1. Wanem samting i helpim famili long i stap amamas?

GOD JEHOVA i laik bai famili bilong yu i stap amamas. Baibel i kamapim sampela tok long olgeta insait long famili, em i stori long wok God i laik bai olgeta wan wan i mekim. Taim olgeta insait long famili i mekim wok bilong ol olsem God i tokim ol long mekim, dispela i kamapim ol gutpela samting. Jisas i tok: “Ol man i harim tok bilong God na i bihainim, em ol i ken amamas.”​—Luk 11:28.

2. Famili inap i stap amamas sapos yumi save long wanem samting?

² Famili inap i stap amamas sapos yumi save olsem Jehova em i as bilong famili, em dispela man Jisas i kolim olsem “Papa bilong mipela.” (Matyu 6:9) Papa bilong yumi long heven i as bilong olgeta famili i stap long graun, na em i save long wanem samting i mekim ol famili i stap amamas. (Efesus 3:​14, 15) Orait Baibel i tok wanem long wok bilong olgeta wan wan insait long famili?

3. Baibel i tok famili i bin kamap olsem wanem? Olsem wanem yumi save tok bilong en i tru?

³ Jehova i wokim namba wan man na meri, Adam na Iv, na em i bungim tupela olsem man na meri i marit. Em i putim ol long  wanpela gutpela ples paradais long graun​—gaden Iden—​na em i tokim ol long kamapim ol pikinini. Jehova i tok: “Yupela i mas kamap planti na i go sindaun long olgeta hap bilong graun.” (Stat 1:​26-28; 2:​18, 21-24) Dispela i no wanpela stori nating, Jisas i soim olsem tok bilong Buk Stat long famili i bin kamap olsem wanem, na dispela tok em i tru. (Matyu 19:​4, 5) Tru planti hevi i save painim yumi na laip bilong yumi long nau i no olsem God i bin tingting long en long pastaim, tasol gutpela sapos yumi skelim i gat wanem as na ol famili inap i stap amamas.

4. (a) Olsem wanem wan wan insait long famili inap helpim famili long i stap amamas? (b) Bilong famili i ken stap amamas, bilong wanem em i bikpela samting long kisim save long pasin bilong Jisas?

⁴ Olgeta insait long famili inap helpim famili long i stap amamas long rot bilong bihainim pasin bilong God long laikim tru ol arapela. (Efesus 5:​1, 2) Tasol yumi no inap lukim God, olsem na olsem wanem yumi inap bihainim pasin bilong em? Yumi inap kisim save long pasin bilong Jehova, long wanem, em i bin salim namba wan Pikinini bilong em i lusim heven na i kam daun long graun. (Jon 1:​14, 18) Taim dispela Pikinini, Jisas Krais, i stap long graun, em i bihainim gut pasin bilong Papa bilong em, olsem na taim ol man i lukim Jisas na putim yau long tok bilong em i olsem ol i stap wantaim Jehova na harim tok bilong Em. (Jon 14:9) Olsem na taim yumi kisim save long pasin bilong Jisas long laikim ol arapela na yumi bihainim pasin bilong em, yumi olgeta inap helpim famili long i stap amamas.

5, 6. (a) Olsem wanem pasin Jisas i mekim long sios i gutpela piksa long ol man marit i ken bihainim? (b) Man i mas mekim wanem na God i ken lusim ol rong bilong em?

⁵ Baibel i tok ol man marit i mas mekim wankain pasin long meri bilong ol olsem Jisas i bin mekim long ol disaipel bilong em. Tingim dispela tok bilong Baibel: “Yupela man, yupela i mas laikim tumas ol meri bilong yupela, olsem Krais i laikim tumas sios na i givim laip bilong em yet bilong helpim sios. . . . Olsem tasol yupela man, yupela i mas laikim tru ol meri bilong yupela, olsem yupela i save laikim bodi bilong yupela yet. Man i laikim tru meri bilong en, em i laikim tru em yet. Yumi save, i  no gat wanpela man i save birua long bodi bilong em yet. Nogat. Em i save givim kaikai long en na lukautim gut, olsem Krais i save mekim long sios.”​—Efesus 5:​23, 25-29.

⁶ Pasin bilong Jisas long laikim tru sios​—em ol disaipel​—i gutpela piksa ol man marit i ken bihainim. Jisas “i laikim ol moa yet i go inap long taim em i dai,” em i givim laip bilong em bilong helpim ol, maski ol i gat sin. (Jon 13:1; 15:13) Na olsem tasol, Baibel i tokim ol man olsem: “Yupela i mas laikim tru ol meri bilong yupela, na yupela i no ken mekim nogut bel bilong ol.” (Kolosi 3:19) Wanem samting bai helpim man long bihainim dispela tok, na moa yet sapos sampela taim meri bilong em i no bihainim gutpela tingting? Em i mas tingim ol popaia em yet i save mekim na em i mas tingim samting em i mas mekim na bai God i ken lusim ol rong bilong em. Em wanem samting? Em i mas lusim rong ol narapela i mekim long em, dispela i makim tu ol rong meri bilong em i save mekim. Na meri tu i mas lusim rong bilong ol narapela. (Matyu 6:​12, 14, 15) Ating yu inap luksave long as na sampela i save tok ol marit i save lusim rong bilong poroman, marit bilong ol i stap gutpela.

7. Jisas i tingim wanem samting, na dispela em i gutpela piksa ol man marit i mas bihainim?

⁷ Ol man marit i mas save olsem oltaim Jisas i tingim tru ol disaipel bilong em. Em i tingim mak bilong strong bilong ol na ol samting bilong skin ol i mas kisim. Taim ol i taiet, em i tok: “Goan, yumi tasol i go long wanpela hap i no gat man, na bai yupela i ken malolo liklik.” (Mak 6:​30-32) I stret ol man i tingim tru meri bilong ol. Baibel i tok “bodi bilong ol meri i no strong tumas,” na ol man i mas mekim “gutpela pasin long ol.” Bilong wanem ol i mas mekim olsem? Long wanem, man na meri wantaim bai “i kisim laip bilong i stap oltaim.” (1 Pita 3:7) Ol man marit i mas save olsem God i save laikim tru ol lain i stap gut long em, maski ol i man o ol i meri.​—Song 101:6.

8. (a) Olsem wanem man i “laikim tru meri bilong en, em i laikim tru em yet”? (b) Tupela i kamap “wanpela bodi,” dispela i makim wanem samting long man na meri wantaim?

⁸ Baibel i tok man i “laikim tru meri bilong en, em i laikim tru em yet.” Dispela i olsem, long wanem, man na meri i marit,  ol “i no i stap olsem tupela moa. Nogat. Tupela i kamap olsem wanpela bodi,” olsem Jisas i tok. (Matyu 19:6) Olsem na ol i no ken slip wantaim wanpela i no poroman tru bilong ol. (Sindaun 5:​15-21; Hibru 13:4) Ol inap bihainim dispela tok sapos ol i tingting long inapim laik bilong poroman na ol i no tingim ol yet tasol. (1 Korin 7:​3-5) Tingim dispela tok: “I no gat wanpela man i save birua long bodi bilong em yet. Nogat. Em i save givim kaikai long en na lukautim gut.” Ol man marit i mas laikim tru meri bilong ol olsem ol i save laikim ol yet, ol i mas save olsem het bilong ol, Jisas Krais, bai skelim pasin bilong ol.​—Efesus 5:29; 1 Korin 11:3.

9. Filipai 1:8 i kamapim wanem pasin bilong Jisas? Bilong wanem ol man marit i mas mekim dispela kain pasin long meri bilong ol?

⁹ Aposel Pol i toktok long “sori bilong Krais Jisas.” (Filipai 1:8) Pasin sori bilong Jisas i nupela samting long planti man, ol meri i kamap disaipel bilong em ol i amamas long dispela pasin. (Jon 20:​1, 11-13, 16) Na ol maritmeri i laik tru bai man bilong ol i mekim kain pasin sori olsem long ol.

10. Olsem wanem Jisas i stap gutpela piksa ol meri marit i ken bihainim?

¹⁰ Famili i olsem wanpela oganaisesen, na bilong em i ken wok gut, famili i mas i gat het bilong en. Jisas tu i daun long Man em i Het bilong em. “Het bilong Krais em God,” wankain olsem “het bilong meri em man bilong en.” (1 Korin 11:3) Pasin bilong Jisas long daun long God olsem het bilong em i gutpela piksa, long wanem, yumi olgeta i mas i stap daun long wanpela man em i het bilong yumi.

11. Meri marit i mas mekim wanem kain pasin long man bilong em? Pasin bilong em inap kamapim wanem samting?

¹¹ Ol man i gat sin i save popaia na planti taim ol i pundaun long mekim gut wok bilong ol olsem het bilong famili. Olsem na meri i mas mekim wanem? Em i no ken daunim wok man bilong em i mekim o traim long kamap het bilong famili. Meri i no ken lusim tingting olsem long ai bilong God pasin bilong stap belgut na bel isi em i bikpela samting. (1 Pita 3:4) Taim em i bihainim kain pasin olsem, em bai no hatwok long daun long  man bilong em, long taim bilong hevi tu em bai no hatwok long mekim olsem. Na tu, Baibel i tok: “Meri i mas i stap aninit [“rispek,” NW] long man bilong en na mekim gutpela pasin long em.” (Efesus 5:33) Tasol olsem wanem sapos man i no daun long Krais olsem Het bilong em? Baibel i tokim ol meri olsem: “Yupela maritmeri, yupela i mas aninit long ol man bilong yupela. Na sapos sampela bilong ol dispela man i no save bihainim tok bilong God, orait ol i ken lukim gutpela pasin bilong yupela meri bilong ol. Na maski yupela i no mekim wanpela tok long ol, bai ol i inap tanim bel, long wanem, ol i lukim yupela meri i save wokabaut stret na aninit [“rispek,” NW] tru long ol.”​—1 Pita 3:​1, 2.

12. Bilong wanem i no gat rong long meri i kamapim tingting bilong em?

¹² Maski man i wanbilip o nogat, i no olsem meri i no rispek long man sapos long gutpela pasin em i kamapim tingting bilong em i no wankain olsem bilong man. Meri inap kamapim ol tingting i stret, na gutpela samting inap painim famili olgeta sapos man i harim tok bilong meri. Abraham i no wanbel wantaim meri bilong em, Sara, taim em i kamapim rot bilong stretim wanpela hevi bilong famili, tasol God i tokim Abraham: “Yu mas bihainim tok bilong Sara.” (Stat 21:​9-12) Tasol taim man i wokim disisen long wanpela samting na dispela i no brukim lo bilong God, orait meri bai daun long man na sapotim disisen bilong man.​—Aposel 5:29; Efesus 5:24.

13. (a) Taitus 2:​4, 5 i tok ol meri marit i mas mekim wanem? (b) Baibel i tok wanem long pasin bilong lusim poroman olsem seperet o katim marit?

¹³ Taim meri i mekim wok bilong em, em i ken mekim planti samting bilong lukautim famili. Olsem: Baibel i tok ol meri marit i mas ‘laikim tru man bilong ol na ol pikinini bilong ol, stap klin tru long ai bilong God, lukautim gut haus bilong ol, mekim gutpela pasin long man na ol pikinini bilong ol, na aninit long ol man bilong ol.’ (Taitus 2:​4, 5) Maritmeri na mama husat i bihainim ol dispela pasin, famili bilong em bai rispek long em na laikim em tru. (Sindaun 31:​10, 28) Tupela marit wantaim i gat sin, olsem na sampela taim bikpela hevi tru i kamap namel long tupela inap mekim na tupela i katim marit o narapela i lusim narapela olsem ol i seperet. Baibel i kamapim sampela as  na i orait long narapela i ken lusim narapela. Tasol no ken ting pasin bilong lusim poroman olsem seperet em i liklik samting tasol, Baibel i tok: “Meri i no ken lusim man bilong en. . . . Na man tu em i no ken rausim meri bilong en.” (1 Korin 7:​10, 11) Na sapos wanpela poroman i mekim pasin pamuk, Baibel i tok tupela i ken katim marit long dispela as tasol.​—Matyu 19:9.

14. Jisas i mekim wanem kain pasin long ol pikinini? Ol papamama i mas mekim wanem long ol pikinini?

¹⁴ Pasin Jisas i bin mekim long ol pikinini i stap olsem gutpela piksa ol papamama ken bihainim. Taim ol narapela i traim long pasim ol pikinini long ol i no ken go long Jisas, em i tok: “Larim ol pikinini i kam long mi. Yupela i no ken pasim ol.” Baibel i tok em i “holim ol pikinini long han bilong en, na i putim han antap long ol, na em i askim God long mekim gut long ol.” (Mak 10:​13-16) Jisas i lusim haptaim bilong stap wantaim ol pikinini, olsem na yupela tu i mas mekim wankain long ol pikinini man na pikinini meri bilong yupela. Yupela i mas lusim bikpela haptaim bilong stap wantaim ol, ol liklik haptaim i no inap. Yupela i mas lusim bikpela haptaim bilong skulim ol, long wanem, Jehova i tok ol papamama i mas mekim olsem.​—Lo 6:​4-9.

15. Ol papamama i ken mekim wanem bilong lukautim ol pikinini bilong ol?

 ¹⁵ Pasin bilong dispela graun i wok long i go nogut moa, olsem na ol papamama i mas lukautim pikinini bilong ol na bai ol man nogut i no inap bagarapim ol, olsem ol man nogut i laik mekim pasin sem long ol. Tingim ol samting Jisas i mekim bilong lukautim ol disaipel bilong em, em i kolim ol olsem “ol pikinini.” Taim ol man i holim em na klostu ol i laik kilim em i dai, Jisas i wokim rot bilong ol disaipel i ken ranawe. (Jon 13:33; 18:​7-9) Yupela ol papa na mama, yupela i mas was i stap long ol samting Satan i laik mekim bilong bagarapim ol pikinini bilong yupela. Yupela i mas givim tok lukaut long ol. * (1 Pita 5:8) Ol samting bilong bagarapim ol pikinini long skin, long ol samting  bilong spirit, na long klinpela pasin, ol i planti tru winim olgeta taim bipo.

16. Ol papamama i ken lainim wanem samting long pasin Jisas i mekim long ol disaipel taim ol i mekim pasin kranki?

¹⁶ Long nait paslain long Jisas i dai, ol disaipel i tok pait long husat i nambawan. Jisas i no krosim ol, nogat, long gutpela pasin em i wok long lainim ol long rot bilong toktok na pasin bilong em. (Luk 22:​24-27; Jon 13:​3-8) Sapos yu wanpela papa o mama, yu luksave long olsem wanem yu inap bihainim pasin bilong Jisas taim yu stretim ol pikinini bilong yu? Tru, yu mas stretim ol, tasol yu mas mekim long “stretpela pasin” na no ken mekim wantaim belhat. Yu mas tingting gut taim yu toktok, nogut tok bilong yu i “bagarapim bel bilong narapela man olsem bainat i sutim em.” (Jeremaia 30:11; Sindaun 12:18) Yu mas stretim pikinini long gutpela pasin bambai bihain em i ken luksave olsem i stret yu bin stretim em.​—Efesus 6:4; Hibru 12:​9-11.

17. Long wanem ol rot Jisas i stap gutpela piksa ol pikinini i ken bihainim?

¹⁷ Yu ting ol pikinini inap lainim sampela samting long Jisas? Yes, ol inap! Long rot bilong pasin em yet i bin mekim, Jisas i soim ol pikinini olsem wanem ol i mas bihainim tok bilong papamama bilong ol. Em i tok: “Mi save autim olgeta tok olsem Papa i bin soim mi.” Na em i tok moa: “Oltaim mi save mekim ol samting em i laikim.” (Jon 8:​28, 29) Jisas i bihainim tok bilong Papa bilong em long heven, na Baibel i tokim ol pikinini long bihainim tok bilong papamama bilong ol. (Efesus 6:​1-3) Maski Jisas i wanpela pikinini i no gat sin, em i bihainim tok bilong papamama bilong em long graun, Josep na Maria, em tupela i gat sin. Dispela i mekim na olgeta insait long famili bilong Jisas ol i stap amamas!​—Luk 2:​4, 5, 51, 52.

18. Bilong wanem oltaim Jisas i bihainim tok bilong Papa bilong em long heven? Husat i amamas taim ol pikinini i bihainim tok bilong papamama bilong ol?

¹⁸ Olsem wanem? Ol pikinini inap luksave long ol samting ol i ken mekim bilong bihainim pasin bilong Jisas na amamasim papamama bilong ol? Tru, ating sampela taim ol yangpela i pilim olsem i hatwok long bihainim tok bilong papamama, tasol  God i laik bai ol pikinini i mekim olsem. (Sindaun 1:8; 6:20) Oltaim Jisas i bihainim tok bilong Papa bilong em long heven, maski i gat hevi long mekim olsem. Wanpela taim God i laik bai Jisas i mekim wanpela samting i hatwok tru long mekim, Jisas i tok: “Yu ken rausim dispela kap [wanpela wok God i givim] long mi.” Tasol Jisas i mekim samting God i tokim em long mekim, long wanem, em i save Papa bilong em i save wanem samting i gutpela long Jisas i mekim. (Luk 22:42) Ol pikinini i lain long bihainim tok, ol i mekim papamama bilong ol na Papa bilong ol long heven i amamas tru. *​—Sindaun 23:​22-25.

19. (a) Olsem wanem Satan i save traim ol pikinini? (b) Pasin nogut bilong pikinini inap mekim wanem long papamama?

¹⁹ Satan i traim Jisas, na yumi ken save olsem em bai traim tu ol yangpela na bai ol i mekim ol samting i no stret. (Matyu 4:​1-10) Satan i pulim ol pikinini long rot bilong ol wankrismas, em dispela samting i hatwok long sakim. Olsem na em i bikpela samting long ol pikinini i no ken poroman wantaim ol lain i mekim pasin i no stret. (1 Korin 15:33) Pikinini meri bilong Jekop, Daina, em i poroman wantaim ol lain i no lotuim Jehova, na dispela i kamapim planti hevi. (Stat 34:​1, 2) Tingim bikpela bel hevi famili inap kisim sapos wanpela bilong famili i insait long pasin pamuk!​—Sindaun 17:​21, 25.

20. Bilong famili i ken stap amamas, olgeta insait long famili i mas mekim wanem?

²⁰ I no hatwok tumas long karim ol hevi bilong famili taim famili i bihainim tok bilong Baibel. Pasin bilong bihainim dispela tok em i rot bilong famili i ken stap amamas. Olsem na ol man, yupela i mas laikim tru meri bilong yupela, na mekim wankain pasin long em olsem Jisas i mekim long kongrigesen. Ol meri, yupela i mas daun long man bilong yupela, na bihainim pasin bilong gutpela meri em Sindaun 31:​10-31 i stori long en. Ol papamama, yupela i mas skulim ol pikinini bilong yupela. (Sindaun 22:6) Ol papa, ‘bosim gut meri pikinini bilong yu.’ (1 Timoti 3:​4, 5; 5:8) Na ol pikinini, yupela i mas bihainim tok bilong papamama. (Kolosi 3:20) Olgeta insait long famili i gat sin, na olgeta i save popaia. Olsem na daunim yupela yet na narapela i mas askim narapela long lusim rong bilong em.

21. Wanem ol gutpela samting bai kamap bihain? Olsem wanem famili bilong yumi i ken stap amamas long nau?

²¹ Tru tumas, Baibel i gat planti gutpela tok bilong helpim famili. Na tu, Baibel i lainim yumi long nupela taim God bai kamapim na long graun i kamap ples paradais i pulap long ol manmeri i amamas na i lotuim Jehova. (KTH 21:​3, 4) Gutpela samting tru bai kamap bihain! Na long nau tu, famili bilong yumi i ken stap amamas sapos yumi bihainim tok bilong God i stap long Baibel.