Hizaha raha an̈atiny

Handeha amy tany misy hevitry maventy

TOKO FAHA-13

Fahin̈ana io Raha Masin̈y amy Zan̈ahary

Fahin̈ana io Raha Masin̈y amy Zan̈ahary
  • Ino ivolan̈ana fa fahin̈ana io raha masin̈y amy Zan̈ahary?

  • Akory ma fahitany Zan̈ahary olo man̈adoso tsaiky?

  • Akory ahitan̈a fa atsika man̈aja fahin̈ana?

1. Azovy ma niasa raha jiaby manampahin̈ana?

PAMINAN̈Y Jeremia nivolan̈a fa ‘Jehovah ten̈a Zan̈ahary. Izy Zan̈ahary velon̈o.’ (Jeremia 10:10) Zan̈ahary Jehovah niasa raha jiaby manampahin̈ana. Anjelinany andan̈itry an̈y nivolan̈a karaha ty taminany: “Anao niasa raha jiaby. Izikoa tsy anao, raha jiaby io tsisy.” (Apokalypsy 4:11) Panjaka Davida koa nihira karaha ty han̈amezan̈a voninahitry Zan̈ahary: “Anao loharanony fahin̈ana.” (Salamo 36:9) Dikanizen̈y, fahin̈ana io kado baka amy Zan̈ahary.

2. Karakory ataony Jehovah mikarakara atsika?

2 Jehovah mikarakara atsika. (Asan’ny Apostoly 17:28) Izy man̈amia hanin̈y atsika, rano igiahantsika, tsiko iain̈antsika ndreky tany ty ipitrahantsika. (Vakia Asan’ny Apostoly 14:15-17.) Jehovah nan̈ano raha jiaby zen̈y, baka atsika ravoravo. Atsika fo mila mianatra lalàn̈anany ndreky man̈araka volan̈anany, baka mahazo hafizany raha jiaby zen̈y.Isaia 48:17, 18.

MAN̈AJÀ FAHIN̈ANA

3. Ino ahaizan̈a fa tsy tiany Zan̈ahary raha nataony Kaina?

3 Tiany Zan̈ahary atsika han̈aja fahin̈anantsika ndreky ­ninolo hafa. Tamy faha Adama ndreky Eva, nisy zanakandro lelahy araiky, Kaina an̈arany, neloko mare tamy rahalahiny, Abela an̈arany. Jehovah nampitandrin̈y Kaina fa helokonany koa tsy voatanany, izy hahavita fahotan̈a farany maventy. Kaina tsy nijery volan̈a Jehovah. Izy ‘nitsangana nan̈aton̈o Abela rahalahiny, ke namono izy.’ (Genesisy 4:3-8) Nisaziny Jehovah Kaina, fotony izy namono rahalahiny.Genesisy 4:9-11.

4. Izikoa lalàn̈any Mosesy zahan̈a, karakory ahitan̈a fa fahin̈ana io raha masin̈y amy Zan̈ahary?

4 Andrivony taon̈o tafaranizen̈y, Jehovah nan̈amia lalàn̈a Israelita aby io, baka iro han̈araka fomba tiany hanompoan̈a izy. Lalàn̈any Mosesy ivolan̈ana izio, fotony baka tamy Mosesy nan̈amezany Jehovah lalàn̈a io. Karaha ty raha hitantsika amy lalàn̈a io: “Aza mamono olo.” (Deoteronomia 5:17) Hitandro Israelita aby io baka amy zen̈y fa fahin̈ana io raha masin̈y amy Jehovah ke tokony hajain̈y, na nindro zen̈y na ninolo hafa.

5. Nan̈ino ma tsy mety man̈adoso tsaiky?

5 Amy Zan̈ahary, karakory fahin̈ana tsaiky mbala an̈aty kibo? Izikoa lalàn̈any Mosesy zahan̈a, tsy mety man̈ano raha mety hahafaty tsaiky mbala an̈aty kibony reniny. ( Vakia Eksodosy 21:22, 23; Salamo 127:3.) Dikanizen̈y, tsy mety man̈adoso tsaiky.

6. Nan̈ino atsika tokony ho tia olo?

6 Olo koa man̈aja fahin̈ana, tokony han̈aja fahin̈ananolo. Karaha ty volan̈iny Baiboly: “Zay olo tsy tia rahalahiny pamono olo, ke hainaro tsarabe fa pamono olo zen̈y tsy manan̈a fiain̈ana tsisy farany aminany ao.” (1 Jaona 3:15) Atsika koa man̈iry hahazo fiain̈ana tsisy farany, mila adosontsika an̈atiny fontsika ao tsy fitiavan̈a olo, fotony matetiky baka amy zen̈y mahavy famonoan̈a olo io. (1 ­Jaona 3:11, 12) Hitantsika baka amy zen̈y fa atsika ten̈a mila mianatra mifankatia.

7. Ino raha mahazatra olo maro, kanefa tsy man̈aja fahin̈ana?

7 Karakory fo ataontsika, izikoa atsika man̈aja fahin̈anantsika? Ankamarozanolo tsy man̈iry hofoaty, kanefa misy olo sasany man̈ano raha mety hamono, baka ho ravoravo. Iro mifima sigarety, mihina lobaka, katy ndreky jamala, kanefa raha jiaby io mandrobaka ain̈y ndreky mamono. Olo koa zatra man̈ano zen̈y tsy man̈aja fahin̈ana baka amy Zan̈ahary io. Amy Jehovah, maloto olo karaha zen̈y. ( Vakia Romanina 6:19; 12:1; 2 Korintianina 7:1.) Tsy mora miala amy raha efa nahazatra, fa izio tsy maintsy atao, baka fanompoan̈a ataontsika mamparavoravo Jehovah. Izikoa atsika mifen̈y man̈ano raha tiany, izy han̈amia angovo atsika ndreky hankasitraka atsika.

8. Nan̈ino ma atsika mila mitandrin̈y fo amy raha mety handratra na hamono?

8 Atsika koa man̈aja fahin̈ana, mila mitandrin̈y fo amy raha jiaby ataontsika. Atsika tsy han̈ano raha mety handratra na hamono, baka hamparavoravo atsika fo. Mila mitandrin̈y mare koa atsika, izikoa fa mitondra tomabily. Atsika koa tsy han̈ano soma mety handratra na hamono. (Salamo 11:5) Karaha ty lalàn̈a namiany Zan̈ahary Israelita aby io: “Anao koa miasa tran̈o [misy etazy], asia valavala amy sisiny, baka tsy hahavy trosandio amy tran̈onao anao, fotony izikoa tsy atao zen̈y, mety handatsaka olo.” (Deoteronomia 22:8) Atsika tokony han̈araka toro lalan̈a io, ke han̈amboatra raha mety handratra amy tran̈ontsika na raha mety handavo olo.

9. Mety ma mamono biby?

9 Mety ma mamono biby? Masin̈y amy Zan̈ahary koa fahin̈ana biby. Atsika mahazo mamono biby, izikoa hoanin̈y ndreky han̈amboaran̈a lamba. Mety koa mamono biby, izikoa biby io mandratra na mamono olo. (Genesisy 3:21; 9:3; Eksodosy 21:28) Ndray izy man̈ano zen̈y, tsy mety mampijaly biby ndreky mamonomono biby, fotony tsy man̈aja fahin̈ana olo man̈ano zen̈y.Ohabolana 12:10.

MAN̈AJÀ LIO

10. Ino raha nivolan̈iny Jehovah ahaizantsika fa lio ndreky fahin̈ana io tsy afaka misaraka?

10 Kaina koa fa baka namono Abela in̈y, Jehovah nivolan̈a taminany: “Mitarain̈y aminaka feony liony rahalahinao baka amy tany ao.” (Genesisy 4:10) Zan̈ahary koa fa nivolan̈a liony Abela, fahin̈ananany raha tiany volan̈iny. Kaina tsy maintsy nisaziny Zan̈ahary, fotony izy namono Abela. Amy Jehovah, liony Abela in̈y mira mahavita mivolan̈a ke mitaky ny rarin̈y. Tamy faha Noa koa hita fa lio ndreky fahin̈ana tsy afaka misaraka. Talohany Safodrano, voankazo ndreky voandraha ndreky legimo fo raha fohaninolo. Fa tafaranizen̈y, Jehovah nivolan̈a tamindry Noa: ‘Anaro mahazo mihina raha jiaby mihetsiketsiky manampahin̈ana; iro jiaby zen̈y efa namiako anaro, karaha raha mahitso aby io.’ Ndray zen̈y, karaha ty nambarany: ‘Nofotrondraha mbala misy fahin̈ana na mbala misy lio fo tsy mahazo hoaninaro.’ (Genesisy 1:29; 9:3, 4) Zen̈y mivolan̈a fa amy Jehovah, lio ndreky fahin̈ana io tsy afaka misaraka.

11. Tamy faha Noa, tsy nimboany Jehovah natao karakory lio?

11 Izikoa atsika man̈aja lio, atsika tsy mety hihina izio. Tamy lalàn̈any Mosesy, karaha ty nivolan̈iny Zan̈ahary: “Izikoa misy amy zanaka Israely ... mandeha mangoron̈o, ke mahazo voron̈o na biby mety hahanin̈y, lionany mila aidiny amy tany, baka io totofany. Zen̈y mahavy zaho nivolan̈a tamy zanaka Israely: ‘Aza mihina liony nofotrondraha, na nofotro nino zen̈y na nofotro nino.’ ” (Levitikosy 17:13, 14) Tsy niova lalàn̈any Zan̈ahary io rango tamy faha Noa firaka tamindro Israelita, tan̈atiny 800 taon̈o. Mazava volan̈a Jehovah: Olonany mahazo mihina hena, fa tsy mahazo mihina lio. Iro koa man̈idin̈y liony biby in̈y amy tany, mira man̈ampody lio amy Zan̈ahary fo.

12. Ino didy momba lio nazo baka tamy fan̈ahy masin̈y, ke mbala tsy niova firaka aminandra izioty?

12 Mira zen̈y koa lalàn̈a tandremany Kristianin̈y. Tamy faha apostoly, iro apostoly ndreky piandraikitry tamy zen̈y nivory, nandiniky raha tsy maintsy tandremany Kristianin̈y jiaby. Ty raha tapakandro tamy zen̈y: “Tsy tiany fan̈ahy masin̈y ndreky tsy tianay hampitondra anaro entan̈a mavesatra, izikoa tsy raha aby ty fo tsy maintsy tandremanaro: Fady raha natao soron̈o amy sampy, ndreky lio ndreky fady biby nikindain̈y ndreky fijangajangan̈a.” (Asan’ny Apostoly 15:28, 29; 21:25) Dikanizen̈y, atsika ‘tsy mahazo mihina lio’ foeky. Amy Zan̈ahary, olo araiky koa mihina lio, mira mijangajanga ndreky manompo sampy fo.

13. Ino ohatra mety han̈azavan̈a fa tsy mety mampiditry lio?

13 Dikanizen̈y ma tsy mety foeky mampiditry lio? Ia. Ohatra izio misy dokotera mivolan̈a fa anao fady toaka. Mba mitandrin̈y fady edy anao, izikoa ampidirinao baka amy lalandionao toaka io? Karaha zen̈y koa lio io. Tsy mety mampiditry izio amy vatan̈antsika, na baka amy vava zen̈y na baka amy lalandio. Atsika koa man̈araka volan̈a Zan̈ahary, atsika tsy han̈eky hampidiran̈a lio.

14, 15. Izikoa dokotera mivolan̈a amy Kristianin̈y araiky fa izy mila ampidiran̈a lio, ino raha tokony hataony? Nan̈ino ma izy tsy man̈eky hampidiran̈a lio?

14 Karakory fo atao izikoa misy Kristianin̈y araiky naratra be na mila didian̈a, kanefa dokotera mivolan̈a fa hofoaty izy koa tsy ampidiran̈a lio? Hay tsarabe fa tsisy Kristianin̈y man̈iry hofoaty zen̈y. Aminany, fahin̈ana io kado baka amy Zan̈ahary ke zen̈y mahavy izy han̈eky karazan̈a fitahan̈a hafa tsy mampiasa lio. Iro mitady olo mitaha karaha zen̈y, ke han̈eky raha jiaby mety mahasolo lio io.

15 Tsy mety amy Kristianin̈y ma man̈eky hampidiran̈a lio, baka ho velon̈o elaela? Jesosy nivolan̈a fa “zay olo man̈iry hamonjy ain̈inany, tsy hahazo izy, fa lan̈iany mahatindry ain̈inany baka aminaka fo hahazo izy.” (Matio 16:25) Atsika ndray tsy man̈iry hofoaty, atsika tsy han̈ano raha tsy han̈arehan̈a didiny Zan̈ahary, fotony izy zaraiky fo mahavita man̈amia atsika fiain̈ana tsisy farany. Atsika mila matoky fa misy antony matoa Zan̈ahary man̈ano lalàn̈a io. Izikoa san̈atria atsika maty fotony tsy nampidiran̈a lio, izy mbala mahavita mamelon̈o atsika ndraiky. Izy tsy mety han̈adin̈a atsika.Jaona 5:28, 29; Hebreo 11:6.

16. Tapakevitry han̈ino olony Zan̈ahary?

16 Aminandra izioty, olony Zan̈ahary tsy mivadiky tapakevitry han̈araka lalàn̈anany momba lio io. Iro tsy mihina lio foeky. Iro koa tsy man̈eky hampidiran̈a lio. * Iro matoky tsarabe fa Zan̈ahary niasa lio io zaraiky fo mahay raha ten̈a mahatsara iro. Asa anao mba man̈eky zen̈y?

RAHA ARAIKY METY AMPIASAN̈A LIO

17. Tamy faha Israely, ino raha araiky nimboany Zan̈ahary Jehovah hampiasan̈a lio?

17 Nampody matetiky tamy Lalàn̈any Mosesy fa raha araiky fo mety hampiasan̈a lio. Karaha ty nivolan̈iny Jehovah tamindro Israelita aby io: “Amy lio ao misy fahin̈ana. Ke zen̈y nahavy zaho nan̈iraka anaro, ataova aminy alitara lio io handrakofan̈a fahotan̈anaro. Lio zaraiky fo mahavita mandrakotro fahotan̈a, fotony amy lio ao misy fahin̈ana.” (Levitikosy 17:11) Israelita aby io koa fa nanota, iro tsy maintsy nan̈ano soron̈o biby, ke lionany nararaka taminy alitara tamy tran̈olay na tamy tempoly, baka voafafa helokondro. Zen̈y zaraiky fo raha mety nampiasan̈a lio tamy zen̈y.

18. Ino aby hatsaran̈a ho azontsika, baka amy liony Jesosy?

18 Kristianin̈y marin̈y aminandra izioty efa tsy man̈araka lalàn̈any Mosesy eky, fotony iro tsy mandraraka liony biby aminy alitara eky. (Hebreo 10:1) Ndray zen̈y, fandrarahan̈a lio taminy alitara in̈y mifananjo amy soron̈o nataony Jesosy. Efa nianarantsika tamy Toko faha-5 fa Jesosy nan̈amia ain̈inany han̈avotan̈a atsika, taminizy nandatsaka lionany natao fan̈atitry in̈y. (Hebreo 9:11, 12) Baka amy raha nataony zen̈y mahavy atsika ho voafafa heloko ndreky hiain̈y tsisy farany. (Matio 20:28; Jaona 3:16) Dikanizen̈y, ten̈a niavaka liony Jesosy in̈y. (1 Petera 1:18, 19) Zay olo mino liony Jesosy fo ho voavonjy.

19. Izikoa tiantsika ho “afaka madiodio amy lionolo jiaby”, ino raha tsy maintsy ataontsika?

19 Atsika ten̈a tokony hankasitraka Jehovah nan̈amia atsika fahin̈ana io. Tokony hambarantsika olo fa iro koa mino soron̈o nataony Jesosy, iro hiain̈y tsisy farany. Ho vitantsika han̈ano zen̈y, izikoa atsika tia olo karaha ataony Jehovah. ( Vakia Ezekiela 3:17-21.) Amy zen̈y atsika hahavita hivolan̈a karaha nataony apostoly Paoly ty: “Zaho afaka madiodio amy lionolo jiaby, fotony tsy nirekireky zaho nivolan̈a taminaro sitrapony Zan̈ahary jiaby.” (Asan’ny apostoly 20:26, 27) Izikoa atsika mikoran̈a aminolo raha momba Zan̈ahary ndreky raha mbala hataony, ho hita fa atsika ten̈a man̈aja fahin̈ana ndreky lio.

^ feh. 16 Zahava fan̈azavan̈a momba fitahan̈a mahasolo lio amy bokikely Ahoana no Ahafahan’ny Ra Mamonjy ny Ainao? (malagasy), naboakany Vavolombelon̈o Jehovah.