1. Anni i sekreto na makapagayayya nga familia?

KAYÀ ni Jehova nga magayayya i familiam. Nepakanawag ta Biblia i giya ira nga makoffun ta kada miembro na familia nga mangituppal ta obligasiodda. Makakkasta i resultana nu ituppal yatun na interu nga familia. Kinagi ni Jesus: “Danuri i magginna anna mamarulo ta uvovug na Dios, ay ira i mapalag!”​—Lucas 11:28.

2. Sitaw nga nakadepende i pagayayya na familia?

² Nakadepende i pagayayya na familia ta pakkilala nga naggafu i familia kani Jehova, i inagalan ni Jesus tu “Ama mi.” (Mateo 6:9) Egga ira familia ta davvun megafu ta ne-unnug yatun na nelangitan nga Yama​—anna siguradu nga ammuna nu anni i mamagayayya ta familia. (Efeso 3:14, 15) Anni gafu i ituttuddu na Biblia nga obligasion na kada miembro na familia?

3. Anni i kagian na Biblia meyannung ta pinammegafu na familia na tolay, anna kunnasi tam masiguradu nga kurug yatun?

³ Pinaratu ni Jehova i ollu nga totolay, da Adan anna Eva,  anna pinattaddena ira bilang magatawa. Pinaddianna ira ta makakkasta nga paraiso nga davvun​—i hardin na Eden. Tapus kinagina nira: “Maggaka kamu anna umaru kamu, pannuannu i davvun.” (Genesis 1:26-28; 2:18, 21-24) Ari laman tu appe nga istoria yaw ta pinakoli ni Jesus i kagian na libru nga Genesis meyannung ta pinammegafu na familia na tolay. (Mateo 19:4, 5) Maski nu aru i problema tam anna ari tu kunnaw i ginakkag na Dios nga pattoletam, ammuattam nu kunnasi nga posible nga magayayya i familia.

4. (a) Kunnasi nga makoffun i kada miembro tape magayayya i familiada? (b) Ngatta mawag tu gigiammuattam i pattolay ni Jesus tape magayayya i familia tam?

⁴ Makoffun i kada miembro nga mapabbalin nga magayayya i familia nu parigadda i Dios ta pangipasingan tu aya. (Efeso 5:1, 2) Kunnasi tam gafu maparigan i Dios nu ari tam mabba yaya masingan? Makagigiammu tam meyannung kani Jehova megafu ta zinog na i kaka nga Anâna taw ta davvun. (Juan 1:14, 18) Turi ta egga ta davvun si Jesu-Cristo, napariganna i nelangitan nga Yamana. Yatutta nu masingammu si Jesus anna nu magginna ka sa, gittana si Jehova mismu i kavulu anna i gigginnammu. (Juan 14:9) Nu gigiammuattam gafu i aya nga nepasingan ni Jesus anna parigattam i ehemplona, makoffun i kada tadday nittam nga mapabbalin tu mas magayayya i familia.

5, 6. (a) Kunnasi nga nangipasingan si Jesus tu ehemplo para ta lallaki? (b) Anni i mawag nga kuan na tadday tape mapakoma?

⁵ Kagian na Biblia nga mawag nga tratuan na lallaki i attawada kagitta na tratu ni Jesus ta disipulos na. Kunnaw i tabarang na Biblia: ‘Sikamu nga lallaki, ayatan nu i gi-attawan nu nga kunna nipangaya ni Cristo ta kongregasion, ta niyawa na i inango na megafu sa . . . Mepangngo gapa tu ayatan na lallaki i gi-attawad-da ta kunna pangaya da ta baggi da. I lalaki nga mangaya ta atawa na ay ayatan na i baggi na mismu. Ta awan tu tolay nga mangikalussaw ta baggi na, nu ari pakanan  anna immuguran na. Kunnaw i kuan ni Cristo ta kongregasion.’​—Efeso 5:23, 25-29.

⁶ Masserbi nga perfekto nga ehemplo para ta lallaki i aya ni Jesus ta kongregasion na disipulos na. Nepasingan ni Jesus nira i “pagiddu na nga awan tu panuppalan na” nga nesakrifisiona i inangona para nira maski nu imperfekto ira. (Juan 13:1; 15:13) Nepagaram gapa ta lallaki: “Iddukan nu i gi-attawan nu, anna arian nu ira nga tazza-tazzian.” (Colosas 3:19) Anni i makoffun ta lalaki tape mattaluppaddian i pangidduna ta atawana, maski nu makaliwâ i atawana? Mawag tu daddammanna nga makaliwâ gapa yaya anna egga mawag nga kuanna tape pakoman yaya na Dios. Anni yatun? Mawag tu pakomanna danuri makaliwa sa, pati i atawana. Siempre, mawag nga kunnatun gapa i kuan na babay. (Bibbigammu i Mateo 6:12, 14, 15.) Mantindiammu kari ngana nu ngatta kagian na karuan nga i makapagayayya nga pagatawa ay i pattadday na dua nga minammakoma?

7. Anni i nekonsidera ni Jesus nga masserbi nga ehemplo para ta lallaki?

⁷ Mawag gapa nga daddamman na lallaki nga kanayun nga nangipasingan si Jesus tu konsiderasion ta disipulos na. Nekonsiderana i limitasion anna pisikal nga kawagadda. Angngariganna, turi ta nabannag ira, kinagina: “Umay ittam ta malamma-lammo nga lugar nga sitti-sittam laman tapenu magibannag kamu tu manganannuan.” (Marcos 6:30-32) Mepangngo laman gapa nga ipasingan na lallaki i konsiderasion ta attawada. Kagian na Biblia nga “mas makafi” ira, yari tu mawag nga “ikakua” na lallaki. Ngatta? Megafu ta parehas nga “mangalawa ta inango nga regalu na Dios” i lallaki anna babbay. (1 Pedro 3:7) Mawag tu daddamman na lallaki nga i kinamatalo i mamabbalin ta tadday nga mabalor ta Dios, ari tu megafu ta lalaki onu babay i tadday nga tolay.​—Salmo 101:6.

8. (a) Kunnasi nga “i lalaki nga mangaya ta atawana ay ayatan na i baggina mismu”? (b) Anni i kebalinan na “tadday ngana laman” para ta magatawa?

⁸ Kagian na Biblia nga “i lalaki nga mangaya ta atawa na ay  ayatan na i baggi na mismu.” Megafu ta “ari ira tu dua, ngem tadday ngana laman.” (Mateo 19:6) Ari gafu nga mepangngo nga makidallaw ira. (Proverbio 5:15-21; Hebreo 13:4) Makuada yaw nu sigga-panono ira ta kawagan na kataggitadday, ari laman tu i personal nga kawagadda. (1 Corinto 7:3-5) Makapa-interes yaw nga tabarang: “Awan tu tolay nga mangikalussaw ta baggi na, nu ari pakanan anna immuguran na.” Mawag tu ayatan na lallaki i attawada kagitta na pangayâda ta baggida, anna daddammadda nga egga tattabbagadda ta mismu nga pakiyafuadda, si Jesu-Cristo.​—Efeso 5:29; 1 Corinto 11:3.

9. Anni nga kualidad ni Jesus i nakagi ta Filipos 1:8, anna ngatta mawag nga ipasingan yaw na lallaki ta attawada?

⁹ Ammu ni apostol Pablo i ‘naperulay nga pagiddeddu ni Cristo Jesus.’ (Filipos 1:8) Makapabannay yatun nga kualidad ni Jesus nga kakaya na babbay nga disipulos na. (Juan 20:1, 11-13, 16) Kaya gapa na attawa nga babbay nga ipasingan nira na attawada i kunnatun nga pagiddeddu.

10. Anni nga ehemplo i nepasingan ni Jesus para ta babbay?

¹⁰ Kagitta na tadday nga organisasion, kawagan i ulu tape egga unnug na familia. Maski si Jesus, egga i Tadday nga nakiyafuanna. “I Dios i Yafu ni Cristo” nu kunnasi nga “i lalaki i pakimorayan na atawa na.” (1 Corinto 11:3) Makakkasta nga ehemplo si Jesus ta pakiyafu ta Dios, megafu ta kataggitadday nittam ay egga i yafu nga mawag tu pakimorayattam.

11. Anni nga ugali i mawag nga ipasingan na babay ta atawana, anna anni i posible nga resulta na konduktana?

¹¹ Makaliwa gapa i lallaki anna ariadda matuppal nu karuan i annungadda bilang ulu. Anni gafu i kuan na babay? Ari nakuan nga mawawan i respetona ta atawana onu agawan i annungan na atawana bilang ulu. Takkilalan nakuan na babay nga tagibaloran na Dios i masippo anna memammo nga appana-panono. (1 Pedro 3:4) Nu kunnatun i ugali na babay, mas malogonan yaya nga makimoray ta atawana  segun ta pagimamma na Dios maski nu egga problema. Kagian paga na Biblia: “Mawag gapa tu i babay ay ikakua da i gi-attawadda” onu irespetoda. (Efeso 5:33) Ngem kunnasi nu ari makimoray i lalaki kani Cristo? Ipagaram na Biblia ta babbay: “Makimoray kamu ta gi-attawan nu. Ta nu egga nira i ari nga mangurug ta uvovug na Dios, mala gabbalaman i nono da gafu ta mapia nga pangngua-pangungua nu. Maski paga nu awan tu kagian nu, masingad-da tu menunung anna minangngikakua kamu.”​—1 Pedro 3:1, 2.

12. Ngatta ari nga marake i mataktika nga pangikagi na babay ta opinionna?

¹² Kapangngurug man i atawana onu ari, makepasingan lagapa tu respeto i babay nu mataktika i pangikagina ta opinionna. Awayyana nga fustu yaya, anna pakabenefisiowan na interu nga familia nu ginnan na lalaki i kagianna. Meyannung ta problema na familiada, ari umanugu si Abraham ta praktikal nga solusion nga nerekomenda ni Sara nga atawana. Ngem kinagi sa na Dios: “Ginnammu yaya.” (Bibbigammu i Genesis 21:9-12.) Siempre nu egga desision na lalaki nga ari gamma mekontra ta dorob na Dios, makimoray sa i babay gukaban na passuporta ta desisionna.​—Kingngua 5:29; Efeso 5:24.

13. (a) Anni i netabarang ta Tito 2:4, 5 nga kuan na babbay? (b) Anni i kagian na Biblia meyannung ta passina anna diborsio?

¹³ Ta pangituppal na ta annunganna, aru i makua na babay tape matangngallan i familiana. Angngariganna, kagian na Biblia nga i sigga-atawan nga babbay, mawag tu “magiddu ta gi-attawan tuange ta ána da. Mawag tu matangngallad-da i nono da, marenu ta appana-panono, mapia nga magimmamalay, masippo, anna minakkimoray ta gi-attawad-da.” (Tito 2:4, 5) Kanayun nga irespeto anna ayatan yaya na familiana nu kunnaw i kuan na babay bilang atawa anna yena. (Bibbigammu i Proverbio 31:10, 28.) Ngem megafu ta i pagatawa ay pattadday na dua nga imperfekto, kaddaraddam ta egga ira i makisina anna makidiborsio. Ipamavulun na Biblia  i pakisina megafu ta partikular ira nga rason. Ngem serioso nga gannug i pakisina. Netabarang na Biblia: “Mawag tu ari nga igungay na babay i atawa na. . . . Mawag gapa tu ari nga igungay na lalaki i atawa na.” (1 Corinto 7:10, 11) I panallaw onu pakidallaw laman i nakagi ta Biblia nga rason nga awayya idiborsio na tadday i atawana.​—Mateo 19:9.

14. Kunnasi nga trinatu ni Jesus i abbarabbing? Anni i kawagan na ána ta maganâda?

¹⁴ Nangipasingan tu perfekto nga ehemplo si Jesus para ta magana ira ta pattratuna ta abbarabbing. Turi ta finugaddan na karuan i abbarabbing nga umay kani Jesus, nekagina: “Pavulunan nu i abbing ira nga umay niakan. Arian nu ira nga gamman.” Kagian na Biblia nga “ginabbay na ira anna nipotun na i lima na nga namendision nira.” (Marcos 10:13-16) Megafu ta nangiyawa tu tiempo si Jesus ta abbarabbing, ari kari tu mepangngo laman nga kuammu gapa yatun ta mismu nga anamu? Kawagadda i aru nga tiempom, ari tu vunu-vuna laman. Pasensiammu nga tudduan ira, ta yatun i nebilin ni Jehova nga kuan na maganâ.​—Bibbigammu i Deuteronomio 6:4-9.

15. Anni kuan na maganâ tape maprotektan i ánada?

 ¹⁵ Kawagan na ána i maganâda nga mapprotekta nira ta totolay nga mangabuso nira, kagitta na mammolestia. Innammu nu kunnasi nga prinotektan ni Jesus i disipulos na, nga inagalanna tu “ána ku ira.” Turi ta naaresto anna aranni ngana nga patayadda, narrason tape ariadda gafutan i disipulos na. (Juan 13:33; 18:7-9) Bilang maganâ, nasifu ka nakuan ta maski anni nga gannug nga awayya usan na Diablo tape mabiktima i ánamu. Mappalakka! Datim ngana bilinan i ánamu. * (1 Pedro 5:8) Mappeppeligro i pisikal, espiritual, anna moralidadda.

16. Anni i magigiammu na maganâ ta pinattabarang ni Jesus ta disipulos na?

 ¹⁶ Ta gabi nige nga natay si Jesus, naddidiskusion i disipulos na nu sinni nira i katannangan tu paddian. Imbes nga mapporay, naaya nga sinabarangngan ira ni Jesus anna nangipasingan tu makasta nga ehemplo. (Lucas 22:24-27; Juan 13:3-8) Nu taddeka nga maganâ, kunnasim maparigan i ehemplo ni Jesus ta paddisiplina ta ánamu? Kurug, kawagadda i disiplina, ngem mawag nga ta “mepangngo nga tukug.” Ari ka pulus mappata-patu nira. Ari ka makiuvovug nira nga gitta na “kattag na espada.” (Jeremias 30:11; Proverbio 12:18) Nu disiplinammu i ánamu, mawag tu manonoda gabbalaman nga para ta pammakapianadda yatun.​—Efeso 6:4; Hebreo 12:9-11.

17. Kunnasi nga nangipasingan si Jesus tu perfekto nga ehemplo para ta ána?

¹⁷ Egga kari gapa magigiammu na ána kani Jesus? Wan! Nepasingan mismu ni Jesus nu kunnasi i mepangngo nga pamarulo ta maganâ. Kinagina: “Kagiak-ku laman i ipakagi na Yama . . . kuak-ku nga kanayun i makapagayayya sa.” (Juan 8:28, 29) Kanayun nga nattuppal si Jesus ta nelangitan nga Yamana. Nebilin gapa na Biblia nga mawag nga mattuppal i ána ta maganâda. (Bibbigammu i Efeso 6:1-3.) Maski nu perfekto si Jesus, nagginna yaya ta imperfekto nga maganâna, da Jose anna Maria. Siguradu nga namagayayya yatun ta kada miembro na familia ni Jesus!​—Lucas 2:4, 5, 51, 52.

18. Ngatta kanayun nga nattuppal si Jesus ta nelangitan nga Yamana? Sinni i magayayya nu mattuppal i ána ta maganâda?

¹⁸ Posible kari nga maparigan na abbarabbing si Jesus anna mapagayayya i maganâda? Kurug, mariga para ta ána nga mattuppal ta maganâda nu karuan, ngem yatun i kaya na Dios nga kuadda. (Proverbio 1:8; 6:20) Kanayun nga  nattuppal si Jesus ta nelangitan nga Yamana maski ta mariga ira nga situasion. Turi ta nekiddaw na Dios nga kuan ni Jesus i kuruga mariga nga gannug, kinagi ni Jesus: “Ililli ma toye ta pazziga-riga ku.” Ngem sinuppal lagapa ni Jesus i ipakua sa na Dios, megafu ta mattalo yaya nga ammu na Yamana i kapianan. (Lucas 22:42) Nu kanayun nga mattuppal i ána, fermi nga mapagayayyada i magana anna i nelangitan nga Yamada. *​—Proverbio 23:22-25.

19. (a) Kunnasi nga tentan ni Satanas i abbarabbing? (b) Anni i efektona ta maganâ nu makakua tu immoral i ánada?

¹⁹ Sinenta na Diablo si Jesus, yari tu siguradu nga tentanna gapa i abbarabbing nga kuan i marake. (Mateo 4:1-10) Usu-usan ni Satanas nga Diablo i marake nga influwensia na kakavulu nga mariga nga labanan. Importante gafu nga arayyuadda i marake ira nga kavulu! (1 Corinto 15:33) Nakikavulu si Dina nga anâ ni Jacob ta ari nga maddayarayaw kani Jehova nga narresulta tu aru nga problema. (Genesis 34:1, 2) Nonopammu i daddam na familia nu makangngua tu seksual nga immoralidad i kafamiliada!​—Proverbio 17:21, 25.

20. Anni i mawag nga kuan na kada miembro tape magayayya i familia?

²⁰ Mas malogon nga masolba i problema na familia nu meyaplika i tabarang na Biblia. Kakuruganna, i pangiyaplika ta tabarang na Biblia i sekreto na magayayya nga familia. Yari tu sikamu nga lallaki, ayatannu i gi-attawannu nga kagitta na nepangngaya ni Jesus ta kongregasion. Babbay, makimoray kamu ta gi-attawannu, anna tuttulannu i ehemplo na masirib nga atawa nga nakagi ta Proverbio 31:10-31. Maganâ, tudduan i ánanu. (Proverbio 22:6) Yama, ‘tangngallannu tu mapia i mismu nga familianu.’ (1 Timoteo 3:4, 5; 5:8) Ána, magginna kamu ta maganânu. (Colosas 3:20) Awan tu perfekto ta miembro na familia. Yatutta nu makaliwaka, mappakalinnoka nga makkiddaw tu pammakoma.

21. Anni i makakkasta nga iddanamattam, anna kunnasi nga makapagayayya i pattolay na familia tam ta maddaggun?

²¹ Kurug, aru i tabarang anna instruksion na Biblia nga makoffun ta familia. Itudduna paga nittam i meyannung ta paraiso nga davvun nga napannu tu totolay nga maddayarayaw kani Jehova. (Nepakannammu 21:3, 4) Anni mabba kastana nga iddanama! Maski ta maddaggun, makapagayayya i pattoletam nu iyaplika tam i instruksion na Dios nga egga ta Biblia.