1. ¿Akoni kichijchiuak nochi tein yoltok?

TANAUATIJKEJ Jeremías kiyekijtoj: “Jiova yekmelauj Dios. Yejua Dios akin yoltok” (Jeremías 10:10). Uan no, yejuatsin kichijchiuak nochi tein yoltok. Ijkon kiitakej seki ángeles keman kijtojkej: “Tejuatsin tikonchijchiuak nochi ten ongak. Uan Tejuatsin tikonmonekiltij ma taonka nochi ten tikitaj” (Apocalipsis 4:11). Uan itech se nekuikatil tein tekiuaj David ika kiueyichiuak Jiova, kijtoj: “Motech ualeujtok nemilis” (Salmo 36:9). Yejua ika, nemilis se inetetayokolil Dios.

2. ¿Toni kichiua Dios tein techpaleuia maj tiksentokakan tinentokan?

² Uan no, Jiova kichiua maj tiksentokakan tinentokan (Hechos 17:28). Techmaka takual, at, ejekat uan taltikpak (xikonixtajtolti Hechos 14:15-17). Uan kichiua kemej maj tikuelitakan tinemiskej. Axkan, tein techpaleuis maj tiyolpakikan itech tonemilis nochi tein uelis, moneki tikixmatiskej itanauatiluan Dios uan tiktakamatiskej (Isaías 48:17, 18).

3. ¿Keniuj kiitak Dios maj Caín kimiktiani Abel?

³ Dios kineki maj tikpoujkaitakan tonemilis uan ininnemilis oksekin. Maj tikitakan se neskayot. Caín, ininkonetsin Adán uan Eva, kitelkualauij iikniuj, Abel,  akin okachi nojnel katka. Jiova kinejmachtij Caín ke ikualanyo kiuikaskia maj kichiua se ueyi tajtakol, sayoj ke amo kikakik. Yejua ‘kimaak iikniuj uan kimiktij’ (Génesis 4:3-8). Biblia kisentoka kijtoua ke Jiova kitatsakuiltij keman temiktij (Génesis 4:9-11).

4. ¿Keniuj kinextij Dios itech Tanauatil tein kiselij Moisés kemej moneki tikitaskej nemilis?

⁴ Miak xiujmej satepan, Jiova kinmakak tanauatilmej israelitas, tein kinpaleuiskia maj kitekitilianij kemej yejuatsin kinekia. Kemej kinmakak itechkopa tanauatijkej Moisés, nochi nejon tanauatilmej motokaytia Tanauatil tein kiselij Moisés. Semej kijtouaya nejin: “Amo xitemikti” (Deuteronomio 5:17). Nejin kinnextilij israelitas ke Dios kipatiuita nemilis, uan nochin moneki kipatiuitaskej ininnemilis oksekin.

5. ¿Keniuj moneki tikitaskej tamayouilis ika konet?

⁵ ¿Uan keniuj kinita Dios konemej tein yetokejok iijtik ininmomaj? Tanauatil tein Moisés kiselij, kinextij ke amo kuali yetoya maj kimiktianij se konet akin ayamo yolia: nejon nemilis no kitelpia ipatiuj iixpan Jiova (xikonixtajtolti Éxodo 21:22, 23; Salmo 127:3). Nejin kijtosneki ke amo kuali maj se kimayoui se konet.

6. ¿Keyej maj amo tikintauelitakan oksekin?

⁶ Tein techpaleuis maj tikpoujkaitakan nemilis, moneki maj kuali tikinitakan oksekin. Biblia kijtoua: “Nochi nekes ten kitauelitaj ninikniu, yejuan nojonkes temiktiani ya. Uan ijkon namejuan kuali nankimatokke ya ke in temiktiani amo uelis kipiaske [...] nemilis ten amo keman tamis” (1 Juan 3:15). Komo tiknekij tinemiskej nochipaya, moneki tikijkuaniskej itech toyolo netauelitalis tein tikinpialiskej oksekin, ta netauelitalis yejua tein kipeualtia miak taman tateuilis (1 Juan 3:11, 12). Motelneki maj timomachtikan timotasojtaskej se iuan okse.

7. ¿Toni tachiualismej kinextia ke amo tikpatiuitaj nemilis?

 ⁷ ¿Uan keniuj uelis tiknextiskej ke tikpoujkaitaj tonemilis? Maski tinochin amo tiknekij timikiskej, miakej kichiuaj teisa sayoj ika tanejnekilis kampa uelis kipoloskej ininnemilis. Se neskayot, miakej tachichinaj uan kikuij drogas maski amo ika mopajtiaj. Nochi nejin tekokolismaka uan miakej ika momikiliaj. Akin kisentoka kikui nejon, amo kipatiuita nemilis. Nejon tachiualismej pitsotikej iixpan Dios (xikonixtajtoti Romanos 6:19; 12:1; 2 Corintios 7:1). Komo tiknekij tiktekitiliskej Jiova kemej kineki, moneki tikauaskej. Xa tel ouij techkisas maj tikauakan, sayoj ke yejuatsin uelis techmakas nepaleuil. Jiova kipatiuita keman timochikauaj tikitaskej tonemilis, kemej se netetayokolil tein yejuatsin techmakatok.

8. ¿Keyej moneki tikitaskej maj amo teyi ika timokokokan oso maj oksekin mokokokan?

⁸ Komo tikpoujkaitaj nemilis, tikitaskej maj amo teyi ika timokokokan oso titekokokan. Tikitaskej maj nochi tayekyeto uan amo tikchiuaskej teisa, sayoj ke tanejnekilis oso neixpetanilis kampa uelis tikpoloskej tonemilis. Komo tikpiaj carro, amo tiknejnemiltiskej ika eliuisyot, nion no tipouiskej itech neauiltilis tein tamouililmej oso tein mochiua ika eliuisyot (Salmo 11:5). Semej tanauatilmej tein Jiova kinmakak israelitas akin nenkej ne uejkauj, kijtouaya: “Komo tikchijchiua se yankuik mochan, moneki tiktalis itentatsakuil kalpani, ijkon amo tiktalijtos mochan tein kichiuas maj motajtakol toyaui esti, porin aksa ompa panuetsik” (Deuteronomio 22:8). Nejon tanauatil kipia se tanemilil tein ika moneki tionmoojtokaltis. Se neskayot, moneki tikonitas mokalixpan maj amo moajsi teisa tein ika uelis uetsis aksa uan moueyikokos. Komo tikonpia  se carro, xikonyekita maj kuali yeto. Amo xikonkaua maj moajsi teisa mochan oso maj kipia teisa mocarro, tein ika uelis tionmokokos oso oksekin mokokoskej.

9. Komo tikpoujkaitaj nemilis, ¿toni tikchiuaskej iniuan tapialmej?

⁹ ¿Keniuj kiita Tachijchiujkej ininnemilis tapialmej? No kipatiuita. Yejuatsin techkaua maj tikinmiktikan tapialmej komo tikmajseuatij, ika mochijchiuati taken uan tekakmej, oso timopaleuitij maj amo techijtakokan (Génesis 3:21; 9:3; Éxodo 21:28). Sayoj ke, akin kintajyouiltia oso kinmiktia sayoj porin kineki ika moixpetanis, amo kuali tein kichiua, uan kinextia ke amo kipatiuita nemilis (Proverbios 12:10).

10. ¿Keniuj kinextij Dios ke nemilis uan esti moteluikaj?

¹⁰ Keman Caín kimiktij Abel, Jiova kiluij: “Iesyo mokniuj nechualtsajtsilijtok ne talpan” (Génesis 4:10). Ijkuak Dios ika tajtoj iesyo Abel, ika tajtojtoya inemilis. Caín kikuilij inemilis iikniuj uan monekik kitatsakuiltiskej. Iesyo oso inemilis Abel, kemej yeskia kitsajtsiliaya Jiova maj kitekitiltiani imelaujkayo. Itech itonaluan Noé, satepan keman panok Tetsaujkakiouit, oksepa moitak keniuj mouikaj nemilis uan esti. Achtopa keman ualaskia Tetsaujkakiouit, taltikpakneminij sayoj kikuayaj koujtakilomej, kilmej, tatet uan takilot tauatsal. Sayoj ke satepan mopatak. Jiova kiniluij Noé uan ikoneuan: “Nochi tapial tein moolinia tein yoltok uelis nankimajseuaskej”. Sayoj ke Dios kintakaualtij: “Sayoj nakat ika inemilis, iesyo, amo xikuakan” (Génesis 1:29; 9:3, 4). Moyekita ke iixpan Jiova, nemilis uan esti moteluikaj.

11. ¿Toni techiluia Dios maj amo tikchiuakan ika esti itech tanauatil tein peuak itech itonaluan Noé?

¹¹ Komo amo tikuaj esti yejua se taman kemej uelis tiknextiskej ke tikpoujkaitaj. Itech Tanauatil tein Jiova  kinmakak israelitas, kiniluij: “Akin yeski takat [...] keman kintemotiuj okuilimej uan kikui se koujtaj okuilij oso se totot tein uelis kimajseuas, moneki kitoyauas iesyo uan kitalpachos. Porin [...] nejua nikiniluij israelitas: ‘Amo xikuakan iesyo nion se taman nakat’” (Levítico 17:13, 14). Nejin tanauatil tein Dios ipa kimakakaya Noé kemej 800 xiujmej achto, israelitas monekia kisentokaskej kitakamatiskej. Moyekitaya toni kinemiliaya Jiova: itekitikauan ueliskiaj kikuaskiaj inakayo tapialmej, sayoj ke esti amo. Monekia kitoyauaskej talpan, uan keman kichiuayaj ijkon, kemej yeskia kikepiliayaj Dios inemilis tapial.

12. Itech inintonaluan tatitanilmej, ¿toni tanauatil ika esti motemakak ika yektikatsin espíritu uan tein axkan monekiok tiktakamatiskej?

¹² Akin tikchiuaj kemej Cristo, techmakatokej se tanauatil kemej nejon. Itech inintonaluan tatitanilmej, yejuan uan oksekin takamej akin kinixyekanayaj imomachtijkauan Jesús, mosentilijkej uan ompa kiixejekojkej katiyejuan tanauatilmej, monekia kitakamatiskej nochin akin kichiuaj kemej Cristo. Yejua nejin tein kiajsikamatkej: “Yektikatsin Espíritu, uan tejuan [...] amo tiknekij tamechtaliliske ika tensa tanauatil keme yeskia se ueyi etikayot. [...] Ta, sayo moneki ke xiktakamatiyakan nijin tanauatilme [...]: Amo xikuakan ne takualis tenika kinmouistilijke ya in tatadiosme; uan amo xikuakan esti; uan amo no xikuakan nakat de ne tapialme ten kuaestemitokke [...]; uan amo no aken tagayot oso siuat ma sen kochtinemikan komo amo iuan namikke” (Hechos 15:28, 29; 21:25). Nikan techiluia maj ‘amo tikuakan esti’. Iixpan Dios motelneki tikchiuaskej, kemej tikauaskej auilnemilis uan amo tikinueyichiuaskej tiotsitsin.

13. ¿Toni neskayot kinextia ke tanauatil tein kijtoua maj amo tikuakan esti, no kijtosneki maj amo techpanoltilikan?

 ¹³ Itech nejon tanauatil, ¿no kijtosneki maj amo techtalilikan esti? Maj tiktalikan se neskayot. Komo tapajtijkej mitsoniluia amo xiontayiok tein teuintij, ¿kijtosneki amo uelis tiontayis sayoj ke kemaj uelis tionmopanoltilis itech taluamej? ¿Melauj ke amo? No ijkon, amo tikuaskej esti, kijtosneki amo tikpanoltiskej itech tonakayo ika nion se taman. Yejua ika, tiktakamatiskej nejon tanauatil kijtosneki amo tikauaskej maj techpanoltilikan esti.

14, 15. Komo akin kichiua kemej Cristo kiluiskiaj tapajtianij ke moneki kipanoltiliskej esti, ¿toni kichiuaskia uan keyej?

¹⁴ Axkan, ¿toni mochiua komo se akin kichiua kemej Cristo, tel takokol oso moneki kitekiskej tel ueyi? Maj tikijtokan ke tapajtianij kiluiaj komo amo kitaliliaj esti, momikilis. Kemej tikmatij, yejua amo kinekis momikilis. ¿Toni kichiuaskia? Kemej kineki kisentokas kipias nemilis tein Dios kimakatok kemej netetayokolil, kiseliskia okseki taman pajti tein amo kipia esti. Kiseliskia pajti tein onkak, tein mokui kemej iixpatka esti.

¹⁵ Akin kichiua kemej Cristo, ¿kitapanauiliskia itanauatil Dios uan ijkon maj ueli tepitsin nemiok itech nejin tonalmej? Jesús kijtoj: “Ten kinekij moyekpialtiske uan kimakixtiske [...] ninnemilis, [...] kipoloske ninnemilis. Uan nochi nekes ten kipoloske ninnemilis por nejua [...] kajsiske ninnemilis” (Mateo 16:25). Tinochin amo tiknekij timomikiliskej. Sayoj ke komo tikyejyekouaj timomakixtiskej axkan uan tiktapanauiliaj itanauatil Dios, uelis tikpoloskej nemilis nochipaya. Yejua ika, tein okachi kuali, moneki maj senkis titakuaujtamatikan ke itanauatil Dios yejua tein okachi kuali. Uelis senkis tikneltokaskej komo timomikiliaj, Dios, akin kitemaka nemilis, techelnamikis itech neajokuilis uan oksepa techmakas  nejon kualtsin netetayokolil (Juan 5:28, 29; Hebreos 11:6).

16. Itekitikauan Dios, ¿toni senkis kitaliaj itech ininyolo kichiuaskej ika esti?

¹⁶ Itekitikauan Dios senkis kitaliaj itech ininyolo kitakamatiskej itanauatil Dios tein tajtoua ika esti. Yejua ika, amo kikuaj nion no kiseliaj kemej pajti. * Senkis kineltokaj ke Dios, akin kichijchiuak esti, kimati keniuj okachi kuali kinyas. ¿No tikonneltoka tejuatsin?

17. Ika tein kijtoj Dios, ¿keniuj sayoj ueliskiaj kikuiskiaj esti israelitas akin nenkej ne uejkauj?

¹⁷ Tanauatil tein kiselij Moisés, kinextij ke sayoj se taman kemej ueliskia mokuiskia esti. Keman Jiova kinnajnauatij israelitas keniuj kiueyichiuaskiaj, kijtoj: “Nemilis yetok itech esti, uan nejua niktalij esti itech altar maj kiixtsakua nanmotajtakoluan, porin esti yejua tein kiixtsakua tajtakol” (Levítico 17:11). Keman israelitas tajtakouayaj, ueliaj kiseliayaj netapojpoluilis komo kitemakayaj se tapial, uan kiuikayaj tepitsin iesyo itech altar tein yetoya itech tabernáculo, oso tein satepan yetoya itech itemplo Dios. Sayoj ijkon ueliaj kikuiaj esti.

18. Ika iesyo Jesús tein toyauik, ¿keniuj techpaleuia uan toni tatiochiualismej tikseliaj?

 ¹⁸ Akin yekmelauj kichiuaj kemej Cristo, amo monekiok kitakamatiskej Tanauatil tein Moisés kiselij, uan yejua ika amo kitemakaj tapialmej kemej netetayokolilmej, nion no kiuikaj ininesyo itech se altar (Hebreos 10:1). Sayoj ke, kemej mokuia esti itech inintonaluan israelitas, kiixnextiaya nemilis tein kitelpia ipatiuj tein yaya kitemakati iKonetsin Dios, Jesucristo. Kemej timomachtijkej itech capítulo 5, Jesús toka kitemakak inemilis ijkuak kitemakak iesyo kemej se taxtauil. Satepan, yajki iluikak uan kimaktilij Dios sayoj sepa ipatiuj iesyo tein kitoyauak (Hebreos 9:11, 12). Uan ika nejon, Dios ueli techtapojpoluia totajtakoluan, uan kichiuak maj tiuelikan tikpiakan nemilis nochipaya (Mateo 20:28;  Juan 3:16). ¡Yekmelauj kitelpia ipatiuj kemej mokuik esti! (1 Pedro 1:18, 19.) Sayoj tikpiaskej nemakixtilis komo tikneltokaj ipatiuj iesyo Jesús tein toyauik.

19. Akin kichiua kemej Cristo, ¿toni moneki kichiuas uan ijkon ‘amo itajtakol ok komo senme ixpoliui’?

¹⁹ ¡Semi tiktasojkamatiliaj toDios tetasojtakej maj techmakato nemilis kemej se netetayokolil! Tasojkamatilis monekia techolinis maj tikiniluikan oksekin, komo kineltokaj inemilis Jesús tein kitemakak, uelis nemiskej nochipaya. Uan tikchiuaskej ika nochi toyolo, porin, ijkon kemej Jiova, tikitaj ke kitelpia ipatiuj ininnemilis oksekin (xikonixtajtolti Ezequiel 3:17-21). Komo tiksentokaj tikchiuaj nejon tekit, uelis tikijtoskej kemej tatitanil Pablo: “Amo nejua notajtakol ok komo senme de namejuan nanixpoliuij. Porin nejua namechyekajsikamatiltij ya [...] nochi ne tamachtilis ten Dios kimonekiltia xikpixtiyakan” (Hechos 20:26, 27). Kemaj, komo titetapouiaj tein kijtoua Dios uan itanejnekilisuan, yejua se taman kemej uelis tiknextiskej ke tikpatiuitaj nemilis uan esti.