1. Чь лазьм ә сәва кӧ малбәт бәхтәԝар бә?

ЙАҺОԜА ХԜӘДЕ дьхԝазә, ԝәки малбәта тә бәхтәԝар бә. Дь Хәбәра ԝида, демәк Кʹьтеба Пирозда һәнә рʹебәри сәва һәр кәсе дь малбәтеда. Ӧса жи ль вьр те гьликьрьне, ԝәки нәфәред малбәте чь гәрәке бькьн. Һәрге һәр кәс дь малбәтеда, ширәтед Хԝәде бьԛәдинә, әв йәк ԝе ԝана бәхтәԝар кә. Иса Мәсиһ гот: «Хԝәзи ль ԝан, йед кӧ хәбәра Хԝәде дьбьһен у пек тиньн» (Луԛа 11:28).

2. Сәва кӧ малбәт бәхтәԝар бә, чь лазьм ә фәʹм бькьн?

² Сәва кӧ малбәт бәхтәԝар бә, лазьм ә әм фәʹм бькьн кӧ сазкʹаре малбәте Йаһоԝа Хԝәде йә, ль сәр кʹижани Иса гот: «Баве мә» (Мәтта 6:9). Чьмки Баве мәйи әʹзмана һәйә сазкʹаре малбәте, ләма жи әԝ рʹьнд занә чь лазьм ә бькьн, ԝәки малбәт бәхтәԝар бә. Ле чь дь Кʹьтеба Пирозда те готьне, дәрһәԛа шьхӧле һәр кәсе дь малбәтеда?

3. Ча Кʹьтеба Пироз шьровәдькә сазкьрьна малбәте, у жь кʹӧ әм заньн кӧ әв йәк рʹаст ә?

³ Йаһоԝа мәрьвед пешьн Адәм у Һеԝа әʹфьрандьн у әԝана тʹәви һәв кьрә мер-жьн. Әԝи әԝана щиԝар кьрьн дь щьнәта бәдәԝда, демәк дь бахче Адәнеда. Паше жи Йаһоԝа  ԝанарʹа гот, кӧ әԝана гәрәке зарʹа биньн «шин бьн, у ль һәв зедә бьн, әʹрде тʹьжи кьн» (Дәстпебун 1:26-28; 2:18, 21-24, ПКʹМ). Әв йәк чь кӧ дь кʹьтеба Дәстпебунеда дәрһәԛа сазкьрьна малбәте ньвисар ә, чʹирʹок нинә, чьмки Иса Мәсиһ жи дәрһәԛа ве йәке дьгот (Мәтта 19:4, 5). Рʹаст ә рʹожа иройин әм рʹасти гәлә чәтьнайа тен у әʹмьре мә ӧса нинә чаԝа Хԝәде ԛьрар кьрьбу, ле йәкә малбәт дькарьн бәхтәԝар бьн. Ԝәрә әм бьньһерʹьн чь лазьм ә сәва ве йәке.

4. (а) Ча һәр кәс дь малбәтеда дькарә малбәте бәхтәԝар кә? (б) Чьрʹа бона бәхтәԝарбуна малбәте, фәрз ә пебьһʹәси дәрһәԛа әʹмьре Иса Мәсиһ?

⁴ Һәрге һәр кәс дь малбәтеда чʹәʹв бьдә Хԝәде у һʹьзкьрьне нишан кә, малбәт дькарә бәхтәԝар бә (Әфәси 5:1, 2). Ле ча әм дькарьн чʹәʹв бьдьнә Хԝәдейе кӧ әм нькарьн бьбиньн? Йаһоԝа Хԝәде Кӧрʹе хԝәйи тайе тʹәне шандә әʹрде, у бь сайа Иса Мәсиһ әм дькарьн пебьһʹәсьн у һинбьн һʹьзкьрьна Хԝәде (Йуһʹәнна 1:14, 18). Чахе Кӧрʹе Хԝәде Иса Мәсиһ ль сәр әʹрде бу, әԝи һʹәму тьшт мина Баве хԝәйи әʹзмана дькьр. Кʹи кӧ Иса дьдит у дьбьһист, ча бежи Хԝәде дьдит у дьбьһист (Йуһʹәнна 14:9). Ләма жи чахе әм педьһʹәсьн дәрһәԛа ве йәке, кӧ ча Иса һʹьзкьрьн нишан дькьр у мина ԝи дькьн, бь ве йәке һәр кәс жь мә малбәта хԝәрʹа бәхтәԝарийе тинә.

5, 6. (а) Иса һьндава щьвате ча хԝә кʹьфш дькә у әԝи чь мәсәлә һишт сәва мера? (б) Чь әм гәрәке бькьн сәва кӧ бахшандьна гӧна бьстиньн?

⁵ Дь Кʹьтеба Пирозда те готьне кӧ мер тʹәви жьна хԝә гәрәке ӧса бьн, чаԝа Иса тʹәви шагьртед хԝә. Ԝәрә әм бьньһерʹьн ван гьлийед Кʹьтеба Пироз: «Мерно, жьнед хԝә һʹьз бькьн, чаԝа кӧ Мәсиһ щьвин һʹьз кьр у жийина хԝә бәр ԝева да.  . . . Ӧса жи гәрәке мер жьна хԝә һʹьз бькә, чаԝа бәдәна хԝә. Йе кӧ жьна хԝә һʹьз дькә, әԝ хԝә һʹьз дькә» (Әфәси 5:23, 25, 28).

⁶ Бәле, Иса һьндава щьвате һʹьзкьрьн әʹйан дькьр, бь ве йәке әԝи мәсәләкә баш һишт сәва мера. Рʹаст ә шагьртед  Иса гӧнәкʹар бун, ле әԝи әԝана «һʹәта дәрәща һәрә бьльнд жи . . . һʹьз кьрьн» у һәла һе әʹмьре хԝә жи сәва ԝан бәрва да (Йуһʹәнна 13:1; 15:13). Кʹьтеба Пироз мера һелан дькә: «Кʹӧлфәтед хԝә һʹьз бькьн, дьле ԝан нәешиньн» (Колоси 3:19). Ле чь дькарә али мера бькә, сәва кӧ әве ширәте һәла һе ԝи чахи жи бьԛәдиньн, чахе жьн тьштед нәрʹаст дькә? Мер гәрәке тʹьме бинә бира хԝә, кӧ әԝ жи шашийа бәрдьдә у ԝирʹа жи бахшандьна Хԝәде лазьм ә. Ле мер чь гәрәке бькә, ԝәки Хԝәде ԝи бьбахшинә? Әԝ гәрәке бьбахшинә ԝан мәрийа кʹи кӧ мьԛабьли ԝи гӧнә дькьн, демәк әв те һʹәсабе кӧ әԝ гәрәке жьна хԝә жи бьбахшинә. Бәле, жьн жи гәрәке әве ширәте бьԛәдинә. (Бьхунә Мәтта 6:12, 14, 15). Бь рʹастийе жи чаԝа һьнә мәри дьбежьн, зәԝащ ԝи чахи бәхтәԝар ә, чахе мер у жьн һазьр ьн һәвдӧ бьбахшиньн.

7. Иса чь һьлдьда һʹәсаб, у бь ве йәке әԝи чь мәсәлә һишт сәва мера?

⁷ Мер ӧса жи гәрәке чʹәʹв бьдьнә Иса Мәсиһ дь ԝе йәкеда, кӧ әԝ һәргав дәрһәԛа шагьртед хԝә дьшьрмиш дьбу у ԝана фәʹм дькьр. Иса һьлдьда һʹәсаб ԛәԝата ԝан у һʹәԝщед ԝан. Мәсәлә чахе шагьртед ԝи ԝәстийайи бун, Иса ԝанарʹа гот: «Дә ԝәрьн әм тʹәне һәрʹьнә щики хәԝлә у һьнәки рʹьһʹәт бьн» (Марԛос 6:30-32). Жьн жи һежа нә, ԝәки дәрһәԛа ԝан дьшьрмиш бьн у хәм кьн. Кʹьтеба Пироз жьна бәрамбәри «ԛьсьме сьст» дькә у һелана дьдә мера, ԝәки «ԛәдьре ԝан бьгьрьн». Гәло чьрʹа? Чьмки мер у жьн пʹешкʹеша жь Хԝәде, демәк жийине, ԝе ԝәкә һәв бьстиньн (1 Пәтрус 3:7). Тʹьме гәрәке бира мерада бә, ԝәки Йаһоԝа мәрийа ԛимәт дькә нә кӧ жь бо ве йәке, кӧ әв мер ә йан жьн ә, ле мәрийа ԛимәт дькә сәва амьнбуна ԝан (Зәбур 101:6).

8. (а) Чьрʹа дькарьн бежьн, ԝәки «йе кӧ жьна хԝә һʹьз дькә, әԝ хԝә һʹьз дькә»? (б) Сәва мер у жьн чь те һʹәсабе бьбьнә «бәдәнәк»?

⁸ Дь Кʹьтеба Пирозда те готьне: «Йе кӧ жьна хԝә һʹьз дькә, әԝ хԝә һʹьз дькә». Иса дәрһәԛа мер у жьна ӧса гот: «Иди әԝ нә дӧдӧ нә, ле бәдәнәк ьн» (Мәтта 19:6). Әв те һʹәсабе, ԝәки мер у жьн гәрәке тʹәне тʹәвиһәв рʹазен у һәврʹа бьн, тʹӧ кәсәки дьнрʹа нибьн у тʹәв рʹанәзен (Мәтʹәлок 5:15-21; Ибрани 13:4). Һәрге һәр кәс жь ԝан нәкʹәвә һәйрʹа хԝә ле дьшьрмиш бьн  бона һʹәԝщед һәв, әԝана ԝе бькарьбьн һьмбәри һәв амьн бьминьн (1 Корьнтʹи 7:3-5). Ӧса жи лазьм ә кӧ мер у жьн дина хԝә бьдьнә ԝан гьлийа: «Тʹӧ кәс, тʹӧ щара жь бәдәна хԝә нәфрʹәт нәкьрийә, ле әԝ бәдәна хԝә хԝәй дькә». Мер гәрәке жьна хԝә ԝәкә хԝә һʹьз бькә, у гәрәке бира ԝида бә, ԝәки әԝ ль бәр сәркʹаре хԝә Иса Мәсиһ, щабдар ә (Әфәси 5:29; 1 Корьнтʹи 11:3).

9. Дь кʹьтеба Филипи 1:8-да дәрһәԛа кʹижан һʹӧнӧре Иса те готьне, у чьрʹа мер гәрәке әви һʹӧнӧре һьндава жьна хԝә нишан кьн?

⁹ Паԝлосе шанди дьгот кӧ Иса Мәсиһ «дьловани» нишан дькьр (Филипи 1:8, ИМ). Чьмки Иса дьлован бу, гәләк мәрьв дьхԝәстьн незики ԝи бьн, бь сайа ве йәке һьнә жьн жи бунә пәйчуйед ԝи (Йуһʹәнна 20:1, 11-13, 16). Һәр жьн дьхԝазә, ԝәки мер һьндава ԝе һʹьза дьлован у назьк нишан кә.

10. Иса чь мәсәлә да жьна?

¹⁰ Малбәт әв ча тʹәшкиләт ә (организасийон), сәва кӧ һʹәму тьштед ве тʹәшкиләте ӧса бә ча лазьм ә, гәрәке сәрԝер һәбә. Сәрԝере Иса Мәсиһ жи һәйә. «Сәре Мәсиһ Хԝәде йә», ӧса жи чаԝа «сәре жьне мер ә» (1 Корьнтʹи 11:3). Әв йәк кӧ Иса чаԝа гӧрʹа сәрԝерийа Хԝәде дькә, мәсәләкә гәлә рʹьнд ә, чьмки сәрԝере мә гьшка жи һәйә у әм жи гәрәке гӧрʹа ԝан бькьн.

11. Жьн һьндава мере хԝә гәрәке ча бә у әв йәк чь кʹаре дькарә бинә?

¹¹ Мер нә кʹамьл ьн, әԝана жи шаш дьбьн, ләма жи щарна әԝана нькарьн рʹаст борще хԝәйә сәрԝертийе бьԛәдиньн. Ле ԝәки ӧса нә жьн һьндава мер гәрәке чь щурʹәйи бә? Жьн гәрәке мере хԝә бона шашийе ԝи, нӧхсан демәк ньмьз нәкә у нә жи бьхԝазә сәрԝертийе бьгьрә дәсте хԝә. Жьн гәрәке бир нәкә, ԝәки Хԝәде йед мьлук ԛимәт дькә (1 Пәтрус 3:4). Һәрге жьн мьлук бә, әԝе тʹәхмин кә кӧ дь чәтнайеда жи һеса йә гӧрʹа мере хԝә бькә, у әв йәк Хԝәде хԝәш те. Хенщи ве йәке дь Кʹьтеба Пирозда те готьне, ԝәки «жьн жь мере хԝә хоф бькә [ԛәдр бьгьрә, ДТʹ]» (Әфәси 5:33). Ле һәрге мере  кәсәки һʹәсаб накә Иса ча сәре хԝә? Кʹьтеба Пироз ԝан жьнарʹа һелана дьдә: «Гӧрʹа мере хԝәда бьн, ԝәки жь ԝан һьнәк жи, һәрге гӧһдарийа хәбәре накьн, бь пʹәргалийа жьнед хԝә, бе готьн жи бенә сәр баԝәрийе гава пʹәргалийа ԝәйә хофә [ԛәдр, ДТʹ] у навә-намус бьбиньн» (1 Пәтрус 3:1, 2).

12. Чьрʹа һәрге жьн бь ԛәдьр мере хԝәрʹа бежә чь кӧ әԝ дьшьрмиш дьбә, әв йәк найе һʹәсабе нә рʹаст?

¹² Һәрге пьрсәкеда жьн тʹәви мере хԝә нә рʹази йә, фьрԛи тʹӧнә мере ԝе мәсиһи йә йане на, әԝ дькарә бь аԛьлайи у нәрм фькьред хԝә бежә мере хԝә, у әв йәк найе һʹәсабе кӧ жьн ԛәдьре мере хԝә нагьрә. Дьбәк дьшьрмишбуна жьне рʹаст ә, у һәрге мер гьлийе ԝе ԛәбул кә, әв йәк дькарә кʹаре бинә малбәтерʹа. Мәсәлә, чахе Бьраһим тʹәви жьна хԝә Сәрайе дь пьрса малбәтеда ԛайил нибу, Йаһоԝа готә Бьраһим: «Гӧһдарийа . . . ԝе бькә». (Бьхунә Дәстпебун 21:9-12, ПКʹМ). Ле һәрге мер ида һʹәму тьшт сафи кьр у сафикьрьна ԝи мьԛабьли ԛануна Хԝәде дәрнайе, һьнге жьн гәрәке гӧрʹа мере хԝә бькә у сафикьрьна ԝи ԛәбул кә (Кʹаред Шандийа 5:29; Әфәси 5:24).

13. (а) Кʹьтеба Тито 2:4, 5 чьда жьна һелан дькә? (б) Чь дьбежә Кʹьтеба Пироз дәрһәԛа башԛәжитьне у һʹәвԛәтандьне?

¹³ Һәрге жьн һʹәму тьшти ӧса дькә, чаԝа жь ԝе те хԝәстьне, бь ве йәке әԝ сәва һʹалхԝәшийа малбәте гәлә тьшт дькә. Мәсәлә Кʹьтеба Пироз һелана дьдә жьнед меркьри: «Мер у зарʹед хԝә һʹьз бькьн, аԛьлда гьран бьн, нав-намус, малкьр, һʹәйф, гӧрʹа мере хԝәда бьн» (Тито 2:4, 5). Жьна кӧ шьхӧле хԝәйә жьнтийе у детийе ль гора ԝан тʹәмийа дькә, жь алийе малбәта хԝә һʹьзкьрьне у ԛәдьр ԛазьнщ дькә. (Бьхунә Мәтʹәлок 31:10, 28). Чьмки һәр мер у жьн гӧнәкʹар ьн, ләма жи щарна әԝана дькарьн рʹасти чәтьнайед гьран бен, жь бо чь жи әԝана дькарьн башԛә бьжин, йан жи һәв бьԛәтьн. Һьнә дәрәщед ӧса һәнә кӧ Кʹьтеба Пироз дьһелә ԝәки жьн мер башԛә бьжин. Ле сафикьрьна ӧса гәрәке сәра-бәра нибә, ле бь аԛьлайи бә, чьмки дәрһәԛа ве йәке дь Кʹьтеба Пирозда ӧса те готьне: «Бьра жьн жь мер нәԛәтә. . . . У мер жи бьра жьна хԝә  бәрʹнәдә» (1 Корьнтʹи 7:10, 11). Ле һәрге жьна кәсәки йан мере кәсәки ԛавийе бькә, тʹәне ԝи чахи, ча дь Кʹьтеба Пирозда ньвисарә, әԝана дькарьн һәв бьԛәтьн (Мәтта 19:9).

14. Иса һьндава зарʹада чаԝа бу у чьда зарʹ һʹәԝщә нә?

¹⁴ Иса мәсәләкә баш һишт сәва де-бава, кӧ әԝана һьндава зарʹада гәрәке чаԝа бьн. Щарәке чахе шагьртед Иса нәһиштьн, ԝәки зарʹ незики ԝи бьн әԝи гот: «Бьра әԝ зарʹок бенә щәм мьн, пешийа ԝан нәгьрьн». Дь Кʹьтеба Пирозда те готьне, ԝәки «әԝ зарʹ данә һʹәмеза хԝә, дәсте хԝә дани сәр ԝан у дӧа ль ԝан кьр» (Марԛос 10:13-16). Һәрге Иса Мәсиһ тʹьме сәва зарʹа ԝәʹдә дьдит, демәк де-бав жи гәрәке сәва зарʹед хԝә ԝәʹдә бьбиньн. Де-бав гәрәке тʹәви зарʹа гәләк ԝәʹдә дәрбаз бькьн, нә кӧ тʹәне чәнд дәԛа. Әԝана гәрәке гәләк ԝәʹдә хәрщ кьн сәва һинкьрьн у ширәткьрьна зарʹа, чьмки әве йәке Йаһоԝа жь де-бава дәʹԝа дькә. (Бьхунә Ԛануна Дӧщари 6:4-9).

15. Де-бав чь дькарьн бькьн, сәва кӧ зарʹед хԝә хԝәй кьн?

¹⁵ Дьнйайеда зӧлми һе зедә дьбә, ләма жи лазьм ә, ԝәки де-бав зарʹед хԝә жь мәрьвед зьнекʹар хԝәй кьн, илаһи жь ԝан мәрьва кʹи кӧ дьхԝазьн зарʹа хьраб кьн у зийане бьдьнә ԝан. Дина хԝә бьде ча Иса шагьртед хԝә хԝәй дькьр, ль  сәр кʹижана әԝи бь һʹьзкьрьн гот «лаԝно». Чахе Иса гьртьн у гәрәке бькӧштана, әԝи хәм кьр ԝәки шагьртед ԝи бенә бәрʹдане (Йуһʹәнна 13:33; 18:7-9). Де-бавно, һун гәрәке дина хԝә бьдьнә зарʹед хԝә у сәва ԝан хәм кьн, чьмки Мире-щьна дьхԝазә зийане бьдә зарʹед ԝә. Һун гәрәке пешда ширәта бьдьнә зарʹед хԝә у тʹәви ԝан хәбәрдьн дәрһәԛа ԝе йәке, чь кӧ дькарә ԛәзийе ԝанарʹа бинә * (1 Пәтрус 5:8). Тʹӧ щар  бәдәна зарʹа, рʹӧһʹанийа ԝан у намуса ԝан ӧса бьн ԛәзийеда нибуйә, чаԝа рʹожа иройин бьн ԛәзийеда нә.

16. Ча Иса дьньһерʹи ль сәр кемасийа шагьртед хԝә у чь де-бав дькарьн һин бьн жь мәсәла ԝи?

¹⁶ Шәв пешийа мьрьна Иса, шагьртед ԝи һәврʹа кʹәтьнә дәʹԝе һәла кʹи жь ԝан һәри мәзьн ә. Дәԝса кӧ Иса ль сәр ԝан һерскʹәта, әви бь һʹьзкьрьн у пе мәсәла әԝана ширәт кьрьн (Луԛа 22:24-27; Йуһʹәнна 13:3-8). Де-бавно, һун тʹәхмин дькьн ча гәрәке чʹәʹв бьдьнә мәсәла Иса, дь ве йәкеда чахе зарʹа ширәт дькьн? Рʹаст ә, зарʹарʹа щәзакьрьн жи лазьм ә, ле әв гәрәке «бь дадийенва [бь һәԛийе, ДТʹ]» бе кьрьне, нә кӧ бь һерскʹәтьне у нәһәԛийе. Тӧ гәрәке тʹәви ԝана бе фәʹми хәбәр нәди чьмки гьлийе бе фәʹми дькарьн «мина шур» бьбьрʹьн (Йерәмйа 30:11; Мәтʹәлок 12:18). Тӧ гәрәке зарʹа хԝә ӧса ширәт ки у щәза ки, ԝәки паше әԝ фәʹм кә кӧ әв ширәткьрьн чь кʹар ԝирʹа ани (Әфәси 6:4; Ибрани 12:9-11).

17. Иса чь мәсәләкә баш һишт сәва зарʹа?

¹⁷ Гәло зарʹ дькарьн һин бьн жь Иса? Бәле әԝана дькарьн! Иса мәсәләкә баш һишт, кӧ ча зарʹ гәрәке гӧрʹа де-баве хԝә бькьн. Әԝи гот: «Баве чаԝа әз һин кьрьмә, әз ӧса хәбәр дьдьм» сәрда жи зедә кьр: «Әз һәр гав кьрьнед кӧ ԝи хԝәш тен, дькьм» (Йуһʹәнна 8:28, 29). Иса гӧрʹа Баве хԝәйи әʹзмана дькьр, у Кʹьтеба Пироз зарʹа һелан дькә, ԝәки әԝана гӧрʹа де-баве хԝә бькьн. (Бьхунә Әфәси 6:1-3). Рʹаст ә Иса Кӧрʹе Хԝәде бу у ԛәданди бу, ле әԝи тʹьме гӧрʹа де-баве хԝә Усьв у Мәрйәме дькьр, йед кӧ мәрьвед нәкʹамьл бун. У әв йәк жи сәва һʹәму нәфәре малбәта Иса бәхтәԝарбун дьани (Луԛа 2:4, 5, 51, 52).

18. Чьрʹа Иса тʹьме гӧрʹа Баве хԝәйи әʹзмана дькьр, у дьле кʹи иро ша дькьн зарʹ чахе гӧрʹа де-баве хԝә дькьн?

¹⁸ Ча зарʹ дькарьн чʹәʹв бьдьнә Иса у дьле де-баве хԝә ша бькьн? Рʹаст ә щарна зарʹарʹа чәтьн ә гӧрʹа де-баве хԝә бькьн, ле әве йәке Хԝәде жь ԝан дьхԝазә (Мәтʹәлок 1:8; 6:20). Иса тʹьме гӧрʹа Баве хԝәйи әʹзмана дькьр, һәла һе  ԝәʹде чәтьнайед гьран жи. Щарәке, чахе бь ԛьрара Хԝәде жь Иса дьһатә хԝәстьне тьштәки гәлә чәтьн бькә, әԝи Баве хԝәрʹа гот: «Әве кʹасе [фәрмане] жь мьн дур хә». Ле йәкә Иса ԛьрара Хԝәде пек ани, чьмки фәʹм дькьр кӧ Баве ԝи дьһа рʹьнд занә, кӧ ве дәме бона ԝи чь баш ә (Луԛа 22:42). Чахе зарʹ гӧрʹа де-баве хԝә дькә, әԝ бь ве йәке дьле ԝан ша дькә, ӧса жи дьле Баве хԝәйи әʹзмана * (Мәтʹәлок 23:22-25).

19. (а) Чь щурʹәйи Мире-щьна зарʹа дьдә щерʹьбандьне? (б) Ча шьхӧлед зарʹайә хьраб, һʹӧкӧм дьбә ль сәр де-бава?

¹⁹ Мире-щьна дьщерʹьбанд Иса, бей шьк әԝ ԝе зарʹа жи бьщерʹьбинә, ԝәки әԝана тьштед нәрʹаст бькьн (Мәтта 4:1-10). Мире-щьна сәва кӧ зарʹа бьщерʹьбинә һәвалед ԝан дьдә хәбате, ԝәки әԝана ль сәр зарʹа һʹӧкӧм бьн чьмки сәва зарʹа чәтьн ә мьԛабьли һәвалед хԝә дәрен. Ләма жи гәләк фәʹрз ә ԝәки зарʹ һәвалтийе тʹәви ван мәрьва нәкә, йед кӧ тьштед хьраб у нәрʹаст дькьн (1 Корьнтʹи 15:33). Мәсәлә, ԛиза Аԛуб Динаһ һәвалти тʹәви ԝан мәрьва дькьр, йед кӧ Хԝәдерʹа ԛӧльх нәдькьрьн у әве йәке гәләк кӧл-дәрд жерʹа ани (Дәстпебун 34:1, 2). Тӧ тʹәне бьдә һʹәсабе хԝә, ԝе дәрдәки чьԛас гьран бә сәва нәфәред малбәте, чахе жь ԝана йәк бенамусийе бькә! (Мәтʹәлок 17:21, 25).

20. Һәр кәс дь малбәтеда чь гәрәке бькә, сәва кӧ малбәт бәхтәԝар бә?

²⁰ Чахе ширәтед жь Кʹьтеба Пироз дьԛәдиньн, сафикьрьна проблемед малбәте һеса дьбә. Бәле ԛәдандьна ван ширәта, әв һәйә кʹьлита бәхтәԝарбуна малбәте. Мерно, жьнед хԝә һʹьз бькьн у һьндава ԝан ӧса бьн чаԝа Иса һьндава щьвате бу. Кʹӧлфәтно, гӧрʹа меред хԝә бькьн ча малхе мале, у пәй мәсәла жьна ԛәнщ һәрʹьн йа кӧ дь кʹьтеба Мәтʹәлок 31:10-31-да ньвисар ә. Де-бавно, зарʹед хԝә һин кьн у ширәт кьн (Мәтʹәлок 22:6). Бавно, «малхетийе рʹьнд ль мала хԝә» бькьн (1 Тимотʹейо 3:4, 5; 5:8; Колоси 3:20). Зарʹно, гӧрʹа де-баве хԝәда бьн. Дь малбәтеда тʹӧ кәс кʹамьл нинә, гьшк жи шашийа дькьн. Ләма жи мьлук бьн у бахшандьне жь һәвдӧ бьхԝазьн.

21. Чь ахьрикә баш һивийа мәйә у ча әм ньһа дькарьн малбәта хԝә бәхтәԝар кьн?

²¹ Бь рʹастийе жи дь Кʹьтеба Пирозда һәнә гәләк рʹебәри у ширәтед ԛимәт бона әʹмьре малбәте. Хенщи ве йәке Кʹьтеба Пироз һин дькә дәрһәԛа дьнйа тʹәзә, щьнәта ль сәр әʹрде, кʹидәре кӧ; ԛӧльхкʹаред Хԝәдейә бәхтәԝар ԝе бьжин (Әʹйанти 21:3, 4). Бь рʹастийе жи ахьрикә чьԛас баш һивийа мәйә! Рʹожа иройин жи малбәта мә дькарә бәхтәԝар бә, һәрге әм рʹебәрийа Хԝәде дь әʹмьре хԝәда дьԛәдиньн, йед кӧ дь Кʹьтеба Пирозда ньвисар ә.