo̱tꞌe, nixi bi ñä xä ntsꞌo de Äjuä» (Job 1:22).

11. a) ¿Te mä nꞌa bi mää rä Zithu de Job, ꞌne te bi me̱fi Jeoba? b) ¿Te bi me̱fi Job mi zu̱di nꞌa rä tsꞌo ñheni?

11 Rä Zithu bi hyandi ge Job himbi ꞌuege de Äjuä mäske bi ꞌme̱di gatꞌho nuꞌu̱ yä tꞌo̱tꞌe mi pe̱ꞌtsi, ꞌne mäske xki du yä bätsi ꞌne yä ꞌme̱go. Pe nubye̱ rä Zithu bi mää ge mu̱ Job xä zu̱di nꞌa rä ñheni, nubye̱ hää ma xä ꞌuege de Äjuä. Hänge Jeoba bi umbäbi nse̱ki rä Zithu pa xä ꞌñudi mu̱ mäjuäni näꞌä mi mää. Nubye̱, rä Zithu bi japi bi zu̱di Job nꞌa rä tsꞌo ñheni näꞌä xa bi japi bi sufri. Pe mäske bi thogi njabu̱, Job himbi ꞌuege de rä Zi Dada Jeoba. Job bi ꞌñenä: «¡Asta gä tu, hingä he̱gi de gä yꞌo mänjuäntho!» (Job 27:5).

Rä Job bi hñäni yä jäpi ngeꞌä bi ꞌñudi ge xa mäjuäni mi mädi Jeoba

12. ¿Hanja bi dädi Job näꞌä rä nkꞌuamba xki mää rä Zithu?

12 Job hingä mi pädi ge rä Zithu go geꞌä mi japi dä thogi nuꞌu̱ yä däta xuñha. Nixi himi pädi ge rä Zithu xki nju̱tsꞌi kontra rä Tsꞌu̱tꞌhui rä Zi Dada Jeoba. Job mi hurämu̱i ge Jeoba go geꞌä mi pe̱mpäbi nuꞌu̱ yä tsꞌo thogi (Job 6:4; 16:11-14). Pe mäske njabu̱, näꞌä bi ñꞌo mänjuäntho ha rä ꞌñuu rä Zi Dada Jeoba ꞌne himbi ꞌuege de geꞌä. Mi ze̱ti nuꞌu̱ yä däta xuñha, Job bi ꞌñudi ge hingä mäjuäni näꞌä rä nkꞌuamba xki mää rä Zithu nuꞌmu̱ bi ꞌñenä ge näꞌä mi pe̱päbi Äjuä ho̱nse̱ po nuꞌu̱ yä jäpi mi häni de geꞌä.

13. ¿Te bi thogi ngeꞌä Job himbi ꞌuege de Äjuä?

13 Koꞌmu̱ Job himbi ꞌuege de rä Zi Dada Jeoba mäske bi thogi yä däta xuñha, Jeoba bi za bi ꞌñutuäbi rä Zithu ge himi pe̱ꞌtsi nraso. Rä Job bi ꞌñudi ge xa mäjuäni mi rä amigo Jeoba, ꞌne Jeoba bi umbäbi ndunthi yä jäpi (Job 42:12-17).

¿GI PÄDI TE MÄÄ RÄ ZITHU KONTRA GEꞌI ꞌNEHE?

14, 15. ¿Por hanja dä za gä mäñhu̱ ge rä Zithu ju̱tsꞌi yä nkꞌuamba kontra gatꞌho yä mexiꞌmhai?

14 Rä Zithu bi mää ge Job mi pe̱päbi rä Zi Dada Jeoba ho̱nse̱ po nuꞌu̱ yä jäpi mi häni. Pe, ¿gi pädi? Rä Zithu bi mää ge nuju̱ ꞌnehe di njahu̱bu̱. ¿Hanja di pädihu̱? Ngeꞌä ha Proverbios 27:11 Jeoba xikägihu̱ kada nꞌa de gekhu̱: «Mä zi tꞌu̱ꞌi, dä nja ri mfädi ꞌne johyagi mä koraso, pa njabu̱ dä za gä thäti näꞌä toꞌo di xaxki ꞌne thengägi». Nuya yä noya bi tꞌofo ndunthi yä je̱ya mꞌe̱fa de bi du Job, ngetꞌho rä Zithu hingi tsaya de dä gu̱ꞌspäbi yä nkꞌuamba Äjuä ꞌne nuꞌu̱ Yä ꞌme̱go. Hänge nuꞌmu̱ di ꞌmu̱hu̱ ja ngu di ho Äjuä, di udihu̱ ge hingä mäjuäni näꞌä bi mää rä Zithu ꞌne di johyabihu̱ rä koraso rä Zi Dada Jeoba. Xi nuꞌi, ¿te ma gi pe̱fi? ¿Gi hohmä gi ꞌñudi ꞌnehe ge rä Zithu hingi pe̱ꞌtsi rä raso? Hää dä za, mäske pa geꞌä pe̱ꞌtsi te gi paati ri mꞌu̱i.

15 Hyandi näꞌä bi mää rä Zithu: «Gatꞌho näꞌä pe̱ꞌtsi rä jäꞌi ma dä uni pa dä ñäni rä te» (Job 2:4). Nuꞌmu̱ rä Zithu bi ꞌñenä «rä jäꞌi», hingä ho̱nse̱ bi mbeni njabu̱ de Job, näꞌä mi ñä de gatꞌho yä mexiꞌmhai. Ja ngu di handihu̱, rä Zithu xä mää ge nuꞌi ꞌnehe hingä mäjuäni gi mädi Äjuä. Rä Zithu ne dä hyandi hingi yꞌo̱te Äjuä ꞌne gi ꞌuege de geꞌä nuꞌmu̱ gi fu̱di gi pe̱ꞌtsi yä xuñha. ¿Te mä xuñha dä za dä usa rä Zithu pa dä ꞌuekꞌäꞌi de Äjuä?

16. a) ¿Te mä trampa di usa rä Zithu pa dä ꞌueke yä jäꞌi de Äjuä? b) ¿Hanja dä za dä usa nuꞌu̱ yä trampa kontra nuꞌi?

16 Ja ngu dä pädihu̱ ha Rä ntheke 10, rä Zithu pe̱ꞌtsi ndunthi yä trampa pa dä ꞌueke yä jäꞌi de Äjuä. Rꞌabu̱, rä Zithu ꞌñenä «ngu nꞌa rä dumänthuhu gä zate mafi ꞌne yꞌo honi toꞌo dä za» (1 Pedro 5:8). Hänge po mäde de nuꞌu̱ ri amigo, ri pariente o märꞌa yä jäꞌi, rä Zithu dä za dä hyoni hanja dä hñäkꞌäꞌi de gi sigi gi nxadi rä Mäkä Tꞌofo ꞌne de gi pe̱fi näꞌä xä ñho (Juan 15:19, 20). * ꞌNehe, pa hingi da ngue̱nda, rä Zithu nzäntho honi dä «ñꞌetꞌä e̱nxe̱ de Äjuä» (2 Corintios 11:14). Rꞌabu̱, rä Zithu dä za dä me̱kꞌäꞌi rꞌa yä trampa nsinke gi da ngue̱nda pa gi tagi ꞌne njabu̱ hingi ꞌmu̱i ngu ne Äjuä. Dä za dä jaꞌi gi mbeni ge Äjuä nunka ma dä mäꞌi (Proverbios 24:10). Pe tanto mu̱ dä ñꞌetꞌä «zate» o mu̱ dä «ñꞌetꞌä e̱nxe̱», rä Zithu ne dä hyandi ge nuꞌi gi ꞌuege de Äjuä. Näꞌä xä mää ge nuꞌi hingä ma gi pe̱päbi Äjuä mu̱ gi pe̱ꞌtsi yä xuñha o yä tentasio. Pe ja ngu Job, ¿hanja dä za gi ꞌñudi ge gi mädi rä Zi Dada Jeoba ꞌne ge hingä mäjuäni näꞌä mää rä Zithu de geꞌi?

MA GÄ O̱TEHU̱ YÄ MHÄNDA RÄ ZI DADA JEOBA

17. ¿Por hanja di o̱tehu̱ yä mhända Jeoba?

17 Mu̱ nuꞌi gi ꞌmu̱i ja ngu di ho Äjuä, ma gi ꞌñudi ge hingä mäjuäni näꞌä bi mää rä Zithu. ¿Te mä mꞌu̱i ri ꞌñehe gä pe̱ꞌtsihu̱? Rä Mäkä Tꞌofo thädi: «Pe̱ꞌtsi te gi mädi ri Zi Dada Jeoba ko ngatꞌho ri koraso, ꞌne ko ngatꞌho ri alma ꞌne ko ngatꞌho ri tsꞌe̱di» (Deuteronomio 6:5). Entremas gi mädi Äjuä, mänꞌa ma gi ne gi pe̱fi näꞌä adi de geꞌi. Rä apostol Juan bi yꞌofo: «Mu̱ di o̱tuäbihu̱ yä mhända Äjuä, nuꞌmu̱ xa mäjuäni di mädihu̱ꞌä». Mu̱ gi mädi rä Zi Dada Jeoba ko ngatꞌho ri koraso, ma gi hyandi ge «yä mhända [...] hingi hei gä o̱tꞌehu̱» (1 Juan 5:3).

18, 19. a) Mää rꞌa de nuꞌu̱ yä mhända Jeoba (hyandi rä rekuadro de  rä nxii 140). b) ¿Hanja di pädihu̱ ge Äjuä hingi adi gä jahu̱ nꞌa rä tꞌo̱tꞌe näꞌä hindä za gä pe̱fihu̱?

18 ¿Ndaꞌu̱ nuꞌu̱ yä mhända Jeoba? Rꞌa de geꞌu̱ xikägihu̱ te mä mꞌu̱i hingi ho gä pe̱ꞌtsihu̱. Ha rä rekuadro habu̱ enä: « Gehnä di mändagihu̱ Jeoba», ma gi tini nꞌa rä lista de nuꞌu̱ yä mꞌu̱i udi rä Mäkä Tꞌofo ge pe̱ꞌtsi te gä u̱tsahu̱. Xki hyandi nunä lista, nuꞌi dä za gi ꞌñenä: «Rꞌa de nuya yä tꞌo̱tꞌe huxkua hingä xa xä ntsꞌo». Pe mꞌe̱fa de gi hyandi ꞌne gi ntso̱ꞌmi te mää nuꞌu̱ yä testo huxpu̱, ma gi hyandi te di mbeni Äjuä de nuya yä tꞌo̱tꞌeya. Hänge pe̱ꞌtsi te gi yꞌo̱tꞌe ntsꞌe̱di pa dä za gi ꞌmu̱i ja ngu di mända Äjuä. ꞌNe mäske ma dä jaꞌi xä ñhei, ma gi pe̱ꞌtsi nꞌa rä hogä mꞌu̱i ko ndunthi rä johya (Isaías 48:17, 18). Ma gä hanthu̱ te mä mfatsꞌi di pe̱ꞌtsihu̱ pa dä za gä ꞌmu̱ihu̱ ja ngu di ho Äjuä.

19 Rä Zi Dada Jeoba nunka adi gä jahu̱ nꞌa rä tꞌo̱tꞌe näꞌä pädi ge hindä za gä pe̱fihu̱ (hñeti Deuteronomio 30:11, 14). Jeoba mänꞌa pädi xä ñho ke gekhu̱ näꞌä dä za gä pe̱fihu̱ ꞌne näꞌä hinä (Salmo 103:14). ꞌNehe, Äjuä dä za dä rꞌakhu̱ näꞌä rä tsꞌe̱di di jakhu̱ mꞌe̱di pa dä za gä o̱tehu̱. Rä apostol Pablo bi ꞌñenä: «Äjuä nzäntho sugägihu̱, ꞌne nuꞌä hindä hokhu̱ gä thohu̱ yä tsꞌo thogi nuꞌu̱ dä hyandiꞌä ge hindä za gä tse̱tꞌhu̱. Ha nu rä ora di thohu̱ nꞌa rä thogi, nuꞌä di rꞌakhu̱ rä tsꞌe̱di pa gä tse̱tꞌhu̱» (1 Corintios 10:13). Hää, Jeoba dä za dä rꞌakägihu̱ de rä mäkä tsꞌe̱di pa dä maxkägihu̱ gä ze̱tihu̱ yä xuñha (2 Corintios 4:7). Geꞌä bi thogi ko rä apostol Pablo, mꞌe̱fa de bi ze̱ti ndunthi yä tsꞌo thogi bi ꞌñenä: «Pa gatꞌho yä tꞌo̱tꞌe nuga di pe̱ꞌtsi rä tsꞌe̱di po mäde de näꞌä toꞌo di rꞌakägi rä tsꞌe̱di» (Filipenses 4:13, TNM).

PE̱ꞌTSI NUꞌU̱ YÄ HOGÄ MꞌU̱I DI HO ÄJUÄ

20. ¿Te mä hogä mꞌu̱i mähyoni gä pe̱ꞌtsihu̱ ꞌne por hanja?

20 Pa gä ꞌmu̱hu̱ ngu ne Äjuä, hingä ho̱nse̱ di ja mꞌe̱di gä u̱tsahu̱ näꞌä di u̱tsaꞌä. ꞌNehe, mähyoni gä mädihu̱ näꞌä di mädiꞌä (Romanos 12:9). Nuju̱ xa di johyahu̱ nuꞌmu̱ di ntsitsꞌihu̱ ko nuꞌu̱ yä jäꞌi di mbeni ngu nuju̱, di ho näꞌä di hohu̱ ꞌne pe̱ꞌtsi nꞌa rä mꞌu̱i ngu näꞌä di pe̱ꞌtsihu̱. Njabu̱ ꞌnehe rä Zi Dada Jeoba, hänge mähyoni gä mädihu̱ nuꞌu̱ yä tꞌo̱tꞌe di mädiꞌä. Ha Salmo 15 hutsꞌi rꞌa de nuꞌu̱ yä tꞌo̱tꞌeꞌu̱, ꞌne xikägihu̱ toꞌo handi Jeoba ngu yä amigo (hñeti Salmo 15:1-5). Yä amigo Jeoba udi yä hogä mꞌu̱i uni rä «espiritu santo» ngu: «Rä mhäte, rä johya, rä mꞌu̱i temäꞌentho, rä pasensia, nꞌa hogä koraso, rä ñhojäꞌi, rä jamfri, rä mänxo jäꞌi, [ꞌne] rä ntäpäse̱» (Gálatas 5:22, 23TNM).

21. ¿Te ma dä maxꞌäꞌi gi pe̱ꞌtsi nuꞌu̱ yä hogä mꞌu̱i di ho Äjuä?

21 Mu̱ gi nxadi nzäntho rä Mäkä Tꞌofo geꞌä ma dä maxꞌäꞌi pa gi pe̱ꞌtsi nuꞌu̱ yä hogä mꞌu̱i di ho rä Zi Dada Jeoba. ꞌNehe, xki pädi näꞌä to̱ꞌmi Äjuä gi pe̱fi, ma gi mbeni ngu di mbeniꞌä (Isaías 30:20, 21). Entremas gi mädi rä Zi Dada Jeoba, mänꞌa ma gi ne gi ꞌmu̱i ngu di hoꞌä.

22. ¿Te ma gi tähä mu̱ gi ꞌmu̱i ngu di ho Äjuä?

22 Di ja mꞌe̱di gä o̱tꞌehu̱ ntsꞌe̱di pa gä ꞌmu̱hu̱ ngu di ho Äjuä. Rä Mäkä Tꞌofo enä ge nuꞌmu̱ di paatihu̱ mä mꞌu̱ihu̱ ꞌñenä di mo̱gehu̱ nꞌa rä ze̱ dutu ꞌne di hehu̱ nꞌa rä rꞌayꞌo dutu (Colosenses 3:9, 10, RN). Rä rey Dabid bi ꞌñenä de yä mhända Äjuä: «Toꞌo dä jamäsu ma dä hñäni nꞌa rä däta thähä» (Salmo 19:11). Mu̱ nuꞌi gi ꞌmu̱i ngu di ho Äjuä ꞌnehe ma gi hñäni ndunthi yä jäpi. Pe hingä ho̱nse̱ꞌä, ꞌnehe ma gi johyabi rä koraso rä Zi Dada Jeoba ꞌne ma gi ꞌñudi ge hingä mäjuäni nä’ä mää rä Zithu de geꞌi.

^ parr. 16 Rä Zithu hingä nzäntho go geꞌäse̱ di usa nuꞌu̱ yä jäꞌi pa dä u̱tsagihu̱. Pe hää go geꞌä di mända mäpaya nunä rä xiꞌmhai ꞌne gatꞌho yä tꞌo̱tꞌe go o ha rä yꞌe̱ꞌä (2 Corintios 4:4; 1 Juan 5:19). Po rängeꞌä, hingä gatꞌho yä jäꞌi di ho dä mꞌu̱i ngu di mända Äjuä, ꞌne dä mꞌu̱pu̱ nuꞌu̱ ma dä u̱tsaꞌi.