Ṛuḥ ɣer wayen yellan deg-s

Ṛuḥ ɣer wegbur

IXEF WIS XEMSEṬṬAC

Leɛbada i geqbel Ṛebbi

Leɛbada i geqbel Ṛebbi
  • Ddyanat meṛṛa ɛeǧbent i Ṛebbi?

  • Amek ara neɛqel ddin n ṣṣeḥ?

  • Ass-​a, anwi-​ten wid i geţɛebbiden s ṣṣeḥ Ṛebbi ɣef lqaɛa?

1. Acu ara nesfaydi ma yella neţţeɛbad Ṛebbi akken i glaq?

YAHWA ṚEBBI yeţḥebbiṛ mliḥ fell-​aneɣ yerna yebɣa a nesfaydi si lewṣayat-​is yeččuṛen d leḥmala. Ma neţţeɛbad-​it akken i glaq, a nefṛeḥ w’a nemneɛ iman-​nneɣ seg waṭas n lehmum. Yahwa a ɣ-​ibarek w’a ɣ-​iɛiwen. (Icɛaya 48:17) Lameɛna, llant xilla n ddyanat i d-​yeqqaren belli sselmadent tideţ ɣef Ṛebbi. Uyerna, ayen i sselmadent ama ɣef Ṛebbi ama ɣef wayen i geţṛaǧu seg-​neɣ yemxallaf mliḥ si ddin ɣer wayeḍ.

2. Amek i nezmer a nẓer anta leɛbada i gɛeǧben i Yahwa, yerna anwa lemtel ara ɣ-​iɛiwnen a nefhem ayagi?

2 Amek ara teẓreḍ anta leɛbada i gɛeǧben i Yahwa? Ur teḥwaǧeḍ ara aţ-​ţeɣreḍ ayen i sselmadent ddyanat meṛṛa neɣ aţ-​ţnadiḍ anwa aselmed seg-​sent i gifen wayeḍnin. Yewwi-​d kan aţ-​ţissineḍ ayen yesselmad s ṣṣeḥ Wedlis Iqedsen ɣef leɛbada n tideţ. A d-​nefk lemtel: ţţilin yedrimen n lekdeb di xilla n tmura. Lukan a k-​d-​ḍelben a ten-​tɛeqleḍ, amek ara txedmeḍ? Eɛni aţ-​ţnadiḍ aţ-​ţḥefḍeḍ amek yeţwaxdem mkul ṣṣenf n uṣurdi n lekdeb? Ala. Ţţif xiṛ lukan aţ-​ţḥefḍeḍ amek i gan (mmugen) iṣurdiyen n ṣṣeḥ. Ma yella teẓriḍ amek i ţwaxedmen, aţ-​ţɛeqleḍ wid n lekdeb. Ihi, kifkif deg wayen yeɛnan ddin. Ma neẓra amek ara neɛqel anwa i d ddin n ṣṣeḥ, a nfaq anti i d ddyanat n lekdeb.

3. Acu i glaq a nexdem akken a neɛǧeb i Ṛebbi?

3 D ayen yesɛan azal ma neţɛebbid Yahwa akken i gebɣa. Geddac n lɣaci i gǧeɛlen (genwan) belli ddyanat meṛṛa ɛeǧbent-​as. Acu kan, mačči d ayen yesselmad Wedlis Iqedsen. Drus ma nenna-​yas kan belli neţţamen s Ṛebbi. Amceggeɛ Bulus yenna-​d: “Qqaren belli ssnen Illu, lameɛna nekṛen-​t s lefɛayel-​nsen; mekṛuhit, d imɛuṣa, ur zmiren ara ad xedmen leṣlaḥ.” (Titus 1:16) Ihi, iwakken a neɛǧeb i Ṛebbi, ilzem a nelmed d acu i geţṛaǧu seg-​neɣ, w’a nexdem ayagi. Ɛisa yenna-​d belli wid ur nxeddem ara lebɣi n Ṛebbi d wid ‘ixeddmen lbaṭel.’ (Matta 7:21-23) Am yedrimen n lekdeb, ddin n lekdeb ur yeswi ara maḍi; yeţţawi-​d ula d lemḍerra.

4. Acu i d lmeɛna n wayen i d-​yenna Ɛisa ɣef sin-​nni n iberdan? Sani i geţţawi mkul yiwen seg-​sen?

4 Yahwa yefka tagniţ i imezdaɣ meṛṛa n ddunit akken a d-​rebḥen tudert n dayem. Acu kan, iwakken a nɛic i lebda di Lǧennet, yewwi-​d a neɛbed Yahwa akken ilaq w’a nesɛu tikli i s-​iɛeǧben si tura. Lameɛna, xilla ur nqebbel ara ad xedmen ayagi. Daymi i d-​yenna Ɛisa: “Kecmet si tebburt iḍeyqen. Axaṭer, hrawet tebburt, iwseɛ webrid yeţţawin ɣer nnger, yerna aṭas n wid i geţɛeddin seg-​s. Lameɛna, teḍyeq tebburt, iḥreṣ webrid yeţţawin ɣer tudert, yerna drus n wid i ţ-​iţţafen.” (Matta 7:13, 14) Ddin n ṣṣeḥ yeţţawi ɣer tudert n dayem. Ddin n lekdeb yeţţawi ɣer nnger. Yahwa ur yebɣi ara ad yenger ula d yiwen. Ɣef wayagi i geţţak i lɛibad, anda ma llan, tagniţ akken a t-​issinen. (2 Buṭrus 3:9) Ihi nezmer a d-​nini belli leɛbada i ţţaken lɣaci i Ṛebbi ţ-​ţamsalt isɛan azal ameqran: tezmer a sen-​d-​tawi tudert neɣ lmut.

AMEK ARA NEƐQEL DDIN N ṢṢEḤ?

5. S wacu i ţwaɛqalen wid ittabaɛen ddin n ṣṣeḥ?

5 Amek ara d-​afen medden ‘abrid yeţţawin ɣer tudert?’ Ɛisa issefhem-​ed belli ddin n ṣṣeḥ yeţban-​ed di temɛict n wid i t-​itebɛen. Yenna-​d ɣef wannect-​a: “A ten-​tɛeqlem s lfakya-​nsen. [...] Kra n ttejṛa yelhan teţţak-​ed lfakya yelhan.” (Matta 7:16, 17) Nezmer a d-​nini ihi belli wid ittabaɛen ddin n ṣṣeḥ ţwaɛqalen s tikli-​nsen d wayen is i ţţamnen. Ɣas ur kmilen ara yerna ɣellṭen, ţbanen-​d belli xeddmen lmeǧhud akken ad ssiwḍen ɣer lebɣi n Ṛebbi. Tura, a nerr lbal-​nneɣ ɣer seţţa leḥwayeǧ s wacu i ţwaɛqalen wid ittabaɛen ddin n ṣṣeḥ.

6, 7. Amek i ḥesben iqeddacen n Ṛebbi Adlis Iqedsen? Acu n lemtel i d-​yeǧǧa Ɛisa deg wayagi?

6 Iqeddacen n Ṛebbi ţekksen-​d aselmed-​nsen seg Wedlis Iqedsen. Adlis-​agi s yiman-​is yeqqar-​ed: “Yal tira iqedsen s ɣuṛ Ṛebbi i d-​tekka yerna twulem i uselmed, i wusefhem, i nehhu akk-​d ţṛebga deg webrid n lḥeqq, iwakken yal aqeddac [taqeddact] n Sidi Ṛebbi ad yili d amdan ikemlen i gwulmen i yal ccɣel yelhan.” (2 Timutawus 3:16, 17, Awal n tudert, 2001) Amceggeɛ Bulus yura i yerfiqen-​is imasiḥiyen imeslayen-​agi: “Mi tqeblem awal n Yillu i teslam sɣur-​nneɣ, testṛeḥbem yis, mačči d awal n wemdan, lameɛna akken i gella n ṣṣeḥḥ, d awal n Yillu.” (1 Itisalunikiyen 2:13) A d-​nefhem ihi belli lefɛayel n wid ittabaɛen ddin n ṣṣeḥ d wayen is i ţţamnen ur d-​kkin ara seg ixemmimen neɣ si lefɛayel n lɛibad; kkan-​d seg Wawal i d-​iţţuweḥḥan sɣur Ṛebbi.

7 Ɛisa Lmasiḥ yella d lemtel: yeţţawi-​d aselmed-​is seg Wawal n Ṛebbi. Yenna di tẓallit i Baba-​s n igenwan: “Awal-​ik, ţ-​ţideţ.” (Yuḥenna 17:17) Yella d win yeţţamnen s Wawal n Ṛebbi, yerna ayen akk yesselmad yeɛdel d wayen yellan di Tira Iqedsen. Yezga yeqqar-​ed: “Yura.” (Matta 4:4, 7, 10) Sakin yeţţebdar-​ed aḥric si Tira Iqedsen. Akken i xeddmen daɣen iqeddacen n Ṛebbi ass-​agi; ur sselmaden ara ixemmimen i d-​yekkan sɣur-​sen. Ţţamnen belli Adlis Iqedsen d Awal n Ṛebbi yerna aselmed-​nsen ireṣṣa ɣef wayen yuran deg-​s.

8. Acu-​ţ yiwet ger leḥwayeǧ i xeddmen iqeddacen n Yahwa di leɛbada-​nsen?

8 Wid ittabaɛen ddin n ṣṣeḥ ţţeɛbaden siwa Yahwa yerna sselmaden isem-​is. Ɛisa yenna-​d: “Zdat n Ssid, Illu-​yik, ara tseǧǧdeḍ, d neţţa kan ara tɛebdeḍ.” (Matta 4:10) Ihi, iqeddacen n Ṛebbi ur ţţeɛbaden ula d yiwen nniḍen, ḥaca Yahwa. Sselmaden i medden anwa i d Ṛebbi n ṣṣeḥ yerna anwa i d isem-​is; tagi d yiwet ger leḥwayeǧ i xeddmen di leɛbada-​nsen. Yura deg Uhellil 83:18 (MN): “Kečč, i geţţusemman Yahwa, d kečč kan i gellan d Win Ɛlayen ɣef lqaɛa meṛṛa!” Ɛisa yeǧǧa-​d lemtel n lɛali imi gɛawen medden ad issinen isem n Ṛebbi. Yenna deg yiwet n tẓallit: “Sbeggneɣ-​d isem-​ik i yemdanen i yi-​d-​tɛezleḍ si ddunit.” (Yuḥenna 17:6) Akken daɣen ass-​a, wid iţţeɛbaden Ṛebbi s ṣṣeḥ sselmaden i medden isem-​is, lmeqsud-​is akk-​d ṣṣifat-​is.

9, 10. Amek i d-​ţbegginen imasiḥiyen n ṣṣeḥ leḥmala wway gar-​asen?

9 Iqeddacen n Ṛebbi myeḥmalen seg wul yerna bla ma ţnadin ɣef nnfeɛ-​nsen kan. Ɛisa yenna-​d: “Atan wamek ara ɛeqlen medden belli kwenwi d inelmaden-​iw: ma temyeḥmalem gar-​awen.” (Yuḥenna 13:35) D leḥmala am tagi i llan sɛan-​ţ imasiḥiyen imezwura wway gar-​asen. Leḥmala i gebɣa Ṛebbi a ţ-​nesɛu a ɣ-​tɛiwen akken ur nxeddem ara maḥyaf (lxilaf), akken a nḥemmel wid yellan si leǧnas nniḍen, akken a nili di lehna d wiyaḍ, ama d imeṛkantiyen neɣ d iẓawaliyen, ama ṭṭfen imukan ɛlayen neɣ ur ṭṭifen ara. Leḥmala-​yagi tesdukkul lɛibad s tegmaţ taḥeqqanit. (Ɣer-​ed Ikulusiyen 3:14.) Wid itebɛen ddyanat n lekdeb ur llin ara ţ-​ţawacult ideg i tella leḥmala. Amek i neɛlem s waya? Imi ur llin ara zzeɛma seg yiwet n tmurt neɣ seg yiwen wedrum (lɛeṛc) ţţemyenɣan wway gar-​asen. Ma d imasiḥiyen n ṣṣeḥ, nutni ur reffden ara leslaḥ bac ad nɣen atmaten-​nsen imasiḥiyen neɣ lɛibad nniḍen. Yura deg Wedlis Iqedsen: “Atah wayen i d-​iţbegginen lxilaf yellan ger warraw n Sidi Ṛebbi d wid n Cciṭan: kra n win ur nteddu ara s lḥeqq neɣ ur nḥemmel ara gma-​s ur yelli ara si tarwa n Sidi Ṛebbi. [...] Ilaq a nemyeḥmal wway gar-​aneɣ. Mačči am [Kayin] yellan d amcum yenɣa gma-​s.”—1 Yuḥenna 3:10-12 (Awal n tudert, 2001); 4:20, 21.

10 Lameɛna, leḥmala i d-​itekken seg wul ur ɣ-​teţḥeṛṛim ara kan a nneɣ wiyaḍ. Imasiḥiyen n ṣṣeḥ ssexdamen bla cceḥḥa lweqt-​nsen, tazmert-​nsen d cci-​nsen iwakken ad ţţemɛawanen w’ad ţţemseǧhaden. (Iɛebṛaniyen 10:24, 25) Ţţemɛawanen di cceddat yerna teddun s ṣṣfa akk-​d medden meṛṛa. Ṭṭebbiqen ţewṣaya n Wedlis Iqedsen i d-​yeqqaren “an-​nexdem lxiṛ i yemdanen meṛṛa.”—Igalatiyen 6:10.

11. Acuɣer i glaq a nesteɛṛef belli s Ɛisa Lmasiḥ kan ara d-​yawi Ṛebbi leslak?

11 Imasiḥiyen n ṣṣeḥ steɛṛfen belli s Ɛisa Lmasiḥ kan ara d-​yawi Ṛebbi leslak. Adlis Iqedsen yeqqar-​ed: “Leslak ur d-​iţekk ara seg wayeḍ; ala, ur d-​iţţunefk ara i yemdanen yisem nniḍen di ddunit swayes i glaq an-​neţwasellek.” (Lecɣal 4:12) Akken i t-​nwala deg yixef wis 5, Ɛisa yefka tudert-​is d asfel ɣef ddemma n lɛibad yeţţaɣen awal. (Matta 20:28) Yerna, d neţţa i d Agellid i gesbedd Ṛebbi ɣef Tgelda n igenwan ara iḥekmen lqaɛa meṛṛa. Ṛebbi yeṭṭalab-​aɣ-​d a neţţaɣ awal i Ɛisa w’a nessexdam di tudert-​nneɣ ayen yesselmed iwakken a nɛic i dayem. Daymi i d-​yeqqar Wedlis Iqedsen: “Win yumnen s Umemmit isɛa tudert n dayem; win yugwin ad yamen s Umemmit ur iţwali ara tudert.”—Yuḥenna 3:36.

12. Acu i d lmeɛna-​s m’ur nţekka ara di ddunit?

12 Wid iţţeɛbaden Ṛebbi s ṣṣeḥ ur ţekkan ara di ddunit. Asmi t-​icuṛeɛ lḥakem n Ṛṛuman iwumi qarren Bilaṭus, Ɛisa yenna-​yas: “Tagelda-​w mačči si ddunit agi.” (Yuḥenna 18:36) Akken tebɣu tili tmurt ideg i zedɣen, inelmaden n ṣṣeḥ n Ɛisa llan ddaw n leḥkem n Tgelda n igenwan; ur ţcaraken ara maḍi deg wayen yeɛnan tasertit (lbulitik). Ur ggaren ara iman-​nsen di ccwal n ddunit. Di tama nniḍen, ur ssekcamen ara iman-​nsen di lecɣal n walbeɛḍ, ama yeqsed ad ibuṭi, ama yeqsed ad iddu d yiwen ukabar (ubaṛti) neɣ yebɣa ad iţekki ger wid iɣef ara buṭin medden. Xas akken ur ţcaraken ara di tsertit, ţqadaren leqwanen. Iwacu? Axaṭer Awal n Ṛebbi yumeṛ i “mkul yiwen ad iḍuɛ lḥukumat ɛlayen.” (Iṛumaniyen 13:1) Ma yella-​d lxilaf ger wayen i d-​yeṭṭalab Ṛebbi d wayen i d-​teṭṭalab tsertit n yiwet tmurt, wid iţţeɛbaden Ṛebbi s ṣṣeḥ ttabaɛen lemtel n yemceggɛen, i d-​yennan: “Ilaq an-​naɣ awal i Yillu mačči i yemdanen.”—Lecɣal 5:29; Marqus 12:17.

13. Amek i ḥesben inelmaden n ṣṣeḥ n Ɛisa Tagelda n Ṛebbi, yerna acu i xeddmen?

13 Inelmaden n ṣṣeḥ n Ɛisa ţberriḥen belli ḥaca Tagelda n Ṛebbi i gellan d asirem i yemdanen. Ɛisa icar-​ed: “Linǧil n tgelda ad iţwabecceṛ di ddunit meṛṛa, d cchada, i leǧnas meṛṛa. Imiren a d-​teḥḍer taggara.” (Matta 24:14) Inelmaden n ṣṣeḥ n Ɛisa Lmasiḥ ur ţweṣṣin ara lɣaci ad ţeklen ɣef lḥukumat n yemdanen akken ad frunt iɣeblan-​nsen; lameɛna, ţbecciṛen belli siwa Tagelda n igenwan n Ṛebbi i d asirem i yemdanen. (Ahellil 146:3) Atan wamek i ɣ-​isselmed Ɛisa a neţẓalla ɣef lḥukuma-​yagi ikemlen: “Tagelda-​k a d-​tas, lebɣi-​k a d-​iḍru di lqaɛa akken yeḍra deg igenwan.” (Matta 6:10) Awal n Ṛebbi ixebbeṛ-​ed belli Tagelda n igenwan “aţ-​ţemḥeq, aţ-​ţessenger tigeldiwin agi meṛṛa [tid n tura], ma d neţţat aţ-​ţdum i dayem.”—Danyil 2:44; Aweḥḥi 16:14; 19:19-21.

14. Ɛlaḥsab-​ik, anwa ddin ideg i ṭṭebbiqen ayen akk i d-​tecreḍ leɛbada n ṣṣeḥ?

14 Meyyez ɣef wayen akka i d-​neẓra, testeqsiḍ iman-​ik: ‘Anwa ddin i greṣṣan aselmed-​is meṛṛa ɣef Wedlis Iqedsen yerna i geţɛawanen lɣaci ad issinen isem n Yahwa? Anwa ddin ideg i d-​teţban leḥmala i geqbel Ṛebbi, ideg i d-​iţban liman di Ɛisa? Anwa ddin ur nţekka ara di ddunit, yerna yeţberriḥen belli ala Tagelda n Ṛebbi i gellan d asirem i yemdanen? Di ddyanat irkel yellan di ddunit, anwa ddin i geṭṭebbiqen ayagi meṛṛa?’ Iban-​ed ɛinani belli d ddin n Inagan n Yahwa.—Ɣer-​ed Icɛaya 43:10-12.

ACU ARA TXEDMEḌ?

15. Yewwi-​d a namen kan belli Ṛebbi yella?

15 Bac a neɛǧeb i Ṛebbi, ur d-​yewwi ara kan a namen yis. Adlis Iqedsen issefham-​ed belli ula d leǧnun ţţamnen belli yella Ṛebbi. (Yeɛqub 2:19) Acu kan, ur xeddmen ara lebɣi-​s yerna ur s-ɛǧiben ara. Bac a neɛǧeb i Ṛebbi, ilzem a namen belli yella w’a nexdem ayen yeţṛaǧu seg-​neɣ. Ilaq-​aɣ daɣen a neǧǧ ddin n lekdeb w’a nekcem ɣer ddin n ṣṣeḥ.

16. Acu i ɣ-​ilaq a t-​nexdem deg wayen yeɛnan ddin n lekdeb?

16 Amceggeɛ Bulus issken-​ed belli ur ilaq ara a ncarek di leɛbada n lekdeb; yekteb: “‘Ffɣet-​ed si gar-​asen, xḍut-​asen, i d-​inna Ssid; ur ţnalet acemma iɛefnen; nekk ad steṛḥbeɣ yis-​wen.’” (2 Ikurintiyen 6:17; Icɛaya 52:11) Ihi, imasiḥiyen n ṣṣeḥ xḍan i wayen akk yesɛan lɛalaqa d leɛbada n lekdeb.

17, 18. Acu i d Babil Tameqrant? Acuɣer yeɣṣeb lḥal ‘a d-​teffɣeḍ seg-​s’?

17 Adlis Iqedsen iţwerri-​d belli ddyanat meṛṛa n lekdeb, akken bɣunt ilint, ţekkant di ‘Babil Tameqrant.’ * (Aweḥḥi 17:5) Isem-​agi ismektay-​ed tamdint n zik n Babil, anda i d-​tlul leɛbada n lekdeb, mbeɛd lḥemla-​nni n waman. Xilla n leḥwayeǧ i sselmaden yerna i xeddmen ass-​a di ddyanat n lekdeb nnulfant-​ed dinna, acḥal n leqrun aya. Di lemtel, At Babil ţɛebbiden iṛebbiten yellan ɣef tlata. Ass-​a, ayen umi qqaren Talut, yeɛni Ṛebbi yella ɣef tlata, d aselmed yellan d lsas deg waṭas n ddyanat. Meɛna, Adlis Iqedsen yesselmad ɛinani belli ḥaca yiwen n Ṛebbi n ṣṣeḥ i gellan, Yahwa, yerna Ɛisa Lmasiḥ d Mmi-​s. (Yuḥenna 17:3) At Babil llan diɣen ţţamnen belli imdanen sɛan taṛwiḥt ur neţmeţţat ara i gţeffɣen si lǧeţţa n win yemmuten yerna i geţţenɛeţţaben deg yiwen wemkan n lɛiqab. Ass-​agi, amur ameqran si ddyanat sselmadent belli taṛwiḥt neɣ ṛṛuḥ d ayen ur neţmeţţat ara, i geţţenɛeţţaben di tmes.

18 Imi leɛbada yellan di Babil n zik tezreɛ ass-​a di ddunit kamel, nezmer a d-​nini ihi belli Babil Tameqrant teţmettil-​ed ddyanat n lekdeb s lǧemla. Ṛebbi icar-​ed belli Babil-​agi Tameqrant aţ-​ţeɣli ɣef tikkelt. Tfehmeḍ tura ayɣer d ayen yesɛan azal meqqren aţ-​ţexḍuḍ i wayen akk icudden ɣer Babil Tameqrant? Yahwa yebɣa ‘a d-​teffɣeḍ seg-​s’ mebla leɛḍil, skud i mazal lḥal.—Ɣer-​ed Aweḥḥi 18:4, 8.

Ma tqeddceḍ ɣef Yahwa kečč d wegdud-​is, a d-​trebḥeḍ akteṛ n wayen ara k-​iṛuḥen.

19. Acu ara d-​trebḥeḍ ma tqeddceḍ ɣef Yahwa?

19 Ma yella tqesdeḍ aţ-​ţexḍuḍ i ddin n lekdeb, izmer lḥal a k-​rren kra di rrif. Acu kan, ma tqeddceḍ ɣef Yahwa kečč d wegdud-​is, a d-​trebḥeḍ akteṛ n wayen ara k-​iṛuḥen. Aţ-​ţesɛuḍ xilla n watmaten ţ-​ţyessetmatin di ddin, am inelmaden imezwura i gqeblen ad ǧǧen seg yiman-​nsen bac ad ḍefren Ɛisa. Aţ-​ţiliḍ deg yiwet n twacult tameqrant n ddunit meṛṛa, ideg i llan imelyan n imasiḥiyen n ṣṣeḥ, ara k-​iḥemmlen seg wul. Aţ-​ţesɛuḍ daɣen asirem-​agi itɛeddan: aţ-​ţɛiceḍ i dima “di zzman i d-​iţeddun.” (Ɣer-​ed Marqus 10:28-30.) M’ara iɛeddi lweqt, wid i k-​yeǧǧan ɣef ddemma n wayen i teţţamneḍ ad uɣalen ahat ad ɣren Adlis Iqedsen w’ad qqlen d iqeddacen n Yahwa.

20. Acu i geţṛaǧun ɣer zdat wid yettabaɛen ddin n ṣṣeḥ?

20 Adlis Iqedsen yesselmad belli qrib ad yekkes Ṛebbi nniḍam n ddunit-​agi tamcumt w’ad yerr deg wemkan-​is ddunit tajdiṭ ideg ara yili lḥeqq, ddunit ara yilin ddaw n leḥkem n Tgelda n Ṛebbi. (2 Buṭrus 3:9, 13) Acḥal ara telhu ddunit-​a! Di ddunit-​agi tajdiṭ, ad yili yiwen n ddin kan, win n ṣṣeḥ. Bla ccekk d ṣṣwab ma yella txedmeḍ ayen i glaqen iwakken a d-​ternuḍ ɣer wid iţɛebbiden Ṛebbi s ṣṣeḥ. Acu i tenniḍ?

^ § 17 Iwakken aţ-​ţfehmeḍ iwacu Babil Tameqrant teţmettil-​ed ddyanat n lekdeb s lǧemla, ẓer timerna yeţţusemman: “Amek ara neɛqel ‘Babil Tameqrant’?