Cit atir i jami ma tye

Cit atir ka ma nyuto lok ma tye iye

Neno Kwo i Yo pa Lubanga

Neno Kwo i Yo pa Lubanga

Dul me Apar Wiye Adek

Neno Kwo i Yo pa Lubanga

Lubanga mono neno kwo nining?

Lubanga mono neno oyo ic nining?

Wanyuto woro i kom kwo nining?

1. Anga ma ocweyo jami makwo ducu?

LANEBI Jeremia owaco ni, “Rwot aye Lubanga me ada, en Lubanga makwo.” (Jeremia 10:10) Medo i kom meno, Lubanga Jehovah aye obedo Lacwe jami ducu makwo. Ginacweya me polo gubedo kawaco bote ni: “In aye ma yam iketo jami ducu, dok bene pi mitti omiyo gubedo tye, meno aye gin mumiyo yam giketogi.” (Niyabo 4:11) I wer me pako Lubanga, Kabaka Daudi owaco ni: “In aye i wang it me kwo ducu.” (Jabuli 36:9) Dong, kwo obedo mic ma oa ki bot Lubanga.

2. Gin ango ma Lubanga otimo me gwoko kwowa?

2 Jehovah aye bene gwoko kwowa. (Tic pa Lukwena 17:28) En aye miyo cam ma wacamo, pii ma wamato, yamo ma waywe kwede, ki ngom ma wabedo iye-ni. (Tic pa Lukwena 14:15-17) Jehovah otimo man i yo ma miyo kwo bedo mit. Ento me nongo yomcwiny ma loyo ducu, omyero wange cik pa Lubanga dok walubi.​—Icaya 48:17, 18.

NYUTO WORO PI KWO

3. Lubanga oneno neko Abel nining?

3 Lubanga mito ni wanyut woro pi kwo​—kwo ma megwa ki pa jo mukene. Me labolle, con i kare pa Adam gin ki Kawa, wodgi Kain okeco matek i kom ominne matidi Abel. Jehovah oniango Kain ni kecone-ni twero cwale i bal madit. Kain ocayo lok meno woko. En ‘olwenyo i kom ominne Abel ci oneke woko.’ (Acakki 4:3-8) Jehovah opwodo Kain pi neko ominne.​—Acakki 4:9-11.

4. I Cik pa Moses, Lubanga onyuto ni omyero kinen kwo calo gin ma pire tek nining?

4 Inge mwaki alip mapol, Jehovah omiyo cik bot jo Icrael me konyogi wek guti pi en i yo ma en mito. Kit ma cik-ki kimiyo kun wok ki bot lanebi Moses, omiyo kine mukene kilwongo ni Cik pa Moses. But Cik pa Moses-ci waco ni “Pe ineki.” (Nwoyo Cik 5:17) Man onyuto ki Luicrael ni Lubanga neno kwo pa dano calo gin ma pire tek ki ni dano myero bene gunen kwo pa jo mukene calo gin ma pire tek.

5. Omyero wanen oyo ic nining?

5 Kwo pa latin ma peya kinywalo kono? Ma lubbe ki Cik pa Moses-ci, neko latin ma peya kinywalo rac. Ada, kadi wa kwo ma kit meno pire dit bot Jehovah tutwal. (Nia 21:22, 23; Jabuli 127:3) Man nyuto ni oyo ic rac.

6. Pingo omyero pe wadag dano luwotwa?

6 Bedo ki woro i kom kwo kwako bedo ki cwiny maber i kom dano luwotwa. Baibul waco ni: “Ngat ma dag ominne meno lanek, dok bene wungeyo ni, pe tye lanek mo ma kwo ma pe tum bedo i iye.” (1 Jon 3:15) Ka wamito kwo ma pe tum, omyero wakwany kit adage mo keken ma tye i cwinywa i kom dano luwotwa, pien adage aye kelo pol pa tim bwami. (1 Jon 3:11, 12) Pire tek ni omyero wapwonye me bedo ki mar i kinwa.

7. Kit tic ango ma pe ginyuto woro i kom kwo?

7 Nyuto woro i kom kwo ma megwa kono? Pol kare dano pe gimito ni gito, ento jo mukene pe giparo to pi lok me nongo yomcwiny. Me labolle, jo mapol mato taa, nyo jayi, nyo ginyamo marungi. Jami macalo magi gibalo kom dok pol kare gineko jo ma tiyo kwedgi. Ngat ma oweko tic ki jami ma kit magi odoko kite nongo pe neno kwo calo gin maleng. Tim magi gubedo gin macilo i wang Lubanga. (Jo Roma 6:19; 12:1; 2 Jo Korint 7:1) Me tic pi Lubanga i yo ma en mito, omyero wawek tim magi woko. Kadi bed ni wekogi tek tutwal, Jehovah twero miyowa kony ma mitte. Dok en pwoyo yelle ma waketo me tero kwowa macalo mic madit ma oa ki bote.

8. Pingo omyero wabed ma wangwa twolo me gwoko kwo?

8 Ka watye ki woro i kom kwo, wiwa bipo ni mitte me gwoko kwowa. Pe wabibedo ka timo jami labongo par mo dok pe wabiketo kwowa ka mading pi nongo kuc ki yom ic mamwa. Pe wabidwoyo mutoka i yo marac nyo donyo i tuko me tim bwami nyo ma keto kwowa ka mading. (Jabuli 11:5) Cik pa Lubanga ma kimiyo ki Luicrael me kare macon waco ni: “Ka ce igero ot manyen, ibigoyo [nyo iketo lageng i] wi ot meri irumo woko, wek pe ikel bal me oyo remo i odi, ma nongo ngat mo obut opoto piny ki i wiye.” (Nwoyo Cik 22:8) Ma lubbe ki cik ma iye lac ma tye i cik meno, ka ngat mo tye ki ot ma tye ki citep,omyero owek citep-pe obed maber ma pe twero reto dano ci kelo awano marac. Ka itye ki mutoka, nen ni jami ma i iye ducu tiyo maber. Pe iwek gin mo ma i paconi nyo mutokani obed gin ma twero kelo awano i komi nyo i kom jo mukene.

9. Ka watye ki woro i kom kwo, wabitero kwo pa lee nining?

9 Kwo pa lee kono? Meno bene obedo gin maleng bot Lacwec. Lubanga ye ni kinek lee me nongo gin acama ki me aruka nyo me gwoko kwo pa dano. (Acakki 3:21; 9:3; Nia 21:28) Ento tic ki gero i kom lee nyo me nekogi mere calo gin me galo wang rac dok nyuto twon cac madit i kom leng pa kwo.​—Carolok 12:10.

NYUTO WORO I KOM REMO

10. Lubanga onyuto nining ni wat macok tye i kin kwo ki remo?

10 I kare ma Kain oneko ominne Abel, Jehovah owaco ki Kain ni: “Remo pa omeru tye ka koko inyima, winnye a ki i ngom.” (Acakki 4:10) I kare ma Lubanga oloko pi remo pa Abel, en onongo tye ka lok i kom kwo pa Abel. Kain onongo okwanyo kwo pa Abel, pi meno, omyero kipwod Kain. Onongo obedo calo remo pa Abel, nyo kwone, aye tye ka koko bot Jehovah kun mito ni kicul wange. Kinyuto wat ma tye i kin kwo ki remo dok odoco i nge Pii Aluka i kare pa Nua. Ma pud pe ya Pii Aluka obino, dano onongo gicamo nyig yadi, pot dek, nyo jami calo belgi-ni. Inge Pii Aluka, Jehovah oniango Nua kacel ki awobene ni: “Gin ducu ma woto, ma kwo, gibibedo cam mewu; kit ma yam amiyowu pot dek-ki, dong amiyowu jami ducu.” Ento Lubanga oketo kigeng man: “Pe wubicamo ringo kacel ki kwone, ma en aye remone.” (Acakki 1:29; 9:3, 4) Onen ka maleng kany ni Jehovah kubo kwo ki remo pa ginacweya calo gin macok tutwal.

11. Lubanga ogengo tic ki remo i yo ango cakke i kare pa Nua?

11 Wan wanyuto woro i kom remo ka pe wacamo remo. I Cik ma Jehovah omiyo bot jo Icrael, en ocikogi ni: “Dano mo . . . ma omako lee nyo winyo mo ma gicamo, ka en owoto ka dwar, bionyo remone woko piny i ngom, ci umo woko ki lobo. . . . Awaco ki jo Icrael ni, Pe wucam remo pa gin mo.” (Lulevi 17:13, 14) Cik pa Lubanga, ma onongo kikwongo miyone ki Nua i mwaka ma romo 800 ingec ni pe kicam remo pa lee-ni, onongo pud tye ka tic. Tam pa Jehovah-ni onongo tye kakare: Luticce onongo gitwero camo ringo lee ento pe remo. Gin onongo omyero guony remo woko i ngom​—ma rom ma nongo gin gudwoko kwo pa ginacweya meno bot Lubanga.

12. Kit cik ango ma mako remo ma cwiny maleng omiyo i cencwari me acel ma pud tiyo wa i kare-ni?

12 Kit cik acel-li bene kimiyo ki Lukricitayo. Lukwena ki co mukene ma onongo gitelo tela i kin jo ma lubo Yecu i cencwari me acel, gucokke kacel me moko tam i kom cik ma omyero kacokke pa Lukricitayo ducu gulubi. Gin gumoko ni: “Cwiny maleng ki wan kikomwa waneno ni ber pe me medo ter mukene mapek i komwu, kono do jami magi ma mitte, kwer wunu jami ma kityero ki jogi ki remo ki jami ma kideyo adeya [ma kiweko remo i ringone], pe wutim tim mo me tar wang.” (Tic pa Lukwena 15:28, 29; 21:25 NW) Pi meno myero ‘wakweru remo.’ Ki i wang Lubanga, kwero remo pire tek calo kwero woro cal jogi ki timo abor.

13. Nyut pingo cik me kwero remo-ni mako kadi wa medo remo.

13 Cik man me kwero remo-ni mono mako wa medo remo i kom bene? Mako do. Me laporre: Ket kong ni daktar owacci pe imat kongo ma mero dano. Meno nongo tyene ni omyero pe imat kongo keken ento nongo ni itwero weko kituco woto ki i ler kit ma kimedo kwede pii i kom dano-ni? Ngene kene ni pe! I kit yo acel-li, kwero remo tyene ni pe wabiye remo kadi me acama nyo me medone i komwa. Pi meno, cik man me kwero remo-ni tyene tye ni omyero pe waye ngati mo omed remo i komwa.

14, 15. Ka ludaktar guwaco ni omyero kimed remo i kom Lakricitayo moni, en twero timo gin ango, dok pingo?

14 Ka Lakricitayo mo owane marac atika nyo mitte ni omyero kiyang kono? Ket ni ludaktar guwaco ni omyero kimed remo i kome ka pe ci en bito woko. Ngene kene ni, Lakricitayo-ni nongo pe mito ni eto. I yellene me gwoko mic pa Lubanga ma pire tek me kwo, en twero ye kit yo me kony mo keken ma daktar twero miyone mapat ki tic ki remo. Pi meno, en twero yenyo yo me kony ma kit meno ka twero nonge kun ye jami ma obedo pii pii mapat pat ma kimedo i kom.

15 I tamo ni bedo ber ki Lakricitayo mo me turo cik pa Lubanga wek emedde ki bedo kwo pi kare mo manok i yub me kare-ni? Yecu owaco ni: “Dano ma mito laro kwone birwenyone arwenya, ento dano mo ma rwenyo kwone pira aye binongone.” (Matayo 16:25) Wan pe wamito ni wato. Ento ka watemme me gwoko kwowa me kare-ni ki turo cik pa Lubanga, ci wabirwenyo kwo ma pe tum woko. Bedo me ryeko ka waketo gen i kom cik pa Lubanga pien tye atir, kun wabedo ki tek cwiny ni kadi bed wato, ngat ma obedo Lami-Kwo bipo piwa i kare me cer ci dwoko kwowa doki.​—Jon 5:28, 29; Jo Ibru 11:6.

16. Gin ango ma lutic pa Lubanga gumoko tamgi me timone ma dok i kom remo?

16 I kare-ni, lutic pa Lubanga ma lugen gimoko tamgi matek me lubo cikke ma dok i kom remo. Pe gicamo remo i kit mo keken. Pe bene giye tic ki remo kadi daktar openyo pire. * Gin gingeyo maber ni Lacwe remo ngeyo jami mabeco ma mitte pi gin loyo gin. In bene i ye ni en ngeyo?

YO ACEL KEKEN MA TYE ATIR ME TIC KI REMO

17. I kare pa Luicrael macon, yo acel keken me tic ki remo ma Lubanga Jehovah onongo oye obedo me timo ngo?

17 Cik pa Moses oloko matek tutwal i kom yo acel keken ma tye atir me tic ki remo. Madok i kom woro ma onongo mitte pi Luicrael macon, Jehovah owaco ni: ‘Kwo pa ringo tye i remo; an dong atyeko miyone botwu i wi keno tyer pi kwanyo bal ki i komwu, pien remo aye gin ma kwanyo bal.’ (Lulevi 17:11) Ka Luicrael gubalo, onongo kiweko balgi ka gutyero lee ci kiketo remone mogo i kom keno tyer i ot me kema nyo i ot pa Lubanga i kare ma onongo dong kigero woko. Yo acel keken ma tye atir me tic ki remo onongo obedo me tic kwede me tyer keken.

18. Kony kacel ki jami mabeco ango ma watwero nongone pi ony pa remo pa Yecu?

18 Lukricitayo me ada dong pe gitye i te Cik pa Moses, pi meno pe gimiyo lee calo gityer ka giketo remogi i wi keno tyer. (Jo Ibru 10:1) Kadi bed kit meno, tic ki remo i wi keno tyer i kare pa Luicrael macon ca onongo cung pi tyer ma pire dit pa Wod pa Lubanga, Yecu Kricito. Kit ma wakwano kwede i Dul me 5 i buk man, Yecu omiyo kwone me dano-ni pi wan i kare ma oweko ni kiony remone macalo gityer. Ingeye en oito i polo ci omiyo gin ma cung pi remone ma kionyo-ni bot Lubanga kicel keken pi kare ducu. (Jo Ibru 9:11, 12) Meno ocibo te guti me weko balwa dok oyabiwa yo me nongo kwo ma pe tum. (Matayo 20:28; Jon 3:16) Tic ki remo meno pud dong pire odoko tek adada! (1 Petero 1:18, 19) Bedo ki niye i kom remo pa Yecu ma kionyo-ni keken aye twero miyo wanongo larre.

19. Gin ango ma omyero watim wek wabed ‘labongo alii me remo pa dano ducu’?

19 Watwero bedo ki twon pwoc madit tutwal bot Lubanga Jehovah pi micce me mar ma en aye obedo kwo-ni pud dong ya! Dong man pe omyero omi watit bot jo mukene pi kare ma tye botgi me nongo kwo ma pe tum ma cung i kom gityer pa Yecu? Paro pi kwo pa dano luwotwa i kit pa Lubanga bimiyo watimo man ki miti madit dok ki mit kom. (Ejekiel 3:17-21) Ka wacobo tic man maber, ci wabiloko calo lakwena Paulo ma owaco ni: “Ka kwo pa ngat mo i kinwu orwenyo, aliine pe tye i wiya, pien pe anguny adok ki ngeya aweko tuco botwu gin ducu ma Lubanga oyubo.” (Tic pa Lukwena 20:26, 27) Bedo ka tito ki dano lok i kom Lubanga ki yubbe obedo yo maber me nyuto ni watye ki woro madit atika i kom kwo ki remo.

[Lok ma tye piny]

^ para. 16 Pi ngec i kom jami mukene ma obedo pii pii ma kitwero tic kwede me kaka remo, nen pot karatac 13-17 me brocuwa How Can Blood Save Your Life? ma Lucaden pa Jehovah aye gucoyo.

GIN MA BAIBUL PWONYO

▪ Kwo obedo mic ma oa ki bot Lubanga.​—Jabuli 36:9; Niyabo 4:11.

▪ Oyo ic rac, kit macalo kwo pa latin ma pud peya kinywalo pire tek i wang Lubanga-ni.​—Nia 21:22, 23; Jabuli 127:3.

▪ Wanyuto woro pi kwo ka pe waketo kwowa ka mading dok pe wacamo remo.​—Nwoyo Cik 5:17; Tic pa Lukwena 15:28, 29.

[Peny me Kwan]

[Bok/Cal ma tye i pot karatac  126]

WAN WANYUTO WORO PI REMO

▪ ka pe wakwanyo kwo pa latin ma tye i ic

▪ ki kwanyo kit adage mo keken ma tye i cwinywa i kom dano luwotwa

▪ ki weko kit me kwo macilo

[Cal ma tye i pot karatac 131]

Ka daktarni owacci pe imat kongo, ci ibimedone ki i ler i komi?

[Cal ma tye i pot karatac 132]

In itwero nyuto woro i kom kwo ki remo nining?