Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

Okutwaza Amagara nk’Oku Ruhanga Arikugatwara

Okutwaza Amagara nk’Oku Ruhanga Arikugatwara

Eshuura Ikumi na Ishatu

Okutwaza Amagara nk’Oku Ruhanga Arikugatwara

Ruhanga naatwara ata amagara?

Ruhanga naatwara ata okwihamu enda?

Nitworeka tuta ngu nitutwara amagara nk’ag’omuhendo?

1. N’oha owaahangire ebintu byona?

‘YEHOVA ni Ruhanga w’amazima,’ atyo nikwo omurangi Yeremia yaagizire. “Niwe Ruhanga ohuriire.” (Yeremia 10:10) Kandi ekindi, Yehova Ruhanga niwe Muhangi w’ebiine amagara byona. Ebihangirwe eby’omu iguru bikamugira biti: “Niiwe waahangire byona; ahabw’okukunda kwawe bikahangwa kandi byabaho.” (Okushuuruurwa 4:11) Omu kyeshongoro ky’okuhimbisa Ruhanga, Omugabe Daudi akagira ati: “Ah’ori niho enshuro y’amagara eri.” (Zaaburi 36:9) N’ahabw’ekyo, amagara n’ekiconco kuruga ahari Ruhanga.

2. N’enki eki Ruhanga arikukora okubaisaho amagara gaitu?

2 Yehova kandi naabaisaho amagara gaitu. (Ebyakozirwe 17:28) Naatuha eby’okurya ebi turikurya, amaizi agu turikunywa, omwoya ogu turikwitsya hamwe n’eitaka eri turikutuuraho. (Ebyakozirwe 14:15-17) Eki Yehova akikozire omu muringo gurikureeta okushemererwa omu magara. Kwonka okubaasa kushemerererwa gye amagara, nitwetenga kwega ebiragiro bya Ruhanga kandi tukabyorobera.—Isaaya 48:17, 18.

OKUTWARA AMAGARA NK’AG’OMUHENDO

3. Ruhanga akatwara ata okwitwa kwa Abeeli?

3 Ruhanga naayenda ngu—amagara gaitu hamwe n’ag’abandi tugatware nk’ag’omuhendo. Nk’eky’okureeberaho, ira omu biro bya Adamu na Haawa, mutabani waabo Kaini akagirira omurumuna Abeeli ekiniga kingi munonga. Yehova akateisa Kaini ngu ekiniga kye kikaba nikibaasa kumuhitsya aha kushiisha. Kaini akeehuzya okuraburwa okwo. Kaini ‘akateera omurumuna Abeeli yaamwita.’ (Okutandika 4:3-8) Yehova akafubira Kaini ahabw’okwita omurumuna.—Okutandika 4:9-11.

4. Omu Biragiro bya Musa, Ruhanga akahamya ata oku tushemereire kutwara amagara?

4 Bwanyima y’emyaka nka 2,400, Yehova akaheereza Abaisraeli ebiragiro okubahwera kumuheereza omu muringo gu arikusiima. Ahabw’okugira ngu ebiragiro ebi bikabaheebwa kurabira omu murangi Musa, obumwe nibyetwa Ebiragiro bya Musa. Ekicweka kimwe eky’Ebiragiro bya Musa nikigira kiti: “Otariita.” (Eky’Ebiragiro 5:17) Eki kikooreka Abaisraeli ngu amagara n’ekintu ky’omuhendo muhango ahari Ruhanga kandi ngu abantu nibaragiirwa kutwara amagara g’abandi nk’ag’omuhendo.

5. Tushemereire kutwara tuta okwihamu enda?

5 Kandi shi amagara g’omwana otakazairwe? Okurugiirira aha Biragiro bya Musa, okwita omwana okiri omu nda ya nyina kikaba kiri kibi. Buzima, n’amagara g’omwana otakazairwe n’ag’omuhendo ahari Yehova. (Okuruga 21:22, 23; Zaaburi 127:3) Eki nikimanyisa ngu okwihamu enda ni kibi.

6. Ahabw’enki tutashemereire kwanga bataahi baitu?

6 Okutwara amagara nk’ag’omuhendo nikitwariramu okugira emiteekateekyere mirungi aha bantu bataahi baitu. Baibuli neegira eti: “Weena orikwanga mwene ishe n’omwitsi; kandi nimumanya ngu tihariho mwitsi oine amagara agatahwaho omuriwe.” (1 Yohaana 3:15) Ku turaabe nitwenda amagara agatahwaho, tushemereire kweihiramu kimwe rwango yoona ahari bataahi baitu, ahabw’okuba rwango nigwo muzi gw’obushaarizi. (1 Yohaana 3:11, 12) Nikikuru ngu twege kukundana.

7. Bimwe aha bikorwa ebitarikworeka okuha magara ekitiinisa ni biiha?

7 Kandi shi okutwara amagara gaitu nk’ag’omuhendo? Abantu tibarikwenda ngu bafe, kwonka abamwe nibata amagara gaabo omu kabi ahabw’okwenda kweshemeza. Nk’eky’okureeberaho, baingi nibareetsa etaabe, abandi bagirya, kandi abandi bakoresa emibazi y’ekitabura bwonko ahabw’okwenda kweshemeza. Ebintu ebyo nibishiisha omubiri kandi obutoosha nibyita abarikubikoresa. Omuntu orikuguhindura omuze okukoresa ebintu ebi naaba atarikutwara magara kuba ag’omuhendo. Ebikorwa ebi ni bibi omu maisho ga Ruhanga. (Abarooma 6:19; 12:1; 2 Abakorinso 7:1) Okubaasa kuheereza Ruhanga omu muringo gu arikusiima, twine kureka ebikorwa ebi. N’obu okureka kukoresa ebintu ebyo kirikubaasa kuba ekintu kitanguhi, Yehova naabaasa kutuheereza obuhwezi obu turikwetenga. Kandi naashemererwa okureeba nitutaho amaani okutwara amagara gaitu nk’ekiconco kuruga ahariwe.

8. Ahabw’enki tushemereire kuguma nitwijuka obukuru bw’okwerinda akabi?

8 Twaba nitutwara amagara nk’ag’omuhendo, nitwija kuguma nitwijuka obukuru bw’okwetantara akabi. Titurikuba banagaijuzi kandi titurikuta magara gaitu omu kabi ahabw’okweshemeza. Nitwija kwetantara endwano, emizaano emibi nari okuvuga kubi ebiiruka. (Zaaburi 11:5) Ekiragiro kya Ruhanga ahari Israeli eya ira kikaba nikigira kiti: “Ku oryombeka enju nsya [etereraire aha mutwe], ote aha mutwe gwayo eky’okuzibira abantu kugwa [ekisiika kigufu], kigyehinguririze, orekye kureetera enju yaawe orubanja rw’eshagama ahabw’omuntu kugihanukaho, akagwa ahansi.” (Eky’Ebiragiro 22:8) Okuhikaana n’ekiragiro eki, reeba ngu amatembezo g’omu ka yaawe gaaguma gari omu muringo murungi kugira ngu hatakaagira owaagahanantukaho, akagwa, akahutaara kubi munonga. Ku oraabe oine emotoka, hamya ngu eri omu muringo murungi okubaasa kuvugwa. Otakaareka eka yaawe nari emotoka yaawe kuba ey’akabi ahariiwe nari aha bandi.

9. Nitwija kutwaza tuta enyamaishwa twaba nitutwara amagara nk’ag’omuhendo?

9 Kandi shi amagara g’enyamaishwa? Nago n’ag’omuhendo aha Muhangi. Ruhanga naikiriza abantu okwita enyamaishwa okubaasa kutunga eky’okurya n’eky’okujwara nari ahabw’okwerinda akabi. (Okutandika 3:21; 9:3; Okuruga 21:28) Beitu kwonka, okutwaza kubi enyamaishwa nari okuziita ahabw’omuzaano ni kibi kandi nikyoreka ngu buzima titurikutwara magara nk’ag’omuhendo.—Enfumu 12:10.

OKUHA ESHAGAMA EKITIINISA

10. Ruhanga naayoreka ata ngu hariho akakwate ahagati y’amagara n’eshagama?

10 Bwanyima ya Kaini kwita omurumuna Abeeli, Yehova akagira Kaini ati: “Eiraka ry’eshagama ya murumuna waawe nirimpururiza omu itaka.” (Okutandika 4:10) Obu Ruhanga yaagamba aha shagama ya Abeeli, akaba naamanyisa amagara ga Abeeli. Kaini akaba yaaheza kwita Abeeli, haza hati Kaini akaba naaza kufubirwa. Okaba nooshusha oti eshagama ya Abeeli, nari amagara ge gakaba nigaririra Yehova ngu areeteho oburingaaniza. Akakwate akari ahagati y’amagara n’eshagama kakashuba kandi kaareebeka ahanyima y’Omwegyemure gw’omu bunaku bwa Noa. Omwegyemure gutakaizire, abantu bakaba nibarya ebijuma, emboga, n’ebirikwera enjuma. Bwanyima y’Omwegyemure, Yehova akagambira Noa n’abatabani ati: “Reeba naabaha ebirikumera byona ebirikwera enjuma, ebiri omu nsi yoona, n’ekiti kyona ekirikwana ebijuma, ebirimu embibo; bibe eby’okurya byanyu.” Kwonka Ruhanga akabazibira eki: “Mutarirya enyama n’amagara gaayo, niyo shagama yaayo.” (Okutandika 1:29; 9:3, 4) Kirikureebeka gye kityo, Yehova naakwatanisa amagara g’ekihangirwe n’eshagama yaakyo.

11. Ni nkoresa ki ey’eshagama ei Ruhanga yaazibiire, okwiha omu bunaku bwa Noa?

11 Nitworeka ngu nituha eshagama ekitiinisa tutarikugirya. Omu Biragiro ebi Yehova yaahaire Abaisraeli, akaragiira ati: “Kandi omuntu weena omu Baisraeli nari ow’omu banyamahanga obashuhuukiiremu, oriita enyamaishwa erikuriibwa nari enyonyi ahiigire, ayate eshagama yaayo ahansi agishwekye eiju. . . . Nikyo ngiriire Abaisraeli nti: Mutarirya eshagama y’ekihangirwe kyona.” (Abaleevi 17:13, 14) Ekiragiro kya Ruhanga eky’okutarya eshagama ekyabandize kuheebwa Noa emyaka nka 800 enyimaho, n’okuhitsya obwo kikaba kitakahindukire. Oku Yehova arikutwara eshagama kukaba nikwetegyerezibwa gye: Abaheereza be bakaba nibabaasa kurya enyama y’enyamaishwa kwonka etari shagama. Bakaba bari ab’okwata eshagama ahansi—ekirikworeka okugarurira Ruhanga amagara g’ekihangirwe.

12. Ni kiragiro ki ekirikukwata aha shagama eki omwoyo orikwera yaahaire omu kyasha ky’okubanza kandi ekirikukora n’eri izooba?

12 N’Abakristaayo nibaragiirwa kukuratira ekiragiro nikyo kimwe. Entumwa hamwe n’abandi bashaija abaabaire nibeebembera Abakuratsi ba Yesu omu kyasha ky’okubanza bakaba bateeranira hamwe okucwamu ebiragiro ebi boona baabaire bashemereire kukuratira omu kibiina Ekikristaayo. Aha muheru, eki nikyo baahikireho: “Mumanye ngu [o]mwoyo [o]rikwera naitwe twasiima kutabakorera gundi mutwaro oguremeire kureka okwikiriza ebi ebibashemereire, okureka kurya ebihongyeirwe ebishushani, n’eshagama, n’ebinigirwe [enyama erekirwemu eshagama], n’obushambani.” (Ebyakozirwe 15:28, 29; 21:25) N’ahabw’ekyo, ‘nitwanga kwikiriza eshagama.’ Okwikiriza eshagama omu maisho ga Ruhanga ni kibi munonga nk’okuramya ebishushani nari okushambana.

13. Heereza eky’okureeberaho ekirikworeka ngu ekiragiro ky’okureka kurya eshagama nikitwariramu obutagitaatsya omu mubiri.

13 Ekiragiro eky’okureka eshagama ebyo shi nikitwariramu n’eky’obutataatsya eshagama omu mubiri? Eego. Eky’okureeberaho: Ka tugire ngu omushaho yaakugambira kureka ebirikusinza. Noogira ngu ekyo nikiba nikimanyisa ngu orekye kunywa ebirikusinza ngu kwonka obitaatsye omu mubiri orikubirabya omu kikatu? Tikirikumanyisa ekyo! Nikyo kimwe, okureka eshagama nikimanyisa okutagitaatsya omu mibiri yaitu omu muringo gwona. N’ahabw’ekyo, ekiragiro eky’okureka kurya eshagama nikimanyisa ngu tushemereire kwangira omuntu weena kutaatsya eshagama omu mibiri yaitu.

14, 15. Abashaho ku baakugira ngu Omukristaayo ashemereire kuteebwamu eshagama, n’enki eki ashemereire kukora, kandi n’ahabw’enki?

14 Kandi shi, Omukristaayo ku yaakuhutaara munonga ninga akeetenga kushemezibwa? Ka tugire ngu abashaho baagira ngu buzima yaaba ataikiriize kuteebwamu eshagama, ngu naaza kufa. N’eky’amazima Omukristaayo naaba atarikwenda kufa. Omu kuteeraho kurinda ekiconco ky’amagara ekyatuhairwe Ruhanga, naikiriza emiringo endiijo ey’obujanjabi etarikutwariramu okukoresa kubi eshagama. N’ahabw’ekyo, naasherura obujanjabi nk’obwo bwaba buriho kandi naikiriza emiringo endiijo yoona etarimu kukoresa eshagama.

15 Omukristaayo akaahenzire ekiragiro kya Ruhanga ahabw’okwenda kuguma ahuriire kumara akiire kakye omu busingye obu obubi? Yesu akagira ati: “Omuntu weena orikwenda kukiza amagara ge aryagabuza; kandi weena orikubuza amagara ge ahabwangye, aryagakiza.” (Matayo 16:25) Titurikwenda ngu tufe. Kwonka ku twakugyezaho kukiza amagara gaitu turikuhenda ekiragiro kya Ruhanga, tukaaba turi omu kabi k’okufeerwa amagara agatahwaho. Nituba twine obwengye okuta obwesigye bwaitu omu kuhikiirira kw’ekiragiro kya Ruhanga, turikwikiririza kimwe ngu haagira ekyatwita, Omuhi w’amagara naija kutwijuka omu kuzooka kandi atugarurire ekiconco ky’omuhendo eky’amagara agatahwaho.—Yohaana 5:28, 29; Abaheburaayo 11:6.

16. N’enki eki abaheereza ba Ruhanga bamaririire kukora aha bikwatiraine n’eshagama?

16 Omu bunaku obu, abaheereza ba Ruhanga ab’amazima bamariire kukuratira ekiragiro kye ekirikukwata aha shagama. Tibarikurya shagama omu miringo yaayo yoona n’obu kwakuba okwikiriza kuteebwamu eshagama ahabw’enshonga y’okujanjabwa. * Baine obwesigye ngu Ruhanga owaahangire eshagama naamanya ekirikukirayo oburungi ekibashemereire. Iwe noikiriza ngu okwo nikwo kiri?

ENKORESA Y’ESHAGAMA YONKA EHIKIRE

17. Omuri Israeli eya ira, enkoresa y’eshanga yonka ei Yehova Ruhanga yaabaire naikiriza n’eha?

17 Ebiragiro bya Musa bikooreka kurungi omuringo gwonka oguhikire ogw’okukoresamu eshagama. Ebikwatiraine n’okuramya okwabaire nikwetengwa aha Baisraeli aba ira, Yehova akaragiira ati: “Mumanye ngu amagara g’omubiri gaba omu shagama; nikyo naagibaheera kushukwa aha itambiro ngu erihiirire amagara gaanyu; eshagama niyo erihiirira.” (Abaleevi 17:11) Abaisraeli ku baabaire bashiisha, bakaba batunga okusaasirwa barikuhayo ekitambo ky’enyamaishwa kandi barikushuka emwe aha shagama y’ekitambo ekyo aha itambiro ry’omu ihema ry’okubugabuganiramu kandi bwanyima omuri hekalu ya Ruhanga. Enkoresa y’eshagama yonka ehikire ekaba eri omu bitambo nk’ebyo.

18. Ni migisha ki ei turikutunga kuruga omu shagama ya Yesu eyaasheeshekire?

18 Abakristaayo ab’amazima tibari hansi y’Ebiragiro bya Musa kandi ahabw’enshonga egyo, tibarikuhayo bitambo by’enyamaishwa n’obu kwakuba okuta eshagama y’enyamaishwa aha itambiro. (Abaheburaayo 10:1) Okukoresa eshagama aha itambiro omuri Israeli eya ira kukaba nikukiikirira ekitambo eky’omuhendo ekya Yesu Kristo, Omwana wa Ruhanga. Nk’oku twayegire omu Shuura ya 5 ey’ekitabo eki, Yesu akahayo amagara ge nk’ekitambo ahabwaitu arikwikiriza eshagama ye kusheesheka. Bwanyima akatemba omu iguru yaaha Ruhanga omuhendo gw’eshagama ye rimwe yaaheza. (Abaheburaayo 9:11, 12) Ekyo kikataho ah’okwihirira kusaasirwa ebibi byaitu kandi kyatwiguriraho omuhanda gw’okutunga amagara agatahwaho. (Matayo 20:28; Yohaana 3:16) Enkoresa y’eshagama egyo mbwenu ka n’ey’omutaano! (1 Petero 1:18, 19) Okworeka okwikiriza omu muhendo gw’eshagama ya Yesu eyaasheeshekire nikwo kwonka okurikubaasa kutujuna.

19. N’enki eki tushemereire kukora okubasa kuba “mwere ahabw’eshagama y’abantu boona”?

19 Twine okushemererwa kwingi ahabw’ekiconco ky’amagara eki Yehova Ruhanga atuhaire! Mbwenu ekyo tikishemereire kutuhiga kugambira abandi aha mugisha gw’okutunga amagara agatahwaho ahabw’okwikiririza omu kitambo kya Yesu? Okufayo kwa Ruhanga aha magara g’abantu bataahi baitu nikutuhiga kugambira abandi twine ekihika n’obweziriki. (Ezekieli 3:17-21) N’obweziriki, ku turaahikiirize obujunaanizibwa bwaitu, nk’entumwa Paulo, naitwe nitwija kugira tuti: “Ndi mwere ahabw’eshagama y’abantu boona, ahakuba tindatiinire kubagambira naama yoona eya Ruhanga.” (Ebyakozirwe 20:26, 27) Okugambira abantu ebirikukwata ahari Ruhanga n’ebigyendererwa bye n’omuhanda murungi ogw’okworeka ngu nitutwara amagara nk’ag’omuhendo muhango.

[Obugambo obw’Ahansi]

^ kacw. 16 Okumanya ebindi ebirikubaasa kukoresibwa beitu hatari kuteebwamu shagama, reeba aha mpapura 13-17 ez’akatabo How Can Blood Save Your Life? akaahandiikirwe Abajurizi ba Yehova.

EBI BAIBULI ERIKWEGYESA

▪ Amagara n’ekiconco kuruga ahari Ruhanga.—Zaaburi 36:9; Okushuuruurwa 4:11.

▪ Okwihamu enda ni kibi, obu amagara g’omwana otakazairwe gari ag’omuhendo omu maisho ga Ruhanga.—Okuruga 21:22, 23; Zaaburi 127:3.

▪ Nitworeka ngu nitutwara amagara nk’ag’omuhendo tutarikugata mu kabi kandi tutarikurya shagama.—Eky’Ebiragiro 5:17; Ebyakozirwe 15:28, 29.

[Ebibuuzo by’Obucweka]

[Akabokisi/Ekishushani ekiri aha rupapura 126]

NITWOREKA NGU NITUTWARA AMAGARA NK’AG’OMUHENDO

▪ tutarikwita amagara g’omwana otakazairwe

▪ turikwihira kimwe omu mitima yaitu rwango yoona ahari bataahi baitu

▪ turikureka emize mibi etashemeire

[Ekishushani ekiri aha rupapura 131]

Omushaho yaakugambira okureka ebirikusinza, noobitaatsya omu mubiri orikubirabya omu kikatu?

[Ekishushani ekiri aha rupapura 132]

Nooyoreka ota ngu nootwara amagara n’eshagama nk’eby’omuhendo?