Tro jë kowe la alien

Tro jë kowe la itre alien

Mekene FIFITRIIN

Hmi Hnei Akötresie Hna Kapa

Hmi Hnei Akötresie Hna Kapa
  • Hapeu, Iehova kö a kapa asë la nöjei hmi?

  • Tro sa wanga atrehmekune tune kaa la hatrene la nyipi hmi?

  • Drei la itre nyipi hlue i Akötresie enehila e celë fen?

1. Nemene la manathith hne së hna troa kapa, e ka meköti la aqane hmi së koi Akötresie?

IEHOVA AKÖTRESIE Atre hnimi së a thupë së me ajan tro sa kepe thangane ka loi qa ngöne la aqane eatrongë së hnei Nyidrë. Maine meköti la aqane hmi së koi Nyidrë, tro hë së a madrin me neën la itre ejolene ka nyimutre ne la fen. Tro fe hë së a kapa la manathithi memine la ixatua qaathei Nyidrë. (Isaia 48:17) Ngo traqa koi itre hadredr la etrune la itre hmi ka selëne ka hape, angatr a inin la nyipici göi Akötresie. Ngo iananyi catr la itre ini hnei angatr hna hamëne nyine troa qejepengöi Akötresie, memine la hnei Nyidrëti hna thele the së.

2. Tune kaa la aqane tro sa atre la nyipi aqane troa hmi koi Iehova, nge nemene la ceitun ka xatua së troa trotrohnine lai?

2 Tro nyipunie a atre tune kaa ka hape, meköti jë kö la aqane hmi nyipunie koi Iehova? Thaa nyipi ewekë kö tro epuni a thele thene la nöjei hmi asë matre troa wang ka hape, ka loi jë kö maine ka ngazo pena la itre ini ne itre ej. Ame la ka nyipi ewekë, tre tro hi a atrehmekune la nyipi ini hna hamëne hnei Tusi Hmitrötr göne la nyipi hmi. Hanawange la ketre ceitun: Ame ngöne la itre nöje ka nyimutre, hetrenyi la itre atr ka qenatrekënö hnene laka, angatre a ketre hane xupi mani. Maine upi nyipunieti jë troa wanga atrehmekune lai manie ka ngazo, nemene la aqane tro epuni a kuca? Hapeu nyipi ewekë kö la tro epuni a thele troa atrepengöne hnyawa la nöjei aqane troa kuci mani ka menu matre amë hnyawa itre ej ngöne la itre he i nyipunie? Ohea. Ka sisitria hi e troa atreine wanga atrehmekun la nyipi mani. E atreinë hë epuni wanga atrehmekune la nyipi mani, ijije fe hë tro epuni a wanga atrehmekune la manie ka ngazo. Ketre tune mina fe, maine tro sa atre la aqane tro sa wanga trehmekune la hatrene la nyipi hmi, tro fe hë së a atrein troa wanga trehmekun la itre hmi ka thoi.

3. Thenge la hna qaja hnei Iesu, nemene la nyine tro sa kuca maine easë a ajan troa kepe së hnei Akötresie?

3 Nyipi ewekë tro sa hmi koi Iehova thenge la aja i Nyidrë, matre tro Nyidrëti a kepe së. Nyimutre la itre atr ka mekun ka hape, hna kapa asë hi la itre hmi hnei Akötresie, ngo thaa celë kö la hna inine hnei Tusi Hmitrötr. Thaa tro hmekuje kö a sipu selën ka hape, easë la ketre Keresiano. Hnei Iesu hna qaja ka hape: “Tha angat’ asë kö angete qeje ni, ka hape, Joxue, joxue, ka troa hane lö kowe la baselaia ne hnengödrai ; ngo loi la ate kuca la hanengë i Angakaka e hnengödrai.” Qa ngöne lai, maine easë a ajan troa kepe së hnei Akötresie, nyipi ewekë tro sa atre la hnei Akötresie hna thele the së, me kuca la hnei Nyidrë hna amekötine koi së. Hnei Iesu hna hëne la itre atr ka thaa kuca kö la aja i Akötresie, ka hape, “angete kuca la ngazo.” (Mataio 7:​21-​23) Ceitune hi la manie hna xupe hnei itre ka qenatrekënö memine la hmi ka thoi, laka lue ka pëkö nyipi alien. Nge ngazo catr la hmi cili enehila, pine laka ka hetre ethan kowe la mele ne la itre atr.

4. Nemene la aliene la itre trenge ewekë i Iesu göne la lue gojeny, nge kola isa eatrongëne ië la itre atr hnene lue ej?

4 Iehova a aijijë së isa ala caas e celë fen troa hane kapa la mele ka thaa ase palua kö. Ngo maine easë a ajan troa hetrenyi la mele ka epine palua hnine la Paradraiso, nyipi ewekë troa meköti la aqane hmi së koi Akötresie me mele enehila thenge la aja i Nyidrë. Ngazo pe, nyimutre catr la itre ka xele ma kuca la itre ewekë hna kapa hnei Akötresie. Celë hi kepin matre hnei Iesu hna qaja ka hape: “Löjë kowe la qanahage ka ilit ; ke ataqate la qanahag, me ishaisha la gojenyi ne tro kowe la hnëjin ; nge ala nyimu angete löth. Ngo ilite la qanahag, me co hi la gojenyi ne tro kowe la mel ; nge ala xalaithe angete öhne lai.” (Mataio 7:​13, 14) Kola eatrongë së hnene la nyipi hmi kowe la mele ka thaa ase palua kö. Kola eatrongën la atr hnene la hmi ka thoi kowe la hnëjin, ene la mec. Thaa aja i Iehova kö troa meci la itre atr, nge celë hi kepine matre Nyidrëti a aijijëne la nöjei atr e cailo fen troa atre Nyidrë. (2 Peteru 3:9) Haawe, ka hetre thangane catr la aqane tro sa hmi koi Akötresie, ke maine meköti ej tre troa mel, ngo maine ngazo tre pune koi së la mec.

AQANE TROA WAIHATREN LA NYIPI HMI

5. Tro sa atrehmekune tune kaa la itre atr ka melëne hnyawa la nyipi hmi?

5 Troa mama tune kaa la ‘gojenyi ne la mel’? Hnei Iesu hna qaja ka hape, troa mama la nyipi hmi jëne la aqane ujë ne la itre atr hnine la hmi cili. Öni nyidrëti ka hape: “Tro nyipunie a wangate hmekunyi angate ngöne la ite wene i angat. . . . Ame la nöjei sinöe ka loi, kola wa loi.” (Mataio 7:​16, 17) Kolo lai a hape, ame la itre ka melën la nyipi hmi, tre troa atrehmekunyi angatr jëne la itre hnei angatr hna mejiune kow, memine la itre aqane ujë i angatr. Ngacama thaa itre ka pexeje kö angatr nge itre ka tria fe, ngo kola mama laka itre nyipi hlue i Akötresie ceitune me ketre caalapa ka thele troa kuca la aja i Nyidrë. Tro sa ce wang la sikisi lao aqane troa waihatren la itre atr ka melën la nyipi hmi.

6, 7. Tune kaa la aqane goeën hnene la itre hlue i Akötresie la Tusi Hmitrötr, nge nemene la aqane hamëne Iesu la tulu ngöne la götrane cili?

6 Kola xomi trepen hnene la itre hlue i Akötresie la itre ini i angatr qa hnine la Tusi Hmitrötr. Kola sipu qaja hnei Tusi Hmitrötr ka hape: “Qa thene la Ua i Akötesie la hna cinyihan’ asë, nge nyipi ewekë troa inin, me nyine amekötin, me nyine eamo, me nyine ihajine ngöne la thina ka meköt ; mate nyipi meköti la ate i Akötesie, mate hnëkëne jë angeice thatraqane la nöjei huliwa ka loi asëjëihë.” (2 Timoteo 3:​16, 17) Kola cinyihane hnei Paulo aposetolo kowe la itre trejine me angeice keresiano ka hape: “Hnei nyipunie hna kapa la wesi ula i Akötesie lo hnei nyipunie hna denge qa thei hun, tha hnei nyipunie hna kapa kösë tenge ewekë i ate, ngo wesi ula i Akötesie.” (1 Thesalonika 2:​13) Qa ngöne lai, thaa hna nyi trepene kö la itre ini me itre huliwa ne la nyipi hmi ngöne la itre mekun maine itre hna majemine kuca hnene la itre atr. Hna eköthe pe itre ej hune la Wesi Ula i Akötresie, ene la Tusi Hmitrötr.

7 Hnei Iesu Keriso hna amamane la tulu göi aqane troa hneatrepene la itre ini nyine tro nyidrëti a hamëne qa ngöne la Wesi Ula i Akötresie. Ame ngöne la thithi nyidrë kowe la Tretretro i nyidrë e koho hnengödrai, hnei nyidrë hna qaja ka hape: “Wesi Ula i cilie la nyipici.” (Ioane 17:17) Hnei Iesu hna mejiune kowe la Wesi Ula i Akötresie, nge ame asë hi la itre hnei nyidrë hna inin, tre thaa ka isazikeu kö itre ej memine la Itre Hna Cinyihan. Hna majemine qaja hnei Iesu ka hape: “Ase hë cinyihan.” (Mataio 4:​4, 7, 10) Thupene lai, nyidrëti a qaja hmaca jë la ketre xötr. Ceitune hi memine la itre atrene la nöje i Akötresie enehila, thaa sipu mekune i angatre kö la hnei angatre hna inin. Angatr a mejiune laka ame la Tusi Hmitrötr, tre celë hi Wesi Ula i Akötresie, nge hna nyi trepene hnyawa la itre ini i angatr ngöne la hnene eje hna qaja.

8. Nemene la aliene la hna hape, troa hmi koi Iehova?

8 Ame la itre atr ka melën la nyipi hmi tre, angatre hmekuje hi a thili koi Iehova me ahlemune la ëje i Nyidrë. Hnei Iesu hna qaja ka hape: “Tro eö a thili koi Iehova Akötesi ’ö, me nyi hlue i anganyidëti hmekuje hi.” (Mataio 4:​10) Qa ngöne lai, kolo hmekuje hi a thili koi Iehova hnene la itre hlue i Nyidrë. Ame la hna thele hnene la hmi celë, tre, ene la troa atre hnene la itre atr la ëjen la nyipi Akötresie, memine la pengö i Nyidrë. Kola qaja hnei Salamo 83:18 ka hape: “Cilieti Kasisitia hmekuje hune la fene hnengödrai asëjëihë, nge Iehova la atesiwa i cilie.” Hnei Iesu hna hamën la tulu, göi troa xatuan la itre xaa atr troa atre Akötresie, tune la aqane thithi nyidrë ka hape: “Ase hë ni amamane la atesiwa i cilie kowe la nöjei ate hnei cilieti hna nunuë nie qa la fen.” (Ioane 17:6) Ketre tune mina fe, kola inine enehila la itre xaa atr hnene la itre nyipi hlue i Akötresie la ëje i Nyidrë, me itre mekuana i Nyidrë, me itre thiina i Nyidrë.

9, 10. Nemene la itre aqane ihnimikeu ka mama thene la itre nyipi Keresiano?

9 Ame la itre atre i Akötresie tre ka nyipici nge ka pë ethan la aqane ihnimikeu i angatr. Hnei Iesu hna qaja ka hape: “Celë hi matre tro nöjei ate asëjëihë a wangate hmekune laka itete dei ni nyipunie, e tro nyipunie a ihnimikeu.” (Ioane 13:35) Hna ihnimikeu mina fe tune lai hnene lo itre pane Keresiano ekö. Nyipi lolo catr la ihnimi hna nyi trepene hune la Tusi Hmitrötr, ke eje a ngaan la itre jol ka fetra qa ngöne la hna iwangatrehmekunyi atr ke isa hane ngönetrei kö, maine hnene laka isapengöne la aqane mel, me pi ithepe nöj, ngo ame pe kola acaasin la itre atr hnene la otren ka catr, ene la nyipi ihnimi ne la itre trejin. (Kolose 3:​14) Paatre fe kö la ihnimi trejine cili thene la itre atrene la itre hmi ka thoi. Hna amamane tune kaa lai? Angatr itre ka ce hmi a itö ihumuthi hmaca kö, me ithepe nöj maine jë qa ngöne laka isa tribu i angatre kö. Thaa itre nyipi Keresiano kö la ka xome la itre jiane isi nyine troa humuthe la itre trejine me angatr Keresiano me itre xaa atr ju kö. Kola qaja hnei Tusi Hmitrötr ka hape: “Mamapi la ite nekö i Akötesie, me ite nekö i diabolo ngöne laka tha qa thei Akötesieti kö la ate tha kuca kö la thina ka meköt, memine la ate tha hnime kö la tejine me angeic. . . . Qâ shë troa ihnimikeu. Tha tro kö a tui Kaina lo qa ngöne la ka ngazo, ate humuthe la jini angeic.”​—1 Ioane 3:​10-​12; 4:​20, 21.

10 Eje hi, ame la ihnimi nyipici, tre thaa ene hmekuje kö la troa neëne troa ihumuth. Ngo kolo fe a hamëne hnene la itre nyipi Keresiano la traeme i angatr, me trenge catr, me itre mo i angatr, matre troa xatuan me ithuecatr kowe la itre xan. (Heberu 10:​24, 25) Angatr a itö ixatua me ithuecatrekeu ngöne la itre ijine akötr, me huliwa nyipici memine la itre xan. Eje hi laka, angatr a trongën ngöne la mele i angatr la eamo ne la Tusi Hmitrötr matre troa “kuca la loi kowe la nöjei ate asëjëihë.”​—Galatia 6:​10.

11. Pine nemen matre nyipi ewekë troa kepe Iesu Keriso ceitune me jëne iamele qaathei Akötresie?

11 Kola kepe Iesu Keriso hnene la itre nyipi Keresiano, ceitune me jëne iamele qaathei Akötresie. Kola qaja hnei Tusi Hmitrötr ka hape: “Pëkö iamele thei kete, ke pëkö kete ëjene e celë fene hnengödrai hna hamëne kowe la ate, ka ateine troa amele shë.” (Ite Huliwa 4:​12) Tune la hne së hna ce wange hë ngöne la Mekene 5, hnei Iesu hna huujën la mele i nyidrë thatraqane la itre atr ka drengethenge. (Mataio 20:28) Ketre, Iesu la Joxu hnei Akötresieti hna iën matre troa cilën la Baselaia ne hnengödrai lo ka troa musi hune la fene hnengödrai asë. Nge Akötresieti a ajan tro sa drengethenge Iesu me trongën la itre ini hnei nyidrë hna hamën, e ajane së troa hane hetrenyi la mele ka thaa ase palua kö. Celë hi kepin matre kola qaja hnei Tusi Hmitrötr ka hape: “Hetenyi hë la mele ka tha ase palua kö hnene la ate lapaune kowe la Hupuna ; ngo tha tro kö a öhne la mele hnene la ate tha lapaune kö kowe la Hupuna.”​—Ioane 3:​36.

12. Nemene la aliene la hna hape, thaa tro kö së a nyi sinee ne la fen?

12 Thaa ka nyi sineene kö la fene hnene la itre nyipi hlue i Akötresie. Ame ngöne la kola kootrë Iesu thei Pilato, atre musi ne Roma, öni nyidrëti ka hape: “Tha qa kö la fene la baselaiang.” (Ioane 18:36) Ngacama ame la itre nyipi angetre drei i Iesu, tre angatr a isa lapa ngöne la isa nöje i angatr, ngo ame pe tre, itre jinine asë hi angatr la Baselaia ne hnengödrai, nge thaa ka hane kö angatr kuci politik. Thaa ka hane kö angatr lö hnine la itre isi. Ngo thaa itre hlue i Iehova kö a sawa la itre xaa atr troa isa iën la itre hene kuci politik nyine tro angatr a xötrethenge, maine troa hane cilën la ketre hnëqa hnine la politik, maine troa voot pena. Nge maine thaa ka kuci politike kö la itre nyipi hlue i Iehova, ngo ame pe, tre, angatre pala hi a metrötrën la itre wathebo hna acil. Pine nemen? Pine laka kola upi angatr hnene la Wesi Ula i Akötresie troa “denge thenge” la “angete musi atraqat.” (Roma 13:1) Maine kola icilekeu la hnei Akötresieti hna amekötin memine la hna iele së troa kuca hnene la itre musi itre atr, haawe, tro kö a xötrethenge hnene la itre nyipi hlue la tulu ne la itre aposetolo, ene lo angatr a qaja ka hape: “Ijiji huni troa denge thenge Akötesie hune la at.”​—Ite Huliwa 5:​29; Mareko 12:17.

13. Tune kaa la aqane goeëne hnene la itretre drei Iesu la Baselaia i Akötresie, nge qa ngöne lai, nemene la hnei angatr hna kuca?

13 Kola cainöjën hnene la itretre drei Iesu ka hape, Baselaia i Akötresie hmekuje hi la nyine mejiune kow. Hna ahnithe hnei Iesu ka hape: “Tro ha cainöjëne la maca ka loi celë ne la baselaia e cailo fene nyine anyipicine kowe la nöjei nöj ; ame hna traqapi la pun.” (Mataio 24:14) Kola cainöjën hnene la itretre drei Iesu Keriso la Baselaia i Akötresie e koho hnengödrai, ceitun me sipu mejiun kowe la itre atr, ngo thaa angatre kö a ithuecatr kowe la itre atr troa mejiune kowe la itre atr ka mus matre nyinyin la itre jole i angatr. (Salamo 146:3) Hnei Iesu hna ini së troa thith thatraqane lai musi ka pexej, öni nyidrëti ka hape: “Jiniati e hlepëti pi la baselaia i enëtilai. Longëtine jë la hanengë i enëtilai e celë fewatin axajanëti e kohoti hnengödrai.” (Mataio 6:​10) Hna thingehnaeane hë hnene la Wesi Ula i Akötresie ka hape, tro la Baselaia ne hnengödrai a “a lep’ anyilanyilane me apatene la nöjei baselaia asëjëihë cili, nge tro ej’ a cile hut’ epine palua.”​—Daniela 2:​44.

14. Ame la epuni a hane mekun, tre, drei la itre ka caalapa hnine la hmi ka trongëne hnyawa la itre hna amekötine kowe la nyipi hmi?

14 Qa ngöne la hne së hna ce wange hë, pane isa hnyinge ju ka hape: ‘Drei la hmi ka nyi trepene la itre ini i angatr asë hune la Tusi Hmitrötr, nge ka ahlemune la ëje i Iehova? Drei la caalapa ka trongën la ihnim hna ini së hnei Iehova matre tro sa melën, nge itre ka lapaune fe koi Iesu, nge angetre thaa nyi sinee ne la fen, me ka cainöjën laka Baselaia i Akötresieti lo nyine tro hmekuje hi la itre atr a mejiune kow? Ame thene la nöjei ka caalapa ne troa hmi e celë fen, drei la ka xötrethenge hnyawa la itre hna amekötine celë?’ Kola mama hnyawa laka Itretre Anyipici Iehova la ka trongëne asë lai itre hna amekötine cili.​—Isaia 43:​10-​12.

NEMENE LA NYINE TRO EPUNI A KUCA?

15. Nemene la hnei Iehova hna thele the së e hune la tro hi a atre ka hape, hetre Akötresie?

15 Maine easë ajan troa amadrinë Akötresie, tre thaa tro hmekuje kö a atre Nyidrë. Kola qaja hnei Tusi Hmitrötr ka hape, atre fe hi itre demoni laka hetre Akötresie. (Iakobo 2:​19) Mama hnyawa pi hi ka hape, thaa angatre kö a hane kuca la aja i Akötresie, nge thaa hna kepe angatre kö hnei Nyidrë. Maine easë a ajan troa kepe së hnei Akötresie, thaa tro hmekuje kö a atre ka hape, hetre Nyidrë ngo loi e tro fe a kuca la aja i Nyidrë. Kötrene pi së la hmi ka thoi, me qale kowe la nyipi hmi.

16. Nemene la nyine troa kuca matre thaa tro kö a hane sin la hmi ka thoi?

16 Hna amamane hnei Paulo ka hape, thaa tro pi kö sa lö hnine la hmi ka thoi. Hnei nyidrë hna cinyihane ka hape: “Löpi qa thei angat, nge isa lapapi, olongai Joxu, nge the kete kö la ka sis ; nge tro ni a kepe nyipunie.” (2 Korinito 6:​17; Isaia 52:11) Qa ngöne lai, kola thipetrij hnene la itre nyipi Keresiano la itre ewekë ka itretrengekeu memine la hmi ka thoi.

17, 18. Drei lae “Babulona Atraqat,” nge pine nemen matre nyipi ewekë troa canga “tro pi qa thei nyido”?

17 Kola amamane hnei Tusi Hmitrötr ka hape, ame asë hi la nöjei pengöne hmi ka thoi, tre celë hi hnënge wapicine ne la “Babulona Atraqat.” * (Hna Amamane 17:5) Kola amekunë së hnene la ëje celë lo traone ekö e Babulona, e cili hi lo hna nyiqaane la hmi ka thoi, thupene lo Iwë ne la hneijine i Noa. Nyimutre la itre ini memine la itre hna majemin enehila hnine la hmi ka thoi, a hna nyiqaane ekö e Babulona. Hanawang la ketre ceitun, hna hmi hnei angetre Babulona kowe la tirinite, ene lo hna hape, köni Akötresie ngöne la caasi hi. Ame enehila nyimutre la itre hmi ka xome la ini cili, ene la Tirinite. Ngo Tusi Hmitrötre pe a inine hnyawa ka hape, caasi hi la nyipi Akötresie, ene Iehova, nge Iesu Keriso la Hupuna i Nyidrë. (Ioane 17:3) Kola mejiune mina fe ekö hnei angetre Babulona ka hape, ka hetre u ne la itre atr nge tro pe kö ej a mele pe ngöne la kola meci la ngönetrei; nge troa akötr ngöne la ketre götrane gaa iaxösisi. Ame enehila tre, ala nyimu la itre hmi ka inine ka hape, thaa ka meci kö la u maine ua nge eje a troa akötr hnine la ifereno.

18 Pine laka hna haöthe la fen hnengödrai asë hnene la aqane hmi i angetre Babulona ekö, haawe ketre kolo mina fe a amamane la Babulona Atraqatr enehila hnene la hmi ka thoi, ka musi e cailo fen. Nge hnei Akötresieti hë hna ahnithe amë laka, canga tro hi a paatr elanyi la musi ne la hmi ka thoi. (Hna Amamane 18:8) Trotrohnine hë epuni la kepine lai matre nyipi ewekë catr troa iananyi memine la itre ewekë ka pici qaa Babulona Atraqatr? Iehova Akötresie a ajan tro nyipunie a canga “tro pi qa thei nyido” e ijine petre kö.​—Hna Amamane 18:4.

Maine tro nyipunie a ce nyihlue i Iehova memine la nöje i Nyidrë, tro kö a sisitria la hnei epuni hna troa kapa hune la hnei epuni hna aluuzin

19. Nemene la hnei nyipunieti hna troa kapa e tro nyipunieti a nyihlue i Iehova?

19 Ame hë la thangan la hnei epuni hna nuetrije la hmi ka thoi, maine jë tro hë la itre xan a xele ma hane ce mel me ce tro hmaca me nyipunie. Maine tro nyipunie a nyihlue i Iehova memine la itre hlue i Nyidrë, co hi la hnei epuni hna aluuzin, ngo tru catre kö la hnei epuni hna troa kapa. Tune lo itretre drei Iesu ekö ka nuetrije la itre ewekë i angatre matre troa xötrethenge nyidrë, tro fe hi nyipunieti lai a hane tun, qa ngöne lai, tro nyipunie a hetrenyi la itre trejine trahmanyi me föe ka nyimutre ngöne la ua. Tro hë nyipunie a hane ketre atrene la lapa ka cahae e cailo fen, itre milio la etrune la itre Keresiano ka amamane la ihnimi nyipici angatr koi epun. Nge tro fe hë nyipunie a hetrenyi la mejiune ka lolo troa mele epine palua “ngöne la ijine ka tro ha traqa.” (Mareko 10:​28-​30) Kola tro la itre drai, nge maine jë tro la itre atr ka nuetriji epun pine la itre hnei epuni hna mejiune kow a hane waipengöne elanyi la Tusi Hmitrötr, ene pe tro fe hë angatr a hane hmi koi Iehova.

20. Nemene la mele ne la itre atr elanyi ka melëne la nyipi hmi?

20 Kola inin hnei Tusi Hmitrötr ka hape, easenyi hë tro Akötresie a apaatren la fene ka ngazo celë, me nyihnane ej hnene la fene ka meköt nge ka hnyipixe ka troa lapa fene la musi ne la Baselaia. (2 Peteru 3:​9, 13) Drei la ketre fene ka mingöming elany! Nge ngöne la fene ka meköti cili, tro ha caasi pe hi la hmi, caa nyipi aqane troa thili koi Akötresie. Hapeu, thaa jëne inamacane kö la, ene la tro sa xome la itre jëne matre caasi enehila memine la itre nyipi hlue i Akötresie?

^ par. 17 Maine epuni a ajan troa atre la kepin matre qaja jë ka hape, Babulona Atraqatr la iwaan la itre hmi ka thoi e celë fen, haawe, wange ju la Itre Xaa Mekun ngöne la götrane 219-220.