Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

SHAPITRE WA DIKUM NI YINYING

Mutapu Ukutwisha Kwikadish Mwom wa Dijuku Diey Usangareshina

Mutapu Ukutwisha Kwikadish Mwom wa Dijuku Diey Usangareshina
  • Chom ik chiswiridikina chakwel kwikal ngatan muwamp?

  • Mutapu ik ukutwishay mband kuwanyish chisend cha ngachik?

  • Kwikal nvaj muwamp kwitin yom ik?

  • Mutapu ik ukutwishau an kwikadish mwom wa dijuku usangareshina?

1. Yom ik yidia nfungul ya mwom wa musangar mu dijuku?

YEHOVA NZAMB usotil anch mwom wa dijuku wikal usangareshina. Dizu diend, Bibil, dipanin umutakel kud chid ni chid cha dijuku, dirumburil chisend chisotinay Nzamb anch muntu ni muntu asenda. Anch yid ya dijuku yawanyish yisend yau kwambatan nich yiyul ya Nzamb, yibudikin yiding yisangareshina nakash. Yesu walonda anch: “Ayuk kwau akata kutesh dizu dia Nzamb ni kudilam.”—Luka 11:28.

2. Musangar wa dijuku wengamidin pa kujingunin kwetu chom ik?

2 Musangar wa dijuku wengamidin nakash pa kujingunin anch musul wa dijuku udi Yehova, utazukinau kud Yesu anch “Tatukwetu.” (Mateu 6:9) Dijuku ni dijuku didiaku pa divu mulong wa Tatukwetu wa mwiur—ni chakin kamu ndiy wij chikata kwikadish majuku nich musangar. (Efes 3:14, 15) Chawiy lel, chom ik chifundishinay Bibil piur pa chisend cha muntu ni muntu mu dijuku?

NZAMB NDIY MUSUL WA DIJUKU

3. Mutapu ik wisambidina Bibil disambishil dia dijuku dia muntu, ni mutapu ik twija anch yisambidinau yiney yidi yakin?

3 Yehova wayitanga antu a kusambish, Adam ni Eve, ni wayishichika pamwing ikal ngatan ni ngachik. Wayiteka mu paradis muwamp pa divu—mu chir cha Eden—ni wayileja kwikal ni an. Yehova wayileja anch: “Valijanany, vulijanany, shakamany, izwishany ngand.” (Disambishil 1:26-28; 2:18, 21-24) Riner ridiap kwau ringany, mulong Yesu wamekesha anch yilondila Disambishil piur pa disambishil dia dijuku dia muntu yidi yakin. (Mateu 19:4, 5) Ap anch tukat kurish nich yikokujol yivud ni mwom udiap katat mud mwatongay Nzamb, el tushinshikina mulong wak musangar utwishikin mu dijuku.

4. (a) Mutapu ik ukutwishay muntu ni muntu mu dijuku kuwejin musangar mu dijuku? (b) Ov, mulong wak kwilej mwom wa Yesu kudi kwa usey ujim chakwel kwikal ni musangar mu dijuku?

4 Muntu ni muntu mu dijuku ukutwish kukwash kwikadish mwom wa dijuku wa musangar anch ukat kumwimburij Nzamb mu kumekesh rukat. (Efes 5:1, 2) Mutapu ik lel tukumwimburija Nzamb, anch kand kal tumumanangap? Tukutwish kwilej mutapu ukatay kusal Yehova mulong ndiy wamutuma Mwanend kabuzivumu kudiokal mwiur kwez pa divu. (Yohan 1:14, 18) Padingay pa divu, Mwan winou, Yesu Kristu, wamwimburija Tatukwend wa mwiur nawamp win kamu mu chilik cha kwel anch kumuman ni kumutesh Yesu chadinga kamu mud kwikal nend Yehova ni kutesh Yilondilay. (Yohan 14:9) Chawiy lel, kusutil ku kwilej piur pa rukat ramekeshay Yesu ni kulondul chilikej chend, umwing ni umwing wetu ukutwish kukwash kwikadish mwom wa dijuku usangareshina.

CHILIKEJ KUD ANGATAN

5, 6. (a) Mutapu wasadilay Yesu chikumangen upanin nchik chilikej kud angatan? (b) Chom ik chifanyidina kusal chakwel kutambul dilikishin dia yitil?

5 Bibil ulondil anch angatan afanyidin kuyisadil akajau chilik chimwing mud mwayisadilay Yesu in kwilejend. Shinshikin umutakel winou wa Bibil: “Amakundj, yikatany akajen mudi Kristu chakatay chikumbu cha Nzamb ni kwipaniku amwinend . . . Chawiy mwamu amakundj ni yau ayikata akajau mudi mijimbu yau ayinau. Wawonsu umukatina mukajend ndiy wikatil amwinend, mulong kwikiling muntu ukisiling mujimbu wend amwinend; pakwez ukat kuudish ni kuulam mudi mukat kulamay Kristu chikumbu cha Nzamb.”Efes 5:23, 25-29.

6 Rukat ra Yesu mulong wa chikumangen cha in kwilej rishil chilikej chimwing chiwanyidina kud angatan. Yesu ‘wayikata ni kwisudiel,’ wapesha mwom wend mulong wa awiy, ap anch adinga kulemp ni kwikal antu awanyidina. (Yohan 13:1; 15:13) Chawiy chimwing, akat kuyikasikesh angatan anch: “Yikatany akajen, kangal uyizazilangany.” (Kolosay 3:19) Chom ik chikumukwasha ngatan kusadil chiyul chinech, nakash anch mukajend pa yisu yimwing wakangany kusadil nich chiyul? Chimufanyidin kuvurik kurumbuk kwend amwinend ni chifanyidinay kusal chakwel atambul dilikishin dia Nzamb. Chom ik chifanyidinay kusal? Chimufanyidin kuyilikishin akata kusal yitil, pamwing ni mukajend. Chakin kamu, chawiy chifanyidinay kusal. (Mateu 6:12, 14, 15) Ov, waman kal mulong wak antu amwing alonda anch uruw uwamp udi uumwing wa antu aad akata kulikishijadin umwing ni mukwau?

7. Chom ik chadingay nikutal Yesu, chidia chilikej kud angatan?

7 Angatan awapidil kand kushinshikin anch chisu chawonsu Yesu wayimekeshina in kwilejend kalimish. Wadinga ni kuta muchim ku mimbu yau ni maswir mau ma ku mujimbu. Chilikej, paziyau, Yesu walonda anch: “El tuyany kwi ndond ya ayinetu chakwel tukiswedishaku.” (Marko 6:30-32, MM) Angachik niyawiy afanyidin kuyilimish nakash. Bibil uyisambidin mud ‘dilong diziyila’ yawiy yiyitidinau angatan kuyinkish “kalimish.” Ov, mulong wak? Mulong awonsu angatan ni angachik adi chilik chimwing mu “ranaken ra kupand.” (1 Pita 3:7) Angatan afanyidin kuvurik anch chidi chakin, chidiap anch mulong muntu udi ikundj ap mband, chawiy chikumusala ikala muntu wa usey kud Nzamb.—Kuseng 101:6.

8. (a) Ov, chidi mutapu ik anch ngatan ‘umukatina mukajend wikatin amwinend’? (b) Chirumburikin ik kwikal “mujimbu umwing” kud ngatan ni mukajend?

8 Bibil ulondil anch ngatan ‘amukata mukajend mud mujimbu wend amwinend.’ Chidi mulong ikundj ni mukajend “kadip aad, pakwez ikala kal mujimbu umwing.” (Mateu 19:6) Chawiy chiyifanyidin kwijikijan ikundj ni mband ching kusu ayinau aad. (Jinswir 5:15-21; Hebereu 13:4) Akutwish kusal mwamu anch muntu ni muntu wata muchim ku kuwanyish maswir ma mukwau. (1 Korint 7:3-5) Chivurish chinech chidi cha usey: “Kwikiling muntu ukisiling mujimbu wend amwinend; pakwez ukat kuudish ni kuulam.” Angatan, afanyidin kuyikat akajau mud mwikatilingau ayinau, nich kuvurik anch akez kupan kuchind kud udia mutu wau, Yesu Kristu.—Efes 5:29; 1 Korint 11:3.

9. Ngikadil ik ya Yesu yisambidinau mu Filip 1:8, ni mulong wak angatan afanyidin kuyimekeshin akajau mwikadil winou?

9 Kambuy Paul wisambina piur pa ‘rukat radingay nich Yesu Kristu.’ (Filip 1:8) Rukat ra Yesu radinga ngikadil yongojina, yadinga yiyisangareshina amband ikala in kwilejend. (Yohan 20:1, 11-13, 16) Ni angachik akatining kwikal akatinau kud anfumwau.

CHILIKEJ KUD ANGACHIK

10. Yesu wayishila angachik chilikej cha mutapu ik?

10 Dijuku didi dirijek, chakwel disal nawamp, diswiridin mutu. Ap Yesu wadinga niyend ni Umwing uziyidilay mud Mutu wend. “Mutu wa Kristu ndiy Nzamb,” mud mudia “mutu wa mband ndiy ikundj.” (1 Korint 11:3) Kuziyil kwa Yesu ku umutu wa Nzamb kudi chilikej chimwing chiwamp, mulong etu awonsu tukwet mutu utufanyidina kuziyil.

11. Ngikadil ik yifanyidinay ngachik kwikal nich pad nfumwend, ni ngikadil yend yikutwish kwikal nich chibudikin ik?

11 Amakundj akad kuwanyin akat kurumbuk chisu ni chisu akat kukangany kwikal mitu yidia yilikej ya majuku. Chawiy lel, chom ik chifanyidinau angachik kusal? Kafanyidinap kupipesh yisadilay nfumwend ap kusot kumutambul umutu. Ngachik uwapidil kuvurik anch ku mes kwa Nzamb, spiritu wa kwitudish ni kwikepish udi wa usey nakash. (1 Pita 3:4) Anch ukat kumekesh spiritu winou, chikez kumuswapel kumekesh kuziyil kwa winzamb, ap anch udi mu mwikadil ukash. Chikwau kand, Bibil ulondil anch: ‘Ngachik ikal nich kalimish kakurikina kud nfumwend.’ (Efes 5:33) Chad chikwikal nchik anch ngatan kamwitiyijinap Kristu mud Mutu Wend? Bibil uyikasikeshin angachik anch: ‘Chawiy ni yen amband ikepishany kud anfumwen; mwamu anch amwing kakatap kuziyil katat ku dizu dia Nzamb, akez kwitiyil wakad dizu, mulong wa midimu ya akajau, mulong awiy akez kuman yaku yen ya zwang ni kalimish ken kakurikina.’1 Pita 3:1, 2.

12. Mulong wak chiyipinap kud ngachik kubudish yitongijok yend nich kalimish?

12 Nfumwend ikala mbay nend mwin ritiy ap bwat, mband kafanyidinap kuburen kalimish anch nich nkeu ubudishin yitongijok yishalijadina ni ya nfumwend. Yitongijok ya mband yikutwish kwikal zwang, ni dijuku diawonsu dikutwish kuyisakin anch ngatan wamutesh. Ap anch Aburaham kitiyijap pamulejau kud mukajend, Sara, chiyul chiwamp cha kupwish mulong umwing wadinga mu dijuku, Nzamb wamwela Aburaham anch: ‘Tesh dizu diend.’ (Disambishil 21:9-12) Chakin kamu, anch ngatan wakwat mupak wa nsudiel wakad kupwitijan nich chijil cha Nzamb, mukajend ukumekesh kuziyil kwend nich kuwitiyij.—Midimu 5:29; Efes 5:24.

Chilikej ik chiwamp chayishilau angachik kudiay Sara?

13. (a) Titus 2:4, 5 uyikasikeshin amband adia ku uruw kusal ik? (b) Chom ik chilondila Bibil piur pa kwaurik ni kulikijan?

13 Mu kuwanyish chisend chend, ngachik ukutwish kusal yom yivud mulong wa kulam dijuku. Chilikej, Bibil ulejen anch angachik afanyidin “kuyikat anfumwau ni anau, ni kwilam ayinau, ikala amband adia zwang, akata kulam yikumbu yau nawamp, ikala kand in kudimuk, in kuziyil anfumwau.” (Titus 2:4, 5) Ngachik udia maku ukata kusal yom mu mutapu winou ukez kwak nich rukat ni kalimish ya chikupu mu dijuku diend. (Jinswir 31:10, 28) Pakwez, mulong uruw udi kwinung kwa antu akad kuwanyin, mikadil yimwing yikash yikutwish kulank ni kuyishikij ku kwaurik ap ku kujip uruw. Bibil witiyijin kwaurik mu mikadil kanang. Pakwez, chifanyidinap kuman kwaurik mudi chom cha kupipesh, mulong Bibil uyudil anch: ‘Mband kangal wadiokal kud nfumwend; . . . ni ikundj kangal amulika mukajend.’ (1 Korint 7:10, 11) Ching kusu masandj ma mbay umwing wa uruw mawiy makutwisha kwikal diyingish dia Bibil dia kulikijan.—Mateu 19:9.

CHILIKEJ CHIWANYIDINA KUD ANVAJ

14. Yesu wayisadila anikanch mutapu ik, ni chom ik chiswiridinau an kud anvajau?

14 Yesu wayishila anvaj chilikej chiwanyidina mu mutapu wayisadilay an akemp. Papakishau antu amwing kuyikangesh anikanch kwez kud Yesu, Yesu walonda anch: “Yilikany kwau an akemp eza kudi am, kangal wayikojany.” Bibil ulondil anch kupwa ndiy “wayitambula, wayiyukish, wayanzwok makas mend.” (Marko 10:13-16) Mulong Yesu wasutisha chisu nau anikanch, ov, niyey mwawiy ufanyidina kusal mulong wa aney amakundj ni amband? Aswiridin, kadiap kachisu kakemp kusu, pakwez chisu chilemp. Ufanyidin kwitekin chisu cha kuyifundish, mulong chawiy chayilejau anvaj kusal kud Yehova.—Kuvurik Yijil 6:4-9.

15. Chom ik chifanyidinau anvaj kusal chakwel kuyichidij anau?

15 Mangand chimayipina kal nakash, an aswiridin anvaj akeza kuyichidij kud antu asotila kuyisal nayimp, mud antu in masandj asotila kuyishesh. Shinshikin mutapu wayichidijay Yesu in kwilejend, antu atazukay nich rukat anch ‘An akemp.’ Pamukwatau ni piswimp amujipa, Yesu wasala chakwel anch in kwilejend achina. (Yohan 13:33; 18:7-9) Chiudia nvaj, uswiridin kudimukin yoziu ya Djabul ya kuyishesh an akemp. Uswiridin kuyinkish chiyul cha kuyibabesh kurutu kwa chisu. * (1 Pita 5:8) Kupandakanamu muchadinga, ubaj wa ukash wa mijimbu yau, wa muspiritu, ni wa ngikadil yau wikadil kal ujim.

Chom ik chikutwishau anvaj kwilejin ku mutapu wa Yesu wa kuyisadin an akemp?

16. Chom ik chikutwishau anvaj kwilej piur pa mutapu wadingay Yesu ni kupwish milong pakach pa in kwilejend?

16 Uchuku watakela, kurutu kwa Yesu kufa, in kwilejend atadikijana piur pa wadinga mukurump pakach pau. Pa ndond pa kuyijimen, Yesu wadandamena nich rukat kupwitin manangu mau ku mazu ni chilikej. (Luka 22:24-27; Yohan 13:3-8) Anch udi nvaj, ov, umen mutapu ik ukutwisha kwimburij chilikej cha Yesu mu mutapu ukata kuyipup aney? Chakin, aswiridin dipup, pakwez chifanyidin kudipan “mudi mudia yisalijok” kangal mu ujim. Kiufanyidinap kulond pakad kutongin “mudi kutap kwa mpak ya musamun.” (Jeremiy 30:11; Jinswir 12:18) Chifanyidin kupup mwi njil yimwing yikezay mwaney kuman anch chading chifanyidina.—Efes 6:4; Hebereu 12:9-11.

CHILIKEJ KUD AN

17. Yesu wayishila nchik an chilikej chiwanyidina?

17 Ov, kudi chom chikutwishau an kwilejin kud Yesu? Inge, akutwish! Kusutil ku chilikej chend, Yesu wamekesha mutapu ufanyidinau an kuyiziyil anvajau. “Ching mudi mwanlejay Tatuku,” mwamu mwalonday, “yawiy yom yinikata kulond.” Wawejinaku anch: “Nikat kusal machuku mawonsu yom ya kumushimek ndiy.” (Yohan 8:28, 29) Yesu wamuziyila Tatukwend wa mwiur, ni Bibil uyilejin an kuyiziyil anvajau. (Efes 6:1-3) Ap anch Yesu wadinga mwan uwanyidina, wayizila anvajend a ukauntu, Josef ni Mariy, adinga akad kuwanyin. Chom chinech chawejina ku musangar wa chid ni chid cha dijuku dia Yesu!—Luka 2:4, 5, 51, 52.

18. Ov, mulong wak Yesu wamuziyila chisu chawonsu Tatukwend wa mwiur, ni nany ukata kusangarang pakatau an kuyiziyil anvajau nlel?

18 Ov, an akutwish kuman mutapu ukutwishau kwikal mud Yesu ni kuyisangaresh anvajau? Chakin, anikanch akutwish kuchiman mud chikasiken nakash kuyiziyil anvajau, pakwez chawiy chisotinay Nzamb anch an asala. (Jinswir 1:8; 6:20) Chisu chawonsu Yesu wamuziyila Tatukwend wa mwiur, chikalap nchik mikadil yikash. Dichuku dimwing, paradinga rusot ra Nzamb anch Yesu asala chom chimwing chikash pakampwil, Yesu walonda anch: “Ridiosha rupas [chom kanang chamuchingejinau kusal] riner kudi am.” Chikalap nchik mwamu, Yesu wasala chasotay Nzamb, mulong wading wij anch Tatukwend wij chimuwapidila nakash. (Luka 22:42) Kusutil ku kwilej kuziyil, an akez kuyisangaresh nakash anvajau ni Tatukwau wa mwiur. *Jinswir 23:22-25.

Chom ik chifanyidinau ansand kutongin pakatau kukimb kuyoz?

19. (a) Mutapu ik ukatay Satan kuyoz an? (b) Chaku chiyimp cha an chikwet chibudikin ik pad anvaj?

19 Djabul wamwoza Yesu, ni tufanyidin kwikal nich kashinsh anch ukez kuyoz niyau anikanch mulong asala yom yiyimp. (Mateu 4:1-10) Satan Djabul ukat kusadil chipwichik cha arund, chikutwisha kwikal chikash kujijaman. Chidi cha usey mud ik, anch an ipuk kuta urund nau antu ayimp! (1 Korint 15:33) Dina, changadim wa Jakobu wata urund ni ayangadim akad kumwifukwil Yehova, ni chamushikija ku ruvundu rikash. (Disambishil 34:1, 2) Tong bil mutapu ukwiyova dijuku anch chid chau chimwing chiyandjik mwi njil ya masandj!—Jinswir 17:21, 25.

NFUNGUL YA MUSANGAR MU DIJUKU

20. Chom ik chifanyidinau kusal muntu ni muntu mu dijuku, chakwel kwikal nich mwom wa dijuku usangareshina?

20 Chiswapeling kupwish milong mu dijuku anch kudi kusadil yiyul ya Bibil. Chakin, kusadil yiyul yiney kudi kwa usey ujim mu kwikadish mwom wa dijuku usangareshina. Chawiy lel angatan, yikatany akajen, ni kuyisadil mud mukatay Yesu kusadil chikumangen. Angachik ziyilany ku umutu wa anfumwen, ni londulany chilikej cha mband wa kashinsh wisambidinau mu Jinswir 31:10-31. Anvaj, yifumbany anen. (Jinswir 22:6) Atatuku, ‘takelany majuku men nawamp.’ (1 Timote 3:4, 5; 5:8) Niyen an, yiziyilany anvajen. (Kolosay 3:20) Kwikil muntu udia uwanyidina mu dijuku, mulong awonsu akat kurumbuk. Chawiy lel ikepishany, itany dilikishin umwing ni mukwau.

21. Ruchingej ik ripandakena kuwap ridia kurutu oku, ni mutapu ik tukutwisha kwikal nich mwom wa dijuku usangareshina katat?

21 Chakin, Bibil ukwet nkil ya yiyul yipitishina ni yany piur pa mwom wa dijuku. Chikwau kand, Bibil utufundishin piur pa mangand masu ma Nzamb ni piur pa paradis pa divu mwizwila too antu akweta musangar akata kumwifukwil Yehova. (Kujingunik 21:3, 4) Ridi ruchingej ripandakena kuwap mud ik ridia kurutu oku! Ap katat, tukutwish kwikal nich mwom wa dijuku usangareshina kusutil ku kusadil yany ya Nzamb yidia mu Dizu diend, Bibil.

^ par. 15 Ukwash piur pa kuyichidij an udi mu shapitre wa 32 mu buku Ilejina kudiay Mulej Mujim, wapalangeshau kud Atuman a Yehova.

^ par. 18 Ching anch nvaj wasot anch mwan ajiril chijil cha Nzamb pawiy pinipa chikwikala chitentamina kud mwan kubwambwil.—Midimu 5:29.