Bai na kontenido

Bai na kontenido

KAPÍTULO DIESTRES

Mira Bida Manera Dios Ta Mir’é

Mira Bida Manera Dios Ta Mir’é
  • Kon Dios ta mira bida?

  • Kon Dios ta mira aborto?

  • Kon nos ta mustra rèspèt pa bida?

1. Ken a krea tur kos bibu?

YEHOVA “ta e Dios berdadero; e ta e Dios bibu,” profeta Jeremias a bisa. (Jeremias 10:⁠10) Ademas, Yehova Dios ta e Kreadó di tur kos bibu. Kriaturanan selestial a bisa Yehova: “Abo a krea tur kos, i pa motibu di bo boluntat nan tabata eksistí, i a wòrdu kreá.” (Revelashon 4:⁠11) Den un kantika di alabansa na Dios, Rei David a bisa: “Serka bo e fuente di bida ta.” (Salmo 36:⁠9) Pues anto, bida ta un regalo di Dios.

2. Kiko Dios ta hasi pa sostené nos bida?

2 Tambe Yehova ta sostené nos bida. (Echonan 17:⁠28) E ta perkurá e kuminda ku nos ta kome, e awa ku nos ta bebe, e aire ku nos ta respirá i e tera riba kua nos ta biba. (Echonan 14:​15-⁠17) Yehova a hasi esaki den un manera ku ta hasi bida agradabel. Pero pa disfrutá di bida plenamente, nos tin ku siña e leinan di Dios i obedesé nan.—Isaias 48:17, 18.

MUSTRA RÈSPÈT PA BIDA

3. Kiko Dios a pensa di e asesinato di Abel?

3 Dios ke pa nos tin rèspèt pa bida, tantu pa nos mes bida komo pa bida di otro hende. Por ehèmpel, den tempu di Adam ku Eva, nan yu hòmber Kain a bira hopi rabiá riba su ruman mas yòn Abel. Yehova a spièrta Kain ku su rabia lo por hib’é na piká serio. Kain a ignorá e spièrtamentu ei. El “a lanta kontra su ruman Abel i a mat’é.” (Génesis 4:3-8) Yehova a kastigá Kain pasobra el a asesiná su ruman.—Génesis 4:9-11.

4. Kon Dios a enfatisá e punto di bista korekto di bida den e Lei di Moisés?

4 Míles di aña despues, Yehova a duna e pueblo di Israel leinan pa yuda nan sirbié na un manera aseptabel. Komo ku el a duna e leinan aki pa medio di profeta Moisés, hende sa yama nan e Lei di Moisés. Un parti di e Lei di Moisés a bisa: “No mata.” (Deuteronomio 5:17) Esaki a laga e israelitanan mira ku Dios ta duna balor na bida humano i ku hende mester duna balor na bida di otro.

5. Kon nos mester mira aborto?

5 Kiko di e bida di un yu ku no a nase ainda? Wèl e Lei di Moisés a deklará: “Den kaso ku algun hòmber ta lucha ku otro i nan lastimá un muhé na estado i su yunan ta sali sí, pero ningun aksidente fatal no sosodé, e ta keda obligá di paga daño sin falta konforme loke e doño di e muhé imponé riba dje; i e tin ku dun’é pa medio di hues. Pero si un aksidente fatal sosodé, e ora ei bo tin ku duna alma pa alma.” (Eksodo 21:22, 23, NW) Pues segun e Lei, ta inkorekto pa kousa morto di un beibi den barika di su mama. Sí, asta e bida di un yu ku no a nase ainda ta presioso pa Yehova. (Salmo 127:3) Esaki ta nifiká ku aborto ta malu.

6. Dikon nos no mag odia nos próhimo?

6 Rèspèt pa bida ta enserá ku nos tin e punto di bista korekto di nos próhimo. Beibel ta bisa: “Ken ku odia su ruman ta un matadó; i boso sa ku ningun matadó no tin bida eterno ta permanesé den dje.” (1 Juan 3:⁠15) Si nos ke bida eterno, nos tin ku eliminá tur odio pa nos próhimo for di nos kurason, pasobra odio ta e orígen di mayoria akto di violensia. (1 Juan 3:11, 12) Ta sumamente importante pa nos siña stima otro.

7. Menshoná algun práktika ku ta demostrá un falta di rèspèt pa bida.

7 Kiko di mustra rèspèt pa nos propio bida? Normalmente hende no ke muri, pero tin ta riska nan bida en buska di plaser. Por ehèmpel, hopi hende ta usa tabako, mariwana òf otro tipo di droga. E supstansianan ei ta perhudiká e kurpa i hopi biaha ta mata hende ku ta usa nan. Un persona ku tin e kustumber di usa e supstansianan aki no ta mira bida komo algu sagrado. E práktikanan aki ta impuru òf sushi den bista di Dios. (Romanonan 6:19; 12:1; 2 Korintionan 7:1) Pa sirbi Dios na un manera aseptabel, nos tin ku stòp ku e práktikanan ei. Ounke kisas ta hopi duru pa stòp, Yehova por duna nos e yudansa nesesario. I e ta apresiá e esfuerso ku nos ta hasi pa trata nos bida komo un regalo presioso ku nos a haña di dje.

8. Dikon semper nos mester ta konsiente di siguridat?

8 Si nos tin rèspèt pa bida, semper nos lo sòru pa nos ta konsiente di siguridat. Nos lo no ta negligente ni nos lo no tuma riesgonan djis pa plaser òf pa eksitashon. Tambe nos lo evitá korementu di outo deskabeyá i deportenan violento òf peligroso. (Salmo 11:5) Dios su lei pa Israel di antigwedat a deklará: “Ora bo traha un kas nobo [ku un dak plat], traha un rant na bo dak, pa bo no trese kulpa di sanger riba bo kas, si un hende kai for di dje.” (Deuteronomio 22:8) Na armonia ku e prinsipio deskribí den e lei ei, sòru pa den bo kas kosnan manera trapi ta den bon kondishon, ya un hende no ta trompeká, kai i keda seriamente leshoná. Si bo tin outo, hasi sigur ku e ta safe pa kore kuné. No laga bo kas ni bo outo ta un peliger pa bo ni pa otro hende.

9. Si nos tin rèspèt pa bida, kon nos lo trata bestia?

9 Kiko di bida di un bestia? Esei tambe ta sagrado pa e Kreadó. Dios ta permití hende mata bestia pa haña kuminda i paña òf pa protehá nan mes kontra peliger. (Génesis 3:21; 9:3; Eksodo 21:28) Sin embargo, trata bestia kruel òf mata nan djis pa dibertishon ta malu i ta demostrá un menospresio grandi pa e santidat di bida.—Proverbionan 12:10.

MUSTRA RÈSPÈT PA SANGER

10. Kon Dios a mustra ku tin un konekshon entre bida i sanger?

10 Despues ku Kain a mata su ruman Abel, Yehova a bisa Kain: “Bos di bo ruman su sanger ta sklama na mi for di suela.” (Génesis 4:10) Ora Dios a papia di Abel su sanger, e tabata ke men Abel su bida. Kain a kita Abel su bida, i awor Kain lo mester a haña kastigu. Tabata komo si fuera Abel su sanger, òf bida, tabata sklama na Yehova pa hustisia. E konekshon entre bida i sanger a bolbe keda demostrá despues di e Diluvio di tempu di Noe. Promé ku Diluvio, hende a kome solamente fruta, bèrdura, grano i nechi. Despues di Diluvio, Yehova a bisa Noe ku su yu hòmbernan: “Tur loke ta move, ku ta biba, lo ta kuminda pa boso; mi ta duna boso tur, meskos ku mi a duna e yerba bèrdè.” Sin embargo, Dios a pone e restrikshon aki: “Solamente, boso no mag kome karni ku su bida, esta, su sanger.” (Génesis 1:29; 9:3, 4) Klaramente, den bista di Yehova e bida i sanger di un kriatura ta estrechamente ligá ku otro.

11. Ki uso di sanger Dios a prohibí for di tempu di Noe?

11 Nos ta mustra rèspèt pa sanger dor di no kom’é. Den e Lei ku Yehova a duna e israelitanan, el a manda: “Si un hòmber . . . den yagmentu kohe un bestia òf un para ku boso mag kome, e mester basha su sanger afó i tapa e sanger ku tera. . . . Mi a bisa e yunan di Israel: ‘Boso no mag kome sanger di ningun sorto di karni.’” (Levítiko 17:13, 14) Dios su mandamentu pa no kome sanger di bestia, un mandamentu ku el a duna pa promé biaha na Noe un 800 aña promé, ainda tabata na vigor. Yehova su punto di bista tabata bon kla: Su sirbidónan por a kome karni di bestia pero no e sanger. Nan mester a basha e sanger riba suela, de echo, debolbiendo e bida di e kriatura na Dios.

12. Spiritu santu a duna ki mandamentu relashoná ku sanger den promé siglo i ku ta válido te awe?

12 Kristiannan ta bou di un mandamentu similar. E apòstelnan i otro hòmbernan ku tabata hiba delantera entre e siguidónan di Hesus den promé siglo, a reuní huntu pa disidí kua mandamentunan tur hende den e kongregashon kristian mester a obedesé. Nan a yega na e konklushon aki: “A parse bon na spiritu santu i na nos pa no pone karga mas pisá riba boso, sino e kosnan nesesario aki: pa boso apstené boso mes di kosnan sakrifiká na ídolo, di sanger, di kosnan ku a wòrdu sofoká [lokual a laga e sanger keda den e karni] i di fornikashon.” (Echonan 15:28, 29; 21:25) Pues nos mester ‘apstené di sanger.’ Den bista di Dios, hasi esei ta mesun importante ku evitá idolatria i inmoralidat seksual.

Si bo dòkter a bisa bo apstené di alkohòl, lo bo inyektá alkohòl den bo benanan?

13. Mustra ku un ehèmpel dikon e mandamentu pa apstené di sanger ta enserá apstené di transfushon di sanger.

13 E mandamentu pa apstené di sanger ta enserá transfushon di sanger? Sí. Un ehèmpel: Suponé ku un dòkter mester bisa bo pa apstené di bebida alkohóliko. Esei simplemente lo ke men ku bo no mag bebe alkohòl pero sí bo por inyektá e alkohòl den bo benanan? Klaru ku nò! Asina tambe, apstené di sanger ta nifiká no tum’é di ningun manera den nos kurpa. Pues e mandamentu pa apstené di sanger ta nifiká ku nos lo no permití ningun hende duna nos transfushon di sanger.

14, 15. Si dòkternan ta bisa ku un kristian mester haña un transfushon di sanger, kon lo e reakshoná, i dikon?

14 Pero kiko si un kristian ta seriamente heridá òf tin ku hasi un operashon grandi? Suponé ku dòkternan ta bisa ku e mester haña un transfushon di sanger sino e ta muri. Klaru ku e kristian no ke muri. Den un esfuerso pa konserbá Dios su regalo presioso di bida, lo e aseptá otro tipo di tratamentu ku no ta enserá mal uso di sanger. Pues anto, si e tipo di kuido médiko ei ta disponibel lo e purba haña esei i lo aseptá sierto alternativanan pa sanger.

15 Un kristian lo kibra Dios su lei djis pa e keda na bida un poko mas largu den e sistema aki? Hesus a bisa: “Ken ku kier salba su bida lo pèrd’é; ma ken ku pèrdè su bida pa mi kousa lo hañ’é.” (Mateo 16:25) Nos no ke muri. Pero si nos purba skapa nos bida aktual dor di kibra Dios su lei, nos ta kore e peliger di pèrdè bida eterno. Ta sabí di nos parti anto pa pone nos konfiansa den e echo ku Dios su lei ta korekto, teniendo pleno fe ku si nos muri pa kualke motibu, nos Dunadó di Bida lo kòrda nos den e resurekshon i lo duna nos bèk e presioso regalo di bida.—Juan 5:28, 29; Hebreonan 11:6.

16. Kiko Dios su sirbidónan ta firmemente determiná pa hasi relashoná ku sanger?

16 Awe, fiel sirbidónan di Dios ta firmemente determiná pa sigui Dios su instrukshon tokante sanger. Nan no ta kom’é den ningun forma. Tampoko nan no ta aseptá sanger pa motibunan médiko. * Nan tin sigur ku e Kreadó di sanger sa kiko ta mihó pa nan. Abo ta kere ku e sa?

E ÚNIKO USO KOREKTO DI SANGER

17. Den Israel di antigwedat, kua tabata e úniko uso di sanger ku tabata aseptabel pa Yehova Dios?

17 E Lei di Moisés a enfatisá e úniko uso korekto di sanger. Relashoná ku e adorashon ku Yehova a rekerí di e israelitanan di antigwedat, el a manda: “Bida di e karni ta den e sanger, i mi a duna boso esaki riba altar pa hasi ekspiashon pa boso alma; pasobra ta e sanger ta hasi ekspiashon pa e alma.” (Levítiko 17:11) Ora ku e israelitanan a peka, nan por a haña pordon dor di ofresé un bestia i mester a laga pone un poko di su sanger riba e altar na e tabernakel òf mas despues na e tèmpel di Dios. E úniko uso korekto di sanger tabata den tal sakrifisio.

18. Ki benefisio i bendishon nos por gana dor ku Hesus a drama su sanger?

18 Kristiannan berdadero no ta bou di e Lei di Moisés i p’esei nan no ta ofresé sakrifisio di bestia ni pone sanger di bestia riba un altar. (Hebreonan 10:1) Sin embargo, e uso di sanger riba altar den tempu di Israel di antigwedat a prefigurá e sakrifisio presioso di e Yu di Dios, Hesukristu. Manera nos a siña den Kapítulo 5 di e buki aki, Hesus a duna su bida humano pa nos dor di laga su sanger ser dramá komo un sakrifisio. Despues el a subi na shelu i a ofresé Dios un biaha pa semper e balor di su sanger dramá. (Hebreonan 9:11, 12) Esei a pone e base pa nos pikánan ser pordoná i a habri e kaminda pa nos haña bida eterno. (Mateo 20:28; Juan 3:16) E uso ei di sanger a resultá di ta sumamente importante! (1 Pedro 1:18, 19) Solamente pa medio di fe den e balor di Hesus su sanger dramá nos por gana salbashon.

Kon bo por mustra rèspèt pa bida i sanger?

19. Kiko nos mester hasi pa nos por ta “inosente di e sanger di tur hende”?

19 Nos por ta masha gradisidu mes na Yehova Dios pa e regalo amoroso di bida! Akaso esei no mester motivá nos pa konta otro hende tokante e oportunidat di gana bida eterno a base di fe den Hesus su sakrifisio? Teniendo e mesun interes profundo pa bida di hende ku Yehova tin, lo motivá nos pa konta nan esei ku smak i gran entusiasmo. (Ezekiel 3:17-21) Si nos kumpli diligentemente ku e responsabilidat aki, nos lo por bisa meskos ku apòstel Pablo: “Mi ta inosente di e sanger di tur hende. Pasobra mi no a laga di deklará na boso henter e propósito di Dios.” (Echonan 20:26, 27) Un ekselente manera pa demostrá ku nos tin gran rèspèt pa bida i sanger ta dor di konta hende tokante Dios i su propósito.

^ par. 16 Pa mas informashon riba alternativanan pa transfushon di sanger, wak página 13-17 di e foyeto Con sanger por salba bo bida? publiká dor di Testigunan di Yehova.