1, 2. Kawanti xtukuwani makgapitsi latamanin tiku xʼamigos Jehová xwankgonit.

¿TIKU xkalaksakti xlakata miʼamigos nawankgo? Max xputsa tiku nachuna lakapastakkgo la lakapastaka, tiku na lakgatikgo tuku lakgatiya chu nachuna likatsikgo la likatsiya. Chu max xputsa tiku kgalhi tlan xtayat, max chatum tiku ni akgsaninan chu tlan likatsi.

² Uma akglhuwa kata nema titaxtunita, Jehová kalaksaknit makgapitsi latamanin xlakata xʼamigos nawankgo. Kalichuwinaw chatum, Dios wa pi Abrahán xʼamigo xwanit (kalikgalhtawakga Isaías 41:8; Santiago 2:23). Xlakata David, Jehová na wa pi chatum «tiku xmakgapaxuway xnaku», xlakata xwanit chatum chixku tiku xpaxki (Hechos 13:22). Chu palakachuwina Daniel akxilhka la chatum tiku “lu paxkikan” (Daniel 9:23).

3. ¿Tuku xlakata Jehová kalaksakka makgapitsi latamanin xlakata xʼamigos nawankgo?

³ ¿Tuku xlakata Abrahán, David chu Daniel xʼamigos Jehová xwankgonit? Kaʼakxilhwi, Abrahán wanilh: «Kgalhakgaxpatti kintachuwin» (Génesis 22:18). Uma likatsiyaw pi Jehová katalakatsuwini tiku chapaxuwana tlawakgo tuku kaskini. Jehová kawanilh israelitas: «Kakgalhakgaxmattit kintachuwin chu akit miDioskan naklitaxtu,  chu wixin kinkachikin nawanatit» (Jeremías 7:23). Komo nakgalhakgaxpata Jehová, na tlan xʼamigo nawana.

4, 5. ¿La limaklakaskin Jehová xlitliwakga xlakata nalimakgtaya xkachikin?

⁴ Kalakpuwanti tuku wamputun natalalipina Dios. Biblia kinkawaniyan pi Jehová putsa «la nalimaklakaskin xlitliwakga xlakata nakamakgtaya tiku kgalhinikgo xatakgatsin xnaku» (2 Crónicas 16:9). ¿La tlan nalimaklakaskin Dios xlitliwakga xlakata nalimakgtayayan? Salmo 32:8 kinkawaniyan la tlawa: «Akit nakmaxkiyan xatakgatsin taʼakgatekgsni chu nakmasiyaniyan tiji niku milianat. Akit naklistakyawayan kilakgastapu».

⁵ ¡Lu tlan litamakgkatsi la namakgtayayan Jehová! Nastakyawayan akxni wix namaklakaskina, chu komo natlawaya tuku nalistakyawayan, nakuentajtlawayan xlakata tlan nalatapaya. Dios makgtayaputunan xlakata tlan natayaniya taʼakglhuwit nema nakgalhiya (kalikgalhtawakga Salmo 55:22). Wa xlakata komo naskujniya Dios xliputum minaku, namakgkatsiya la wa tiku tsokgli uma salmo: «Putum kilhtamaku kwili Jehová kkilakatin. Xlakata wi kkimpakgstakat, nikxni kintilakchikika» (Salmo 16:8; 63:8). Chuna xla, Jehová tlan namakgtayayan xlakata tlan nakgalhiya milatamat nema xla namakgapaxuwa. Pero la wix katsiya, wi chatum xtalatlawana Dios tiku nalitsakgsa xlakata ni namakgapaxuwaya.

6. ¿Tuku wa Satanás xlakata latamanin?

⁶ Chuna la talichuwinalh kcapítulo 11 Satanás lakatayalh xtamapakgsin Dios. Limawakalh Jehová pi xaʼakgsanina chu limasiyaputulh pi nitlan mapakgsinan, xlakata ni xkamaxki talakaskin Adán chu Eva kalaksakkgolh tuku tlan o tuku nitlan. Akxni xapulana kinatlatnikan xlakgalhinankgonita,  Katiyatni tsukulh litatsama xkamanan. Ama kilhtamaku Satanás liwililh pi latamanin kaj wi tuku lakaskinkgo, wa xlakata skujnanikgo Jehová. Kitaxtulh la xwa: «Latamanin ni skujnanikgo Dios xlakata paxkikgo. Komo nakimaxkikan talakaskin, tlan naktlawa pi katiwa latamanin nialh kaskujnikgolh Dios». Tuku tatsokgtawilanit xlakata Job limasiya pi wa tama tuku xlakapastaka Akgskgawini. Pero ¿tiku Job, chu tuku na makgtaxtulh xlakata tuku limawakanalh Satanás?

7, 8. 1) ¿Tuku xlakata Job ni xtachuna xwanit amakgapitsi latamanin tiku na xlamakgolh tama kilhtamaku? 2) ¿La limasiyaputulh Akgskgawini pi mat Job ni xlikana kskujnaniputun Dios?

⁷ Titaxtunita max akgtutu mil akgchaxan ciento kata akxni Job latamalh. Xla lu tlan xlikatsi wa xlakata Jehová wa: «Ni anan achatum la xla kkatiyatni. Chatum chixku tiku ni makgxtakgnan, xalakatitum, kgalhini tapekua Dios chu lakgmakgan tuku nitlan» (Job 1:8). Xlikana, Jehová tlan xakxilha Job.

⁸ Akgskgawini liwililh pi Job ni xlikana kskujnaniputun Dios. Wanilh Jehová: «¿Ni wilinita tuku nalimakgtayaya xlimakgstilili xchik chu putum tuku kgalhi? Tuku litlawanit xmakan sikulanatlawanita, chu xʼanimales nema kgalhi malhuwinita kkatiyatni. Pero xlakata naliʼakxilhaw, kastonkgti mimakan, chu kaxama putum tuku kgalhi, chu xla lixkajni nawaniyan kmilakan» (Job 1:10, 11).

9. ¿Tuku kgalhtilh Jehová Satanás xlakata tuku xliwilima, chu tuku xlakata chuna tlawalh?

⁹ Satanás wa pi Job kskujni Dios xlakata wi tuku xmaxkikan. Nachuna wa pi komo Job xliminika taʼakglhuwit, nialh kskujnanilh Dios. ¿La kgalhtilh Dios tuku wa Akgskgawini? Xlakata uma taʼakglhuwit xlimasiyaputun tuku xlakata Job kskujnanima Jehová, Jehová makgxtakgli pi Satanás kaputsananilh Job. Chuna xʼama litasiya komo Job xlikana xpaxki Dios o ni xpaxki.

10. ¿Tukuya taʼakglhuwit titaxtulh Job, chu tuku tlawalh?

¹⁰ Satanás tunkun tsukulh limini lhuwa taʼakglhuwit Job. Tlawalh pi kakgalhanka makgapitsi xʼanimales chu amakgapitsi kamakgnika chu atsinu ni putum xlakskujni kamakgnika. Uma tuku lalh tlawalh pi lhuwa tumin kamakgatsankgalh. Alistalh, Akgskgawini atanu tuku nitlan tlawanilh, xkamanan kamakgnilh akgtum lanka un. Maski lhuwa tuku nitlan akgspulalh, «Job ni lakgalhinalh, chu ni limawakalh Dios tuku nitlan» (Job 1:22).

11. 1) ¿Tuku na xlimasiyaputun Satanás xlakata Job, chu tuku tlawalh Jehová? 2) ¿Tuku tlawalh Job akxni xkgalhi lixkajni tajatat?

¹¹ Satanás ni kaj chuntiya tamakgxtakgli. Max lakapastakli pi maski Job tlan xtayani xlakata makgatsankgalh putum tuku xkgalhi chu xlakskujnin chu xkamanan, xmakgxtakgli Dios komo xtatatlalh. Wa xlakata, Jehová makgxtakgli pi Akgskgawini kamaxkilh Job akgtum tajatat xalixkajni chu nema xkatsan. Pero uma ni maxlajwanilh xtakanajla Job nema xkgalhini Dios. Wata wa: «¡Asta nakni nikxni nakmakgxtakga Dios!» (Job 27:5).

12. ¿Tuku limasiyalh Job xlakata tuku xwanit Akgskgawini?

¹² Job ni xkatsi pi wa Satanás tiku xtlawanima uma tuku nitlan. Xlakata Job ni xkatsi pi Akgskgawini xlakatakima xtamapakgsin Jehová, xpekuan nalakpuwan pi wa Dios tiku xtlawama pi kakgalhilh taʼakglhuwit (Job 6:4; 16:11-14). Maski ni liwana xkatsi Job tiku xtlawama kakgalhilh taʼakglhuwit, nikxni makgxtakgli Jehová. Chu ni kajwatiya ama: xlakata akgstitum lilh xlatamat, Job limasiyalh pi ni kskujni Dios kaj xlakata wi tuku xmaxkikan chu na limasiyalh pi Satanás ni xlikana tuku xwanit.

13. ¿La kitaxtulh xlakata Job nikxni makgxtakgli Dios?

¹³ Xlakata Job nikxni makgxtakgli Dios, chuna Jehová tlan kgalhtilh uma tuku nitlan xlichuwinanit Satanás.  Job xlikana xʼamigo Jehová xwanit, chu sikulunatlawalh xlakata nikxni makgxtakgli (Job 42:12-17).

14, 15. ¿Tuku xlakata tlan wanaw pi tuku wa Satanás na makgtaxtukgo putum latamanin, chu ni kaj Job?

¹⁴ Uma tuku wa Satanás, pi latamanin skujnanikgo Dios xlakata kaj wi tuku makglhtinankgo ni kaj xman Job xmakgtaxtunit. Na makgtaxtuyaw chatunu akinin. Wa xTachuwin Dios liwana kinkawaniyan kProverbios 27:11: «Xaskgalala kawanti, kinkgawasa, kamakgapaxuwa kinaku, xlakata nakkgalhti tiku lixkajni kiwanima». Uma tachuwin tsokgka akxni akglhuwa ciento kata xtitaxtunitta akxni xninita Job, uma limasiya pi Satanás chuntiyaku katuwa xwanima Dios chu katuwa tuku xkaliwilima Kskujnin Jehová. Akxni latamayaw chuna la makgapaxuwa Jehová, makgtayananaw xlakata nakgalhtikan xtaʼakgsanin Satanás chu chuna makgapaxuwayaw xnaku Dios. ¿La akxilha wix uma? Maski lhuwa tuku nalakgpaliya kmilatamat, ¿ni xlikana pi lu tlan xwa pi na xmakgtayananti xlakata tlan xkgalhtika xtaʼakgsanin Akgskgawini?

¹⁵ Kaʼakxilhti tuku wa Satanás: «Putum tuku kgalhi chatum chixku namasta xlakata nalilakgmaxtu xlatamat» (Job 2:4). Akxni wa «chixku», Satanás liwana xlimasiyama pi ni kaj Job chuna xwanima, xkawanima putum latamanin. Xlakata katsiyaw uma lu xlakaskinka. Xlakata Akgskgawini na limawakaman. Xla lakaskin pi akxni nakgalhiya taʼakglhuwit, nialh nakgalhakgaxpata Dios chu nialh natlawaya la xla lakaskin. ¿Tuku max limaklakaskin Satanás xlakata natlawa pi nialh nakgalhakgaxpata Dios?

16. 1) ¿Tuku limaklakaskin Satanás xlakata natlawa pi latamanin katamakgatlinikgolh Dios? 2) ¿La xlimaklakaskilh Akgskgawini uma xlakata xtlawalh pi nialh kskujnani Dios?

¹⁶ Chuna la akxilhwi kcapítulo 10, Satanás lhuwa tuku  limaklakaskin xlakata natlawa pi latamanin katamakgatlinikgolh Dios. Min kilhtamaku, likatsi «[la tantum] xatsinksni lapanit, putsama tiku nachipay» (1 Pedro 5:8). Wix naʼakxilha komo kxmakan Satanás wilakgolh miʼamigos, mifamilia, chu atanu latamanin tiku ni lakaskinkgo nalikgalhtawakgaya Biblia o ni lakaskinkgo nalilatapaya tuku katsinipat (Juan 15:19, 20). * Nachuna, Satanás «xʼángel xkgakganat litaxtuy» (2 Corintios 11:14). Wa xlakata, Akgskgawini tlan katuwa tuku limaklakaskin xlakata naʼakgskgawiyan chu nalitlawa pi wix ni katlawa tuku makgapaxuwa Dios. Pulaktum tuku limaklakaskin wa pi kaxlajwanaw. Max natlawa pi wix kalakapastakti pi nikxni tlan namakgapaxuwaya Dios (Proverbios 24:10). Pero maski Satanás nalikatsi la tantum lapanit o «xʼángel xkgakganat», xla watiya tuku kinkalimawakayan: xla wan pi akxni nakgalhiya taʼakglhuwit o wi tuku nalitokglhkana, nialh katiskujni Dios. ¿La tlan nakgalhtinana uma tuku wan Satanás chu nalimasiyaya pi ni makgxtakga Dios chuna la tlawalh Job?

17. ¿Tuku ama lu xlakaskinka nema tlawa pi nakgalhakgaxmataw Jehová?

¹⁷ Wix tlan nakgalhtiya Satanás komo nalatapaya chuna la makgapaxuwa Dios. ¿Tuku wamputun uma? Biblia kinkakgalhtiyan: «Milipaxkit Jehová miDios xliputum minaku chu xliputum milatamat chu xliputum militliwakga» (Deuteronomio 6:5). Akxni tlakg napaxkiya Dios, tlakg natlawaputuna tuku naskiniyan. Apóstol Juan tsokgli: «Xampi wa yuma liwi lantla napaxkiyaw Dios, mpi natlawayaw  ntu wan xlimapakgsin». Komo xliputum minaku paxkiya Jehová, naʼakxilha pi xlimapakgsin Dios ni tuwa makgantaxtikan (1 Juan 5:3).

18, 19. 1) Kawanti makgapitsi xlimapakgsin Jehová (kaʼakxilhti recuadro: « Ni katlawaw tuku Dios xkajni»). 2) ¿Tuku likatsiyaw pi Dios ni lhuwa tuku kinkaskiniyan?

¹⁸ ¿Tuku umakgolh xlimapakgsin Jehová? Makgapitsi wa tayat nema ni kilitlawatkan. Wilakgolh makgapitsi limapakgsin krecuadro: « Ni katlawaw tuku Dios xkajni». Anta wi lhuwa tayat nema Biblia wan pi  ni xlitatlawat. Makgapitsi max nalakpuwanaw pi ni lu laklixkajni. Pero akxni lilakapastaka uma textos xalak Biblia, max naʼakxilha pi lu tlan uma xlimapakgsin Dios. Max mililakgpalit milatamat chu max lu tuwa namakgkatsiya. Pero tiku lilatamakgo chuna la makgapaxuwa Dios tlan limakgkatsikgo chu lipaxuwakgo (Isaías 48:17, 18). Wix na tlan chuna natlawaya. ¿Tuku xlakata chuna wanaw?

¹⁹ Xlakata Jehová nikxni kinkaskiniyan tuku nila tlawayaw (kalikgalhtawakga Deuteronomio 30:11-14). Xla tlakg katsi nixawa akinin tuku tlan tlawayaw chu tuku nila  tlawayaw (Salmo 103:14). Nachuna, xla tlan kinkamaxkiyan litliwakga nema maklakaskinaw xlakata tlan nakgalhakgaxmataw. Apóstol Pablo tsokgli: «Wampi makgantaxtina Dios, mpi ni lama nkatikamakgaxtakgni nalitatokglhatit ntu nitlan, wa ntu nila lipinatit, wampi akxni wa min ntatokglhni, akxni tunkan nakamakatanikanatit ntamalakgtaxtin lakimpi natalayatit [o natayaniyatit]» (1 Corintios 10:13). Xlakata tlan natayaniyaw, Jehová nakinkamaxkiyan «yuma lanka litliwakga, ni kilakan, wa ntapakgsiniy Dios» (2 Corintios 4:7). Chuna limakgtayalh Pablo, tiku lhuwa taʼakglhuwit xtayaninit, xla wa: «Kkgalhi litliwakga xlakata tlan naktalatlawa tuku namin xlakata xla kimaxki litliwakga» (Filipenses 4:13, TNM).

20. ¿Tukuya xatlan tayat makgapaxuwa Dios nema wix milikgalhit, chu tuku xlakata lu xlakaskinka?

²⁰ Pero namakgapaxuwayaw Dios, ni kaj naxkajniyaw tuku Dios xkajni. Na napaxkiyaw tuku xla paxki (Romanos 12:9). ¿Ni xlikana pi tlan limakgkatsiya akxni katawila latamanin tiku nachuna lakapastakkgo la lakapastaka chu tiku nachuna likatsikgo la likatsiya? Jehová nachuna lakgati. Wa xlakata kakatsini napaxkiya tuku Jehová paxki. Anta kSalmo 15, kinkawanikanan tiku xʼamigos kaʼakxilha Jehová, chu na talichuwinan tuku xlitlawatkan (kalikgalhtawakga Salmo 15:1-5). Xʼamigos Jehová kgalhikgo lakwan tayat nema Biblia wani «xtawakat espíritu», uma kilhchani makgapitsi xatlan tayat: «tapaxkit, tapaxuwan, takaksni, lu kgalhkgalhinan, tlawakan tuku tlan, tlan talikatsit, takanajla, tsatata xtapuwan [chu] machokgokan akxni tlawaputunkan tuku nitlan» (Gálatas 5:22, 23, TNM).

21. ¿Tuku namakgtayayan xlakata nakgalhiya xatlan tayat nema makgapaxuwa Dios?

²¹ Wantuku namakgtayayan xlakata nakgalhiya xatlan  tayat nema makgapaxuwa Dios, wa xlenkgalhin nalikgalhtawakgaya Biblia. Akxni tlakg nakatsiya tuku Jehová lakaskin, wix nalakapastaka chuna la lakapastaka Jehová (Isaías 30:20, 21). Akxni tlakg napaxkiya Jehová, tlakg namakgapaxuwaputuna.

22. ¿Tuku nala komo nalipina milatamat nema makgapaxuwa Dios?

²² Talakaskin kgoxa nalayaw xlakata nalinaw kilatamatkan nema makgapaxuwa Dios. Biblia kinkawaniyan pi akxni lakgpaliyaw kilatamatkan, kitaxtu la xtapuxtuw xamakgan kintayatkan chu xlilhakganaw xasasti tayat (Colosenses 3:9, 10). Pero chatum tiku tsokgli salmo, lichuwinalh xlakata xlimapakgsin Dios: «Komo nakgalhakgaxmatkan lanka talakgalhaman naʼanan» (Salmo 19:11). Komo wix nalipina milatamat chuna la makgapaxuwa Dios, namakglhtinana lhuwa tuku tlan. Nachuna, nakgalhtiya tuku nitlan lichuwinalh Satanás chu namakgapaxuwaya xnaku Jehová.