1. Waut es needich, daut daut enne Famielje fein schauft?

JEHOVA GOTT well, daut eenem daut aus Famielje scheen jeit. Derch sien Wuat, de Schreft, jeft hee gooden Rot, waut jieda eena enne Famielje doatoo doonen kaun. Wan aule daut nokomen, waut Gott von an haben well, dan woat daut enne Famielje fein schaufen. Jesus säd: “Jesäajent sent dee, dee Gott sien Wuat hieren, un doonen, waut daut sajcht” (Lukas 11:28).

2. Waut mott wie enseenen, daut ons daut enne Famielje scheen gonen kaun?

² Daut ons daut enne Famielje scheen gonen kaun, mott wie ieescht enseenen, daut Jehova deejanja es, waut met de Famielje dän Aunfank muak. Jesus nand am “ons Voda” (Matäus 6:9). Ons himlischa Voda haft de Famielje erschaufen un doawäajen weet hee uk daut baste, woo dee daut scheen gonen kaun (Efeesa 3:14-15). See wie mol, waut no de Schreft no von jieda eenselnen enne Famielje velangt es.

3. Woo neem daut met de Famielje dän Aunfank? Woo weet wie, daut daut werkjlich soo wia?

³ Jehova muak de ieeschte Menschen, Adam un Eva, un  fried dee beid toop. Hee jeef daut ieeschte Poa Lied een wundascheenet Tus oppe Ieed, daut wia de Goaden Eden. Un hee säd to an: “Mucht jie Kjinja haben un junt äwa de gaunze Ieed vemieren, un äwa de Ieed rejieren” (1. Mose 1:26-28; 2:18, 21-24). Soo neem daut met de Famielje dän Aunfank. Daut es nich mau bloos eene utjedochte Jeschicht. Jesus selfst wees, daut daut werkjlich soo wia, waut daut en 1. Mose sajcht (Matäus 19:4-5). Vondoag jeft daut väl schwoaret, un daut Läwen es nich soo, aus Gott daut haben wull. Oba daut es doawäajen mäajlich, daut ons daut Famieljenläwen scheen jeit. Woo dan? Well wie mol seenen.

4. (a) Woo kaun jieda eena waut doatoo doonen, daut de Famielje daut scheen jeit? (b) Wan wie mea von Jesus lieren, wuarom kjenn wie dan een bätret Famieljenläwen haben?

⁴ Enne Famielje kjennen aula waut doatoo doonen, daut daut scheen jeit. Jieda eena mott doano sträwen, Gott änelja to woaren un Leew bewiesen, soo aus Gott deit (Efeesa 5:1-2). Oba woo kjenn wie daut doonen, wan wie dän nich mol seenen kjennen? Doatoo schekjt Gott sienen ieeschtjebuarnen Sän Jesus oppe Ieed (Johanes 1:14, 18). Dee deed emma aules krakjt soo, aus sien Voda em Himmel daut wudd jedonen haben. Daut wia soo, aus wudd de Voda selfst hia jewast sennen (Johanes 14:9). Wan wie seenen, woo Jesus Leew bewees, un daut proowen uk soo to doonen, kjenn wie aula methalpen, daut de Famielje daut scheena jeit.

5-6. (a) Waut kjennen Ehemana doavon lieren, woo Jesus met siene Jinja omjinkj? (b) Waut mott wie doonen, daut Gott ons de Sinden vejeft?

⁵ Ehemana sellen met äare Frues soo omgonen, aus Jesus daut met siene Jinja deed. Enne Schreft sajcht daut: “Mana, siet june Frues jrod soo goot, aus Christus siene Jemeent goot wia, un sikj selfst fa ar hanjäwen deed . . . Soo sellen uk de Mana äare Frues jrod soo goot sennen aus äaren ieejnen Kjarpa. Wäa siene Fru goot es, es sikj selfst goot. Noch haft kjeena  sien ieejnet Fleesch veschmäten. Een Mensch vesorcht un näat sienen Kjarpa, soo aus Christus daut fa siene Jemeent deit” (Efeesa 5:23, 25-29).

⁶ Es daut nich een goodet Väabilt fa Ehemana, soo aus Jesus siene Jinja goot wia? Hee wia dee “bat aun sienem Enj” goot; hee jeef mau rajcht sien Läwen fa an han, uk wan dee väle Fäla muaken (Johanes 13:1; 15:13). En de Schreft woat Ehemana dän Rot jejäft: “Siet june Frues goot, siet leeftolich un nich hoat to an” (Kolossa 3:19). Waut kaun eenem Ehemaun halpen, disen Rot notokomen, wan siene Fru mol nich sea väabedocht haundelt? Dee saul doaraun denkjen, daut hee selfst uk Fäla moakt. Wan dee well, daut Gott am siene Fäla togood helt, mott dee aundre uk togood hoolen. Doa es uk siene Fru met en. Un siene Fru mott daut krakjt soo goot doonen (läs Matäus 6:12, 14-15). Doawäajen woat noch mol jesajcht, en eenen gooden Ehestaunt sent twee Menschen, waut sikj jieren togood hoolen.

7. Woo behaundeld Jesus siene Jinja? Waut kjennen Ehemana doavon lieren?

⁷ Jesus wia emma sea om siene Jinja todoonen. Hee wia doarom bekjemmat, waut dee fäld, un hee deed uk kjeenmol too väl von an velangen. Aus dee eemol meed wieren, säd hee: “Komt, well wie wua fa ons auleen gonen un ons een stootje utreiwen” (Markus 6:30-32). Doa kjennen Ehemana väl von lieren. Eene Ehefru vedeent daut, daut äa Maun opp ar oppaust. Soo aus daut en de Schreft sajcht, sent de Frues schwaka un de Mana sellen äare Frues “Iea jäwen”. Emmahan kjrieen beid de “Jnod un daut eewje Läwen” (1. Petrus 3:7; Friesenbibel). Fa Gott sent aule Menschen wieetvoll, waut am tru sent, Maunsmenschen uk Frumenschen (Psalm 101:6).

8. (a) Waut meent daut, wan daut sajcht, “wäa siene Fru goot es, es sikj selfst goot”? (b) Waut bediet daut, “nich mea twee, oba een Fleesch” to sennen?

⁸ Enne Schreft sajcht daut: “Wäa siene Fru goot es, es sikj selfst goot.” Daut es, wiels een Poa Lied sent “nich mea  twee, oba een Fleesch”, soo aus Jesus säd (Matäus 19:6). Een Maun saul siene Freid mau bloos met siene Ehefru haben un see met am, un dee sellen nich no aundre kjikjen (Spricha 5:15-21; Hebräa 13:4). Doatoo motten dee doaropp achten, daut eena dän aundren tofräd stalt un nich bloos aun sikj selfst denkjt (1. Korinta 7:3-5). Daut steit uk jeschräwen: “Kjeena [haft] sien ieejnet Fleesch veschmäten. Een Mensch vesorcht un näat sienen Kjarpa”. De Ehemaun saul siene Fru soo leewen aus sikj selfst un doaraun denkjen, daut hee Jesus Christus aus sien Haupt mott Räakjenschoft auflajen (Efeesa 5:29; 1. Korinta 11:3).

9. Waut sajcht daut en Johanes 15:9 von Jesus? Un woo kaun een Ehemaun met siene Fru uk soo omgonen?

⁹ Jesus säd: “Soo aus Gott mie goot es, soo sie ekj junt uk goot” (Johanes 15:9). Uk Frues, waut Jesus nofoljden, feelden sikj goot behaundelt, wiels hee soo leeftolich wia (Johanes 20:1, 11-13, 16). Krakjt soo wenscht sikj eene Ehefru, daut äa Maun ar von Hoaten goot es.

10. Waut kjennen Ehefrues von Jesus lieren?

¹⁰ Daut daut en de Famielje fein schauft, mott doa een Haupt sennen, waut dee aunleit. Uk Jesus haft een Haupt äwa sikj. Daut sajcht en de Schreft, daut “Gott es de Kopp [daut Haupt] von Christus” un “de Maun es de Kopp von de Fru” (1. Korinta 11:3). Jesus es sien Haupt unjadon. Daut es een goodet Väabilt, wiels wie aula haben een Haupt äwa ons, waut wie motten unjadon sennen.

11. Woo saul eene Ehefru to äaren Maun sennen? Waut kunn daut bie dän doonen?

¹¹ Onvolkomne Menschen moaken Fäla, un doawäajen komen uk Mana äare Veauntwuatunk aus Haupt foaken nich soo no, aus dee wudden sellen. Woo saul de Fru doamet omgonen? Dee saul doawäajen nich schlajcht von äaren Maun räden uk nich proowen, selfst daut Haupt to sennen. See saul  em Denkj hoolen, daut Gott daut sea schazt, wan see eenen stellen un leeftoljen Jeist haft (1. Petrus 3:4). Daut woat ar halpen, unjadon to sennen, uk wan daut nich emma eefach es. Enne Schreft heet daut noch: “De Frues sellen . . . äare Mana achten” (Efeesa 5:33). Waut, wan äa Maun oba Christus nich fa sien Haupt aunsitt? En de Schreft woat soone Frues sea toojerot: “Siet june Mana unjadon, daut soone dee noch nich no Gott sien Wuat horchen wellen, onen väl to sajen, kjennen jewonnen woaren, wan see äare Frues äaren reinen, aunstendjen Waundel seenen” (1. Petrus 3:1-2).

12. Wuarom es daut nich orrajcht, wan eene Fru leeftolich äare Meeninj sajcht?

¹² Wan eene Fru mol äwa eene Sach aundasch denkjt aus äa Maun, endoont aus daut een Christ es ooda nich, haft see doch daut Rajcht, leeftolich uk äare Meeninj to sajen. Daut kaun de gaunze Famielje togood komen, wan daut een gooda Rot es un äa Maun no ar horcht. Eemol aus Abraham un siene Fru Sara sikj äwa eene Sach en äare Famielje nich eenich wieren, säd Gott to Abraham: “Doo waut Sara sajcht” (läs 1. Mose 21:9-12). Wan oba de Maun ieescht eene Entscheidunk jetroffen haft un daut nich jäajen Gott siene Jebooten es, saul de Fru am unjadon sennen un am unjastetten (Aposteljeschicht 5:29; Efeesa 5:24).

13. (a) Waut woat Ehefrues en Titus 2:4-5 toojerot? (b) Waut sajcht daut enne Schreft äwa uteneen gonen ooda sikj scheeden loten?

¹³ Eene goode Ehefru kaun väl doatoo doonen, daut de Famielje daut scheen jeit. En de Schreft woat Frues toojerot, “äare Mana un Kjinja goot to sennen, jescheit un frintlich to sennen, rein em Charakta, sikj beharschen, äare Husoabeit verechten un äare Mana unjadon sennen” (Titus 2:4-5). Wan eene Fru daut soo deit, woat dee von äare Famielje jeacht un väl jeräakjent (läs Spricha 31:10, 28). Wiels oba em Ehestaunt twee onvolkomne Menschen toopjetrut sent, kaun daut noch mol soone Trubbels jäwen, waut nich mea uttohoolen sent. Daut kaun Ehelied bat doa brinjen, daut dee uteneen gonen ooda sikj loten scheeden. No de Schreft no jeft daut jewesse  Omstend, wua Lied uteneen gonen kjennen. Oba daut es nich mau jrod soo, wiels en de Schreft sajcht daut, “daut eene Fru nich von äaren Maun wajchgonen saul, . . . un een Maun saul siene Fru nich veloten” (1. Korinta 7:10-11, NW). Un scheeden loten kaun eena sikj no de Schreft no mau dan, wan eena von de beid Huararie begonen haft (Matäus 19:9).

14. Woo jinkj Jesus met Kjinja om? Waut brucken Kjinja von äare Elren?

¹⁴ Jesus es een goodet Väabilt fa Elren, soo aus hee met Kjinja omjinkj. Eemol aus Kjinja wullen no Jesus komen, wullen aundre daut nich loten. Jesus oba säd: “Lot de kjliene Kjinja no mie komen un hoolt dee nich trigj”. En de Schreft läs wie: “Hee neem de Kjinja opp en siene Oarms, läd an de Henj opp un säajend an” (Markus 10:13-16). Wan aul Jesus sikj Tiet fa de Kjinja neem, woo väl mea dan de Elren! Daut rieekjt nich too, wan Elren sikj mau han un wada met dee aufjäwen. Dee motten sikj väl Tiet nämen, äare Kjinja to belieren, wiels daut es, waut Jehova von Elren haben well (läs 5. Mose 6:4-9).

15. Woo kjennen Elren äare Kjinja beschitzen?

¹⁵ De Welt woat emma schlajchta, un doawäajen motten  Elren äare Kjinja fa Menschen beschitzen, waut dee schoden wellen, biejlikj fa soone, waut met dee wellen Schaund driewen. Jesus beschizt siene Jinja, dee hee uk “leewe Kjinja” nand. Aus see am faustneemen, om am doottomoaken, sach hee doano, daut an nuscht wort (Johanes 13:33; 18:7-9). Elren motten doaropp achten, met waut de Fient äare Kjinja schoden well. Dee mott em verut opp de Jefoa hanjewäsen (1. Petrus 5:8). * Noch kjeenmol ea wieren Kjinja en soone groote Jefoa aus vondoag, daut dee kunnen aum Kjarpa, em  Jeist ooda em Gloowen Schoden lieden ooda besudelt woaren.

16. Woo jinkj Jesus met siene Jinja om, wan dee Fäla muaken? Waut kjennen Elren doavon lieren?

¹⁶ Dän Owent ea Jesus storf streeden sikj de Jinja, wäa von an de jratsta wia. Hee wort oba nich doll äwa an. Jesus wees dee leeftolich trajcht un wia an uk een goodet Väabilt, woo see sullen sennen (Lukas 22:24-27; Johanes 13:3-8). Woo kaust du Jesus nodoonen, wan du Kjinja hast un dee fält trajchttowiesen? Eenjemol motten Kjinja trajchtjewäsen, oba daut mott soo jedonen “aus rajcht es”, daut meent met Mot un nich ut Wutt. Elren sellen nich onbedocht met dee räden un nich Wieed brucken, dee “spekjen aus een Schwieet” (Jeremia 30:11; Spricha 12:18). Kjinja mott soo trajchtjewäsen, daut dee uk vestonen kjennen, wuarom daut needich wia (Efeesa 6:4; Hebräa 12:9-11).

17. Waut sellen Kjinja krakjt soo doonen aus Jesus?

¹⁷ Kjennen uk Kjinja waut doavon lieren, soo aus Jesus wia? Jo, dee kjennen. Kjinja sellen äare Elren jehorchen un doarenn wia Jesus een goodet Väabilt. Hee säd: “Ekj . . . räd, aus de Voda mie jelieet haft” un “ekj doo emma daut, waut am jefelt” (Johanes 8:28-29). Jesus jehorcht sienen Voda em Himmel, un en de Schreft sajcht daut, Kjinja sellen äare Elren jehorchen (läs Efeesa 6:1-3). Jesus wia volkomen, siene Elren Josef un Maria oba nich, oba hee jehorcht dee doawäajen. Soo haft hee sien Poat jedonen, daut de Famielje daut kunn scheen gonen (Lukas 2:4-5, 51-52).

18. Wuarom deed Jesus emma daut, waut sien Voda em Himmel haben wull? Wäa freit sikj, wan Kjinja de Elren jehorchen?

¹⁸ Woo kjennen Kjinja noch mea soo sennen, aus Jesus wia? Wan dee äare Elren uk dan jehorchen, wan daut nich leicht es. Daut es, waut Jehova von an velangt (Spricha 1:8; 6:20). Jesus deed emma, waut sien himlischa Voda haben  wull, uk wan hee en eene schwoare Loag wia. Aus Gott eemol waut haben wull, waut fa Jesus besonda schwoa wia, prachad Jesus: “Nemm dit Liedenskuffel [daut, waut Jesus doonen sull] von mie”. Jesus jehorcht doawäajen, uk wan daut nich leicht wia. Hee wia sikj secha, daut sien Voda wist, wuarom dee daut velangd (Lukas 22:42). Wan Kjinja lieren, jehuarsom to sennen, dan freien sikj äare Elren uk Jehova sea (Spricha 23:22-25). *

19. (a) Woo well de beesa Fient Kjinja veleiden? (b) Woo jeit Elren daut, wan äare Kjinja een schlajchtet Läwen fieren?

¹⁹ De beesa Fient vesocht Jesus un krakjt soo well dee uk vondoag de junge Menschen to waut schlajchtet veleiden (Matäus 4:1-10). Daut deit dee uk derch aundre Menschen. De Soton weet, woo schwoa daut fa ons es, nich daut to doonen, waut aule aundre rom ons doonen. Doawäajen motten junge Menschen sea oppaussen, met wäm see toop sent (1. Korinta 15:33). Jakob siene Dochta Dina wia foaken met soone toop, waut Jehova nich deenden, un daut brocht väle Trubbels met sikj (1. Mose 34:1-2). Woo truarich wudd daut doch sennen, wan daut soont en diene Famielje jeef, daut eena Huararie bejinkj! (Spricha 17:21, 25).

20. Woo kaun jieda eena sien Poat doatoo doonen, daut de Famielje daut scheen jeit?

²⁰ De Schreft halpt ons, met Trubbel enne Famielje foadich to woaren. Bloos wan wie ons aun dee äaren Rot hoolen, kaun daut en de Famielje fein schaufen. Ehemana, siet aulsoo june Frues goot un got soo met dee om, aus Jesus daut met siene Jinja deed. Un Ehefrues, siet june Mana unjadon, doot dee unjastetten un vesieekjt, soo to sennen aus de feine Ehefru en Spricha 31:10-31. Elren, belieet june Kjinja (Spricha 22:6). Jie Vodasch motten jun “ieejnet Hus weeten väatostonen” (1. Timotäus 3:4-5; 5:8). Un Kjinja, jehorcht june Elren (Kolossa 3:20). Un aule enne Famielje motten enseenen, daut see Fäla moaken. Doawäajen mott wie deemootich sennen un om togood hoolen froagen.

21. Waut hab wie fa eene scheene Hopninj? Woo kaun ons daut aus Famielje nu aul scheen gonen?

²¹ En de Schreft finj wie werkjlich sea gooden Rot fa de Famielje. Dee rät uk von de niee Welt un von daut Paradies oppe Ieed, wua daut bloos noch Menschen jäwen woat, waut Gott deenen (Openboarunk 21:3-4). Es daut nich eene scheene Hopninj? Un wan wie daut nokomen, waut wie en Gott sien Wuat lieren, kaun ons daut nu aul aus Famielje scheen gonen.