1. Vivezikiso vika tu ka tambula nga tu lemesa Njambi mu njila ya cili?

YEHOVA NJAMBI ua tu lema cikuma kaha ue ku tu niunga, ngeci ua tonda ngueni tu yoye mua ya cizango ceni. Nga tu mu lemesa mu njila ya cili, tu ka uana ndzolela na ku litenga ku visoti via vingi mu muono. Kaha a ka tu kuasa na ku tu vezikisa. (Isaya 48:17) Vunoni kua kala malombelo a engi, ose eku litumbula ngecize eku longesa vusunga hali Njambi. Vunoni vilongesa viao ka via litombuele ku tuala ha li Njambi na vize via tonda kuli etu.

2. Vati mu hasa ku lilongesa ku nongonona ku lemesa ca ya Yehova ku mutima, kaha cimueso cika ci hasa ku tu kuasa ku ivuisisa eci cimpande?

² Vati mu hasa ku tantekeya njila ya cili ya ku lemeselamo Yehova? Ka ca tondekele ku konka vilongesa viose via malombelo cipue ku setekesa vimo ku vikuavo. Ca kama ku lilongesa vika mpundu ya longesa Mbimbiliya ku tuala ha ku lemesa ca vusunga. Mu vifuti via vingi vantu ve ku panga zimbongo zia makuli. Nga va mi hana cipanga ca ku nongonona zimbongo zia makuli, vati mu linga? Mu hilula zimbongo ziose zia makuli zia kalako ni? Houe. Mua vusunga, cili ku lutue ku pangesa ntsimbu yenu mu ku lilongesa vuino  zimbongo zia vusunga. Kaha mu nima ya ku nongonona mua cili zimbongo zia vusunga mu ka hasa ku nongonona zimbongo zia makuli. Na vuno vene, nga tu lilongesa ku nongonona vulombelo vua vusunga, tu ka hasa ku tantekeya malombelo a makuli.

3. Ngue mua handekele Yesu, vika tua pande ku linga amba Njambi a tu tave?

³ Ku lemesa Yehova mu njila ya mu ya ku mutima ca pua ca seho ya kama. Vavengi ve ku singanieka nguavo Njambi ua tava malombelo ose, vunoni kati vikevio vi ya longesa Mbimbiliya. Muntu ka pandele lika ku litumbula Mukua Kilistu. Muomu Yesu ua handekele ngueni: ‘Kati uose a handeka nange, ngueni, ‘Muangana, Muangana’, a kengila mu vuangana vua muilu, cahi; ku vanga uze ue ku linga cizango ca Tata a li muilu.’ Linga Njambi a tu tave tua pande ku tantekeya via tonda kuli etu na ku vilinga. Yesu ua lukile vaze ka veku linga cizango ca Njambi ngueni, “vakua ku linga vupi.” (Mateo 7:21-23) Vulombelo vua makuli ka vua kele na seho, ngeci mua zimbongo zia makuli. Vulombelo vuaco vue ku vindamesa.

4. Vika a lomboloka mezi a handekele Yesu ku tuala ha vinjila vivali, kaha njila ku njila i tuala kulihi?

⁴ Yehova ua sokoluela vantu vose njila ya ku ka tambula muono ka ue ku hua. Vunoni linga tu ka tambule muono ka ue ku hua tua pande ku lemesa mua cili Njambi na ku yoya mu njila ize ya mu ya ku mutima. Vunoni cingi ca vantu ka va tonda ku lingamo. Ngeci mukemuo Yesu ua handekele ngueni: “Kovelenu mu mbelo ya indende, muomu mbelo ya kama na njila ya zandzavala ya ya ku ku-nonga, kaha va vengi va li na ku kovelamo. Muomu mbelo ya indende na njila ya lisuata, ya ya ku muono, kaha va vandende lika va i uana.” (Mateo 7:13, 14) Vulombelo vua vusunga vu tuala ku muono. Kaha vulombelo vua makuli vu tuala ku ku nonga. Yehova ka tondo ku ka nongesa muntu na umo uahi, ngeci mukemuo ali na ku hana ntsimbu ku vantu mu vifuti viose va lilongese vieni. (2 Petulu 3:9) Cifua ci tue ku lemeselamo Njambi ci hasa ku tuala ku muono ni ku ku-tsa.

5. Vati tu hasa ku nongonona vakua vulombelo vua vusunga?

⁵ Vati mu hasa ku uana “njila ya ya ku muono”? Yesu ua handekele ngueni vulombelo vua vusunga vu ka lisolola mu vilinga via vantu va kalamo na yoyesi yavo. Ngueni: “Ku mihako yavo mu ka va tantekeya”. Ua vuezeleko naua ngueni “muti uose ua cili u ima mihako ya cili.” (Mateo 7:16, 17) Ni nguetu, vaze va kala mu vulombelo vua vusunga ve ku va tantekeyela ku viuma vi va tsiliela na yoyesi yavo. Vutuhu vakua ku lemesa Njambi va vusunga ka va tantulukile kaha ve ku sevuka, vunoni ve ku lihakela kapandi ka ku linga cizango ca Njambi. Tu lilongesenu vitantekeyeso 6 via solola vakua ku lemesa Njambi mu vusunga.

6, 7. Vati vangamba va Njambi va puisa Mbimbiliya, kaha lungano luka ua sile Yesu mu cifua eci?

⁶ Vangamba va Njambi ve ku tundisa vilongesa viavo mu Mbimbiliya. Mbimbiliya nguayo: “Visoneka viose via na tumbula Njambi na muku ueni, vi silivila ku longesa, ku handekela, ku sungamesa, ku longesa vize via vuviuke: linga muntu ua Njambi a pue ua mutuntu na vuino ku panga vipanga viose via ku viuka.” (2 Timoteo 3:16, 17) Kapostolo Paulu ua sonekelele vakuavo vakua Kilistu, ngueni: “Omo yenu mua tambuile kuli etu lizi lia luhande luze, likelio lizi lia Njambi vene, mua li tambuile kati ngue lizi lia vantu, vunoni ngue omo lia pua mua vusunga vene, lizi lia Njambi.” (1 Tesalonika 2:13) Vakua vulombelo vua vusunga ka ve ku tsiliela ni ku kavangeya vilongesa na vilika via vantu. Ve ku fumisa vilongesa viavo mu Lizi lia tumbula Njambi, Mbimbiliya.

⁷ Yesu Kilistu ua sile lungano lua cili mukonda vilongesa vieni viose via fumine mu Lizi lia Njambi. Yesu omo ua vundilile kuli Ise ua muilu ua handekele ngueni: “Lizi liove likelio vusunga.” (Yoano 17:17) Yesu ua tsilielele Lizi lia Njambi ngeci mukemuo vilongesa vieni viose via litombuele na vize vi va sonekamo. Vintsimbu via vingi ua handekele, ngueni: “Va na soneka, nguavo.” (Mateo 4:4, 7, 10) Kaha ua tumbuile mezi a ku  mukanda uaco. Na vuno vene, vantu va Njambi ka ve ku longesa visinganieka viavo vavene. Va tsiliela ngecize Mbimbiliya ya pua Lizi lia Njambi, ngeci vilongesa viavo viose ve ku vi fumisa mpundu mu Mbimbiliya.

8. Ku lemesa Yehova ca ambatesela kumo na vika?

⁸ Vaze va kala mu vulombelo vua vusunga ve ku lemesa lika Yehova na ku ambulula lizina lieni. Yesu ua handekele, ngueni: “U ka lemesa Muangana Njambi Yove, Ikeye lika u ka singimika.” (Mateo 4:10) Ngeci mukemuo, vangamba va Njambi ve ku lemesa lika Yehova. Eci ku lemesa caco ca ambatesela kumo na cipanga ca ku ambulula lizina lia Njambi ua vusunga na vati ua fua. Visamo 83:18, nguayo: “Yove lika, lizina liove Yehova, yove Mukua ku hiana hose ha mavu.” Yesu ua sile lungano mu ku kuasa vantu ku tantekeya Njambi, ua handekele mu civundilo, ngueni: “Nji na solola lizina liove kuli vantu vaze va ua nji hele ha kati ka vakua mavu.” (Yoano 17:6) Na vuno vene, lelo lino vakua ku lemesa Njambi va vusunga ve ku longesako vakuavo via lizina lia Njambi, via vutumbe vueni, na vifua vieni.

9, 10. Mu vinjila vika Vakua Kilistu va vusunga ve ku muesa cilemo ku umo na mukuavo?

⁹ Vantu va Njambi va lilema umo na mukuavo na mutima uose. Yesu ngueni: “Hakeho vose va ka tantekeya ngecize mu vandongesi vange, nga mu lilema umo na mukuavo.” (Yoano 13:35) Vakua Kilistu va katete va lilemene umo na mukuavo, ngue mua handekele Yesu. Cilemo ca sika Njambi ku vangamba veni, ce ku va kuasa ku litenga ku kahangu, ka ku tepesa miyati, na cikanda na vifuti, kaha ce ku va kovelesa mu vusamba vua vusunga na vamuanaye. (Tandenu Kolose 3:14.) Vakua vulombelo vua makuli ka va lemene vamuanaye mu cifua eci. Vati tua tantekeya ngoco? Ve ku litsiha umo na mukuavo omo lia kahangu. Vakua Kilistu va vusunga ka ve ku kuata ku vitua linga va tsihe vamuanaye ni vantu veka. Mbimbiliya nguayo: “Mukemuo Vana va Njambi va soloka, na vana va Satana: uose ke ku linga vuviuke, kati ua Njambi, cipue ou ke ku lema muanaye. Tu lileme umo na mukuavo: Kati ngue omo Kaini ua puile ua uze mukua vupi, kaha ua tsihile ntsongo yeni.”—1 Yoano 3:10-12; 4:20, 21.

 ¹⁰ Cilemo ca vusunga ka ca lengelele lika ha ku viana ku tsiha vantu. Vakua Kilistu va vusunga ve ku pangesa ntsimbu yavo, ndzili yavo na vupite vuavo mu ku likuasa na likolesa umo na mukuavo. (VaHevelu 10:24, 25) Ve ku likuasa umo na mukuavo mu ntsimbu ya visoti, kaha ve ku yoya mu vusunga na vakuavo. Mua vusunga, ve ku niunga cimamuna ca mu Mbimbiliya ca ku panga “vize via ku viuka kuli vantu vose.”—Ngalata 6:10.

11. Vika ca puila ca seho ku tava ngecize Njambi a kovola vantu ku hitila muli Yesu Kilistu?

¹¹ Vakua Kilistu va Vusunga va tava Yesu Kilistu ku pua njila ya pangesa Njambi mu ku ovola vantu. Mbimbiliya nguayo: “Muli ueka ka muesi vuovole: muomu muintsi lia lilu ka muesi lizina lieka, lia ku hana ha kati ka vantu, li tua pande ku ovoka nalio.” (Vilinga 4:12) Ngue mu tua lilongesele mu Kapitulu 5, Yesu ua hele muono ueni mu ku kula vantu vakua ku ononoka. (Mateo 20:28) Cikuavo naua Yesu ikeye Muangana ua hangula Njambi linga a ka sike ha Vuangana vua muilu vuze vu ka sika mavu ose. Njambi ua tonda ngueni tu ononoke kuli Yesu na ku niunga vilongesa vieni nga tu tonda ku ka tambula muono ua ya-ye. Ngeci mukemuo Mbimbiliya nguayo: “Uze a tsiliela Muana, a li na muono ka ue ku hua ua ya-ye; vunoni uze kononoka kuli Muana ka ka mono muono, vunoni vutenu vua Njambi vu ka kala hali ikeye.”—Yoano 3:36.

12. Vika ca lomboloka ku litenga ku via mavu?

¹² Vakua ku lemesa Njambi va vusunga ka va lihakele mu via mavu. Mu va kele na ku mu sompesa kuli Pilatu muangana ua Loma, Yesu ua handekele ngueni: “Vuangana vuange kati vua hano ha mavu.” (Yoano 18:36) Vakua ku kava Yesu va vusunga va likundika ku Vuangana vua Njambi vua muilu, ngeci ka va lihakele mu pulitika ya ano mavu, mu vifuti vi va kala. Ka ve ku lihaka mu zindzita zia vakua vifuti. Vunoni, vakua ku lemesa Yehova ka ve ku vindika vakuavo ku hangula cikota ni ku kala na cihela mu pulitika cipue ku votala, houe. Vutuhu vakua ku lemesa Njambi va vusunga ka va lihakele mu via pulitika, kasi ve ku ononoka masiko. Omo lia vika? Muomu Lizi lia Njambi lia sika ngecize “vononoke ku vakua ku suana” ni nguetu  vinguvulu. (Loma 13:1) Vunoni nga vinguvulu vi va tuma ku linga viuma ka via litombuele na vize via tonda Njambi, vakua ku lemesa Njambi va vusunga ve ku kava lungano lua vapostolo vaze va handekele nguavo: “Tua pande ku ononoka kuli Njambi ku hiana ku vantu.”—Vilinga 5:29; Mako 12:17.

13. Vati vakua ku kava Yesu va vusunga va puisa Vuangana vua Njambi, kaha vika ve ku linga?

¹³ Vakua ku kava Yesu va vusunga ve ku ambulula ngecize Vuangana vua Njambi vukevuo lika vu ka lengesa visoti via vantu.  Yesu ua handekele laza, ngueni: “Kaha zimpande ezi vene zia cili zia vuangana va ka zi ambulula ku vifuti viose, zi ka pua vukaleho vua kuli vakua vifuti viose; amba vuose ku-kotoka ca mavu ci keza.” (Mateo 24:14) Vakua ku kava Yesu Kilistu va vusunga ve ku ambulula Vuangana vua Njambi vua muilu, ku pua vukevuo lika lulavelelo lua vantu, ka ve ku sindiya vantu ku kulahela mu vuangana vua vantu linga vu manusule visoti viavo. (Visamo 146:3) Yesu ua tu longesele ku vundila eyi nguvulu yaco ya ku tantuluka, ngueni: “Vuangana vuove vu ize. Cizango cove va ci linge, Ngue muilu, ngecize ha mavu.” (Mateo 6:10) Mbimbiliya ya handekele ngecize Vuangana vua muilu “vu ka vatuola na ku lia mavuangana aa ose [aliko vuovuno], kaha vu ka mana ku miaka yose ya ya-ye.”—Ndaniele 2:44. Ku-Solola 16:14; 19:19-21.

14. Vulombelo vu ka mua mono ngecize ve ku puisamo vitondeka mu ku pua vakua ku lemesa va vusunga?

¹⁴ Ku liya nevi vi tua lilongesa, lihulenu nguenu: ‘Vulombelo vu ka vua fumisa vilongesa viavo viose mu Mbimbiliya, kaha na ku ambulula lizina lia Yehova? Civunga cika ce ku muesa cilemo ngue muze mua tu sika Yehova, va tsiliela muli Yesu, ka va lihakele mu via mavu, kaha ve ku ambulula Vuangana vua Njambi ku pua vukevuo lika lulavelelo lua vantu? Ku malombelo ose a ha mavu, vulombelo vuka vue ku puisamo evi viuma?’ Vukaleho vuose vua muesa ha toma ngecize vulombelo vua Vakaleho va Yehova.—Tandenu Isaya 43:10-12.

15. Mu nima ya ku tsiliela ngecize Njambi kua kala, vika vikuavo tua pande ku linga?

¹⁵ Ku vuisa Njambi ku mutima ku viuka ka ca lengele lika ha ku mu tsiliela. Muomu, Mbimbiliya nguayo vandemone navo va tsiliela ngecize Njambi kua kala. (Tiango 2:19) Vunoni ngue mu tua tantekeya tu vose, vandemone ka ve ku linga cizango ca Njambi, neni vene ka va tavele. Linga Njambi a tu tave, ka tua pandele lika ku tsiliela ngecize kua kala, vunoni tua pande ku linga cizango ceni. Kaha tua pande naua ku fuma mu vulombelo vua makuli na ku kovela mu ku lemesa ca vusunga.

16. Vika tua pande ku linga ku tuala ku vulombelo vua makuli?

 ¹⁶ Kapostolo Paulu ua muesele ngecize ka tua pandele ku kuasa ku lemesa ca makuli, ngueni: “‘Ngoco vene tuhukenu ha kati kavo, Lihangunukenu navo’, mua na handeka Muangana ‘neci ca zuala cintsa ka mu ka kuata, kaha nji ka mi tambula.’” (2 Kolintu 6:17; Isaya 52:11) Ngeci mukemuo Vakua Kilistu va vusunga ve ku litenga ku viose via likuata na ku lemesa ca makuli.

17, 18. “Mbambilone ya Kama” ika, kaha muomu vika vantu va na pande ku tuhukamo vuasi-vuasi?

¹⁷ Mbimbiliya ya muesa ngecize vifua viose via malombelo a makuli via pua mutamba ua “Mbambilone ya kama.” * (Ku-Solola 17:5) Eli lizina li tu vuluisa mbonge ya ku laza ya Mbambilone, kua sangumukilile vulombelo vua makuli mu nima ya Livazi lia ku matangua a Noa. Cingi ca vilongesa na vilika via sulu mu malombelo a makuli lelo lino, via sangumukilile laza mu Mbambilone. Ca ku muenako, vakua Mbambilone va kele na ku lemesa vanjambi vatatu. Na lelo lino, cilongesa ca vanjambi vatatu kasi ca kala na ntsindo kama mu malombelo a engi. Vunoni Mbimbiliya ya longesa ha toma ngecize kua kala lika Njambi umo lika ua vusunga Yehova, kaha na Yesu Kilistu ua pua Muana. (Yoano 17:3) Vakua Mbambilone va kele na ku longesa ngecize muntu ua kala na muono ka ue ku tsa, kaha ue ku ovoka ku kutsa ca muvila na ku ya ku cihela ca kayando. Lelo lino, malombelo a engi eku longesa ngecize vantu va ka uema mu ngehena kaha naua nguavo muono ka ue ku tsa.

¹⁸ Lizina lia Mbambilone lia fuila eci civunga ca malombelo ose a makuli a ha mavu, muomu ku lemesa ca vakua Mbambilone ya laza ca lisanduokele ha mavu hose. Kaha Njambi na kulahesa ngecize eci civunga ca malombelo ose a makuli, a ka ci nongesa vuasi-vuasi. (Ku-Solola 18:8) Mu na mono honi muomu vika ci na pu ca seho ya kama kuli enu, mu lihangunuke ku mitamba yose ya Mbambilone ua kama, ni vati? Yehova  Njambi a tonda ngecize mu tuhukemo vuasi-vuasi omo ku ci li ntsimbu.—Tandenu Ku-Solola 18:4, 8.

19. Vika mu ka nganiala mu ku pangela Yehova?

¹⁹ Nga mu tunda mu vulombelo vua makuli, vamo va ka likela ku likata nenu. Vunoni mu ku pangela Yehova hamo na vantu veni, mu nganiala viuma via vingi ku tuvakana vize vi mu zimbalesa. Mu ka uana vamuanoko va vengi, va vamala na va vampuevo, ngue va va uanene vandongesi va ku livanga va Yesu vaze va sile viuma via vingi. Mu ka kovela ku vusoko vua makulukazi a vantu ve ku pangela Njambi mu mavu ose, kaha va ka mi lema Cikuma. Kaha naua mu ka kala na lulavelelo lua ku ka tambula muono ua ya-ye mu “ntsimbu ya ku izako.” (Tandenu Mako 10:28-30.) Halumo mu ku hita ca ntsimbu, vaze va mi zindile omo lia ku lilongesa Mbimbiliya, navo va ka tava ku lilongesa Mbimbiliya na ku pua vakua ku lemesa Yehova.

20. Vika va na lavelela vose vakua ku lemesa Njambi mu vusunga?

²⁰ Mbimbiliya ya longesa ngecize vuovuno Njambi a ka nongesa ano mavu a api na ku hingisaho mavu a vu vuviuke mu ku sika ca Vuangana vueni. (2 Petulu 3:9, 13) Mua vusunga mavu a aha a ka pua a ku viuka mpundu! Mu ka kala lika vulombelo vumo lika vua vusunga. Ino ikeyo ntsimbu ya ku aluluka linga mu kovele mu civunga ca vakua ku lemesa va vusunga, ni vati?