1, 2. Τι πρέπει να αναρωτηθείτε αφού εγκαταλείψετε την ψεύτικη θρησκεία, και γιατί πιστεύετε ότι αυτό είναι σημαντικό;

ΥΠΟΘΕΣΤΕ ότι μαθαίνετε πως ολόκληρη η γειτονιά σας έχει μολυνθεί. Κάποιος έχει πετάξει κρυφά στην περιοχή δηλητηριώδη απόβλητα και τώρα απειλείται η ζωή σας. Τι θα κάνατε; Αναμφίβολα, θα μετακομίζατε αν μπορούσατε. Έπειτα, όμως, θα αντιμετωπίζατε το σοβαρό ερώτημα: “Μήπως έχω δηλητηριαστεί;”

² Μια παρόμοια κατάσταση προκύπτει σε σχέση με την ψεύτικη θρησκεία. Η Αγία Γραφή διδάσκει ότι τέτοιου είδους λατρεία είναι μολυσμένη με ακάθαρτες διδασκαλίες και συνήθειες. (2 Κορινθίους 6:17) Να γιατί είναι σημαντικό να βγείτε από τη “Βαβυλώνα τη Μεγάλη”, την παγκόσμια αυτοκρατορία της ψεύτικης θρησκείας. (Αποκάλυψη 18:2, 4) Το κάνατε εσείς αυτό; Αν ναι, είστε αξιέπαινοι. Ωστόσο, περιλαμβάνονται περισσότερα από το να αποχωριστείτε απλώς από μια ψεύτικη θρησκεία ή να πάψετε να αποτελείτε μέλος της. Κατόπιν πρέπει να αναρωτηθείτε: “Μήπως μου έχουν απομείνει ίχνη της ψεύτικης λατρείας;” Εξετάστε μερικά παραδείγματα.

3. (α) Τι λέει η Αγία Γραφή σχετικά με τη χρήση εικόνων, και γιατί μερικοί ίσως δυσκολεύονται να αποδεχτούν την άποψη του Θεού; (β) Τι πρέπει να κάνετε με οποιαδήποτε αντικείμενα έχετε τα οποία συνδέονται με την ψεύτικη λατρεία;

³ Ορισμένοι έχουν στο σπίτι τους εικόνες ή ναΐσκους εδώ και αρκετά χρόνια. Μήπως ισχύει το ίδιο και στη δική σας περίπτωση; Αν ναι, ίσως νιώθετε ότι είναι παράξενο ή εσφαλμένο να προσεύχεστε στον Θεό χωρίς ένα τέτοιο οπτικό βοήθημα. Μπορεί μάλιστα να έχετε δεθεί συναισθηματικά με κάποια από αυτά τα αντικείμενα. Αλλά ο Θεός είναι αυτός που λέει πώς πρέπει να τον λατρεύουμε, και η Αγία Γραφή διδάσκει ότι εκείνος δεν θέλει να χρησιμοποιούμε εικόνες. (Έξοδος 20:4, 5· Ψαλμός 115:4-8· Ησαΐας 42:8· 1 Ιωάννη 5:21) Συνεπώς, μπορείτε να πάρετε θέση υπέρ της αληθινής λατρείας καταστρέφοντας οποιαδήποτε αντικείμενα έχετε τα οποία συνδέονται με την ψεύτικη λατρεία. Πρέπει οπωσδήποτε να τα βλέπετε όπως τα βλέπει ο Ιεχωβά—ως κάτι «απεχθές».—Δευτερονόμιο 27:15.

4. (α) Πώς γνωρίζουμε ότι η λατρεία των προγόνων είναι άσκοπη; (β) Γιατί απαγόρευσε ο Ιεχωβά στο λαό του να συμμετέχει σε οποιαδήποτε μορφή πνευματισμού;

⁴ Η λατρεία των προγόνων είναι επίσης διαδεδομένη σε  πολλές ψεύτικες θρησκείες. Πριν μάθουν τη Γραφική αλήθεια, μερικοί πίστευαν ότι οι νεκροί έχουν συνειδητότητα σε κάποιο αόρατο βασίλειο και ότι μπορούν να βοηθήσουν ή να βλάψουν τους ζωντανούς. Ίσως στο παρελθόν να καταβάλλατε μεγάλες προσπάθειες για να εξευμενίσετε τους νεκρούς προγόνους σας. Εντούτοις, όπως μάθατε στο Κεφάλαιο 6 αυτού του βιβλίου, οι νεκροί δεν βρίσκονται κάπου σε κατάσταση συνειδητότητας. Άρα λοιπόν, οι προσπάθειες για επικοινωνία μαζί τους είναι μάταιες. Οποιαδήποτε μηνύματα έρχονται φαινομενικά από ένα νεκρό αγαπημένο πρόσωπο προέρχονται στην πραγματικότητα από τους δαίμονες. Λόγω αυτού του γεγονότος, ο Ιεχωβά απαγόρευσε στους Ισραηλίτες να προσπαθούν να μιλήσουν με τους νεκρούς ή να συμμετέχουν σε οποιαδήποτε άλλη μορφή πνευματισμού.—Δευτερονόμιο 18:10-12.

5. Τι μπορείτε να κάνετε αν η χρήση εικόνων ή η λατρεία των προγόνων ήταν μέρος του θρησκευτικού σας παρελθόντος;

⁵ Αν η χρήση εικόνων ή η λατρεία των προγόνων ήταν μέρος του προηγούμενου τρόπου λατρείας σας, τι μπορείτε να κάνετε; Να διαβάζετε και να στοχάζεστε Γραφικές περικοπές οι οποίες σας δείχνουν ποια είναι η άποψη του Θεού για αυτά τα πράγματα. Να προσεύχεστε στον Ιεχωβά καθημερινά σχετικά με την επιθυμία που έχετε να πάρετε θέση υπέρ της αληθινής λατρείας, ζητώντας του να σας βοηθάει να σκέφτεστε όπως εκείνος.—Ησαΐας 55:9.

6, 7. (α) Τι εορτασμός υποτίθεται ότι είναι τα Χριστούγεννα, αλλά τα τηρούσαν οι ακόλουθοι του Ιησού τον πρώτο αιώνα; (β) Με τι συνδέονταν οι εορτασμοί γενεθλίων την εποχή των πρώτων μαθητών του Ιησού;

⁶ Η λατρεία ενός ατόμου θα μπορούσε να μολυνθεί από την ψεύτικη θρησκεία όσον αφορά τις δημοφιλείς γιορτές. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, τα Χριστούγεννα. Τα Χριστούγεννα υποτίθεται ότι είναι ο εορτασμός της γέννησης του Ιησού Χριστού και σχεδόν κάθε θρησκεία που ισχυρίζεται ότι είναι Χριστιανική τα γιορτάζει. Παρ’ όλα αυτά, δεν υπάρχουν στοιχεία που να πιστοποιούν ότι οι μαθητές του Ιησού τον πρώτο αιώνα τηρούσαν μια τέτοια γιορτή. Το βιβλίο Η Ιερή Προέλευση Σημαντικών Πραγμάτων (Sacred Origins of Profound Things) δηλώνει: «Επί δύο  αιώνες μετά τη γέννηση του Χριστού, κανείς δεν γνώριζε πότε ακριβώς γεννήθηκε και λίγοι ενδιαφέρονταν για αυτό».

⁷ Ακόμα και αν οι μαθητές του Ιησού γνώριζαν την ακριβή ημερομηνία της γέννησής του, δεν θα τη γιόρταζαν. Γιατί; Επειδή, όπως λέει Η Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια του Βιβλίου (The World Book Encyclopedia), οι πρώτοι Χριστιανοί “θεωρούσαν τον εορτασμό της γέννησης οποιουδήποτε ατόμου ειδωλολατρικό έθιμο”. Οι μόνοι εορτασμοί γενεθλίων που αναφέρονται στη Γραφή έγιναν από δύο άρχοντες οι οποίοι δεν λάτρευαν τον Ιεχωβά. (Γένεση 40:20· Μάρκος 6:21) Εορτασμοί γενεθλίων γίνονταν επίσης προς τιμήν ειδωλολατρικών θεοτήτων. Για παράδειγμα, στις 24 Μαΐου οι Ρωμαίοι γιόρταζαν τα γενέθλια της θεάς Ντιάνα. Την επόμενη ημέρα, γιόρταζαν τα γενέθλια του Απόλλωνα, θεού του ήλιου. Συνεπώς, οι εορτασμοί γενεθλίων συνδέονταν με την ειδωλολατρία, όχι με τη Χριστιανοσύνη.

8. Εξηγήστε τη σύνδεση ανάμεσα στους εορτασμούς γενεθλίων και στις δεισιδαιμονίες.

⁸ Υπάρχει άλλος ένας λόγος για τον οποίο οι Χριστιανοί του πρώτου αιώνα δεν θα γιόρταζαν τα γενέθλια του Ιησού. Οι μαθητές του πιθανότατα γνώριζαν ότι οι εορτασμοί γενεθλίων συνδέονταν με δεισιδαιμονίες. Λόγου χάρη, πολλοί Έλληνες και Ρωμαίοι στην αρχαιότητα πίστευαν ότι ένα πνεύμα ήταν παρόν στη γέννηση κάθε ανθρώπου και τον προστάτευε σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. «Αυτό το πνεύμα είχε μια μυστικιστική σχέση με το θεό στου οποίου τα γενέθλια γεννιόταν το άτομο», λέει το βιβλίο Το Βάθος της Γνώσης για τα Γενέθλια (The Lore of Birthdays). Ο Ιεχωβά ασφαλώς δεν θα ευαρεστούνταν με οποιονδήποτε εορτασμό θα συνέδεε τον Ιησού με δεισιδαιμονίες. (Ησαΐας 65:11, 12) Πώς, λοιπόν, έφτασαν τα Χριστούγεννα στο σημείο να γιορτάζονται από πολλούς ανθρώπους;

9. Πώς έφτασε η 25η Δεκεμβρίου στο σημείο να γιορτάζεται ως ημέρα γέννησης του Ιησού;

⁹ Οι άνθρωποι άρχισαν να γιορτάζουν τη γέννηση του Ιησού στις 25 Δεκεμβρίου αρκετές εκατοντάδες χρόνια αφότου αυτός έζησε στη γη. Ωστόσο, δεν ήταν αυτή η ημερομηνία γέννησης  του Ιησού, διότι αυτός προφανώς γεννήθηκε το μήνα Οκτώβριο. * Τότε γιατί επιλέχθηκε η 25η Δεκεμβρίου; Κάποιοι που αργότερα ισχυρίστηκαν ότι ήταν Χριστιανοί πιθανώς «επιθυμούσαν να συμπίπτει η ημερομηνία με την ειδωλολατρική ρωμαϊκή γιορτή που γινόταν για τα “γενέθλια του ανίκητου ήλιου”». (Η Νέα Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα [The New Encyclopædia Britannica]) Το χειμώνα, που ο ήλιος φαινόταν πιο αδύναμος, οι ειδωλολάτρες διεξήγαν τελετές για να κάνουν αυτή την πηγή θερμότητας και φωτός να επανέλθει από τα μακρινά ταξίδια της. Θεωρούνταν ότι στις 25 Δεκεμβρίου ο ήλιος άρχιζε την επιστροφή του. Προσπαθώντας να μεταστρέψουν τους ειδωλολάτρες, οι θρησκευτικοί ηγέτες υιοθέτησαν αυτή τη γιορτή και προσπάθησαν να την κάνουν να φαίνεται «Χριστιανική». *

10. Γιατί στο παρελθόν ορισμένοι άνθρωποι δεν γιόρταζαν τα Χριστούγεννα;

¹⁰ Οι ειδωλολατρικές ρίζες των Χριστουγέννων έχουν αναγνωριστεί εδώ και πολύ καιρό. Λόγω της μη Γραφικής προέλευσής τους, τα Χριστούγεννα απαγορεύτηκαν στην Αγγλία και σε μερικές αμερικανικές αποικίες κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα. Ακόμα και αν κάποιος έμενε στο σπίτι του και δεν εργαζόταν την ημέρα των Χριστουγέννων, του επιβαλλόταν κάποια ποινή. Σύντομα, όμως, επανήλθαν τα παλιά έθιμα και προστέθηκαν μερικά νέα. Τα Χριστούγεννα έγιναν και πάλι μεγάλη γιορτή και εξακολουθούν να είναι σε πολλές χώρες. Ωστόσο, επειδή τα Χριστούγεννα συνδέονται με την ψεύτικη θρησκεία, εκείνοι που θέλουν να ευαρεστούν τον Θεό δεν γιορτάζουν Χριστούγεννα  ούτε κάποια άλλη γιορτή η οποία έχει τις ρίζες της στην ειδωλολατρία. *

11. Γιατί τηρούν μερικοί άνθρωποι τις γιορτές, αλλά ποιο θα πρέπει να είναι το πρώτιστο μέλημά μας;

¹¹ Ορισμένοι συμφωνούν ότι γιορτές σαν τα Χριστούγεννα έχουν ειδωλολατρική προέλευση αλλά εξακολουθούν να πιστεύουν ότι δεν είναι εσφαλμένο να τις γιορτάζουν. Εξάλλου, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν στο νου τους την ψεύτικη λατρεία όταν τηρούν διάφορες γιορτές. Επίσης, αυτές οι περιστάσεις δίνουν στις οικογένειες ευκαιρίες να έρθουν πιο κοντά. Μήπως έχετε και εσείς αυτή την άποψη; Αν ναι, η αγάπη για την οικογένεια και όχι η αγάπη για την ψεύτικη θρησκεία είναι πιθανότατα αυτή που κάνει να φαίνεται δύσκολο το να πάρετε θέση υπέρ της αληθινής λατρείας. Να είστε βέβαιοι ότι ο Ιεχωβά, ο οποίος έφερε σε ύπαρξη το θεσμό της οικογένειας, θέλει να έχετε καλές σχέσεις με τους συγγενείς σας. (Εφεσίους 3:14, 15) Αλλά μπορείτε να ενισχύετε αυτούς τους δεσμούς με τρόπους που επιδοκιμάζει ο Θεός. Σχετικά με το ποιο θα πρέπει να είναι το πρώτιστο μέλημά μας, ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Να βεβαιώνεστε για το τι είναι ευπρόσδεκτο στον Κύριο».—Εφεσίους 5:10.

12. Δείξτε με παράδειγμα γιατί πρέπει να αποφεύγουμε έθιμα και γιορτές που έχουν κακή προέλευση.

¹² Ίσως πιστεύετε ότι η προέλευση των γιορτών δεν έχει και πολλή σχέση με τον τρόπο με τον οποίο γιορτάζονται σήμερα. Έχει πράγματι σημασία η προέλευση; Ναι! Ας το δείξουμε με ένα παράδειγμα: Υποθέστε ότι βλέπετε ένα ζαχαρωτό στις λάσπες, στην άκρη του δρόμου. Θα το μαζεύατε για να το φάτε; Ασφαλώς όχι, επειδή είναι βρώμικο. Όπως αυτό το ζαχαρωτό, έτσι και οι γιορτές μπορεί να φαίνονται γλυκές, αλλά τις έχουν πάρει από ακάθαρτα μέρη. Προκειμένου να λάβουμε θέση υπέρ της αληθινής λατρείας, χρειάζεται να έχουμε την άποψη του προφήτη Ησαΐα, ο οποίος είπε στους αληθινούς λάτρεις: «Μην αγγίξετε τίποτα ακάθαρτο».—Ησαΐας 52:11.

13. Ποιες δυσκολίες μπορεί να δημιουργηθούν όταν δεν συμμετέχετε στις γιορτές;

¹³ Μπορεί να δημιουργηθούν δυσκολίες όταν επιλέξετε να μη συμμετέχετε στις γιορτές. Για παράδειγμα, οι συνάδελφοί σας ίσως αναρωτιούνται γιατί δεν συμμετέχετε σε συγκεκριμένες εορταστικές δραστηριότητες στην εργασία σας. Τι θα γίνει αν σας προσφέρουν ένα Χριστουγεννιάτικο δώρο; Θα ήταν λάθος να το δεχτείτε; Τι θα κάνετε αν ο γαμήλιος σύντροφός σας δεν συμμερίζεται τις πεποιθήσεις σας; Πώς μπορείτε να διασφαλίσετε ότι τα παιδιά σας δεν θα νιώθουν ότι στερούνται επειδή δεν τηρούν γιορτές;

14, 15. Τι μπορείτε να κάνετε αν σας απευθύνουν έναν εορταστικό χαιρετισμό ή αν κάποιος θέλει να σας κάνει ένα δώρο;

¹⁴ Χρειάζεται καλή κρίση για να μπορέσετε να διακρίνετε πώς να χειριστείτε κάθε κατάσταση. Αν σας απευθύνουν έναν συνηθισμένο εορταστικό χαιρετισμό, μπορείτε απλώς να ευχαριστήσετε το άτομο που σας εύχεται. Ας υποθέσουμε, όμως, ότι πρόκειται για ένα άτομο με το οποίο συναναστρέφεστε ή συνεργάζεστε τακτικά. Σε αυτή την περίπτωση, ίσως αποφασίσετε να πείτε περισσότερα. Σε κάθε περίπτωση, να είστε διακριτικοί. Η Γραφή συμβουλεύει: «Ο λόγος σας ας είναι πάντοτε με χάρη, καρυκευμένος με αλάτι, για να γνωρίζετε πώς πρέπει να απαντάτε στον καθένα». (Κολοσσαείς 4:6) Να προσέχετε ώστε να μη δείχνετε έλλειψη σεβασμού για τους άλλους. Απεναντίας, να εξηγείτε διακριτικά τη θέση σας. Να διευκρινίζετε ότι δεν είστε εναντίον της προσφοράς δώρων και των κοινωνικών συγκεντρώσεων αλλά ότι προτιμάτε να συμμετέχετε σε αυτές τις δραστηριότητες σε άλλες στιγμές.

¹⁵ Τι γίνεται αν κάποιος θέλει να σας κάνει ένα δώρο; Πολλά εξαρτώνται από τις περιστάσεις. Το άτομο που προσφέρει το δώρο ίσως πει: «Ξέρω ότι δεν γιορτάζεις, αλλά θέλω να το δεχτείς αυτό». Ίσως αποφασίσετε ότι το να δεχτείτε το δώρο υπό αυτές τις συνθήκες δεν ισοδυναμεί με συμμετοχή στη γιορτή. Βέβαια, αν το άτομο που προσφέρει το δώρο δεν είναι εξοικειωμένο με τις πεποιθήσεις σας, θα μπορούσατε να αναφέρετε ότι δεν τηρείτε τη συγκεκριμένη γιορτή. Αυτό ίσως σας βοηθήσει να εξηγήσετε γιατί δέχεστε κάποιο δώρο αλλά δεν  προσφέρετε δώρα στη συγκεκριμένη περίσταση. Από την άλλη πλευρά, θα ήταν σοφό να μη δεχτείτε ένα δώρο αν σας το προσφέρουν με τη σαφή πρόθεση να αποδείξουν ότι δεν είστε προσκολλημένοι στις πεποιθήσεις σας ή ότι συμβιβάζεστε για χάρη κάποιας υλικής απολαβής.

16. Πώς μπορείτε να είστε διακριτικοί όταν χειρίζεστε ζητήματα που σχετίζονται με γιορτές;

¹⁶ Τι γίνεται αν τα μέλη της οικογένειάς σας δεν συμμερίζονται τις πεποιθήσεις σας; Και πάλι, να είστε διακριτικοί. Δεν υπάρχει λόγος να δημιουργείτε ζήτημα για κάθε έθιμο ή γιορτή που επιλέγουν να τηρούν οι συγγενείς σας. Απεναντίας, να σέβεστε το δικαίωμα που έχουν να διατηρούν τις δικές τους απόψεις, όπως ακριβώς και εσείς θέλετε να σέβονται εκείνοι το δικό σας δικαίωμα. (Ματθαίος 7:12) Να αποφεύγετε οποιεσδήποτε ενέργειες θα σήμαιναν ότι συμμετέχετε στη γιορτή. Παρ’ όλα αυτά, να είστε λογικοί όταν πρόκειται για ζητήματα που δεν ισοδυναμούν με εορτασμό. Ασφαλώς, πρέπει πάντοτε να ενεργείτε με τρόπο που θα σας επιτρέψει να έχετε καλή συνείδηση.—1 Τιμόθεο 1:18, 19.

17. Πώς μπορείτε να βοηθήσετε τα παιδιά σας να μη νιώθουν ότι στερούνται επειδή βλέπουν τους άλλους να γιορτάζουν;

¹⁷ Τι μπορείτε να κάνετε για να μη νιώθουν τα παιδιά σας ότι στερούνται επειδή δεν τηρούν αντιγραφικές γιορτές; Πολλά εξαρτώνται από το τι κάνετε σε άλλες περιόδους του έτους. Μερικοί γονείς φροντίζουν να κάνουν δώρα στα παιδιά τους σε άλλες στιγμές. Ένα από τα καλύτερα δώρα που μπορείτε να κάνετε στα παιδιά σας είναι ο χρόνος και η στοργική προσοχή σας.

18. Πώς μπορεί η παρακολούθηση των Χριστιανικών συναθροίσεων να σας βοηθήσει να πάρετε θέση υπέρ της αληθινής λατρείας;

¹⁸ Για να ευαρεστείτε τον Θεό, πρέπει να απορρίψετε την ψεύτικη λατρεία και να πάρετε θέση υπέρ της αληθινής λατρείας. Τι περιλαμβάνει αυτό; Η Γραφή δηλώνει: «Ας σκεφτόμαστε ο ένας τον άλλον ώστε να παρακινούμε σε αγάπη και καλά έργα, μη παύοντας να συναθροιζόμαστε, όπως  έχουν συνήθεια μερικοί, αλλά ενθαρρύνοντας ο ένας τον άλλον, και τόσο περισσότερο όσο βλέπετε την ημέρα να πλησιάζει». (Εβραίους 10:24, 25) Οι Χριστιανικές συναθροίσεις είναι χαρωπές περιστάσεις στις οποίες μπορείτε να λατρεύετε τον Θεό με τον τρόπο που εκείνος επιδοκιμάζει. (Ψαλμός 22:22· 122:1) Σε αυτές τις συναθροίσεις, γίνεται «ανταλλαγή ενθάρρυνσης» ανάμεσα στους πιστούς Χριστιανούς.—Ρωμαίους 1:12.

19. Γιατί είναι σημαντικό να μιλάτε στους άλλους για τα πράγματα που έχετε μάθει από τη Γραφή;

¹⁹ Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο μπορείτε να πάρετε θέση υπέρ της αληθινής λατρείας είναι το να μιλάτε σε άλλους για τα πράγματα που μαθαίνετε μελετώντας τη Γραφή με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Πολλοί άνθρωποι πραγματικά «στενάζουν και βογκούν» για την πονηρία που υπάρχει στον κόσμο σήμερα. (Ιεζεκιήλ 9:4) Ίσως γνωρίζετε κάποια άτομα που αισθάνονται έτσι. Γιατί να μην τους μιλήσετε σχετικά με τη βασισμένη στη Γραφή ελπίδα που έχετε για το μέλλον; Καθώς συναναστρέφεστε με τους αληθινούς Χριστιανούς και μιλάτε σε άλλους για τις θαυμάσιες Γραφικές αλήθειες τις οποίες έχετε μάθει, θα διαπιστώσετε ότι, αν έχει απομείνει στην καρδιά σας οποιαδήποτε επιθυμία για τα έθιμα της ψεύτικης λατρείας, θα εξαφανιστεί σταδιακά. Να είστε βέβαιοι ότι θα βρείτε πολλή ευτυχία και θα λάβετε άφθονες ευλογίες αν πάρετε θέση υπέρ της αληθινής λατρείας.—Μαλαχίας 3:10.